De Telegraaf schaakrubriek 12 februari 2011
Hans Böhm
In de twaalfde, voorlaatste ronde van het Tata-toernooi 2011 speelde wereldkampioen Viswanathan Anand met wit tegen Anish Giri. Anand zou bij winst nog voor de eerste prijs kunnen gaan want hij stond op dat moment een half punt achter koploper Hikaru Nakamura. Aan de ene kant was Anand gewaarschuwd door het algemene goede spel van Giri waaronder de overwinning op de nummer één van de wereld Magnus Carlsen, aan de andere kant heeft Anand meer dan 100 Elo-punten meer (én wit). Die dag verzorgde ik de uitleg voor het schaakminnend publiek in het paviljoen op de dorpsweide en we verwachtten een harde strijd. Dat zou het worden.
V. Anand – A. Giri, ronde 12
1.d4 d5 2.c4 c6
De Slavische verdediging is een richting, maar het kan hierna nog vele kanten op.
3.Pf3 Pf6 4.Pc3 e6 5.Lg5 h6
Zwart kan ook slaan op c4 met hele andere stellingsbeelden
6.Lxf6 Dxf6 7.e3Wit kan ook met 7.Db3 de Hastings-variant ingaan. Openingen en zijvertakkingen worden vernoemd naar de persoon of de plaats waar de zet in een serieuze partij voor het eerst werd toegepast.
7…g6 8.Ld3 Lg7 9.0-0 0-0 10.Tc1 dxc4 11.Lxc4 Pd7 12.e4 c5!
“Een nieuwtje”, volgens coach Chuchelov, die als een hyena in de catacomben rondwaart tijdens de partij van zijn pupil. Natuurlijk straalt alle lof voor de uiteindelijke prestatie af op de speler maar de secondant is ook al maanden bezig geweest om de juiste tactiek tegen de juiste speler te bepalen. Anand verzonk in gepeins en in de live-analyse voor het publiek waren we tevreden met de openingskeus en de stelling van zwart. Het loperpaar zal op den duur aan kracht winnen als het centrum open komt.
13.d5 Pb6 14.b3 exd5 15.Pxd5 Dd8 16.h3
Wit kan hier aan de noodrem trekken met 16.Pxb6 Dxb6 17.h3 Td8 18.Dc2 Ld7 19.Ld5 Ta-c8 20.Tf-d1, dan bepaalt zwart echter wel het spel. Liever houdt Anand de spanning vast.
16…Pxc4 17.bxc4 Te8 18.Te1 Ld7 19.Dd2 Tc8 20.Df4 b5!
Actief gespeeld. Nogmaals, hoe meer de stelling open komt hoe beter het is voor de lopers.
21.e5 g5! 22.Dg3 bxc4 23.Te-d1 Tc6
Ook goed, de toren verdedigt én kan aanvallen via de zesde rij.
24.Pe3 Dc7 25.Pxc4 Le6 26.h4 g4 27.Pf-d2 Td8 28.Te1 Td4! 29.De3 Dd8 30.g3 Dd5!
Na deze zet is het duidelijk: zwart dicteert. De aanvalskansen van wit op de koningsvleugel zijn onder controle en zwart beheerst het centrum. In de volgende fase wordt de druk opgevoerd en moet wit met fantasie verdedigen om een positionele afstraffing te voorkomen.
31.Pa4 Tc8 32.P2-c4 Tb8 33.De2 Lf8 34.Pe3 De4 35.Pb3?!
Wit geeft toe. Onder opoffering van een pion verlicht hij de druk.
35…Lxb3 36.axb3 Txb3 37.Da2 Db7 38.Dc2 Tb2 39.Df5 De4 40.Dxe4 Txe4
Tijdnood gehaald. Zwart staat zeer kansrijk.
41.Ta1 c4 42.Txa7 Lc5 43.Ta8+ Kh7 44.Tf1!
Een prachtige ressource. Als zwart op e3 slaat komt de f-lijn open en krijgt wit extra verdedigingskansen.
44…c3 45.Tc8 Ld4 46.Tc7 Txe5 47.Txf7+ Kg6 48.Td7 Lxe3 49.fxe3
Van deze stelling was mijn analyse voor het publiek ‘het gevoel zegt dat zwart gewonnen staat’. Het lijkt simpel maar dat is het niet. De partij eindigde nota bene één zet later, na 49…Td2? 50.Tc7, in remise. De inventieve verdediging komt volledig tot uiting na 50…c2 51.Tc6+ en de koning kan niet over de f-lijn waarbij 51…Kh5 52.Tf1-f6 geen winstpoging is. Op de diverse sites werd driftig gespeculeerd. Op de toernooisite (tatasteelchess.com) gaf grootmeester Ian Rogers aan dat 49…Tb6 meer kansen bood, op Chessbase.com werd dat weersproken met ’50.e4, met goede verdedigingskansen voor wit’, op schaaksite.nl zag Internationaal Meester Herman Grooten vooralsnog geen sluitende verdediging voor wit na 49…Tb6. Volgende week bewijzen we dat zwart gewonnen staat.
