Volkskrant dreigt te stoppen met denksport
Het is bijna niet te geloven; de krant die zich de grootste kwaliteitskrant van Nederland noemt, de Volkskrant, heeft aangekondigd te stoppen met de denksportpagina. Met Ton Sijbrands heeft de krant de grootste denksporter uit de Nederlandse geschiedenis in huis en ook Gert Ligterink hoeft qua deskundigheid voor niemand onder te doen. De directie heeft daar echter geen boodschap aan. Bij de noodzaak tot bezuinigingen viel het oog op die mysterieuze letters en getalletjes bij die malle plaatjes.
Snelle promotie
Toen Ligterink in 1979 kampioen van Nederland werd, vroeg het Nieuwsblad van het Noorden hem de schaakrubriek te schrijven. De redactie was ontevreden over die van Berry Withuis, die in vele regionale kranten werd geplaatst. Eerder had Ligterink al drie jaar de rubriek voor de Winschoter Courant geschreven. Een volgende promotie volgde snel: in 1983 nam hij de zaterdagrubriek in de Volkskrant over van Wim Andriessen en de verslaggeving op de sportpagina van Hein Donner.
Ongeveer vanaf die titel in 1979 is Ligterink dagelijks met schaken bezig. Schaaktechnisch denkt hij op het niveau van een grootmeester en zijn kennis van de schaakgeschiedenis en -actualiteit is enorm. Hij heeft een volstrekt andere stijl dan Donner, die de rubriek voor Andriessen schreef. Die hield van jennen en polemiek, Ligterink wil gewoon vertellen wat er in de schaakwereld gebeurt. Bij zijn 25-jarig jubileum in 2008 schreef Max Pam: “Het is niet alleen Ligterinks vasthoudendheid die opvalt, maar vooral ook de milde pen waarmee hij sinds jaar en dag de schaakwereld beschrijft. Als een echte Groninger kijkt hij met een zekere afstand naar het Hollandse schaakleven, maar tegelijkertijd is hij in zijn commentaren genereus en vol waardering.”
Volkskrant heeft een naam!
Gert Ligterink behoort met Hans Ree (NRC Handelsblad) en Hans Böhm (Telegraaf) tot de grote drie onder de schaakjournalisten in de reguliere media. Zijn plaats in de Volkskrant naast Ton Sijbrands vervult hij met verve. Zou de directie wel beseffen wie ze met deze twee toppers in huis hebben? De krant heeft, met zoals gezegd eerder ook Donner, een naam op te houden op denksportgebied.
Vier jaar geleden dreigde de damrubriek te verdwijnen, wat werd voorkomen door een groot aantal reacties van lezers. Het minste wat we kunnen doen is als schakers ook onze verontwaardiging te laten klinken. Uiteraard zal dit vooral van Volkskrant-abonnees moeten komen, en van lezers die de krant iedere zaterdag lezen. U kunt een ‘ingezonden brief’ schrijven aan de brievenrubriek, per brief of per mail. Die zullen zeker niet allemaal geplaatst worden, maar ze worden wel geteld. U kunt ook een brief of mail aan de redactie sturen die niet voor publicatie is bedoeld. Kiest u zelf uw methode. Adresgegevens:
Volkskrant
Postbus 1002
1000 BA AMSTERDAM
Hoezo zou “Ton Sijbrands de grootste denksporter uit de Nederlandse geschiedenis” zijn? Hoe is dit dan gemeten?
Twee keer wereldkampioen en vier keer Europees kampioen. Maar in zijn tijd ook onbetwist de sterkste dammer ter wereld.
Maar Wiersema was 6x wereldkampioen!
Ik besef dat het hier als vloeken in de kerk kan worden gezien maar ik kan me er toch ook wel iets bij voorstellen. Je leest online over schaken, speelt partijen na via een viewer. Zoals hier dus op Schaaksite of b.v. De -New in chess- app. Ik lees hier de geplaatste schaakcolumns van de diverse kranten en vaak dacht ik ‘Ging dit maar via de viewer’. Sinds kort voegt de redactie deze hier nu toe aan de columns maar waar het oorspronkelijk om gaat, de kranten, daar gaat dit aan voorbij. In de tachtiger jaren kocht ik kranten speciaal voor de schaakrubriek. Ik zette het bord op tafel en speelde de partijen ademloos na. Ik kan me niet indenken dat er nog mensen zijn die het op deze manier doen. Het is z’n tijd voorbij. Zo vraag ik me ook af waarom teletekst nog steeds partijen plaatst van het Tata toernooi. Wie volgt dat nog live met het bord op tafel? Uiteraard zou het een zegen zijn om de bespiegelingen van een Ligterink, Ree en anderen te kunnen blijven volgen. Er zou alleen een mooi plekje online gezocht moeten worden…
Er kan genoeg kritiek gegeven worden. Toch was mijn overweging dat juist niet te doen. Waarom in je eigen nest schijten? En puntje bij paaltje heb ik liever wel dat de Volkskrant doorgaat dan niet, ook al heeft chess.com een mannetje ter plaatse die het nieuws dezelfde dag nog geeft. Geen krant kan in de papieren nahand tegen een grote internetspeler op. Gegeven dat de feiten nou eenmaal zo liggen, laat dan toch de Volkskrant maar blijven. En hoe zuur zou het zijn als een argument op de Volkskrant redactie wordt “lees hier wat schaker Zuid-Limburg schrijft op nota bene een schaaksite, nou als dat zo is, dan is stoppen toch een goede beslissing”.
Ik vind het prima wanneer de redactie het lot een handje wil helpen en deze reacties verwijdert. Zonder censuur en propaganda, geen doel.
Beter nog: de reacties uitzetten voor dit topic.
Ook voor al het overige nieuws geldt dat Internet veel sneller is. Wat is er zo specifiek aan de denksporten dat die alleen geschrapt zouden moeten worden? Nieuws over de politiek, het weer of voetbal haal je ook makkelijk van Internet. Schrap dan de hele papieren krant maar.
Als ik het goed begrijp, dan gaat het hier om het stoppen met de wekelijkse vaste schaakrubriek op zaterdag.
Wat niet wordt gestopt, is de “normale” berichtgeving over schaakzaken die in het nieuws zijn. Zo is er in de afgelopen week door de Volkskrant minimaal twee keer aandacht besteed aan het Tata toernooi. Eén keer met Giri in de schijnwerpers en één keer met commentaar van oud-winnaar Bouwmeester.
Wellicht drukken beide heren te zwaar op de begroting van De Volkskrant, dat kan ik vanaf hier niet beoordelen. Maar niemand kan hen verhinderen om een eigen blog of iets dergelijks te starten.
Wij, de mensen zoals we hier schrijven, zijn mensen die schaaksites (zoals Schaaksite) volgen. Logisch dat wij zeggen dat we het verhaal van Ligterink graag op een schaaksite zouden lezen. Maar de schaakrubrieken hebben ook veel lezers die niet op schaaksites kijken. Dat zijn zelfs mensen die zelf niet actief schaken. Dat merk ik aan mensen bij mij in het dorp die mijn rubriek in De Gooi- en Eemlander lezen. Het is reclame voor de schaaksport.
Ligterink en Ree krijgen regelmatig mails van mensen die klagen dat zij dezelfde partij behandelen. Dat zijn dus ook lezers die niet op schaaksites kijken, anders hadden ze die partij al gezien. Ik krijg ook mails met de klacht dat ik dezelfde partij behandel als de heer Ligterink, met de vraag of ik niet met de heer Ligterink kan overleggen. Waarop ik altijd beleefd terugschrijf dat ik schrijf voor mensen die als dagblad alleen mijn krant hebben en niet de Volkskrant erbij.
Dus ja, er zijn zeker veel mensen die het schaaknieuws volgen via de zaterdagkrant.
Als abonnee op de Volkskrant en fan van Ligterink zal ik een protestbrief schrijven.
Maar tegelijkertijd moet me van het hart dat ik het formaat van de wekelijkse schaakrubriek in de Volkskrant niet goed vind. Daar kan Ligterink niets aan doen, vermoed ik. Het zal hem zo worden opgelegd.
Waar ik op doel is het volgende; ik neem de rubriek van gisteren als voorbeeld, maar het is eigenlijk elke week hetzelfde.
De rubriek beslaat ongeveer het formaat van A4. Hiervan wordt bijna de helft gebruikt voor twee belachelijk grote diagrammen en een belachelijk grote titel.
De andere twee kwarten worden respectievelijk gebruikt voor de zetten van één partij en de tekst van Ligterink. De toegevoegde waarde van Ligterink zit uiteraard in die tekst – ca. 25 à 30% van de beschikbare ruimte.
Dus, wat mij betreft, moet die rubriek van Ligterink niet worden afgeschaft, maar zou zijn tekstuele bijdrage juist drie keer zo groot moeten worden. 80% tekst en één of hooguit twee kleine diagrammen.
Zie voor een betere verhouding de damrubriek. Sijbrands heeft maar een halve pagina, maar wel twee keer zoveel tekst en een normaal diagram.
Ik hoop dat ik nu niet teveel mensen op hun tenen trap, maar wordt het niet eens echt tijd voor een generatiewisseling bij de commentatoren? Velen – schat ik – zijn minstens van mijn leeftijd – bijna 65 – of nog (een stuk) ouder. Ik kom er ook op omdat ik vandaag even kort het commentaar van Hans Bohm bij TTC heb meegemaakt. Beetje gezeur over dat Giri wat meer met pijltjes op zijn tegenstander moet gooien, want dan zou die meer winnen, terwijl op dat zelfde moment Giri op winst stond tegen Kramnik. Achteraf zag ik dat ie zijn column in Trouw aan het reproduceren was.
Graag handhaven schaakrubrieken, maar met nieuwe generatie. Er zijn er genoeg die niet meer actief schaken.
Trouw? Telegraaf, neem ik aan.
Waar het mij om gaat, is dat de rubriek in de Volkskrant moet blijven bestaan. Wie die schrijft, is een ander verhaal. Ik zie geen aanleiding om Ligterink te vervangen, maar uiteraard zijn er genoeg kandidaten om dat te doen. Maar zoals gezegd is dat de kwestie niet.
Ik vind het alles met het onderwerp van doen hebben. En nee, Trouw. Was geen column, daar was ik abuis. www.trouw.nl/home/anish-giri-schaken-op-topniveau-draait-om-zelfvertrouwen~add7626d/
Hoewel ik het opheffen van de denksportrubrieken door De Volkskrant al min of meer verwachtte is dit toch bijzonder spijtig. De zichtbaarheid van de denksporten zal hierdoor fors minder worden. Zelf koop ik in Bolivia elke zaterdag de online versie van De Volkskrant voor EUR 2,99 en start dan met de altijd zeer lezenswaardige rubrieken over schaken (Gert Ligterink), dammen (Ton Sijbrands) en bridge (Kees Tammens). Het schaken houd ik uiteraard ook via diverse schaaksites bij maar dit geldt niet voor dammen en bridge. Mijn vensters op die twee denksporten gaan nu dicht. Niet schakers die dankzij Ligterink enigszins op de hoogte bleven treft een zelfde lot. Hans Meijer.
Ik ben het met Johan Hut en nog een paar anderen eens dat zo’n prima schaakrubriek als die Van Ligterink nog veel gelezen wordt en dat de Volkskrant dat eerst eens zou moeten onderzoeken, voordat ze tot opheffing overgaat. En ik vraag me ook of al die lange opiniestukken in hun katernen, waarvan de kosten aanzienlijk hoger zullen liggen, wel zoveel lezers trekken als die denksport-rubrieken. Juist op dit moment kan een krant nog scoren met aandacht te schenken aan het TATA STEEL toernooi. De NRC doet dat veel beter met een lang interview met de sterkste schaakster van dit moment Hou Yifan. Maar het lijkt me wel goed om te kijken op welke manier zo’n denksport pagina vernieuwd kan worden en meer betrokken op de jongere generaties en wat schaken bijdraagt aan hun ontwikkeling.
Het zou jammer zijn als de voortreffelijke rubrieken van Ligterink en Sijbrands verdwijnen. Die lees ik op zaterdag het eerst en ze zijn altijd interessant. Als je dan toch wil bezuinigen zoek het dan in het afschaffen van al die bizarre lijstjes die er in de Volkskrant stonden de afgelopen weken. Het leek verdorie wel een schoolkrant.
PS.Ik wacht nog steeds op het lijstje van de belangrijkste lijstjes.
Tsja. Ik lees al veertig jaar de Volkskrant en kijk op zaterdag altijd eerst bij Ligterink. De laatste paar jaar kijk ik even, zie dat ik het meeste al een of twee weken eerder heb gezien en ga over naar andere artikelen. Het is voor mij dus meer een ingesleten gewoonte dan een behoefte. Een krant is er niet om de belangen van een subcultuur te promoten, dus dat is geen argument. Het merendeel van de schakers haalt zijn schaaknieuws uit andere bronnen. Wat de niet-schakers betreft: ik kijk ook wel eens in de rubriek van Sijbrands en denk dan: er zijn blijkbaar ook nog andere mensen die onbegrijpelijke dingen doen – ik kan niet dammen. Niet echt een reden voor een krant om zo’n rubriek te handhaven.
Natuurlijk is het voor de schakers erg mooi als het schaken landelijk onder de aandacht gebracht wordt. Maar daar kun je de directie van de Volkskrant niet verantwoordelijk voor maken. Misschien had Ligterink wel iets meer kunnen doen om zichzelf niet overbodig te maken. Maar ik kan me voorstellen dat hij denkt: ik heb m’n AOW, wat zou ik me nog druk maken. Het schaaknieuws volgen lijkt me in ieder geval een doodlopende weg. Zoek dan zelf wat meer achtergronden, doe eens wat met de rijke geschiedenis en anekdotiek van het spel; kom eens met recente, tot de verbeelding sprekende partijen die niet al twee weken op alle gevestigde schaaksites hebben gestaan. Daarvoor moet je serieus aan het werk – geen idee of de geldelijke tegenprestatie daartoe aanzet.
Een paar maanden terug betrapte ik hier een columnist op het letterlijk overnemen van een deel van een artikel van chessbase. Zo bont maakt Ligterink het niet. Maar zijn rubriek in de huidige vorm lijkt me inderdaad, zeker vanuit de optiek van een krantendirectie, overbodig.
Van mij mag het meer in de stijl komen zoals de afgelopen weken rondom Tata. Een mooi interview, wat meer over het randgebeuren van schaken, zoals op scholen, de schaakbond etc. Jaar in jaar uit verdwijnen er rubrieken en de overgebleven rubrieken zijn nog steeds hetzelfde. Dan is het niet vreemd dat deze verdwijnen, toch? Mogelijk zijn er tegenwoordig ook andere metingen. Hoe vaak twittert u @volkskrant over de ‘uitstekende rubriek’ van afgelopen weekend? Andere artikelen leveren wel vaak commentaar op, goed of slecht, ik denk dat ze dat niet eens uitmaakt. Op spraakmakende interviews komen wel vaak reacties. Ze besparen echt niet op succesnummers.
Voor de schaaksport is het m.i. van groot belang dat we ieder podium voor publiciteit gebruiken en handhaven. De wekelijks terugkerende denksportrubriek is zo’n podium en juist interessant omdat deze afwijkt van de “moderne” snelle berichtgeving via sociale media.
Over de inhoud van de rubriek ontstaat inmiddels enige discussie, die ook weer vruchtbare ideeën voor Ton Sijbrands en Gert Ligterink kunnen opleveren.
Ik ben het helemaal eens met de stelling dat de schaaksport elk podium voor publiciteit kan gebruiken. Zelf ben ik al jong door de krant in schaken geïnteresseerd geraakt, toen het kandidatentoernooi van 1956 in Amsterdam gespeeld werd. Ik kreeg daarna een schaakbord met stukken en werd in 1958 jeugdlid van een schaakvereniging in Eindhoven. Hoewel er nu heel veel via schaaksites wordt aangeboden, blijft de krant voor mijn gevoel ook nog een mooi podium.
Voor de reactie van Kees Tammens, de schrijver van de bridgerubriek in De Volkskrant, op het verdwijnen van zijn rubriek en die van Ton Sijbrands klik op bridgenieuws.wordpress.com/. Hans Meijer.
Hier een verhaal over de lezersactie van dammers en bridgers vorig jaar.
check de brievenrubriek in de Volkskrant van 23 januari!
Het feit dat Just Fontein in zijn reportage over Yifan Hou (Sport, 22 januari) schrijft dat Bobby Fischer in de jaren zeventig ‘meerdere keren wereldkampioen werd’, is het beste bewijs dat de denksportpagina niet mag verdwijnen. Dick Bakker, Amsterdam