Iedereen kan van iedereen winnen
De tweede ronde van het Nederlands Kampioenschap kan in de geschiedenis bijgeschreven worden als een van de meest interessante, misschien ook een van de meest onthutsende ronden aller tijden. Zowel bij de heren als bij de dames kwamen alle partijen tot een beslissing. En daarin vielen zoveel verrassende uitslagen te noteren dat het nauwelijks mogelijk is om hier een selectie uit samen te stellen. Maar als er dan toch een paar resultaten naar voren gehaald mogen worden zijn het wel de overtuigende overwinning van Roeland Pruijssers op Ivan Sokolov en die van Wouter Spoelman op Sipke Ernst.
Met Pruijssers en Spoelman hebben we ook meteen de twee trotse koplopers genoemd van het huidige kampioenschap. Zij gaan met 2 uit 2 aan de leiding en hebben nu al een gat van een punt geslagen op de naaste achtervolgers.
Bij de dames hebben we maar liefst vier koplopers. Het meest opvallende is de overwinning van Lisa Schut op veelvoudig kampioene Zhaoqin Peng. Degene die hiervan profiteerde was titelverdediger Tea Lanchava (die won van Martine Middelveld), Arlette van Weersel die Anne Haast wist te trucen en Iozefina Paulet die in een marathonzitting Marlies Bensdorp de baas bleef. Overbodig om te stellen dat in beide kampioenschappen op dit moment volstrekt onduidelijk is wie er kampioen gaat worden.
NK Algemeen
Zelden heeft Ivan Sokolov zo verloren als vandaag. Hoewel de opening niet onbevredigend voor hem verliep, maakte hij – wellicht door zorgeloosheid – een lelijke fout. Pruijssers profiteerde knap, maar ging even later niet helemaal op zijn sterkst verder. Een nieuwe fout van de ex-kampioen bracht hem aan de rand van de afgrond. Pruijssers gaf de dame in ruil voor twee torens, maar de sterke vrijpion die hij creëerde bleek voor de zwartspeler te sterk. Wie had van te voren gedacht dat de Apeldoornse grootmeester na twee ronden fier aan de leiding zou gaan? En wie had gedacht dat ook Wouter Spoelman mede bovenaan zou staan – ook nog met 100% – zou het bij de bookmakers ook goed gedaan hebben.
Spoelman rekende af met Sipke Ernst die een frivole zet hard afgestraft zag worden. De jongste deelnemer in het gezelschap, Robin van Kampen, herstelde zich prima van zijn valse start door Erwin l’Ami van het bord te combineren. Na een paar zetherhalingen, die de witspeler steeds uit de weg ging, maakte L’Ami een lelijke fout die hem een stuk tegen twee pionnen kostte. De tegenstand was daarna snel gebroken. En met Jan Smeets – de oud-kampioen – gaat het in dit korte toernooi van slechts zeven ronden niet meer goed komen. Hij verloor vrij kansloos van Dimitri Reinderman, die daarmee de nul van de eerste ronde wegpoetste.
Analyses
Pruijssers, Roeland – Sokolov, Ivan
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lc4 Lc5 4. c3 Pf6 5. d3 d6 6. Lb3 h6 7. Pbd2 a6 8. Pf1 O-O 9. Pg3 d5 10. De2 Le6 11. O-O Te8 12. h3 Lf8 13. Lc2
13. Td1 kwam o.a. voor in belangwekkende partijen Kramnik-Kasparov, 1995, Mamedov-Aronian, 2010 en Efimenko-Ponomariov, 2012.
13… b5 14. Td1
14… Dd7?!
Deze ondoordachte zet krijgt grote gevolgen voor zwart. In een partij Oeksienko-Wang Hao, 2007 werd 14… g6 gespeeld.
15. d4!
Pruijssers heeft een goed neusje voor dynamiek.
15… exd4 16. e5 Ph7 17. cxd4 Le7 18. Le3 f5 19. exf6 Lxf6 20. Tac1 Pf8 21. Lb1 Tab8
Deze zet tekent de machteloosheid van de zwartspeler. Zijn pionnenstelling is er niet best aan toe en ook zijn koning staat niet al te veilig.
22. Ph5 Ld8 23. Dc2 Tb6 24. Pe5 Pxe5 25. dxe5 Lf7 26. Pf4 Tb7
Zwart ondervindt vooral problemen over de c-lijn waar hij een aantal velden is kwijtgeraakt terwijl ook zijn pion op c7 hulpbehoevend is.
27. Dc3
27. Pd3!? lijkt mij eveneens een voor zwart zeer onaangenaam zetje.
27… b4 28. Dd4
Wit kon ook pion e5 tactisch gedekt laten. Na 28. Dd2 was 28… Txe5 uit den boze vanwege 29. Pd3.
28… c5
Sokolov probeert van de nood een deugd te maken.
29. Dxc5 Txe5 30. Dc6 Lg5
Misschien had hij op de ‘kleintjes’ moeten letten met 30… a5.
31. Dxa6 b3 32. a4
Zeer gevaarlijk voor zwart lijkt mij 32. axb3 Txb3 33. Tc8!
32… Tb8 33. Tc3 De8 34. g3 Ta8 35. Db5
35… De7?!
Na deze zet gaat het snel bergafwaarts met de zwarten. Een interessante vechtpoging was 35… d4!? Na bijvoorbeeld 36. Dxe8 Texe8 37. Lxd4 Txa4 lijkt zwart zich gered te hebben.
36. Pxd5 De6 37. Pc7 Df6 38. Lxg5 Txg5 39. Pxa8 Txb5 40. axb5
Wit staat op winst. Hij heeft twee torens plus twee pionnen tegen een dame en dat is – vooral vanwege zijn vrije b-pion – voor zwart een onmogelijke opgave om daar iets tegenover te stellen.
40… De5 41. Pc7 De2 42. Tcc1 Dxb2 43. b6 Da3 44. Le4 b2 45. Tb1 La2 46. b7 Lxb1 47. Ld5+ Kh7 48. b8D
Pruijssers heeft zijn voordeel omgezet in een toren voorsprong.
48… Lf5 49. Tf1 h5 50. De8 Kh6 51. Le4 Lxh3 52. Tb1 1-0
Spoelman, Wouter – Ernst, Sipke
1. c4 e5 2. Pc3 d6 3. g3 f5 4. Lg2 Pf6 5. e3 Le7 6. Pge2 O-O 7. O-O Pa6 8. Tb1 c6 9. b4 e4 10. Db3 Kh8 11. f3 d5 12. cxd5 cxd5 13. a3 Pc7 14. Pd4 Ld6 15. Lb2 Ld7 16. Tbc1 Le5 17. Pce2 De8 18. Tf2 Tc8 19. Tcf1 Pb5 20. fxe4
20… Pg4?
Lijkt me wat frivool. Het is mij een raadsel waarom Ernst niet gewoon terugneemt met 20… fxe4. Na bijvoorbeeld 21. Pf5 Lxf5 22. Txf5 Lxb2 23. Dxb2 Tc6 lijkt het allemaal te gaan voor zwart.
21. Txf5!
Dit voor de hand liggende kwaliteitsoffer is erg sterk.
21… Lxf5 22. exf5 Pd6 23. Dxd5 Pf6 24. Db3
Wit heeft drie pionnen voor de kwaliteit, maar hij heeft vooral het complete centrum in handen.
24… Pc4 25. Lc3 Pe4 26. Lxe4 Lxd4 27. Pxd4 Dxe4 28. Tf4 Dd5
Ook na 28… Dd3 29. Pe6 trekt wit aan het langste eind.
29. Pe6 Tf7
30. Pxg7!
Spoelman maakt het krachtig uit.
30… Pxe3
30… Txg7 31. Tg4 Tg8 32. Lxg7+ Txg7 33. Dxc4 en het is over en sluiten.
31. Pe6+
Een aardige slotzet die aan alle tegenstand een einde maakt. 31. Pe6+ Kg8 32. Dxd5 Pxd5 33. Tg4+ is dodelijk.
1-0
NK dames
Het dameskampioenschap lijkt het einde van het tijdperk Peng in te luiden. De hegemonie van al die kampioenschappen die zij had behaald, werd vorig jaar al doorbroken door Lanchava, maar Peng liet in de laatste ronde met een overwinning op de kampioene zien dat ze nog geen zin had om definitief afscheid van toekomstige titels te nemen. De nederlaag van vandaag tegen Lisa Schut zal haar zwaar gevallen zijn. Peng behandelde het begin van het middenspel niet goed en daar moest zij een hoge prijs voor betalen. Hoewel ze nog even in de partij leek terug te komen, kostte een tactische fout haar de partij. Peng loopt daarmee veel averij op die in een dergelijk kort toernooi van slechts zeven ronden funest zou kunnen zijn. Maar omdat iedereen van iedereen lijkt te kunnen winnen, mogen we de oud-kampioene natuurlijk nog lang niet afschrijven.
Schut doet met deze overwinning wel goede zaken, evenals titelverdediger Lanchava die won van Martine Middelveld. Dat was een wat wisselvallige partij, waarin het kwaliteitsoffer van wit aardig voor haar leek uit te pakken. Maar toen zij een paar kansen voorbij liet gaan, was Lanchava er als de kippen bij om het punt naar zich toe te trekken.
Arlette van Weersel kwam ook bij de koplopers door met zwart van Anne Haast te winnen. Wit stond aanvankelijk heel goed, maar tegen Van Weersel blijft het altijd enorm oppassen. Toen die heel wat tactiek in de stelling had weten te vlechten en Haast daarop verkeerde reageerde was ze even later materiaal kwijt. Debutante Iozefina Paulet blijft het goed doen. Ze ontfutselde Marlies Bensdorp een pionnetje en loodste dat naar een toreneindspel. Dat speelde zij soepel naar winst, hoewel ze tegen de taaie Bensdorp heel veel zetten nodig had om de vis op het droge te trekken.
Analyses
Schut, Lisa – Peng, Zhaoqin
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 a6 5. c4 Pf6 6. Pc3 Dc7 7. a3 b6 8. Le3 Lb7 9. f3 d6 10. Le2 Le7 11. Dd2 Pbd7 12. Tc1 O-O 13. O-O
Met een zetverwisseling is er een drierijensysteem ontstaan dat in het Engels de Hedgehog (Egel) wordt genoemd.
13… Tfc8
Een zeer vreemde zet. De normale voortzetting is 13… Tac8.
14. b4 Tab8 15. Tfd1 Dd8 16. Lf1 Pe5 17. Pa4 Pfd7 18. Df2 Lh4 19. g3 Le7 20. Le2
20… d5?
Een thematische opstoot maar verkeerd getimed. Een gebruikelijke wachtzet in dit type stelling is 20… Lf8 maar dat pakt verkeerd uit na 21. f4 Pg6 22. f5 en zwart raakt belangrijke velden kwijt. Een riskante, maar in deze stelling zeer speelbaar alternatief lijkt mij 20… h5!?
21. exd5 exd5 22. Pf5!
Een belangrijke tussenzet die wit een gezonde pluspion oplevert.
22… Lf8 23. cxd5 Txc1 24. Lxc1 Df6
Iets hardnekkiger is misschien 24… Tc8 25. Lb2 Pc4 26. Lxc4 Txc4 maar het lijkt desondanks toch een kansloze affaire voor zwart.
25. Pe3 b5!
Peng grijpt haar enige kans om er nog iets van te maken.
26. Pb2?!
Hier staat het paard niet helemaal goed. 26. Lb2 bxa4 27. f4 is overtuigender.
26… Pb6 27. f4 Ped7 28. Lf3 Tc8 29. Pd3 Pc4
Na 29… Pa4! moet wit nog flink haar best doen om de pion te verzilveren.
30. Lg4
30… Tc7?
De toren staat hier tactisch ongunstig. Het is pas de definitieve fout waardoor zwart de mist in gaat in deze partij. En nu was 30… Td8! de enige zet om in de partij te blijven. Het verschil is dat zwart na 31. Pxc4 bxc4 32. Pe5 Pxe5 33. fxe5 gewoon op e5 kan nemen met de dame: 33… Dxe5 Met een toren op c7 volgt hier Lf4.
31. Pxc4!
Schut profiteert onmiddellijk.
31… bxc4 32. Pe5 Lc8
32… Pxe5 33. fxe5 Dxe5 34. Lf4 en is het afgelopen.
33. Lb2 c3 34. Lxc3 Txc3 35. Lxd7 Lxd7 36. Pxd7 Dd6 37. Pxf8 Kxf8
Wit heeft twee pionnen buitgemaakt en dat is voldoende voor de winst. Schut laat haar prooi niet meer los.
38. Dd4 Txa3 39. Tc1 f6 40. f5 Ta2 41. Tc8+
41. Tc8+ Kf7 42. Da7+ De7 43. Tc7 is natuurlijk afgelopen.
1-0
Alle partijen (inclusief ook andere analyses!) via de viewer:
Bij Pruijssers – Sokolov lijkt 23. Txc6!! erg sterk. 23.. Dxc6 24. Pe5 Dd6 25. Pxg7!! +-. Dit hoorde ik in ieder geval van Stefan Kuipers.. Mooie ronde!
Het kan bijna geen verrassing zijn,mits men de vorm als maatstaf neemt. Pruijssers is werkelijk in bloedvorm(!) getuige zijn 2 laatste toernooien.Aan het laatste toernooi is op Schaaksite geen aandacht besteed.Spoelman is ook in vorm ,een week of 4 weken geleden toernooiwinnaar, samen met Pruijssers.Het zijn wel geen 2600-spelers,maar dat is Van Kampen ook niet en die dicht men wel een prijsje toe.Ernst speelt dit jaar ijzersterk in de competitie,maar zwak in toernooien.En L’Ami is ook uit vorm sinds ongev. 15 mei.Toch is de vorm niet eeuwigdurend,dus…..
Hetgeen ik schreef over Spoelman, neem ik terug.Dat is onjuist.
@marktimmermans: ik heb de offers gecheckt en ze lijkt inderdaad correct. Het is voor een menselijke schaker wel heel lastig te berekenen. Er moeten een paar ‘stille zetten’ bij gevonden worden na 25… Kxg7 namelijk: 26. Dh5 Ld7 27. Td3! en nu vallen de dreigingen (waaronder Lxh6+) niet meer op te vangen. Een soort ‘overval op klaarlichte dag’ dus!