Daniel Kutchoukov en Machteld van Foreest Kampioenen bij de E-jeugd
In Waalwijk vond tijdens het Paasweekend op vrijdag en zaterdag het Nederlands Kampioenschap voor de E-jeugd plaats. Traditiegetrouw is er de goed geoliede ‘machine’ van jeugdleiders uit Brabant die voor uitstekende condities zorgt om het kampioenschap in goede orde te laten verlopen. Er was een mooie speelzaal, goede analyseruimten en veel liveborden, zodat het thuisfront uitstekend op de hoogte kon blijven van de ontwikkelingen. Dit waren de hoofdrolspelers bij de jeugd en in de meisjescategorie:
 |
 |
|
Daniel Kutchoukov |
Siem van Dael |
 |
 |
|
Machteld van Foreest |
Janne Allaart |
Het algemene toernooi werd gedomineerd door twee spelers. Dat waren Siem van Dael en Daniel Kutchoukov. Zij kregen concurrentie van het driemanschap Lucas Nguyen, Arthur Maters en Luuk van Steenoven. Laatstgenoemde zorgde er in elk geval voor dat Kutchoukov een valse start maakte, want hij wist de latere winnaar een vol punt af te snoepen in een pionneneindspel.
De leider van het eerste uur was Siem van Dael, die met 5½ uit 6 begon. Toen trof hij een ontketende Kutchoukov, die met zwart als een mes door de stelling van Siem ging. Dat was een bittere pil voor het Limburgse talent, maar hij herstelde zich prima met een bliksemoverwinning in 13 zetten. Met een remise in de laatste ronde stelde Van Dael zijn tweede plaats veilig. Ondertussen was Daniel Kutchoukov niet meer van plan om nog meer averij op te lopen. Hoewel hij een paar angstige momenten moest doorstaan, wist hij zijn overige partijen te winnen. Met een score van 8 uit 9 werd hij de verdiende kampioen. En zoals gezegd werd Siem van Dael tweede met de ook fraaie score van 7 punten. Wellicht belangrijk hierbij was dat beide spelers zich met dit resultaat kwalificeerden voor de Europese Kampioenschappen. En als ze kunnen laten zien wat ze waard zijn, hebben ze daar wel degelijk wat te zoeken!
Bovengenoemd trio, respectievelijk Lucas Nguyen, Arthur Maters en Luuk van Steenoven eindigde op de gedeeld derde plaats met 6½ punten.
Bij de meisjes was er ook een tweestrijd tussen Machteld van Foreest (jawel het jongere zusje van onze Europese jeugdkampioen t/m 14 jaar, Jorden van Foreest) en Janne Allaart. Gezegd moet worden dat ook Jessie Mang zich aanvankelijk in de titelstrijd wist te mengen. Zij begon met 4 uit 4 totdat zij in de ronden 5 en 7 gestopt werd door de latere kampioenen. Jessie werd nog wel overtuigend derde met uiteindelijk 6½ punten. Janne begon onopvallend, met slechts ½ uit 2, totdat zij op stoom kwam. Het duurde pas tot de voorlaatste ronde dat zij haar belangrijkste concurrente, Machteld, tegenkwam. En die partij werd – na heel wat wisselvalligheid van beide dames – het voordeel van Janne beslecht. Daarmee kwam ze gelijk met de koploopster en omdat ze allebei ook hun laatste ronde partij wonnen, eindigden ze samen met 7½ uit 9 bovenaan. Daarom was een barrage nodig. Daar gierden de zenuwen door de kelen. Er gebeurde werkelijk van alles en de eerste partij eindigde na harde strijd in remise. Naar verluidt kwamen bij Janne enkele traantjes tevoorschijn na wat gemiste kansen.
In de tweede partij bleek Machteld uiteindelijk toch de meest koelbloedige, want zij wist de partij te winnen, waardoor zij er met de titel én de EK-plaats mee aan de haal ging.
Eindstand aan kop bij de jeugd t/m 10:
Eindstand aan kop bij de meisjes t/m 10:
Partijen en fragmenten
In dit pionneneindspel staat wit op winst omdat hij op de koningsvleugel een mobiele pionnenmeerderheid heeft, terwijl die van zwart aan de andere kant van het bord waardeloos is. Het principe van de verst verwijderde vrijpion wordt door de witspeler goed uitgebuit.
37. g4
Ruim voldoende voor de winst. Met het nodige reken- en telwerk kan wit bepalen dat hij eerder aan de overkant is met een pion na de volgende wedloop. 37. Kd5 Kf5 38. Kd6 Kxf4 39. Kc7 Kg3 40. Kxb7 Kxg2 41. Kxb6 Kxh3 42. a5 g5 43. a6 g4 44. a7 g3 45. a8=D g2
37…h6 38. h4 Ke6 39. f5+ gxf5+ 40. gxf5+ Kf6 41. Kf4 h5 42. Ke4
Dat is waar het om gaat. Wit heeft genoeg tempi, zwart wordt naar achteren gedreven en verliest dan.
42…Kf7 43. Ke5 Ke7 44. f6+ Kf7 45. Kf5 b5 46. axb5 b6 47. Ke5 Kf8 48. Ke6 Ke8 49. Kd6 Kf7 50. Kc6 Kxf6 51. Kxb6 Kf5 52. Kxc5 Kg4 53. b6 Kxh4 54. b7 Kg4 55. b8=D h4 56. Dh2 h3 57. Kd4 Kh4 58. Ke5 Kg4 59. Ke4 Kh4 60. Kf5 Kh5 61. Dxh3# 1-0
Wit heeft een stukoffer gebracht dat hem niet het gedroomde voordeel heeft opgeleverd. Sterker nog: zwart heeft de zaak onder controle gekregen en staat in feite op winst.
31. Dg3 Ted8?
Maar de zwartspeler verliest de veiligheid uit het oog.
Na bijvoorbeeld 31…Lxd3 32. Texd3 Txd3 33. Txd3 Td8 zou zwart in principe het eindspel moeten kunnen winnen.
Nog sterker is 31…Ph5!
32. h3?
En ditmaal is Daniel niet helemaal alert. Met 32. Txe5 Dd6 33. c5! staat wit ineens op winst!
32…Ph6?
En wit krijgt een herkansing. Nu had zwart het met 32…Ph5 het allemaal weer op zijn pootjes terecht kunnen laten komen.
33. Txe5
Ditmaal verzaakt de witspeler niet. en grijpt hij zijn kans.
33…Dd6 34. c5! Dd7 35. Te7+
Daarmee wint wit de dame en in feite ook de partij.
35…Kc8 36. Txd7 T8xd7 37. Le2 Het was heel lastig te zien dat 37. Lxg6! nog sterker was: 37…Txd1+ 38. Pxd1 Txd1+ 39. Kh2 fxg6 en dan nu een mooie dubbele aanval met de dame. 40. Df3!
37…Pf5 38. Df3 Lh7 39. Txd4 Txd4 40. g4!
Met nog meer materiaalwinst. Wit had de buit op zet 53 binnen.
1-0
De stelling is iets beter voor zwart omdat de loper in deze open stelling met pionnen op twee vleugels iets sterker is dan het paard. Niettemin heeft wit vooralsnog weinig te vrezen. Hij kan bogen op een pionnenmeerderheid op de damevleugel.
44. Ke4??
Maar hiermee steekt wit zijn tegenstander wel heel erg de helpende hand uit… 44. Ke2
44…f5+ 45. gxf5 exf5# 0-1
In deze stelling zullen de zwaktes in de zwarte koningsstelling zich spoedig wreken.
27. Le5 Pe4?
Nu gaat het hard en Kutchoukov neemt zijn kansen uitstekend waar. Alleen met 27…Ph7 28. Txh6 d6 kon zwart de strijd voortzetten hoewel hij dan ook na 29. Db1! f6 30. Dg6+ Dg7 31. Dh5 dxe5 32. Tg6 exd4 grote problemen zou ondervinden.
28. Txh6 f6
29. Dh5!
Natuurlijk!
29…Dg7 30. Tg6 fxe5 31. Txg7+ Kxg7 32. Te1!
Zo brengt wit het laatste stuk in het spel.
32…Th8 33. Df3 Pd2 34. Df5 Th5 35. Dxe5+ Kg6 36. Dd6+ Kh7
Wit kan een toren winnen, maar hij dwingt mat af.
37. Te7+! Kh8 38. Df6+ Kg8 39. Dg7# 1-0
Siem van Dael – Daniel Kutchoukov
1. e4 c6 2. d4 d5 3. Pc3 dxe4 4. Pxe4 Pf6 5. Pxf6+ exf6 6. Pf3 is hier ooit door Karpov gespeeld. 6. Lc4
6…Lg4 7. c3 Ld6 8. Le3
Een nieuwe zet. 8. Ld3 was hier nog gebruikelijk.
8…O-O 9. Lc4 Te8 10. O-O Pd7
11. Db3!?
Siem zet het scherp op. Hij valt het gevoelige zwakke punt f7 aan.
11…Lxf3!?
En ook Daniel laat zich niet onbetuigd. Hij offert een kwaliteit in ruil voor het verzwakken van de witte koningsstelling.
12. gxf3?!
Wie ‘A’ zegt, moet eigenlijk ook ‘B’ zeggen. Wit blijft nu met een ernstig verzwakte koningsstelling zitten, zonder dat hij daar al te veel tegenover kan stellen.
12. Lxf7+ Kh8 13. gxf3 [En niet al te hebberig met 13. Lxe8? want na 13…Dxe8 14. gxf3 Dg6+ 15. Kh1 Dh5 zal wit het snel afleggen. De zwarte aanval na 16. f4 Df3+ 17. Kg1 g5 18. fxg5 Dh3 19. Tfe1 Lxh2+ 20. Kh1 (zie analysediagram)
20…Tg8! is te sterk. Zwart dreigt nu heel kunstig … Txg5 omdat Lxg5 faalt op een bekend type mat met … Lg3+, … Dh2+ en … Dxf2#. Daarbij verliest een zet als 21. Dc2 direct vanwege 21…Lf4+ 22. Kg1 Txg5#]
12…Te7 13. Kh1 Iets veiliger lijkt 13. Kg2 hoewel wit ook dan problemen zou krijgen na 13…b5 14. Ld3 Pb6
13…Dc7 14. h3 Pf8 15. Ld3 Pe6 16. Tg1 Lf4 17. Tae1 Tae8 18. Dc2 Pg5
Beide partijen hebben hun stukken zo goed mogelijk opgesteld, maar de zwarte nemen nu al dreigende posities in.
19. Lxf4?
Na deze zet stort het witte bouwwerk ineen. 19. Le4 is wat hardnekkiger hoewel wit het na 19…Dd7 ook al heel zwaar zal krijgen.
19…Dxf4 20. Txe7 Dxf3+ 21. Tg2 Txe7 22. Lf5
Er was geen verdediging meer. 22. Db1 om … Te1+ uit de stelling te halen verliest na 22…Pxh3
22…Te1+ 23. Kh2
23…Df4+!
Goed gezien van Kutchoukov.
24. Tg3 Pf3+
Opgegeven omdat het mat gaat. 24…Pf3+ 25. Kg2 Tg1#
0-1
Een vreemde stelling waarin beide spelers een onveilige koning hebben.
22…De8
Zwart stuurt aan op dameruil met … De5+ en dan staat hij zeker niet minder. Maar een nader onderzoek in deze stelling levert op dat hij hier materiaal had kunnen winnen met het verrassende 22…c6! 23. Pb6 Dc7 En de dreigingen … Lxb3 en … c5 spelen wit parten.
23. Pxc7!?
Een moedig offer dat echter wit toch niet brengt wat hij graag zou willen.
23…Kxc7 24. Db6+ Kd7 25. Dxb7+ Ke6
Hoewel de koning hier erg gevaarlijk lijkt te staan, valt het erg mee. Zwart kan altijd … Td7 spelen om zo de koning in veiligheid te brengen. Hij verliest wel alle pionnen op de damevleugel, maar daar staat tegenover dat wit nog altijd met een onveilige koningsstelling zit.
26. Dxa6 Ke7 27. Tb6 Kf8 28. Txd6??
Dat geeft teveel weg. 28. Kg1 Dxe4 was echter inmiddels al goed voor zwart.
28…De5+
Een dubbele aanval dame waarna de strijd beslist is. Zwart wikkelde prima af verder.
0-1
Wit heeft voorbereidingen getroffen voor een aanval tegen de zwarte koning.
21. b4!?
Wit start een gevaarlijke actie tegen de zwarte koning. Het aanknopingspunt a6 speelt hem in de kaart.
21…Kb8 22. Pd5 Pxd5 23. Txd5 Tf6
24. Lg1
Een logisch plan. Wit wil een batterij tegen de zwarte koning opzetten. Het lag ook voor de hand om verder te gaan met 24. b5! axb5 25. Txb5 en om daarna verder te gaan met Tb2 en Db5. Het ziet er naar uit dat het begint te kraken bij zwart.
24…Thf8 Zwart diende zich te verdedigen met 24…De8 maar ook dan had wit een goed plan met 25. c4 gevolgd door c4-c5.
25. De3 Pd4?!
Dit kan het niet zijn.
26. c3 Pc6
27. Txe5!
Knap gezien van Siem!
27…Pxe5
Dat maakt het wit wel heel makkelijk…
27…dxe5 kan niet vanwege 28. Txd7
De enige zet was 27…b6 maar na 28. Ted5 staat wit natuurlijk ook heel goed.
28. Da7+
Opgegeven want het gaat mat.
1-0
Zwart staat al heel erg goed, vooral vanwege zijn mooie pionnenformatie.
19…Pe7
Wit heeft het al moeilijk maar na zijn volgende zet profiteert zwart onmiddellijk van de disharmonie in het witte kamp.
20. Tde1 Pf5!
Het paard grijpt beslissend in.
21. Pe4 Pd4+ 22. Kd1 Pxf3
En zwart stond op winst. Hij slaagde erin dit voordeel later te verzilveren.
0-1
Siem van Dael – Liqin Lu
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lc4 Lc5 4. b4 Lxb4 5. c3 Le7 6. d4 f5?
Een nieuwtje dat geen navolging zal krijgen.
7. Db3?!
Gek genoeg niet de beste zet, hoewel dat moeilijk vooruit te zien was. Heel sterk is 7. Pxe5 Pxe5 8. dxe5 d6 9. Dd5! met winst.
7…Ph6?
Na deze tweede fout maakt wit het snel af. De enige zet is 7…Pa5! dat na 8. Lf7+ Kf8 9. Da4 c6! 10. dxe5 Kxf7 11. exf5 tot vreselijke complicaties zou leiden.
8. Lxh6 gxh6 9. Lg8 Txg8 10. Dxg8+ Lf8 11. d5 Pe7 12. Dxh7 fxe4 Ook na 12…d6 13. Pbd2 zal zwart het niet droog houden.
13. Pxe5
En het is ondekbaar mat!
1-0
Janne heeft een gemene truc gezien met haar volgende zet.
26…Ld5!
Wit ondervindt de nodige problemen in deze stelling. Niet alleen heeft zij een pluspion en twee sterke lopers tegen wat ‘kreupele’ paarden. Daarnaast is de toren op c5 in de problemen na zwarts laatste zet.
27. Ph4?
Wit ziet het gevaar niet.
27…Lb6!
Hiermee gaat de ingesloten witte toren verloren.
28. Pxd5 Lxc5
En op zet 42 was de buit binnen.
0-1
Anna Zeppenfeldt – Machteld van Foreest
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. d4 exd4 4. Pxd4 Pxd4 5. Dxd4 Pf6 6. Pc3 Le7 7. Lc4 h6 8. O-O O-O 9. Le3 d6 10. Pd5 c5 11. Dd3 Pxd5 12. Lxd5 Db6 13. Tab1 Ld7 14. Db3 Lb5 15. Tfd1
Hier koos zwart voor een opmerkelijke voortzetting.
15…c4?! 16. Lxb6?
En de witspeelster loopt in de val. Na 16. Dc3! Dc7 17. Ld4 had zwart een groot probleem gehad. Het punt g7 valt niet te dekken.
16…cxb3
En ineens dreigen er twee dingen: … bxc2 met een vervelende pionvork en … axb6 met stukwinst.
17. cxb3 axb6
De zwartspeelster slaagde erin deze materiële voorsprong op zet 48 te verzilveren.
0-1
Janne Allaart – Machteld van Foreest
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lc4 Lc5 4. Pc3 Pf6 5. d3 h6 6. O-O O-O 7. h3 d6 8. De2 Le6 9. Lb3 Dd7 10. Le3 Lb6 11. Tfe1 Pa5 12. La4 Pc6 13. d4 exd4
14. Pxd4
Dit berust op een misverstand, maar het blijkt toch enigszins speelbaar te zijn.
14…Lxd4 15. Lxd4?
Dit kost materiaal. Noodzakelijk was 15. Lxc6
15…Pxd4! 16. Lxd7 Pxe2+ 17. Txe2 Lxd7
Zwart heeft een stuk gewonnen, maar de strijd gaat gewoon verder.
18. Tae1 Tfe8 19. Te3 Te7 20. Tg3 d5 21. e5 Lf5
22. Tge3
Wit had hier 22. Txg7+ kunnen proberen: 22…Kf8 [22…Kxg7? 23. exf6+ Kxf6 24. Pxd5+ en wit staat beter.]
22…Pd7?!
Hiermee maakt zwart het zichzelf moeilijk. 22…d4! wint voor zwart.
23. Pxd5 Txe5 Objectief beter was 23…Kf8 maar het is al niet duidelijk meer.
24. Txe5 Pxe5 25. Txe5 Lxc2 26. Pxc7 Lb1?
Machteld raakt de draad helemaal kwijt.
27. Pxa8 Lxa2 28. Ta5 Lc4 29. Txa7
en op zet 62 moest zij zich met de nederlaag verzoenen.
1-0
Machteld van Foreest – Kimmily Tran
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. d4 exd4 4. Pxd4 Lc5 5. Le3 Df6 6. c3 Pge7 7. Pd2 d5 8. exd5 Pxd5 9. Pxc6 Dxc6 10. De2 O-O 11. Lxc5 Dxc5 12. O-O-O Lf5
Een heel bijzonder moment. Wit lijkt een prachtige zet te hebben, waarmee zij materiaal kan winnen.
13. De5?
In werkelijkheid blijkt dit een blunder van jewelste te zijn, waarvan de weerlegging niet alleen heel verborgen, maar ook heel fraai is.
13…Lg6
Dit lijkt echter ook te kunnen. Zwart had hier 13…Pb4!! kunnen spelen met als pointe 14. Dxc5 Pxa2# (zie analysediagram)
Hoe vaak kom je een dergelijk fraai matbeeld nog tegen?
14. c4
Zo had Machteld gedacht het stuk te kunnen winnen. Maar opnieuw is er dezelfde geweldige parade.
14…Da5!?
Nog niet zo gek gezien van de zwartspeelster. 14…Pb4 15. Dxc5 Pxa2#
15. Dxd5 Dxa2
Ook nu dreigt zwart het nodige.
16. Ld3
16…Da1+?
Pas hier glipt het de zwartspeelster uit haar handen. Na 16…Tad8! 17. Lxg6 Txd5 18. Lb1 Da5 19. cxd5 zou er een bijzonder spannende stelling zijn ontstaan.
17. Pb1 Lxd3 18. Txd3
Wit heeft nu gewoon een stuk meer, de zwarte aanval is verdwenen als sneeuw voor de zon. Na de volgende zet is het meteen uit.
18…Tad8 19. Dxd8 Da4 20. Te1 Dxc4+ 21. Pc3 Df4+ 22. Tee3 c5
23. Dxf8+!
Mooi gezien!
23…Kxf8 1-0
Sara Martinez – Machteld van Foreest
1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pc3 Pf6 4. Pf3 Lf5 5. b3 e6 6. Lb2 Lb4 7. e3 Pe4 8. Tc1 Pxc3 9. Lxc3 La3 10. Ta1 O-O 11. g3 Pd7 12. Lg2 Pf6 13. O-O Pe4
14. Dd3?
Met dit aardige aftrekaanvalletje wint zwart een kwaliteit en een pion.
14…Pxg3! 15. Dd1 Pxf1 16. Dxf1 Df6 17. Pe5 Dg5 18. Pf3 Dh6 19. b4 dxc4 20. Dxc4 a5 21. Db3 Lxb4 22. Lxb4 axb4 23. Dxb4 Ta7 24. Db6 Tfa8 25. Pe5 f6 26. Pd7 Dg6 27. Kf1 Ld3+ 28. Ke1 Dxg2 29. Kd2 De4
Dit lijkt een foutje, maar het Machteld heeft het goed gezien.
30. Pc5
Dit valt de dame en de loper aan. De zwarte aanval draait echter op volle toeren:
30…Txa2+ 31. Txa2 Txa2+ 32. Kc3 Tc2+ 33. Kb3 Dd5+ 34. Ka3 Ta2+ 35. Kb4 Dc4#
Mooi slot!
0-1
Alle partijen of fragmenten via de viewer:
Alle foto’s (op de groepsfoto met de kampioenen na) zijn van Harry Gielen.
Van hem zijn verder foto’s van dit toernooi te vinden onder deze links: Dag 1 en Dag 2.
Nog twee aardige combinaties van dit kampioenschap:
Het Zeekadettenmat van Lucas Nguyen tegen Tristan van Foreest (totale speeltijd 3’3"). 1. e4 e5 2. Pf3 c5 3. Lc4 d6 4. Pc3 Lg4? 5. Pxe5! Lxd1?? 6. Lxf7+ Ke7 7. Pd5#
Onno Elgersma wist met een reeks scherpe zetten Jochem Schoppen vanuit mindere stand te verschalken.{fen}r4rk1/pppb1ppp/6q1/2P3n1/1PQN4/P3P3/5PPP/RN3R1K w – – 0 1,klein,centrum,Schoppen-Elgersma na 17…Dg6{/fen}18.Pf3? Pxf3 19.gxf3 Df6! 20.Pd2 Lh3! 21.Tg1(?) Tad8! en zwart won een stuk, waarna hij het vlot afmaakte 22.Df4 Dxf4 23.exf4 Txd2 24.Tg3 Le6 25.Tag1 g6 26.T1g2 Ld5 27.f5 Te8 0-1