De Telegraaf schaakrubriek 22 oktober 2011
Hans Böhm
Ter gelegenheid van het derde lustrum van het UNIVE-schaaktoernooi heeft de organisatie een fraai geïllustreerd magazine uitgegeven met Judit Polgar als schaakgodin op de voorkaft. Enkele vooraanstaande schaakliefhebbers geven hun impressie en dat gaat niet alleen over de afgelopen vijftien jaar in Hoogeveen. Ed van Thijn, oud-minister van Binnenlandse zaken en oud-burgemeester van Amsterdam, verhaalt uit 1944, toen in een gevangenkamp werd geschaakt op een uitgevouwen schoenendoos. Hij werd later twee keer parlementair kampioen maar dat kwam vooral ‘omdat er in het huidige parlement amper meer een zet vooruit wordt gedacht. Gevangen als men is in de waan van de dag.’ Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Fred Teeven gaat in op het belang van schaken en eindigt met ‘Overal in het land worden in het weekend veel gebouwen van Justitie niet gebruikt. Het zou mooi zijn als restaurants of kantines dan ruimte zouden kunnen bieden voor schaaktoernooien’. Professor Douwe Draaisma, universitair hoofddocent Geschiedenis en Theorie van de Psychologie, gaat in op twee vormen van intelligentie: ‘vloeibare intelligentie’ is het vermogen om al improviserend nieuwe problemen op te lossen en ‘gekristalliseerde intelligentie’ is een in de loop van het leven verworven inzicht. Er staat nog meer lezenswaardig in dus heeft u interesse, kijk eens op de site van univechess.nl
Bij aanvang van de sterke vierkamp was ex-wereldkampioen Vladimir Kramnik favoriet, niet alleen vanwege zijn hoogste elo 2790 maar omdat hij feitelijk niet zo ex is, hij is een praktiserend professional die nog steeds volop meedoet in de volgende race om het WK. De verwachting van de andere drie deelnemers Anish Giri (2720), Maxime Vachier-Lagrave (2715) en Judit Polgar (2700) was dat zij voor de tweede plaats gaan strijden en die strijd is onvoorspelbaar.
In de openingsronden hoefde de verwachtingen niet bijgesteld te worden.
V. Kramnik – A. Giri, ronde 1.
Als je globaal naar de stelling kijkt hebben beide partijen zich goed ontwikkeld en is er maar één stuk dat niet meedoet: Ta8, die zou eigenlijk op c8 moeten staan. Dat is precies het verschil tussen een goede en speelbare stelling en een probleemstand. Wit kan nu namelijk wel opstoten met
22.c5! Pd4 23.Txd4! Lxd4 24.cxd6 Pg8
Met het krachtige kwaliteitsoffer heeft wit de controle over het hele bord gekregen. Al zijn stukken springen de zwarte stelling binnen.
25.Pd5 Kh8 26.Tc7 Le5 27.Lb2 Dxd6 28.Txb7 g5
Zwart heeft geen normale zetten dus hij pakt dan maar veld f4 af voor het paard: 28…De6 29.Pf4 Df6 30.Lxe5 Dxe5 31.Pxg6 mat.
29.b6 a5 30.Lh5 Ta-b8 31.Ta7 Lxb2 32.Dxb2+ Pf6 33.Lf7!
Zowel een lijnonderbreking als ook kan de loper vernietigend binnendringen. Allemaal heel fraai en logisch gespeeld.
33…Kg7 34.Td7 Dc6 35.Le6+
en zwart gaf het op, hij gaat mat of verliest groot materiaal.
V. Kramnik – J. Polgar, ronde 2.
De onderlinge score is zwaar in het voordeel van Kramnik: 15-5 waarbij Polgar nog nooit een serieuze partij heeft gewonnen. Kennelijk ligt het profylactische spel van de Rus de graag aanvallende Judit niet. Zoals ook in diagram 1 opent Kramnik diagonalen en lijnen met
21.f4! b5?
Een verkeerde reactie. Ogenschijnlijk was het gevaarlijk om 21…exf4 te doen maar het valt wel mee, zoals Kramnik bij de analyse toegaf. Hij wist zelfs nog niet of hij dan zou verder gaan met 22.Dxd7 of direct 22.Pf6+. Wit staat wat beter maar zwart staat ook. Nu gaat zwart materiaal verliezen en de partij.
22.cxb5 Lxd5 23.bxa6 Db8 24.Kh1 exf4 25.b5 h6 26.Ta-d1 La8 27.Dd4 Te5 28.Pxd6 Tc-c5 29.Txe5 Txe5 30.Pc4 Lc5 31.Dxd7 Te8
en zonder 32.Pd6 af te wachten gaf zwart op. Kramnik verontschuldigde zich na afloop bij de felicitaties, hij vond dat de overwinning te makkelijk tot stand was gekomen.
In de derde ronde moest Kramnik eindelijk in de verdediging tegen Lagrave, dat deed hij met overtuiging. Polgar probeerde het wel met wit tegen Giri maar ze kwam er niet door, remise in 27 zetten.
Stand op de helft van het UNIVE-toernooi 2011
1.Kramnik 2,5 2.Lagrave 1,5 3.Polgar, Giri 1
