de Volkskrant 17 september 2011
Gert Ligterink
Optreden Timman verzacht kater van uitschakeling Polgar
De uitschakeling van Judit Polgar door Peter Svidler in de kwartfinale van het World Cup toernooi kwam hard aan. Haar volgelingen verenigden zich in rouw en spraken hun waardering uit voor de Wit-Russische commentator Anna Sharevich, die zich na Polgars nederlaag liet ontvallen dat het toernooi wat haar betreft voorbij was. Dat is het overigens niet, aanstaande maandag pas eindigt de finale tussen Svidler en Grischuk of Ivanchuk.
De kater van Polgar uitschakeling werd wat mij betreft verzacht door het optreden van Jan Timman in het Inventi toernooi in Antwerpen. Voor het eerst dit jaar was hij weer eens ouderwets op dreef. Hij bleef ongeslagen, won een paar uitstekende partijen en eindigde met een score van 6,5 uit 9 op de tweede plaats achter de Fransman Edouard, die hij in de onderlinge partij overtuigend versloeg.
Timmans mooiste overwinning in Antwerpen riep herinneringen op aan een recent verleden. In de periode 1980-1990 speelde hij vaak tegen John van der Wiel. In de nationale hiërarchie stond Timmans superioriteit nooit ter discussie, maar juist in die onderlinge ontmoetingen met de toenmalige nummer twee van Nederland had hij het vaak moeilijk. De laatste tijd spelen ze zelden meer tegen elkaar: in 2006 voor het laatst op het NK en twee jaar geleden aan het eerste bord van een wedstrijd tussen Wageningen en het Haagse DD.
Timman won die laatste partij en in Antwerpen bevestigde hij opnieuw de oude verhoudingen. Van der Wiel erkende dat op Timmans zege niets viel af te dingen: `Nu ik niet meer regelmatig tegen hem speel, moet ik kennelijk weer aan hem wennen.’
Timman – Van der Wiel
Antwerpen 2011
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. Pc3 a6 4. g3 b5 5. d4 cxd4 6. Pxd4 Lb7 7. Lg2 b4 8. Pd5 e6
Na een ongewone zetvolgorde is een scherpe stelling onstaan, waarin wit niet mag verslappen. Na 9. Pxb4 Pf6 10. De2 d5 heeft zwart goed tegenspel.
9. 0-0!
Timman vertelde na de partij dat hij dit stukoffer thuis eens had onderzocht en correct bevonden. De stelling is nog bekend uit een drie jaar geleden gespeelde partij Vallejo – Nepomniachtchi.
9 … exd5 10. exd5 Le7
Ook met Nepo liep het slecht af. Hij ging in vlammen ten onder na 10 … Lc8 11. Te1+ Le7 12. c4 Kf8 13. a3 bxa3 14. Txa3 Lg5 15. Lxg5 Dxg5 16. Pe6+ fxe6 17. dxe6 d5 18. Tf3+ Pf6 19. h4 Dg6 20. Dxd5 Ta7 21. e7+ Txe7 22. Txe7 Db1+ 23. Kh2 Kxe7 24. Te3+ Le6 25. Dxe6+ en zwart gaf op.
11. Te1 Kf8 12. Lf4 Lc8
Van der Wiel was van plan 12 … Lg5 te spelen, maar zag daar van af toen hij de volgende variant op het spoor kwam: 12 … Lg5 13. Dd2 Lxf4 14. Dxf4 Df6 15. Pf5 Pd7 en nu mag zwart na 16. Dxd6+ Dxd6 17. Pxd6 Tb8 hopen op voortgezet leven. Maar veel sterker dan 16. Dxd6+ is 16. Dxb4 Pc5 17. Db6!, waarna zwart geen goede verdediging heeft.
13. Dd2 a5 14. a3
Omdat zwarts stukken allemaal op de onderste rij staan, heeft wit de tijd om in alle rust de b-pion te veroveren en lijnen te openen.
14 … Ta6 15. axb4 axb4 16. Dxb4 Tb6 17. Da3 Ta6 18. Db4 Tb6 19. Da5 g5
Dit pakt slecht uit, maar wat moest zwart? Een poging zijn koningsvleugel te ontwikkelen met 19 … Lf6 wordt weerlegd door 20. Pc6 Pxc6 21. dxc6 met de dreiging 22. Lxd6+.
20. Txe7! gxf4
Of 20 … Pxe7 21. Lxg5 Tg8 22. Le3 Pd7 23. Te1 en zwart is weerloos.
21. Te4 fxg3 22. fxg3 Pf6 23. Tf4 Pbd7 24. Pc6 Dc7 25. Dc3!
Daarmee is de strijd beslist. Wit reduceert zijn materiële achterstand en behoudt zijn aanval.
25 …. Tg8 26. Txf6 Pxf6 27. Dxf6 Lb7 28. Pd4 De7 29. Df2 Tg6 30. Pe6+ Txe6 31. dxe6 Txb2 32. Lxb7 Dxb7
33. Tf1
Wit wint mooier en sneller na 33. Ta8+! Kg7 34. Dd4+ Kg6 35. Tg8+.
33 … Tb1 34. Txb1 Dxb1+ 35. Kg2 Db7+ 36. Kh3 De7 37. Dxf7+
Met afwikkeling naar een eenvoudig gewonnen pionneneindspel.
37 … Dxf7 38. exf7 Kxf7 39. Kg4 Ke6 40. Kg5
Zwart geeft op.
