De Telegraaf schaakrubriek 11 juni 2011
Hans Böhm
De Amerikaan Bobby Fischer werd in 1958 grootmeester op zijn vijftiende en dat was toentertijd een ongekende sensatie. Een grootmeester in de schaaksport was een heer op leeftijd, die zoveel moest weten en zoveel ervaring moest opdoen, dat kon een kind onmogelijk presteren. De verklaring: Fischer was feitelijk de eerste echte professional, die al zijn tijd en energie in onze edele denksport stak. Het record van Fischer heeft 33 jaar stand gehouden en toen kwam Judit Polgar die in 1991 er een paar maanden van af snoepte. De laatste twintig jaar is dat record nog twintig keer verbroken. Op dit moment is Illya Nyzhnyk uit de Oekraïne met 14 jaar en drie maanden de jongste grootmeester maar hij komt pas op de elfde plaats op de wereldranglijst aller tijden als je kijkt naar de leeftijd waarop de derde, en laatste, grootmeesternorm werd behaald. Voorlopige aanvoerder is Sergei Karjakin, ook uit de Oekraïne, die in 2002 de titel kreeg met twaalf jaar en zeven maanden. Natuurlijk heeft dit alles te maken met de computer, die vooral veel tijd bespaart.
De jongste grootmeester van Nederlandse bodem is Daniël Stellwagen (geboren 1-3-1987), die de FIDE-titel kreeg met zeventien jaar en zes maanden. Maar dat record zal binnenkort sneuvelen. Robin van Kampen (geboren 14-11-1994) gaat het Nederlandse record ‘officieel grootmeesterschap’ scherper stellen. Hij zit er dicht tegen aan met zijn zestien jaar en voorlopig zes maanden; hij heeft nog een jaar te gaan om de allerlaatste hobbel te nemen en dat zal dus wel lukken.
Anish Giri behaalde de titel met veertien jaar en zeven maanden maar hij was (naslagwerk van Johan Hut op schaaksite.nl) nog geen Nederlander volgens FIDE op dat moment (Tata-toernooi, januari 2009).
Vorige week lukte het Van Kampen net niet. In een gesloten toernooi te Tel Aviv in Israël met tien spelers kwam hij net een halfje tekort. De GM-norm lag op 6 punten en Robin begon met 4 uit 7. Dus moesten de laatste twee partijen worden gewonnen.
R. van Kampen – M. Manolache, ronde acht.
De Roemeense grootmeester Marius Monolache heeft een Elorating van 2545. Hij was niet in vorm en is hier al volledig overspeeld. Wit tikt het rustig uit met een aardig tempospel.
66.Lf1+ Kh2 67.Le2 Kh3 68.Lc4
dezelfde stelling maar met zwart aan zet. Het verschil wordt duidelijk na
68…Kg2 69.c6!
en zwart gaf maar op. Na 69…Lxc6 70.Lxe6 Kh3 71.Lc8 is er een fraaie zetdwang ontstaan, terwijl met wit aan zet het weer even denken is. Goed vooruit gezien! Nu nog de laatste partij.
D. Zoler – R. van Kampen, ronde 9.
Dan Zoler is een sterke Israëlische Meester met een Elo 2510.
De stelling is gecompliceerd en in evenwicht. Wit kon de remise afdwingen na een paar zetherhalingen
25.Ld5 Dh3 26.Lg2 De6 27.Dc1!?
Wit is niet bang en geeft zijn tegenstander de kans op het grootmeesterschap. Maar hij krijgt het niet cadeau.
27…Pb6 28.Lf2 Dg4 29.h3 De6 30.Pe4 Dxa2 31.Dxc5 Dc4 32.Dxe7 Pa4?!
Zwart vecht voor wat-ie waard is. Hij laat wit op de koningsvleugel komen en zoekt tegenspel op de damevleugel. Een meer verdedigende zet als 32…Pd5 laat hij bewust achterwege. Ook wit gooit alles in de aanval:
33.Pf6+ Kh8 34.e6!? fxe6 35.Pd7 Pf5 36.Df7 Ph6 37.De7 Pf5 38.Df7 Pd6 39.De7 Te8!
Natuurlijk, zwart heeft een doel.
40.Dg5 Txb2 41.Tb-c1 Pc3 42.Pe5 Db3 43.Ld4 Pe2+ 44.Txe2 Txe2 45.Pxg6+! Kg8 46.Ph4 e5 47.fxe5 Pf7
Dat geeft zwart net even lucht tegen de matdreigingen.
48.Dg4 Txg2+ 49.Pxg2 Pxe5 50.Lxe5 Txe5 51.Dc8+ Lf8 52.Tf1 Db6+ 53.Kh2 Dd6
Het past precies, nu gaat de storm eindelijk liggen.
54.Dg4+ Dg6 55.Dc4+ De6 56.Dxc7 en ondanks nog wat amechtige pogingen van beide kanten om de strijd gaande te houden, kon de remise niet ontlopen worden. Jammer, maar Robin van Kampen komt er dit jaar nog wel.
Eindstand Tel Aviv 2011, negen ronden
1.Zubov (Ukr) 6½ 2.Baron (isr) 6 3.Van Kampen 5½
4-6. Zoler en Soffer (isr), Sveshnikov (Let) 5
7.Haimovich (isr) 3½ 8-9.Manolache (Rom), Caspi (Isr) 3
10. Greenfeld (Isr) 2½
