Eerste winst voor Giri
Vandaag moest het dan eindelijk gebeuren. Nederlands kampioen Anish Giri krijgt nog een witpartij tegen Carlsen (wordt remise) en nog vier zwartpartijen, dus het was heel belangrijk voor hem om de witpartij van vandaag in winst om te zetten. En dat lukte! Tegenstander Mamedyarov stond na de opening al slecht, verloor een kwaliteit en werd genadeloos weggeschoven. Sowieso was het een behoorlijke dag voor de Nederlanders in de grootmeestergroepen: L’Ami, Bok en Van Wely boekten solide remises, terwijl Miguoel Admiraal een prachtige overwinning op de sterke Amerikaan Sevian boekte. Grootste tegenvaller was de onnodige nederlaag van Jorden van Foreest, terwijl Anne Haast nog steeds niet van de nul is afgekomen.
Masters
Voordat we naar de kopman kijken, eerst de knecht. Loek van Wely kreeg met zwart tegen Michael Adams in een Siciliaan een combinatie die ik daarin nog niet eerder ben tegengekomen, gebaseerd op de ongedekte positie van de loper op b6.
16…Pxe4!? 17.Txe4
Beter dan 17.Lxe4 Lxe4 18.Txe4 Db7 waarna wit alleen druk op d6 als compensatie voor de minuspion heeft.
17…f5 18.Te3 Lxg2 19.Kxg2 Db7+ 20.Tf3 g5!
Wit hoopte ongetwijfeld op 20…Dxb6 21.Dd5+ Kh8 22.Txf5! waarna het materieel weer gelijk staat.
21.Kg1 Dxb6 22.Dd5+ Kg7 23.Td1
Het verschil is dat na 23.Txf5? Txf5 wit niet op a8 kan slaan wegens 24…Dxf2+.
23…Tad8 24.De6
Door de zwakte van d6 en de open zwarte koningsstelling heeft wit genoeg compensatie voor de pion achter, maar meer niet. Remise door zetherhaling was een logisch gevolg.
24…h6 25.Tfd3 Tfe8 26.Db3 f4 27.Td5 fxg3 28.hxg3 Tf8 29.T1d2 Tf6 30.Db4 Dc7 31.a4 bxa4 32.Dxa4 Db6 33.c4 Tdf8 34.Dc2 T8f7 35.b3 Tb7 36.T2d3 Tbf7 37.Td2 Tb7 38.T2d3 Tbf7 39.Td2 ½-½
Anish Giri is weer onder de mensen! Tot vandaag was hij nog niet ook maar in de buurt van winst geweest, maar vandaag won hij met twee vingers in de neus. Terug op 50% en alles is nog mogelijk!
Anish Giri (2798) – Shakhriyar Mamedyarov (2747)
1.Pf3 Pf6 2.c4 e6 3.g3 d5 4.d4 Lb4+ 5.Ld2 Ld6 6.Lg2 0-0 7.0-0 Pbd7 8.b3 dxc4 9.bxc4 c5 10.e3 Dc7 11.Dc2 cxd4 12.Pxd4
Een pionnenstructuur die met de loper op g2 best veel voorkomt. Als zwart zonder problemen zijn ontwikkeling kan voorkomen mag hij op voordeel hopen, maar onder andere door de druk op de lange diagonaal is dat niet makkelijk.
12…a6 13.Tc1 Td8 14.Pb3
Bereidt niet alleen 15.c5 voor, maar dreigt ook 15.La5.
14…Tb8
Voorkomt de eerste dreiging, maar nauwkeuriger was 14…Le5 15.Lc3 Tb8 met een betere versie van de partij.
15.c5 Le5 16.Pd4 b6
Zo krijgt wit een gevaarlijke vrijpion op c6. Mamedyarov zal die zeker niet onderschat hebben, maar ook na andere zetten is de zwarte stelling niet fijn.
17.c6 Pf8 18.Pc3 Pg6 19.Tab1
Dreigt 20.Pcb5 axb5 21.Pxb5 De7 22.Lb4
19…De7 20.c7
De computer vindt dit niet eens het beste, maar wie zou er hier niet gaan cashen?
20…Dxc7 21.Pc6 Lb7 22.Pxd8 Lxg2 23.Kxg2 Txd8
De pion is niet genoeg compensatie voor de kwaliteit. Toch kan er met een bord vol stukken nog veel gebeuren.
24.Pa4 Db7+ 25.f3 b5 26.Pc5 Da8 27.Pd3 h5 28.La5 Pd5 29.De2 Te8 30.e4 Pde7 31.Lc3 Lb8
Het voordeel van materiaal voor staan is dat je tegenstander liever geen stukken zal ruilen. De zwarte stelling wordt er zo niet beter op.
32.Db2 f5 33.Db3! fxe4 34.Dxe6+ Kh7 35.Dxe4
En hop, nog een pion erbij.
35…Dd5 36.Tb2 Df7 37.Te2 h4 38.De6 Dxe6 39.Txe6
Nu lijkt het tijd om op te geven, maar Mamedyarov weet toch nog iets leuks te verzinnen.
39…Td8 40.Pf2 Pf5 41.Pe4 Td5 42.Txa6 hxg3 43.hxg3 Lxg3!
Dat was wellicht even schrikken voor Giri. Als hij de loper pakt komt eerst 44….Pf4+ en na 45.Kh2 Pxg3 kan wit niet op g3 slaan wegens Pe2+. Ook 44.Txg6 Lf4! is niet optimaal. De nummer drie van de wereld raakt echter niet in verwarring en speelt gewoon de beste zet.
44.Th1+! Lh4 45.Ld2! Td4 46.Lg5 Tb4 47.Txg6
Nu kan dit wel, en zo komt wit in plaats van een kwaliteit een stuk voor.
47…Tb2+ 48.Kh3 Kxg6 49.Lxh4 Txa2 50.Tg1+ Kf7 51.Lf2
De ene overgebleven witte pion is genoeg om de rest een technisch klusje te laten zijn dat aan Giri toe te vertrouwen is. 51…Tb2 52.Kg4 g6 53.Lc5 b4 54.Pd6+ Pxd6 55.Lxd6 Ke6 56.Lf8 Kf7 57.Ld6 Ke6 58.Lb8 b3 59.Kf4 Kf7 60.Ke3 Tc2 61.Le5 Tc5 62.f4 Tb5 63.Lb2 Th5 64.Tg2 Th1 65.Kf3 Tf1+ 66.Kg4 1-0
Challengers
De twee hoogst gerate Nederlanders in de B-groep speelden remise. Voor Benjamin Bok zal dat een lichte teleurstelling geweest zijn. Hij wist met wit tegen Nino Batsiashvili het niet beter te doen dan Magnus Carlsen een maand geleden. Weliswaar kreeg hij in een Tarrasch twee lopers tegen twee paarden, maar de activiteit van die paarden was genoeg voor zwart om het evenwicht te bewaren. Erwin l’Ami zal tevredener geweest zijn met zijn remise. Met zwart tegen koploper Dreev stond hij steeds een tikkeltje minder, maar hij gaf geen krimp en wist op zet 33 een zetherhaling te forceren.
Een bekende voetbalwijsheid is "Als je zelf de kansen niet benut, valt ie er op een gegeven moment bij jou in." Dat was het verhaal van Van Foreest – Abasov. Jorden heeft toch zeker drie kansen op een doelpunt niet benut.
Kans 1:
Hier was 19.Pd2! heel sterk. Er dreigt damewinst met 20.Tf3. Als zwart dat probeert te voorkomen met 19…g4, dan gaat de toren gewoon een stapje verder: 20.Tf4 en de zwarte dame staat ingesloten als een dame van Richard Vedder…
Jorden dwong dameruil af met 19.Dd2 en bleef beter staan. Hij won zelfs een pion en dat leidde tot kans 2:
29.h4 is hier de normale zet, maar wat doe je dan na 29…Lf6? Dat dien je goed te berekenen: 30.Tf1! Lxg5 31.hxg5 Tg6 32.Lxd7 Txf1 33.Le8! Tg8 34.Kxf1 Txe8 35.Tf2 met een zeer goed toreneindspel voor wit omdat de zwarte koning niet bij de g-pion kan komen. Koning naar voren, toren naar f5, pion naar g4 etc.
In plaats daarvan sloeg Jorden met zijn paard op e4. Hij kreeg opnieuw voordeel en dus ook kans 3:
Drie pionnen voor het stuk en de zwarte lichte stukken staan wat ongemakkelijk op de onderste rij. 42.Tf2 was hier sterk geweest. 42.d5 exd5 43.Te5 was ook goed geweest als wit daarna met de toren op d5 kan slaan. Helaas had zwart een truc: 43…Pd7! 44.Txg8 Pxe5 45.Le2 Th6 en toen had wit nog maar twee pionnen voor het stuk. Misschien is het nog wel remise, maar het lukte Jorden niet meer om het te verdedigen en de bal ging er bij hem in.
Een ander verhaal dat de voetbalkijker vast vaak heeft gehoord is dat het tegendoelpunt door een verdedigingsfout kwam.
Dat had ook Anne Haast na afloop van haar partij kunnen vertellen. "Die pion had helemaal niet op f4 moeten staan! Daardoor kreeg de loper te veel verdedigingstaken en kwam de zwarte dame zomaar naar binnen!"
22.f4? Txe1+ 23.Dxe1 dxc3 24.bxc3 Dc5+ 25.Kf1 Dxa3 Met pionwinst, en spoedig ook partijwinst. 26.f5 Pf8 27.f6 Dd6 28.fxg7 Dxd3+ 29.Kg1 Pe6 30.Lh6 a3 31.Dc1 Da6 0-1
"Je kan beter een toren voor staan dan een dame achter" is iets wat u Johan Cruijff nooit heeft horen vertellen. Had de in deze eeuw geboren grootmeester Samuel Sevian op zet 20 aan deze wijsheid gedacht, dan had hij wellicht een andere keuze gemaakt en had Miguoel Admiraal niet trots over zijn grootmeesterscalp kunnen vertellen.
Miguoel Admiraal- Samuel Sevian (2578)
1.e4 c5 2.Pf3 e6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 d6 6.Le2 Le7 7.0-0 0-0 8.f4 a6 9.Kh1 Dc7 10.Dd3 Pc6 11.Pxc6 bxc6 12.b3 d5 13.Lb2
Dit type stelling komt meestal uit de Taimanov-variant van het Siciliaans voort. Wit heeft nadat hij e5 doet twee plannen: proberen mat te zetten (zoals in de partij) of met Pa4 en c4 op de damevleugel spelen.
13…a5 14.Df3 Lb7 15.Ld3 c5 16.e5 Pd7
Zwart heeft op zich normale zetten gespeeld, maar het blijkt dat plan A nu heel sterk is.
17.Dh3 g6 18.f5!
Iets meer standaard dan f5 bij Navara-Giri, maar toch goed gezien van onze landgenoot. Tenminste…
18…exf5 19.Txf5?
Dat is dan weer jammer, wit slaat met het verkeerde stuk. 19.Lxf5! was hier erg sterk: 19…gxf5 (19…Lc6 20.Pxd5 Lxd5 21.Lxd7 is het minst erg voor zwart) 20.Pxd5! Lxd5 21.Dg3+ Kh8 en nu blijkt dat de loper op b2 meer is dan een toeschouwer: 22.e6+ en wit wint de dame.
19…d4! 20.Dh6
20…Dc6?
Zwart had hier heel cool 20…Tfc8! moeten doen met het idee om na 21.Th5 Pf8 te kunnen doen. Wit kan wel op f7 slaan en houdt dan aanval: 21.Txf7 Kxf7 22.Dxh7+ Ke8 23.Dh8+ Pf8 maar het lijkt toch niet helemaal genoeg voor een toren.
21.Le4
Nu moet zwart zijn dame offeren.
21…Dxe4 22.Pxe4 Lxe4
Wit staat drie punten (zeg maar een stuk) voor, maar toch is het helemaal niet makkelijk om dit te winnen, onder andere omdat de stelling niet heel erg open is (en dames zijn vooral in open stellingen goed).
23.Tf2 Ld5 24.Te1 Le6 25.Lc1 Tfc8 26.Lg5
Stukken ruilen is een goed plan als je voor staat in materiaal.
26…Lf8 27.Dh4 a4 28.Lh6 axb3 29.cxb3 Lxh6 30.Dxh6 c4 31.bxc4 Txc4 32.h3 d3
Nu is 33.Td2 Pc5 nog steeds niet makkelijk. Maar aandachtig het motto dat de dame graag open stellingen heeft gaat wit weer offeren:
33.Txf7! Lxf7
Want na 33…Kxf7 34.Dxh7+ Ke8 35.Dxg6+ Lf7 36.Dxd3 Ta6 37.Td1 Ta7 38.Dd6 houdt zwart niet lang meer stand.
34.e6 Tf8 35.De3 Pc5 36.exf7+ Txf7
Als zwart torens weet te ruilen en d-pion voor a-pion ruilt heeft kan hij een vesting maken. Wit moet dus actief verder spelen en voor mat gaan.
37.De8+ Kg7 38.De5+ Kh6 39.Dd5 Tff4 40.g3 Tfe4 41.Tf1 Tc2 42.h4! Tg4
Want 42…Tee2 43.Dg5+ Kg7 44.Df6+ Kh6 45.Df4+ Kg7 46.Df8# is mat
43.Df3!
De enige zet die wint!
43…Tcc4
Nu zijn er diverse manieren om te winnen. Wat Admiraal kiest is goed genoeg.
44.Df8+ Kh5 45.De7 Txg3 46.Dxh7+ Kg4 47.Dxg6+ Kh3 48.Df5+ Tcg4 49.Dxc5 d2 50.Dd6 Txh4 51.Dd7+ Thg4 52.Dxd2 Te4 53.Dh2+ Kg4 54.Tg1 1-0
Dimitri, ik denk dat je bij ‘kans 2’ van Jorden van Foreest 33.Le8! ipv. 33.Lg8! bedoelt?
Klopt, verbeterd!
Zo dramatisch stond Giri er op vrijdag 22 januari niet voor. Hij had inderdaad nog vier keer zwart, maar ook nog drie keer wit. Op zondag 24 januari speelt hij met wit tegen Tomashevsky, die hij al eens verslagen heeft, dan op woensdag 27 januari in Utrecht inderdaad met wit tegen Carlsen en op zondag 31 januari in de slotronde met wit tegen Hou Yifan. Bovendien heeft hij de eerste van zijn zwartpartijen, die tegen van Wely, vandaag gewonnen.
Alles is nog mogelijk: Giri kan het toernooi nog winnen, maar hij kan ook verliezen van Carlsen en dan wordt dat heel onwaarschijnlijk.