de Volkskrant schaakrubriek 27 augustus 2011
Gert Ligterink
In Chanty Mansisk worden eerste WK-stappen gezet
Schakers die zich hebben voorgenomen wereldkampioen te worden kunnen de komende maand de eerste stap zetten. In de Russische stad Khanty Mansyisk begint dit weekend het World Cup toernooi, een knock-outwedstrijd met 128 deelnemers van wie de beste drie een toegangsbewijs ontvangen voor het volgende kandidatentoernooi.
Het is een zware opgave deze lange weg naar de wereldtitel te volgen, maar Boris Gelfand heeft bewezen dat het kan. Hij won in 2009 de vorige World Cup wedstrijd en bekroonde die zege dit jaar met een triomf in het kandidatentoernooi in Kazan. Volgend jaar ontvangt hij de beloning voor het volbrengen van die herculesopdracht: een WK-match tegen Anand.
Er doen geen Nederlanders mee aan het World Cup toernooi. Bij de laatste twee Europese kampioenschappen slaagden zij er niet in zich te kwalificeren en hun ratingcijfers op de wereldranglijsten van juli 2010 en januari 2011 waren niet hoog genoeg om in aanmerking te komen voor een invitatie. Vooral Anish Giri mag zich beklagen. Hij zou zondermeer zijn uitgenodigd als alleen de meest recente ratinggetallen als criterium waren gebruikt.
Giri had alsnog een plaats in het toernooi kunnen krijgen als hem een van de zes wild cards was toegekend door FIDE-president Ilyumzhinov. Op grond van zijn snelle progressie was Giri een voor de hand liggende kandidaat, maar de president besliste anders. Hij gaf de wild cards aan spelers die op de laatst verschenen ranglijst een lagere rating hebben dan Giri.
Het is mogelijk politieke motieven te zoeken achter het negeren van Giri. Toen Ilyumzhinov zich onlangs aan een schaakbord liet fotograferen met Kadhafi, was de KNSB immers een van de West-Europese bonden die openlijk protesteerde. Maar als het een strafmaatregel mocht zijn, dan is het een willekeurige. Ook de Deense schaakbond protesteerde tegen Ilyumzhinovs bezoek aan Libië, maar de Deen Nielsen ontving wel een wild card.
Het begin van de World Cup valt samen met het einde van het Nederlandse zomercircuit. Het sluitstuk van een lange reeks wedstrijden is het BDO-toernooi in Haarlem dat voor de zevende maal wordt gehouden. Uit de eerste invitatiegroep komt de volgende partij tussen een erkende houwdegen en een 14-jarige Indiër, die op dit moment ’s werelds hoogste ratinghouder is in zijn leeftijdscategorie.
Bosboom – Vaibhav
Haarlem 2011
1. c4 e6 2. Pf3 d5 3. e3 Pf6 4. a3 Le7 5. g4
Een specialiteit van Bosboom.
5 … 0-0 6. Tg1 c5 7. b4 b6
Eerder dit jaar liet ik in deze rubriek een partij zien die Bosboom op briljante wijze won van de Duitser Sonntag. Na 7 … cxb4 8. axb4 Lxb4 9. Lb2 Pc6 10. Dc2 Le7 11. Pc3 b6 12. g5 Pe8 13. Ta4 Pb4 14. Txb4 Lxb4 15. Ld3 f5? 16. gxf6 Txf6 17. Lxh7+ Kf8 18. Pe5 kreeg wit een geweldige aanval.
8. Lb2 Lb7 9. g5 Pe4 10. d3 Pd6 11. Pbd2 Pd7
Zwart negeert alle provocaties en voltooit rustig zijn ontwikkeling. Het was mogelijk tot actie over te gaan met 11 … cxb4 12. axb4 dxc4 13. dxc4 Pe4 14. Dc2 Lxb4, al heeft wit enige compensatie voor de verloren pion na 15. Ld3.
12. Dc2 Te8 13. h4 Lf8 14. h5 e5
Hij kent de wetten van het spel: beantwoord een flankaanval met een actie in het centrum.
15. cxd5 Lxd5 16. e4 Lb7 17. Lh3
17 … Pb5?
Een misrekening. Na 17 … Tc8 zou zwart nog volop meedoen, maar deze ongelukkige manoeuvre koste twee tempi, waarna wits aanval onweerstaanbaar wordt.
18. g6 Pd6
Want 18 … fxg6 19. Dc4+ kost een stuk.
19. Pg5 Te7 20. Pc4 Pf6 21. Pxe5 fxg6 22. hxg6 h6 23. Pgf7 Dc7 24. Db3 c4 25. dxc4 Pdxe4 26. 0-0-0
Pas rokeren als men tijd heeft.
26 … Tc8
Ook na 26 … Pxf2 is 27. c5 beslissend.
27. c5 bxc5 28. Pxh6+ Kh8 29. Pef7+ Txf7 30. Pxf7+ Kg8 31. Lxc8 Lxc8 32. Ph6+
Puristen en computerprogramma’s zullen erop wijzen dat wit mat in enkele zetten kan geven met 32. Th1. Bosboom is geen computerprogramma maar een kunstenaar.
32 … Kh8
33. Dg8+!
De inleiding tot een prachtig slot.
33 … Pxg8 34. Pf7+ Dxf7 35. gxf7 Lf5 36. Th1+ Lh7 37. Td8!
Zwart geeft op. De slotstelling is een plaatje.
