de Volkskrant schaakrubriek 31 december 2010
Gert Ligterink
Van Wely in voetsporen Lasker
Nog een paar partijen scheiden Loek van Wely van het begin van zijn sabbatical year, waarin schaken ondergeschikt zal zijn aan poker en fysieke training. Om zijn oude en zijn nieuwe leven aan elkaar te laten wennen speelde hij de afgelopen weken toernooien in Atlantic City en Las Vegas. Dit weekend sluit hij zijn afscheidstournee af in een Nieuwjaarstoernooi in Californië.
Omdat ik hoop dat het afscheid tijdelijk is en Van Wely in 2012 de draad weer oppakt, was het goed te vernemen dat het hem voor de wind ging in Amerika. In Atlantic City deelde hij de eerste prijs met Gata Kamsky, die hij ook nog eens met zwart versloeg in de onderlinge partij.
Minder gunstig was het bericht dat Van Wely in het schaaktoernooi minder had verdiend dan in een voorafgaand pokerwedstrijdje. Ik gun hem het beste, maar het is natuurlijk niet de bedoeling dat hij al te veel succes heeft met dat pokeren. Als zijn sabbatical afloopt, moet hij wel tot de ontdekking zijn gekomen dat een schaker een contract voor het leven met het spel heeft gesloten.
Het is nog niet bekend hoe het Van Wely aan de pokertafels in Las Vegas is vergaan. Ik vrees dat ook daar de oogst groter is geweest dan in het National Open (schaak)toernooi, waarin hij zich snel elimineerde voor de eerste prijs door in de tweede ronde te verliezen van een outsider.
Kamsky – Van Wely
Atlantic City 2010
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 a6 5. Pc3 Dc7 6. Le2 b5 7. 0-0 Lb7 8. Te1 Pc6 9. Pxc6 dxc6 10. e5
Een bekende stelling, waarin zwart meestal verdergaat met 10 … Td8 11. Ld3 c5. Maar ook de volgende zet is goed speelbaar.
10 … c5 11. Lf3 Td8 12. De2 Pe7 13. Lxb7 Dxb7 14. Lg5
Deze manoeuvre verstoort de ontwikkeling van zwarts koningsvleugel. Na 14. a4 heeft zwart 14 … Pf5! (15. axb5 Pd4).
14 … h6 15. Dh5
Na 15. Lh4 zou Van Wely ongetwijfeld ook hebben gekozen voor 15 … Td4. In een partij Del Rio – Solana, Mondariz 1995 volgde daarop 16. Pe4 Pf5 17. c3 Td5 18. Lf6!? gxf6 19. Pxf6+ Ke7 20. Pxd5 Dxd5 21. a4 Tg8, met een alleszins verdedigbare stelling voor zwart.
15 … Td4!16. Le3 Tc4!
Van Wely in de voetsporen van Emanuel Lasker, die in een befaamde WK-partij tegen Tarrasch ook eens met succes een toren voor de eigen pionnen liet verdwalen. Kamsky zei na de partij dat hij geschokt was door deze tegen alle basisprincipes indruisende manoeuvre.
17. De2 Pc6 18. a4 Le7 19. axb5 axb5 20. Ld2 0-0
Dankzij de excentrieke torenmanoeuvre heeft zwart zijn ontwikkeling kunnen voltooien. Hij staat zeker niet slechter.
21. b3 Td4 22. Le3 b4 23. Pa4
En hierna komt zwart zelfs in het voordeel. Met 23. Da6 Dxa6 24. Txa6 Pb8 25. Ta7 Td7 26. Pb5 kon wit afwikkelen naar een ongeveer gelijkstaand eindspel.
23 … Te4!
Nog een torenzet op de vierde rij. Kamsky wist niet wat hem overkwam.
24. f4 Pd4 25. Df2 f6 26. exf6 Txf6 27. Pb2
Sterker is 27. g3 om 28. Dg2 te kunnen spelen.
27 … e5! 28. Pd3 exf4 29. Lxd4
Geen keus. Na 29. Lxf4 komt 29 … Texf4 30. Pxf4 Ld6.
29 … Txd4 30. Te5
Zwarts onconventionele manoeuvres hadden Kamsky zo verrast dat hij bijna door zijn bedenktijd heen was. Met 30. Df3 kon hij zich taaier verdedigen.
30 … f3 31. g3 Tf7 32. Tf1 Te4 33. Pxc5 Lxc5 34. Dxc5
Graag zou ik nu hebben opgeschreven dat Van Wely een stijlvol optreden afsloot met de krachtzet 34 … Te2!, waarna wit terecht opgaf. Maar helaas zo ging het niet. Misschien afgeleid door de hoge tijdnood van zijn tegenstander beging Van Wely een ernstige slordigheid.
34 … Txe5? 35. Dxe5 Db6+ 36. Tf2 Tf8 37. De4 Kh8 38. h4 Dc5 39. Dd3 Da7 40. De4
De notatie op de website van de Amerikaanse schaakbond eindigt nu met 40 … Db8 0-1. Het is mogelijk dat Van Wely in een poging zijn tegenstander te verrassen met opzet zijn pion op f3 weggaf, maar waarschijnlijker is het dat hij 40 … Db6 speelde, waarna wit de bedenktijd overschreed.