Gibraltar mijnenveld voor topspelers
Sommige mensen vroegen zich af waarom Fabiano Caruana, Hikaru Nakamura, Maxim Vachier-Lagrave en Veselin Topalov niet meespelen in het Tata Steel Tournament dat momenteel in Wijk aan Zee gespeeld wordt. “Ach, die zullen wel vakantie hebben opgenomen”, was het obligate antwoord. Niets blijkt minder waar. De heren hebben gekozen voor het lucratieve Open toernooi in Gibraltar dat dinsdag begonnen is en dat helaas een overlap heeft met het toptoernooi in ons land.
We zagen de laatste jaren al dat de Engelsen, die het toernooi in Gibraltar flink hebben weten op te peppen, ons de loef proberen af te steken. Misschien heeft dat ook te maken dat het traditionele toernooi in Hastings, dat ook de allure had van het vroegere Hoogovenstoernooi, tegenwoordig gezien wordt als een Open grootmeestertoernooi dat verder niet zoveel naam mag hebben. Het ‘Tradewise Gibraltar Chess Festival’, zoals de officiële naam luidt, was vorig jaar al een geduchte concurrent, maar nu helemaal.
We mogen ons gelukkig prijzen dat de wereldkampioen (Magnus Carlsen) en zijn laatste uitdager (Sergey Karjakin) beide gekozen hebben voor Nederland en dat de kersverse nieuwe ster, Wesley So (momenteel de trotse lijstaanvoerder bij Tata Steel), ook geen trek had in Gibraltar.
Zo’n open toernooi is toch altijd een ‘tricky business’ voor topspelers. Dat bleek eerder ook al in ‘Isle of Man’ waar we ook een paar van deze kanonnen zich in het strijdgewoel waagden. En dan wordt er gegniffeld als er een half of een heel punt moet worden prijsgegeven aan een speler met veel minder Elo. We zijn de schitterende overwinning van Benjamin Bok met zwart op Nakamura nog niet vergeten!
Ook in Gibraltar zien we dat na drie ronden al heel wat halve en hele puntjes zijn ingeleverd door de hoger geplaatst spelers. Een blik in de toernooitabel levert op dat vrijwel niemand van de topspeler ongeschonden uit deze slijtageslag tevoorschijn is gekomen.
Van de top drie heeft niemand meer 100%. Het is een zevental dat nog wel op die score van 3 uit 3 mag bogen en daar zit maar één 2700-speler (Nikita Vitiugov) tussen. Van de deelnemende Nederlanders was het resultaat van Peter Lombaers in de eerste ronde tegen Nigel Short bijzonder: remise. Dat klinkt goed, maar gezien de partij deed hij zich daar enorm mee te kort. In het analyseblok heb ik de kritieke fase, waar hij zich de kaas van het brood laat eten, na een voortreffelijke positiepartij, voor u geanalyseerd. Tegelijk heb ik wat bijzondere momenten gezocht om ook aan u voor te leggen.
De tussenstand aan kop na 3 ronden:
ANALYSEBLOK
Krysa, Leandro – Caruana, Fabiano
1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pf3 Pf6 4. Pc3 a6 5. c5 g6 6. g3 Lg7 7. Lg2 O-O 8. O-O Lg4 9. Pe5 Lf5 10. h3 Pfd7 11. f4 Pf6 12. Db3 Dc8 13. g4 Le4 14. Pxe4 Pxe4 15. Lxe4 dxe4 16. f5 gxf5 17. gxf5 Pd7 18. Kh1 Pxe5 19. dxe5 Lxe5 20. Lh6 Td8
21. Tf2! Kh8 22. Dxf7 Tg8 23. Dxe7 was al zo’n beetje winnend voor wit.
21…Td3
Caruana ziet de ernst van de situatie in en hij laat een zetherhaling toe.
22. Tg1+
Natuurlijk niet 22. exd3?? en wit wordt mat gezet: 22…Dxh3+ 23. Kg1 Dh2#
22…Kh8 23. Lg7+ Kg8 24. Lh6+ Kh8 25. Lg7+ Kg8 26. Lh6+ 1/2-1/2
Sodoma, Jan – Vachier-Lagrave, Maxime
1. d4 Pf6 2. Pf3 g6 3. g3 Lg7 4. Lg2 d5 5. O-O O-O 6. c4 dxc4 7. Pa3 c3 8. bxc3 c5 9. e3 Pc6 10. Pc4 Le6 11. De2 Tc8 12. Pfe5 Pd5 13. Ld2 Pxe5 14. Pxe5 Dd6 15. Pd3 Da6 16. Pf4 Dxe2 17. Pxe2 Tfd8 18. Tfc1 b6 19. a4 Pf6 20. Le1 Lc4 21. Lf1 e5 22. f3
22…e4! 23. fxe4
Men kan zich afvragen of wit niet betere kansen op behoud heeft als hij het helemaal gesloten houdt, maar ook dan staat zwart heel goed na 23. f4 Pg4 24. Ld2 f5
23…Pxe4
Nu krijgt zwart een sterk veld op e4.
24. Pf4 Lxf1 25. Kxf1 Te8 26. Ke2 Pf6
Het is mooi om te zien hoe behoedzaam zwart zijn voordeel probeert uit te bouwen. Hier kon hij ook met 26…f5 veld e4 vastleggen, maar hij heeft geen haast.
27. Lf2 Tcd8 28. Td1 g5 29. Pg2 Pe4
30. Tac1 f5
En nu wordt veld e4 wel direct vastgelegd.
31. h3
32. Kf3 Ld6 33. Pe1 g4+!
Nu slaat hij wel zijn slag.
34. hxg4 fxg4+ 35. Kg2
Wit wordt totaal ingemetseld. Lf2 is een dood stuk, het witte paard heeft geen toekomst en de torens kunnen ook niet ingrijpen op dit moment.
36. Tc2 Tf8 37. Tb1 Tf6 38. Kg1 Tdf8 39. Tbb2 Pxg3
Een modelpartij!
0-1
Topalov, Veselin – Paehtz, Thomas
1. d4 e6 2. Pf3 f5 3. Lf4 Pf6 4. e3 b6 5. Le2 Lb7 6. O-O Le7 7. c4 Pe4 8. Pfd2 Pxd2 9. Pxd2 O-O 10. Lf3 d5 11. cxd5 exd5 12. Tc1 c6 13. Da4 b5 14. Db3
14…Pd7?
Een lelijke fout die onmiddellijk wordt weerlegd. Wellicht kon hij met 14…g5 de witte loper op f4 tot een verklaring dwingen. Na 15. Le5 Pd7 gaat het allemaal wel.
15. Lxd5+! cxd5 16. Tc7
En omdat zwart de loper alleen kan verdedigen met de toren, kan hij opgeven. Want na 16. Tc7 Tb8 (zie analysediagram)
1-0
Lombaers, Peter – Short, Nigel D
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pc3 Lb4 4. e3 d5 5. cxd5 exd5 6. Ld3 c5 7. Pge2 Pc6 8. a3 cxd4 9. axb4 dxc3 10. b5 Pe5 11. bxc3 O-O 12. O-O Te8 13. Pf4 b6 14. Ta4 Lb7 15. Lb2 Dc7 16. Dc2 Pc4 17. Tfa1 Pe4 18. Txa7 Txa7 19. Txa7 Dc8 20. Ta4 g6 21. La3 Dd7 22. Lxc4 dxc4 23. Txc4 Ta8 24. Td4 Dxb5 25. Lb4 Pc5 26. f3 La6 27. Td1 Lb7 28. e4 Dc4 29. Dd2 Lc6 30. Dd4 Db3 31. h4 h5 32. Dd6 Pb7 33. Dd3 Td8 34. Pd5 Lxd5 35. exd5 Pd6 36. Lxd6 Txd6 37. c4 Db4 38. Dd4 Kh7 39. Kh2 Td7 40. d6 Da4 41. Tb1 Tb7 42. Dd5 Ta7 43. Txb6 De8
44. Tb4??
Helaas, hiermee doet hij al het mooie werk van de hele middag te niet. Na deze wat zorgeloze torenzet (die ongedekt staat) , heeft zwart ineens een gemene tegenkans. Een centraliserende zet als 44. Dd4! waarmee h4 en de eigen toren op b6 gedekt wordt, zou vrijwel het einde hebben betekend. De verdienste van deze zet is dat a1 ook nog gedekt wordt (zodat er geen counter met …Ta1 en …De1 in komt te zitten, terwijl hij ook een matbeeld op h8 creëert, mocht de zwarte dame de onderste rij verlaten.
44…De1! 45. Dd4
Nog de beste poging.
45…Dxb4
45…Ta1 zou nu verliezen na 46. Tb8 hoewel er dan stevig gerekend moet worden na 46…Dh1+ 47. Kg3 De1+ 48. Kf4 f6 (zie analysediagram)
Wit heeft nog steeds een pion meer, maar zijn koningsstelling is te open om reële winstkansen te hebben. Het is Short wel toevertrouwd om dit remise te maken.
47. g3 Dd2+ 48. Kh3 Kg7 49. Da1+ Kg8 50. Df1 Dc2 51. g4 hxg4+ 52. fxg4 Dc3+ 53. Kg2 Dc2+ 54. Kf3 f5 55. De2 fxg4+ 56. Kf2 Dc3 57. Dxg4 Dd2+ 58. Kf1 Dc1+ 59. Ke2 Dc2+ 60. Ke3 Dc3+ 61. Kf2 Dd2+ 62. Kg3 Dc3+ 63. Kg2 Dc2+ 64. Kh3 Dd3+ 65. Dg3 Dxc4 66. Dxg6+ Kh8 67. Dh6+ 1/2-1/2
(foto toernooisite)
Hou, Yifan – Zhukova, Natalia
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pc3 Lb4 4. e5 Pe7 5. a3 Lxc3+ 6. bxc3 c5 7. Pf3 Da5 8. Ld2 Da4 9. Db1 c4 10. h4 Pbc6 11. h5 h6 12. g3 Ld7 13. Lh3 O-O-O 14. O-O Tdf8 15. Db2 b6 16. Tae1 Kb7 17. Te2 Pf5 18. Pe1 g6 19. Pg2 Pce7 20. Lg4 Th7 21. Dc1 Tfh8 22. Pf4 Tg8 23. Kh2 Lc8 24. Th1 Ld7 25. Kg1 Lc8 26. hxg6 fxg6 27. Lf3 Tf7 28. Lg2 h5 29. Ph3 Pc6 30. Kh2 Tgf8
31. Lg5!
De slechte loper moet vóór de pionnenketen gespeeld worden.
31…Th7 32. Pf4 Pce7 33. Lh3
Het lijkt allemaal een beetje ondoorgrondelijk waar wit mee bezig is, maar alles is even planmatig. We zien dadelijk waar wit mee bezig is.
33…Tg8
Wit geeft twee lopers voor twee paarden!
34…Txe7 35. Lxf5 gxf5
36. Kg2 Th7 37. Txh5 Tgh8 38. Txh7+ Txh7 39. Te1 De8 40. Th1 Dh8 41. Th3 Kc6 42. Pg6 Dg7 43. Dg5 Kb5 44. Txh7 Dxh7 45. Df6
Ze gokt op wat schwindelkansen. Omdat pion a3 in de steek gelaten is, is de vraag of zwart daar niet op kan spelen. Het adequate antwoord luidt: 45…Ka4 46. Pf8 Db7 47. Pxe6 Kxa3 48. Pg7 Kb2 (zie analysediagram)
46. g4 f3+ 47. Kg3 a5 48. g5
En Zhukova vond verdere tegenstand zinloos.
1-0
Batchimeg, Tuvshintugs – Lalith, Babu M R
1. d4 g6 2. e4 Lg7 3. Pc3 c6 4. f4 d5 5. e5 Ph6 6. Pf3 Db6 7. Pa4 Dc7 8. Le3 f6 9. Le2 Pg4 10. Ld2 Pd7 11. O-O b5 12. Pc3 Pb6 13. b3 O-O 14. h3 Ph6 15. Ld3 b4 16. Pe2 c5 17. dxc5 Dxc5+ 18. Kh1 Pf5 19. De1 a5 20. Pg3 fxe5 21. Pxe5 Dd6 22. Td1 Pxg3+ 23. Dxg3 Lf5 24. Tfe1 Pd7 25. Lxf5 Txf5 26. Pxd7 Dxd7 27. c3 Dd6 28. cxb4 axb4 29. De3 Txa2 30. Dxe7 Dxe7 31. Txe7 Lc3 32. Le3
32…d4!
Goed gespeeld.
33. Lxd4
Wit moet wel omdat anders die pion veel te sterk wordt. Maar dan komt hij in een lelijke penning.
33…Td5 34. Te4 Tb2?!
Het goede idee in niet de meest handige setting. Veiliger is 34…Ta3 om zo pion b3 van het bord te halen.
35. Kh2
35…Kf7??
Lalith wacht nog even en wil even zijn stelling versterken, alvorens af te wikkelen. Maar nu blijkt waarom wit zijn koning naar h2 heeft gespeeld… Nu was het hoog tijd om die pion meteen van het bord te nemen en dan kan zwart het gaan proberen. 35…Txb3 Wit kan overigens nog heel taai verdedigen met 36. Td3 Ta3 37. Lxc3 Txd3 38. Lxb4 Ta8 maar dit zal een hels karwei worden, als het überhaupt al te winnen valt.
36. Lxc3!
En meteen opgegeven. Wit blijft materiaal voor… 36. Lxc3 Txd1 [ 36…bxc3 37. Txd5] 37. Lxb2 in beide gevallen wint wint.
1-0
Salomon, Johan – Vachier-Lagrave, Maxime
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. Lb5+ Pd7 4. c3 Pgf6 5. De2 a6 6. La4 e6 7. Lc2 b5 8. d4 Lb7 9. a4 cxd4 10. cxd4 Le7 11. O-O O-O 12. b3 Tc8
Dit is vragen om moeilijkheden. 13. Ld3
13…Txc2!
Natuurlijk offert zwart de kwaliteit. Hij krijgt er een centrumpion en het loperpaar voor terug.
14. Dxc2 Lxe4 15. De2 Lc6 16. Tc1 Da8 17. axb5 Lxb5 18. Dd1 Tb8 19. Pa3 Lc6 20. Pc4
MVL heeft offensieve bedoelingen, maar misschien overspeelt hij hier zijn hand enigszins. In aanmerking kwam ook 20…Pb6 21. Pa5 Lb5 en zwart staat zeker niet minder.
21. La3
Een sterk antwoord: pion d6 is hulpbehoevend.
21…Pf4
Dit was zijn bedoeling: pion d6 is tactisch gedekt.
22. Ta2
Dekt veld e2 nogmaals zodat de vork op e2 uit de stelling is gehaald. 22. Lxd6 Lxf3 23. gxf3 [ 23. Dxf3 Dxf3 24. gxf3 Lxd6 25. Pxd6 Pe2+ 26. Kg2 Pxc1 27. Txc1 (zie analysediagram)
En zo kan wit wederom niet slaan op d6. Aan het eind volgt namelijk … Lxb3.
23. Tc3!?
Interessant gespeeld: hij dekt b3 nogmaals, geeft ook het paard op f3 ruggensteun en maakt veld c1 vrij voor de loper om het sterke paard op f4 te gaan verjagen. Een andere mogelijkheid is 23. Tca1!? om zo met Lc1 zowel Pf4 aan te vallen als Txa6 te gaan dreigen.
23…Pf6!
Er worden meer stukken richting de witte koning gedirigeerd.
24. Pcd2?!
Hij begint zich te verdedigen, maar zo levert hij activiteit in en speelt hij zwart juist in de kaart. 24. Dc1 Pe4 25. Te3 lijkt verdedigbaar voor wit.
24…g5!?
MVL houdt van opschieten!
25. Pxg5?
25…Lxb3!
Ai, die kun je makkelijk overzien. Ineens dreigt er …Dxg2#, … Lxd1 en …Lxa2. Het is op slag verloren voor wit.
26. Df3
26. Df1 kost een hele toren: 26…Lxa2
26…Dxf3 27. Txf3 Lxa2 28. Txf4 Ph5
Dit wint nog meer materiaal.
29. Tg4 f5
Opgegeven.
0-1
(Door technische problemen die we momenteel ondervinden, is de opmaak niet helemaal zoals we graag zouden willen. We hopen dit zo spoedig mogelijk te kunnen oplossen).
Het bekendste recente open toernooien slachtoffer is toch wel Anand, die vorig jaar te Gibraltar de ene na de andere klap te verwerken kreeg, waaronder een nederlaag tegen(toen nog IM) Gledura. Die lijkt er van te zijn genezen 🙂