Spoelman slaat aanval van Van Kampen af
Wouter Spoelman heeft in het Nederlands Kampioenschap zijn eerste halve puntje moeten inleveren. Daar mocht hij uiteindelijk heel tevreden mee zijn, want zijn tegenstander Robin van Kampen had steeds het betere van het spel. Spoelman zag wel Pruijssers weer dichterbij komen want die won een knappe partij van Sipke Ernst. Ook Dimitri Reinderman schoof op in het klassement door Erwin l’Ami een problematisch paardeindspel af te nemen. Jan Smeets is eindelijk van de nul af. Hij behaalde een half puntje uit een totaal verloren eindspel tegen Ivan Sokolov, die ook zijn draai maar niet kan vinden.
In het dameskampioenschap gaat Lisa Schut nu alleen aan kop na een bijzonder fraaie overwinning op medekoploopster Iozefina Paulet. Dat kwam ook omdat een andere speelster die mede aan kop ging, Arlette van Weersel, een gewonnen stelling tegen Tea Lanchava liet verzanden in remise. Zhaoqin Peng liet eindelijk haar tanden zien. Zij won in slechts 25 zetten met zwart van Anne Haast, die met beide benen op aarde werd gezet. De partij tussen Martine Middelveld en Marlies Bensdorp eindigde na 80 zetten in remise.
NK Algemeen
Partijen tussen teamgenoten eindigen vaak in een snelle remise. Daar was geen sprake van in de partij tussen Wouter Spoelman en Robin van Kampen. Er staat ook te veel op het spel om cadeautjes uit te delen, zelfs aan goede bekenden.
Van Kampen was er veel aan gelegen om de koploper onderuit te halen, want hij doet nog volop mee om de titel. Hij kwam een heel eind, maar miste op het moment suprême de juiste voortzetting. Spoelman had namelijk een kwaliteit geofferd om de muziek uit het zwarte initiatief te halen, maar dat had de zwartspeler met een venijnig zetje nieuw leven in kunnen blazen. Toen dat niet gebeurde kwam er wel een vreedzaam slot.
Bizar was wat er gebeurde in de partij tussen Roeland Pruijssers en Sipke Ernst. Er was een eindspel met ieder een toren en ongelijke lopers ontstaan. Gezien het geringe aantal pionnen leek remise heel waarschijnlijk, maar schijn bedriegt soms. Pruijssers had een batterij van loper op de diagonaal a1-h8, toren op g7 en een zwarte koning op h8 die daar niet meer uit kon ontsnappen. En het schijnbaar onmogelijke gebeurde. Ernst slaagde er niet in de batterij aan te tasten en toen hij in zetdwang was geraakt, gaf hij er meteen de brui aan, zonder zich het toch niet al te gemakkelijke slotspel te laten bewijzen. In de analyse heb ik geprobeerd duidelijk te maken hoe de vork in de steel zit.
Er waren nog twee andere eindspelen die de moeite van het naspelen waard zijn. Eerst het paardeindspel tussen Dimitri Reinderman en Erwin l’Ami. De zwartspeler had twee verre vrijpionnen, maar door de supergecentraliseerde witte stukken, bleek wit op winst te staan. Zeker toen L’Ami de meest hardnekkige verdediging had gemist, liep er een witte pion door. De winstvoering na het alternatief is zeer instructief, speelt u die vooral even na!
Ook tussen Jan Smeets en Ivan Sokolov was het interessant om te zien of in dit geval de zwartspeler zijn onmiskenbaar voordeel in winst zou kunnen omzetten. Hij had een gezonde pluspion en hoewel Smeets zich bijzonder taai verdedigde door veel te ruilen, kon hij niet voorkomen dat zwart een winststelling kreeg. Maar in het zicht van de haven liet Sokolov het lopen. Hij miste een aardige tactische wending om zijn laatste pion naar de overkant te loodsen. Het was op slag remise; daarmee is er niemand meer met nul punten.
Analyses
Spoelman, Wouter – Van Kampen, Robin
1. c4 e5 2. g3 Pc6 3. Lg2 Lc5 4. d3 d6 5. Pc3 a6 6. Pf3 Pge7 7. a3 O-O 8. O-O Lf5 9. b4 La7 10. Lb2 Dd7 11. e3 Lg4 12. Dd2 Df5 13. Ph4 Dh5 14. Pd5 Pxd5 15. Lxd5 Tae8 16. b5 axb5 17. cxb5 Pd8 18. Tac1 Te7 19. a4 g5 20. Pg2 c6 21. f3 Le6 22. g4 Dh3 23. Lxe6 Txe6
24. Da5
Behoorlijk riskant. Veiliger was 24. Tf2 hoewel zwart dan ook met 24… f5 op voordeel kan spelen.
24… Lc5 25. Txc5?!
Maar dit lijkt wel heel optimistisch. Of was het kwaliteitsoffer geboren uit pessimisme?
25… dxc5 26. Dc7 Tfe8 27. e4
27… h5?!
Misschien mist Van Kampen hier een goede kans op voordeel. Met 27… T6e7! 28. Dd6 cxb5 29. axb5 en nu het heel lastig te vinden 29… f6! had zwart goede winstkansen gehad. 30. Dxf6 faalt dan op 30… Pf7 31. Db6 Te6 32. Dxc5 Th6 33. Tf2 Dxh2+ 34. Kf1 Dh1+ 35. Ke2 Db1 en zwart heeft goede winstkansen, hoewel gezegd moet worden dat het een chaotische stelling blijft.
28. Pe3!
Na deze zet is het evenwicht weer hersteld. Dat realiseerden beide spelers zich ook en die brachten dan ook maar snel een zetherhaling op het bord.
28… T6e7 29. Dd6 Te6 30. Dc7 T6e7 31. Dd6 Te6 32. Dc7 ½ – ½
Zwart was slecht uit de opening gekomen, maar hij vecht nu goed terug.
22.. Pbxa4! 23. Lxa4 Pxa4 24. Txa4 Dxb5 25. Ta2 Td8 26. Df4 Txd3
Zwart heeft ruimschoots compensatie voor het stuk.
27. g5 Dxg5+ 28. Dxg5 fxg5 29. Txa5 h6 30. Pc4 Tb3 31. Ta8+ Kh7 32. Tc8 Lf7 33. Txc7 Lxc4 34. Txg7+ Kh8 35. Le5
35… Tb5?!
Hiermee maakt de zwartspeler het zichzelf weer moeilijk. Met 35… b5 had zwart alles gedekt gezet en ik zie nog even niet hoe wit de winst kan afdwingen hoewel hij met 36. Txg5+ Kh7 37. Tg7+ Kh8 38. f4 nog het nodige kan proberen.
36. Txg5+ Kh7 37. Tg7+ Kh8 38. Lf6 Tb6
Misschien heeft hij gedacht met een soort ‘eeuwige aanval’ op de loper remise te kunnen afdwingen. Dat zit er na wits volgende zet niet in en dan blijft wit zijn batterij in de stelling houden.
39. Ld4 Tb1+
39… Td6 faalt natuurlijk op 40. Td7+.
40. Kh2 Td1
Heel link om de stukken ongedekt neer te zetten en daar had wit inderdaad van kunnen profiteren.
41. Lf6?!
Pruijssers laat nog even een opgelegde kans liggen. Wit kan al meteen materiaal winnen met het heel venijnige 41. Tg4+ Kh7 42. Lc3!! Zowel Lc4 als indirect Td1 zijn nu het kind van de rekening.
41… Td6 42. La1 Ta6 43. Ld4 La2
Nu zet hij zijn stukken wel gedekt neer, maar het is duidelijk dat wit alle troefkaarten in handen heeft.
44. f4!
Creëert een steunpunt op e5, maar de pion dient vooral als schild voor de witte koning die zo dadelijk aan een indrukwekkende koningsmars begint.
44… Ta4 45. Le5 Ta5 46. Lc3 Ta3 47. Lb2 Ta4 48. Kg3 Lb1
49. Kh4
Hier gaf zwart het op. Hoe de winst precies in zijn werk gaat, is nog uiterst lastig te zien, maar beide grootmeesters hebben die scherp op het netvlies. 49. Kh4 Ta6 50. Kh5 La2 51. Le5! en nu blijkt zwart in zetdwang. Elke toren- of loperzet kost materiaal. Daar komt nog een complicatie bij. De zwarte toren moet op de zesde rij blijven omdat wit anders Kxh6 speelt waarna zwart mat gaat.
1-0
In veel gevallen is in een paardeindspel de speler met een randpion in het voordeel. Maar Reinderman heeft uitstekend getaxeerd dat in deze situatie de gecentraliseerde witte stukken en de twee levensgevaarlijke vrijpionnen op c5 en f5 de doorslag moeten geven. L’Ami doet wat hij kan, maar de stelling valt niet te verdedigen.
38… h4 39. f6
Dreigt f7!
39… Kg8
Het was nog heel spannend geworden na 39… Kg6! Wit moet na een geforceerde afwikkeling allerlei probleemzetten zien te vinden die de winst afdwingen. 40. Ke6 Pxf6 41. Pxf6 h3 42. Pg4 a4 43. c6 b3 44. c7! De enige zet. [Niet 44. axb3?? axb3 45. c7 b2 46. c8D b1D 47. Dg8+ (Nu blijkt 47. Pe5+ analoog aan de hoofdvariant niet te werken: 47… Kg7 48. Dc7+ Kh6 en er valt niets te halen.) 47… Kh5 48. Pf6+ Kh6 En hier valt geen eer aan te behalen.] 44… b2 45. c8D b1D 46. Pe5+ Kg7 [De winstvoering na 46… Kg5 is studie-achtig (zie analysediagram):
47. Dd8+ Kf4 48. Df6+ Wit moet steeds de juiste schaakjes geven om de vis op het droge te trekken. 48… Ke3 49. Pc4+ Ke2 50. De5+! Kf2 51. Dh2+! Allemaal bijzonder lastig hoewel een sterke grootmeester als Reinderman het vermoedelijk wel gevonden zou hebben. 51… Kf3 52. Pd2+] 47. Dc7+ Kh6 48. Dc4! levert nu een gewonnen stelling op. Het belangrijke verschil is dat wit zijn a-pion heeft behouden.
40. Ke6!
Nu gaat het hard.
40… Kf8 41. f7 Pg7+ 42. Kf6
Een mogelijk slot zou 42. Kf6 Ph5+ 43. Kg6 Pg7 44. c6 Pe6 45. Kf6! h3 46. c7 Pxc7 47. Pxc7 h2 48. Pe6# kunnen zijn!
1-0
76.. Lb6?
Zwart kon simpel winnen met 76… c3+! 77. Kxc3 Le3! de pion valt niet meer af te stoppen.
77. Pg5+!
Smeets laat dit kansje niet liggen.
77… Kf4 78. Kc3 Pe5 79. Pxf3 Kxf3 80. Pa3 La5+ 81. Kd4 c3 82. Kxe5 Kg4 83. Kd4 ½ – ½
NK dames
Als Lisa Schut de rest van het toernooi zo speelt als tot dusver, kan het bijna niet anders dan dat zij de volgende kampioene gaat worden. Vandaag rekende zij af met een directe concurrente, Iozefina Paulet, die ook zeer goed aan het toernooi is begonnen. Paulet kwam echter niet ongeschonden uit de opening en moest al meteen alle zeilen bijzetten om niet meteen ten onder te gaan. Even leek het erop dat zij wits initiatief op de koningsvleugel had gepareerd, maar met een knap kwaliteitsoffer hield Schut de druk op de ketel. Sterker nog: zij kwam meteen gewonnen te staan. Het binnenhalen van het punt was echter bepaald geen sinecure want er moesten nog heel wat krachtzetten verzonnen worden om dat inderdaad voor elkaar te krijgen. De aanval speelde Schut echter heel knap en origineel. Paulet eindigde met een sportief gebaar: zij liet zich matzetten en liet daarmee de eer aan haar tegenstandster.
De enige die in het voetspoor van Schut had kunnen treden was Arlette van Weersel. En zij was aardig op weg om Tea Lanchava te kloppen. Het was een bijzonder scherpe stelling waarin de huidige titelverdediger van allerlei tactische trucs verzon om de tegenstander omver te krijgen. Maar Van Weersel verdedigde uitstekend, slaagde erin om de dames te ruilen om zo een gewonnen eindspel in te gaan. Lanchava gaf zich echter niet gewonnen, zij offerde een stuk tegen een paar pionnen en creëerde zo de nodige chaos. Als ik het goed gezien heb, kon Van Weersel met een heel sterke zet de winst veilig stellen. Die vond ze echter niet en daarna was het meteen remise.
Analyses
Schut, Lisa – Paulet, Iozefina
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. h3 g6 7. g4 Lg7 8. Lg2 O-O 9. Le3 Pbd7?!
Zelden gespeeld en waarschijnlijk ook verdacht. Paulet maakt er een soort ‘Dragondorf'(een soort mix tussen de Najdorf en de Draak, Dragon) van, maar dat is hier een slechte versie omdat zwart vrijwel nooit tot … b7-b5 kan komen. 9… Pc6 10. O-O Ld7 was nog bekend uit een partij Carlsen-Ponomariov, 2008 die door zwart werd gewonnen.
10. O-O Pe5 11. De2
11… Le6
Technisch gezien een nieuwtje dat echter niet voor herhaling vatbaar lijkt. Na 11… Dc7 12. g5
[12. f4 Pc4 13. g5 Pxe3 14. Dxe3 Pd7 15. Pd5 Dd8 lijkt mij nog speelbaar voor zwart omdat wit de geweldige loper op e3 heeft moeten inleveren.] 12… Pfd7 13. Pd5 Dd8 14. f4 Pc6 15. c3 lijkt de stelling voordelig voor wit, maar na 15… e6! kan ik dat niet ontdekken.
12. Pxe6 fxe6 13. f4 Pc6 14. Tad1 e5 15. f5 Tc8 16. g5 Ph5 17. Dg4 Pf4
Paulet houdt wel van een offertje op zijn tijd. Inderdaad moet zwart hopen dat wit de prachtige loper op e3 zou willen opgeven. Schut laat zich niet beïnvloeden maar antwoordt uiterst sterk met
18. Pd5! De8 19. Dh4
Ook 19. c3 kwam in aanmerking.
19… gxf5 20. exf5 Dh5
Dat was de bedoeling van de vorige zet maar wit heeft een prachtige weerlegging.
21. Txf4!!
Fantastisch gevonden.
21… Dxd1+ 22. Tf1 De2 23. Lf3
Ruim voldoende voor de winst. Nog overtuigender is 23. Le4! waarna de witte stukken het strijdtoneel domineren. Tegen de dubbele dreiging f5-f6 en vooral ook Le4-d3 met damevangst is geen kruid gewassen!
23… Db5
24. Pc3
Een wat vreemde wisseling van de wacht. Zij maakt veld d5 vrij voor de loper. Ook deze zet wint, maar wit pakt de zaken wel wat merkwaardig aan. Na het logische 24. Le4 zie ik niet wat zwart nog kan doen. Een voorbeeld: 24… Tf7 25. f6 Lh8 26. c4! Dxb2 [26… Dxc4? 27. Lxh7+ Txh7 28. Dxc4] 27. fxe7 en de vele dreigingen zijn onpareerbaar.
24… Dxb2
Nu gaat het toch wel hard weer… Misschien kon zij nog compliceren met 24… Db4 hoewel wit na 25. Ld5+ Kh8 26. Pe4 ook nu het punt zou hebben binnengehaald.
25. Ld5+ Tf7
25… Kh8 26. g6 h6 27. Lxh6 zou geforceerd mat gaan.
26. Lxf7+
Ook 26. g6 Pd8 27. Dxh7+ Kf8 28. gxf7 Pxf7 29. Dg6 Pd8 30. Lh6 zou snel mat gaan.
26… Kxf7 27. Dc4+ Ke8
28. f6!
Schut gebruikt al haar wapens in deze stelling.
28… Lf8 29. De6 Tb8 30. fxe7 Lxe7 31. Pd5 Dxc2
Ook na 31… Kd8 32. Pb6 kan zwart het schudden.
32. Pf6+ Kf8 33. Dg8#
Wat een prachtige partij tussen twee speelsters die er helemaal voor gaan!
1-0
Een bijzonder spannende stelling. Zwart heeft bijna al haar stukken op de damevleugel geconcentreerd en de pionnenmassa belooft veel goeds voor het eindspel. Maar ondertussen moet er eerst nog een middenspel gespeeld worden. De ‘show’ kan nu beginnen…
33. Te7
Een typisch ‘Tea-offer’. Hoogst origineel, maar is het ook correct? In elk geval moest de zwartspeler die krap in haar bedenktijd zat hier een antwoord op vinden.
33… Lxe7 34. Ph6+ Kh8 35. Lxe7 Te6
Voorlopig vindt zwart alle goede zetten, maar het is natuurlijk met weinig tijd op de klok een breekbare stelling die tegen een aanvalskunstenaar als Lanchava adequaat verdedigd moet worden.
36. Df7
36… Txe7
Begrijpelijk, maar er was beter. Vreemd genoeg zit er niets in voor wit na 36… Dd7! 37. Lf6+ Txf6 38. Dxf6+ Dg7 en als wit geen dames wil ruilen kan zij het na 39. Dg5 b3 40. Lb1 Tf8 ook helemaal vergeten.
37. Dxe7 Te8 38. Dxb4 Kg7 39. Pg4 a6
Vlak voor de tijdcontrole had zwart nog brutaler moeten zijn met 39… h5 40. Pe3 a5! 41. Dd2 d4 En het lijkt erop dat zwart zeer goede winstkansen heeft.
40. Dd2 De6 41. Lb1 Kh8 42. Dg5 De7 43. Dh6 Dg7 44. Dh4 De7 45. Dh6 Dg7 46. Dg5 De7 47. Df4 Tf8 48. Dh6 Dg7 49. Dh4 d4 50. Te1 d3 51. Te7 g5 52. Txg7 gxh4
Eindelijk heeft zwart de dames van het bord.
53. Tb7 Pa4 54. Pe5 Pxb2
55. Pxc4!?
Wits enige kans: Lb1 deed niets en de pionnen waren te gevaarlijk.
55… Pxc4 56. Lxd3 Pe5 57. Txh7+ Kg8 58. Le4
58… Pc3?
Na deze fout is het gevaar voor wit geweken. Nog een goede zet scheidt zwart van de overwinning: namelijk 58… Tf4! Bijvoorbeeld 59. Lb1 Tb4 60. Lf5 Pd4 61. Th5 Pxf5 62. Txf5 Pc4 en de a-pion beslist de strijd.
59. Txh4 Pe2+ 60. Kf1 Pg3+ 61. Ke1 Pxe4 62. Txe4 Pd3+ 63. Ke2 Txf2+ ½ – ½
21.. La4!
Schitterend gezien van Peng.
22. Dxa4 Ld2+ 23. Txd2 Dxb2+ 24. Kd1 Da1+ 25. Pc1 Pb2+
Tijd om te stukken weer in de beginstelling terug te zetten.
0-1
Alle partijen (inclusief ook andere analyses!) via de viewer:
Spoelman en Van Kampen dachten zelf aan Dd7 ipv Dc7 in de slotstelling, waarna ze het moeilijk vonden om iets voor zwart te vinden. In de analyse na de partij dachten ze dat 32. Dc7 hxg4 33. Pxg4 Dh8! het verdedigingsmotief was. Was erg ingewikkeld in ieder geval..
Ik denk dat ze inderdaad gelijk hebben met Dd7. Ik kan ook niets vinden voor zwart om op winst te spelen. Dat idee met … Dh8 is heel creatief!