Aardige momentjes in het NK (4)
Het NK-schaken is volop aan de gang. Behalve het voortreffelijke aanbod op de toernooisite, heeft u ongetwijfeld het speciale liveblog gezien dat namens Schaaksite wordt bijgehouden. Inmiddels heeft u ook in de gaten dat er dagelijks ´De partij van de dag´ wordt gepresenteerd. Hierbij doe ik ook een duit in het zakje. Als de gelegenheid zich voordoet, wil ik u graag een paar aardige momentjes voorleggen. Vandaag waren die er weer.
|
|
|
De tweestrijd tussen Anish Giri en titelverdediger Loek van Wely is in alle hevigheid losgebarsten. Giri versloeg met wit – niet zonder de nodige moeite – Benjamin Bok, terwijl Van Wely met zwart ogenschijnlijk eenvoudig langs Roeland Pruijssers kwam, de man die gisteren nog zo mooi gewonnen had. De partij Giri-Bok krijgt u elders al voorgeschoteld, vandaar dat ik me beperk tot Pruijssers-Van Wely. In een Siciliaanse Scheveninger met wederzijdse rokades leek wits actie op de koningsvleugel snel te gaan maar de counter van zwart door het centrum kwam eerder. Van Wely veroverde de zwarte velden en hoewel hij enorm op zijn tellen moest passen, mede veroorzaakt door een nijpend tijdgebrek, hield hij alles onder controle en boekte hij een regelmatige overwinning. Doordat de andere partijen in remise eindigden gaan beide rivalen nu met 3 uit 4 aan kop. Het groepje achtervolgers (Van Kampen, Bok en Ernst) staat al op een punt achterstand.
Bij de dames spitst de strijd zich toe op de regerend kampioene Anne Haast en de twee oud-kampioenen Zhaoqin Peng en Tea Lanchava. Zij wonnen vandaag alle drie en hebben daarom ook met 3 uit 4 de leiding. De achtervolgers, De Jong-Muhren en Kazarian, hebben een punt minder. Haast won met zwart van Rosa Ratsma in een aardige partij, waarin zij een veroverde pluspion keurig verzilverde. Hetzelfde gebeurde min of meer bij Peng die tegen Kazarian eveneens een pluspion omzette in winst. Tea Lanchava won met een tactische wending in het middenspel een stuk en liet toen niet meer los.
In deze explosieve stelling staat zwart beter.
21…dxe3!
Heel goed gezien van Van Wely. De vraag was natuurlijk eventjes of zwart niet een stuk kon winnen door zijn paard gewoon terug te trekken om zo te profiteren van de pionvork. 21…Pd7 Maar dan blijkt dat wit met 22. e5 Le7 23. f5 zijn hoofd letterlijk in het hoofd van de leeuw heeft gestoken. Wit dreigt f5-f6 gevolgd door Txh7. En pion f5 kan niet geslagen worden wegens Pd5.
22. fxe5 Lxe5
Zwart heeft het loperpaar en vooral zijn zwartveldige loper is een ‘moordenaar’ geworden.
23. Dc4 Ld7 24. Lh5
Het blijft natuurlijk wel oppassen geblazen, want wit is aan het vissen in troebel water.
24…Le8!
Heel timide gespeeld, maar ook heel verstandig!
Als Van Wely meer tijd had gehad, zou hij 24…Da5 wellicht gespeeld hebben. Maar dan zou hij gefopt zijn: 25. Lxf7+! Kxg7 [25…Kxf7? 26. g8=D+ Kxg8 27. Txd7!] 26. Lxe6 Le8 (zie analysediagram)
Ga die maar eens berekenen… 27. Df1!! Dxc3 Niet de beste maar zwart staat al niet goed meer. Wit kan nu een schitterend matbeeld afdwingen. 28. Txh7+ Kxh7 29. Dh3+ Kg7 30. Dh6# (zie analysediagram)
25. Pa4 Lxa4 Het was logischer om 25…Txd1+ 26. Txd1 Dc7 te spelen. Na 27. Pxc5 Lb5 is wit beslissend in het nadeel gekomen.
26. Dxa4 Dc7
In de stijl van Petrosian: hij haalt alle toevalligheden op f7 uit de stelling.
27. Tdf1 Td7 28. Dc4 Lxg7
Zwart staat nu onder meer klaar voor een batterij De5/Lg7.
29. c3 De5 30. Kb1
30…Dxc3
Van Wely’s voorkeur voor controle en het rotsvaste vertrouwen in zijn inderdaad uitstekende eindspeltechniek doen hem besluiten af te wikkelen. Maar hij mist helaas een elegant slot. Zwart had hier met een mokerslag een onmiddellijk einde aan alle tegenstand kunnen maken: 30…Tb4! 31. Dxa6 Dxe4+ 32. Kc1 Tb8 En de drievoudige dreiging … Td2, … Lxc3 en … Ta8 gevolgd door … Txa2 beslissen de strijd.
31. Dxc3 Lxc3 32. Th3 Ld4 33. Le2 a5 34. Tfh1 Ook na 34. Td1 Ta7 breekt zwart door.
34…a4 35. Lc4 axb3 36. axb3 Ta8
37. b4 De klap na 37. Txh7 Ta1+ 38. Kc2 Ta2+ 39. Kb1 valt ook na 39…Tda7 40. T7h2 en nu wint 40…e2 groot materiaal. Dat komt omdat 41. Lxe2 mat gaat: 41…Tb2+ 42. Kc1 Ta1#
37…Ta4 0-1
Wit heeft een pion meer en kan er zelfs nog eentje winnen. Maar zoals altijd moet je als speler die op winst staat, dubbel zo goed uitkijken of je niet te oppervlakkig gaat spelen. Dat doet Peng niet. Zij dacht relatief lang na en vond toen een cleane manier om geforceerd een winststelling af te dwingen.
29. e6!
Wit activeert op het juiste moment haar loper en dan wordt de technische afhandeling ineens een stuk makkelijker.
Aanlokkelijk is 29. Txa7 maar dan heeft zwart ineens een lastige tegenstoot in petto: 29…Lxe3!? Dit compliceert behoorlijk en als wit nu alsnog de goede zet vindt, is het nog steeds in orde: 30. e6! [Niet 30. fxe3? Td1+ 31. Kf2 Td2+ 32. Kf3 Txb2 en de winstkansen zijn aanzienlijk geslonken. Als de pionnen op de damevleugel tegen elkaar worden geruild is zelfs potremise.] 30…Td1+ 31. Kg2 fxe6 32. Txg7+ Kf8 33. fxe3 Td2+ 34. Kh3 Txb2 35. Tg5 Ta2 36. Txh5 Txa4 en dit lijkt mij dan wel een winststelling na 37. Tb5 Ta3 38. Txb6 Kf7 39. Kg4 Txe3 40. h4 hoewel zwart nog flink kan spartelen.
29…f6 29…fxe6 30. Txg7+ Kf8 31. Txa7 is gewonnen omdat zwart nu geen beschikking over de bovengenoemde tegentruc met 31…Lxe3 Dat faalt namelijk op 32. Lg7+!
30. Txa7 Te8
31. Tc7!
Hier gaat het om. Wit dreigt nu a4-a5 en daar valt weinig tegen te beginnen.
31…Txe6
Zwart moet die pion elimineren, maar dat loopt natuurlijk niet goed af. Ook 31…Ta8 biedt geen soelaas: 32. e7 Kf7 33. e8=D+ Kxe8 34. Txg7 Txa4 35. Lxf6 en wit wint gemakkelijk met haar pionnenmeerderheid op de koningsvleugel.
32. a5 Te8 33. a6
Deze doorgebroken rakker beslist de strijd. De winst zou ernstig in gevaar komen na 33. axb6? Lxb6 want een toreneindspel met vier tegen drie op een vleugel is in de regel remise. Met gelijke lopers erop biedt wellicht iets meer kansen, maar het lijkt me ook binnen de marge.
33…Ta8 34. a7 Ld6 35. Tb7 b5
Zwart wil dolgraag de a- en de b-pion tegen elkaar ruilen, maar daar steekt Peng natuurlijk een stokje voor.
36. Ld4! b4 37. f4 Kh7 38. Kf2 Kh6 39. Kf3 h4 40. g4 Kg6 41. h3 Te8 42. Td7 Lf8 43. Ke2 f5 44. g5 Tc8 45. Tb7
Opgegeven. Zwart kan Tb8 niet meer voorkomen. 45. Tb7 Dat komt omdat 45…Ld6 onmogelijk is vanwege 46. Txg7+ Kh5 47. Th7+ Kg6 48. Th6+ Kf7 49. Txd6
1-0
Erg lekker staat zwart al niet maar na haar volgende zet, gaat er ineens een stuk de mist in.
19…f4? 19…Lxb4 was de enige speelbare zet. 20. axb4 h6
20. Pxa6 Pxa6
21. c5!
Dit wint een stuk vanwege de dubbele aanval op Ld6 en Pa6. Zwart probeerde nog
21…Pxc5 22. dxc5 Lxc5+ 23. Kh1 Tac8 24. Dd1 Lf2 25. Te5 Pf7 26. Te2 Le3
maar na
27. a4 Pd6 28. g4 h5 29. Tg2 d4 30. Pa3 e5 31. Pc4 Pxc4 32. Lxc4+
had wit haar stukken geactiveerd en was de afhandeling niet moeilijk meer voor haar.
1-0
26. a4 Pd7
Anne kiest voor de strategische benadering die op zichzelf niet slecht is. Maar ze laat een unieke kans op aanval onbenut, heel onkarakteristiek voor haar! Tijd voor een kleine ontboezeming. Een aantal jaar geleden had ik Anne Haast nog in de training. Een uitvoerige analyse van haar partijen maakte mij duidelijk dat Anne een geweldige aanvalsspeelster is die altijd loert op de vijandelijke koning. Daaruit kwam de neiging in haar spel naar voren om zetten als g2-g4 of met zwart … g7-g5 te spelen. Die leverden haar soms prachtige overwinningen op, maar kostten haar onder bepaalde omstandigheden ook nodeloos punten. Als er geen aanval uit voort vloeide, bleef ze soms zitten met onherstelbare verzwakkingen in haar pionnenstructuur. Vandaar dat ik het aloude advies, dat men ooit John van der Wiel opgelegd had, van stal haalde om zowel met wit als met zwart haar g-pionnen flink vast te lijmen met Bizon Kit. Dat hielp een tijd lang uitstekend, want mede hierdoor ontwikkelde zij ook haar positiespel in gunstige zin. En soms, heel soms, moet die lijm toch maar weer met aceton losgeweekt worden. Kennelijk had Anne die tijdens deze partij niet bij zich, want ik zag dat het haar op dit moment niet lukte om die pion van g7 los te rukken van dat veld. Met 26…g5! had ze vrij zeker een soepel aanvalletje kunnen opzetten na 27. Pg2 Dh3 en de dreiging … Pg4 en … Dxh2 valt door wit niet fatsoenlijk meer te voorkomen.
27. Pg2 f5 28. Txb8 Txb8 29. Tb1 Noodzakelijk is 29. a5 maar de stelling is al geen pretje voor wit na 29…Pc5
29…Txb1+ 30. Lxb1 Lxa4 31. Da2
Misschien heeft Rosa gedacht dat ze a6 terug zou winnen, echter…
31…Ld1!
en zwart staat een gezonde pion voor die na
32. Db2 Kh7 33. Dd2 Dd6! 34. Ph4 Dxd2 35. Lxd2 g6
in het eindspel door Anne heel kundig werd verzilverd.
36. La2 Pc5 37. Kf1 a5 38. Ke1 Lb3 39. Lxb3 Pxb3 40. Kd1 a4 41. Kc2 Pxd2 42. Kxd2 Lc5 43. Pg2 Lxf2 44. Kc2 Kg7 45. Kb2 Lc5 0-1
