Nederlandse jeugd bij Corus (11)
Het is interessant om te zien hoe de Nederlandse jeugd zich staande houdt in het grootmeesterlijke geweld van het Corustoernooi. Het gaat om Anish Giri in de B-groep, Robin Swinkels, Robin van Kampen, Benjamin Bok en Stefan Kuipers in de C-groep. We zullen proberen ze op de voet te volgen. Hieronder een paar aantekeningen.
Het was een vreemde dag de elfde ronde. Giri versloeg met zwart zijn tegenstander So, maar daar had hij Vrouwe Fortuna flink bij nodig. Vanuit een Russische verdediging bouwde Giri aan een aanvalsstelling. Met een kansrijk stukoffer leek hij inderdaad een vuist te kunnen maken, totdat hij op de 25ste zet op dwaalwegen belandde. Noodgedwongen offerde hij een tweede stuk, maar dit initiatief had nooit door mogen slaan. So stond huizenhoog gewonnen, maar produceerde twee flinke missers achter elkaar. Bij de tweede liet hij zelfs een elegant mat in twee toe, altijd leuk voor het publiek! De overwinning in de B-groep lijkt Giri niet meer te ontgaan.
In de C-groep mochten de beide Robinnen tegen elkaar. De jongste Robin (Van Kampen) won in een op het oog nogal eenzijdige partij van de oudere Robin (Swinkels). De grootmeester had een obscuur systeem in het Siciliaans (2. … Pf6) van stal gehaald, maar dat werd bepaald geen succes. In korte tijd kon Swinkels geen vin meer verroeren en moest hij lijdzaam toezien hoe zijn jeugdige opponent hem in de houdgreep nam. Die verzuimde een paar maal sneller te winnen, maar hij liet zijn prooi niet meer ontsnappen.
IM-normen voor Kuipers en Bok
Stefan Kuipers sloeg ook zijn slag. Vanuit een Svesknikov kwamen twee stukken van wit op non-actief te staan op de damevleugel, terwijl er aan de andere kant van het bord tactische schermutselingen plaatsvonden. Dat leidde al spoedig tot een winststelling voor Kuipers die er een mooi slotakkoord aan vast knoopte. Mooie bijkomstigheid was dat Stefan hiermee zijn derde IM-norm scoorde. Als hij zijn rating boven 2400 tilt, zal hij daarmee de titel mogen aanvragen.
Benjamin Bok had een dag eerder zijn tweede IM-resultaat op zak. Het weerhield hem er niet van om op volle kracht verder te gaan. In een werkelijk prachtig gespeelde partij wist hij Soumya te kloppen. Eerst overspeelde hij haar positioneel en daarna ging hij op tactische wijze door haar koningsstelling heen.
“De Nederlandse jeugd”
So – Giri
1. e4 e5 2. Pf3 Pf6 3. Pxe5 d6 4. Pf3 Pxe4 5. d4 d5 6. Ld3 Pc6 7. O-O Le7 8. Te1 Lg4 9. c3 f5 10. Db3 O-O 11. Pbd2 Pa5 12. Dc2 Pc6 13. b4 a6 14. a4 Ld6 15. La3 Kh8 16. Db2 Gespeeld door Svidler in zijn partij tegen Nielsen uit 2005. [16. b5 is hier een alternatief om de sterke loper op d6 te elimineren.] 16… Pe7 Giri kiest ervoor de toren op de f-lijn te houden om ondertussen zijn stukken in de richting vann de witte koning te spelen. [Nielsen ging verder met 16… Te8] 17. Pe5 Daarmee zet So zijn tegenstander voor het blok: hij dreigt zich met f2-f3 te ontdoen van de actieve zwarte stukken op e4 en g4. 17… Lxe5 18. dxe5 Pg6 19. f3 Pxe5!? 20. Lf1
20… Df6 Een bijzonder interessant en moedig stukoffer. 21. fxe4 fxe4 22. Kh1 [Ook mogelijk is 22. Pb3 om veld f2 te dekken, maar de meeste witte stukken zijn dan wel erg ver van het strijdtoneel verwijderd.] 22… b5 [Hier was een interessante aanvalsvoortzetting voor handen: 22… Dh6 23. Pb3 e3 24. Pd4 Tf2 en de zwarte stukken nemen dreigende posities in.] 23. Pb3 Dh4 24. Dd2 Tf5 25. Pd4 [Foutief is 25. Dxd5? Taf8 en de dreiging … Pe5-f3 is niet meer te pareren. 26. Dxe4 Pf3! 27. h3 Pxe1 met winst.]
25… Th5?! Logisch maar waarschijnlijk niet juist. [Zwart had met 25… Tf2 zijn actieve stelling moeten behouden. Na 26. De3 Lf3 [26… Taf8] 27. Pf5 Lxg2+ 28. Lxg2 Txf5 heeft zwart nog altijd uitstekende compensatie voor het geofferde stuk.] 26. h3 Tf8 27. Te3 Tf2 28. De1 Df6? Berust op een misrekening. [Zwart had verder moeten gaan met 28… Th6! om de andere toren naar de f-lijn te spelen. De zwarte dame blijft dan in haar actieve positie.] 29. Kg1! Ineens blijkt de toren op f2 in de problemen. 29… Tf4 30. hxg4 en neemt wit ‘gewoon’ een tweede stuk van het bord. 30… Pxg4 31. Th3 Txh3 32. gxh3 Pf2 Met de moed der wanhoop gaat de zwartspeler verder. 33. De3 [Veel veiliger is 33. Lg2! waarna zwart te weinig compensatie heeft.] 33… Dg5+ 34. Lg2
34… Pd1! Giri blijft een handige snuiter! Met deze prachtige wending weet hij de nodige verwarring te stichten. 35. Dc1? So laat het afweten. [Noodzakelijk maar ook winnend is 35. De2 waarna het paard onverrichter zake terug naar f2. 35… Pxc3? verliest dan na 36. De1! Pxa4 37. Pe6 en zwart houdt geen materiaal meer over.] 35… Dg3 Het hoogtepunt (of dieptepunt?) van de partij nadert… 36. Pe2?? Een verschrikkelijke blunder in een stelling die altijd voordelig voor wit was. [Na 36. Dxd1 Tf2 37. Df1 Txf1+ 38. Txf1 heeft wit (meer dan) voldoende materiaal voor de dame en zal hij gewonnen staan.]
36… Tf1+! Dit soort buitenkansjes laat Giri zich niet ontzeggen! [37. Kxf1 Df2#] 0-1
Van Kampen – Swinkels
1. e4 c5 2. Pf3 Pf6 3. e5 Pd5 4. Pc3 e6 5. Pe4 f5 6. Pc3
6… Pxc3?! Een zeer matige ruil, de bron van alle ellende later. [6… Pc6 is de normale voortzetting.] 7. dxc3 Pc6 8. Lf4 Db6 De opening is bepaald geen succes voor zwart. Swinkels wilde zijn jonge opponent niet in de kaart spelen, maar het lijkt er meer op dat hij zichzelf onaangenaam verrast heeft. 9. b3 Dc7 10. Dd2 Le7 11. O-O-O a6
12. Tg1! Dreigt g2-g4. 12… h6 13. h4 h5 Als dit moet is het positioneel niet best, maar zwart kon g2-g4 niet toelaten. 14. Th1 b5 15. Th3 c4 16. Tg3 Da5 17. Kb1 b4 18. Pd4 Pxd4 19. Dxd4 cxb3 20. axb3 Kf7 21. cxb4 Dxb4 22. Lc4 a5 23. Lg5 g6 24. c3 Da3 25. Lxe7 Dxe7
Van Kampen heeft zijn tegenstander in een uitzichtloze stelling gemanoeuvreerd. Niet alleen de achtergebleven pion op d7 speelt hem parten, maar vooral het feit dat er geen coördinatie is tussen beide vleugels gaat de zwartspeler de kop kosten. Als een volleerd strateeg haalt wit het punt op zijn dooie gemak binnen. 26. Ka2 Td8 27. Df4 La6 28. Dh6 Tg8 29. Tgd3 Lc8 [29… Th8 30. Dd2 Lc8] 30. Td6 Ta7 31. g3 Tc7 32. T1d4 Tc5 33. De3 Tc7 34. Le2 Kg7 35. Lb5 Td8 36. Dd3 Kf8 37. Kb2 Kg7 38. La4 Kf8 39. Db5 Ta7
40. f4 [Voor de kniesoren: 40. Db8 won iets sneller na 40… Tb7 41. Da8] 40… Ke8 41. Tb6 [Hetzelfde verhaal als hierboven. 41. Db8 Ta6 42. Tc4!] 41… Ta8 42. Tdd6 Kf7 43. Dd3 Kf8 44. c4 Kf7 45. c5 Ta7 46. Dd4 Tc7 47. Tb8 Ke8 48. Ta8 Lb7 49. Txd8+ Kxd8 50. c6 Lc8 51. Db6
1-0
Plukkel – Kuipers
1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 e5 6. Pdb5 d6 7. Lg5 a6 8. Pa3 b5 9. Lxf6 gxf6 10. Pd5 Lg7 11. c3 f5 12. exf5 Lxf5 13. Pc2 O-O 14. Pce3 Le6 15. Ld3 f5 16. O-O [16. Dh5 is het belangrijkste alternatief.] 16… Kh8 17. a4 Niet de meest gangbare voortzetting. [17. Dh5 e4 In een partij Anand-Topalov uit 2004 kwam dit voor.] 17… bxa4 18. Txa4 a5 19. Dh5 e4 20. Lb5 Volgens mijn database is dit pas de nieuwe zet. 20… Pe5 21. Pf4 Lf7
22. Dh3 [22. Dxf5? faalt op 22… Le8 23. Dxe4 Lxb5] 22… Tb8 23. c4 Pg6 24. Ph5 Le5 [Enigszins bizar maar waarschijnlijk ook speelbaar is 24… Lxb2 25. Pxf5 Le6 26. Db3 Le5 En zwart lijkt zijn zaakje op orde te hebben.] 25. Lc6 Wit probeert wanhopig iets te doen aan de twee verdwaalde stukken op de damevleugel. [Onmogelijk is 25. Pxf5 Le6 omdat wit na 26. g4 Txf5! 27. gxf5 Dg5+ helemaal opgerold wordt. 28. Kh1 [28. Dg2 Dxh5 29. fxg6 [29. fxe6 Ph4 en het paard grijpt beslissend in.] 29… Lh3 wint voor zwart.] 28… Lxf5 en het paard gaat verloren.]
25… Pe7?! Nog altijd is de stelling goed voor zwart, maar hier mist zwart een grote kans. [Met een onderbreekmotief 25… Ph4! kon zwart zijn tegenstander in grote verlegenheid brengen. 26. Pxf5 [Na 26. Pg3 f4 gaat er een stuk verloren.] 26… Pxf5 27. Dxf5 Lxc4 28. Dxe4 Lxf1 29. Kxf1 Txb2 en zwart heeft naast zijn materiële voorsprong een winnende aanval.] 26. Ld5 Lg6 27. f4? Ld4! 28. Td1 Inmiddels is er al geen redden meer aan voor de Plukkel. [28. Te1 Db6 29. Ta3 Dxb2] 28… Db6 29. Kh1 Lxe3 30. Dh4 Lxh5 31. Dxh5 Lxf4 32. Le6 Tf6 33. c5 dxc5 34. Lc4 Th6 35. Df7 Txh2+ 36. Kg1
36… Le3+! Kuipers breit er een mooi slot aan. 37. Kf1 [37. Kxh2 Dh6+ 38. Kg3 Df4+ 39. Kh3 Dg4+ 40. Kh2 Dh4#] 37… Dxb2 0-1
Bok – Soumya
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. Lg5 e6 7. f4 Dc7 8. Lxf6 gxf6 9. Dd2 Pc6 10. O-O-O Ld7 11. Kb1 h5 12. Lc4 Pxd4 13. Dxd4 Le7 [13… Dc5 14. Dd3 kwam voor in de partij Kosintseva-Zdebskaja, 2009.] 14. Lb3 Dc5
15. Dd3 Wit moet in dit type stelling onvoorwaardelijk de dames op het bord houden. De belangrijkste reden is dat wit het moet hebben van aanvalskansen tegen de zwarte koning die eigenlijk nergens op het bord een veilig onderkomen vindt. Op de koningsvleugel is natuurlijk onmogelijk, in het centrum kan hij ook bestookt worden en op de damevleugel (na lange rokade) kan hij eveneens ten prooi vallen aan witte aanvalsstukken, zoals we ook later in deze partij zullen zien. Na dameruil kan het zwarte loperpaar een factor van belang worden in het eindspel en in dat geval houdt de koning zich schuil op bijvoorbeeld e7. 15… O-O-O 16. Thf1 Kb8
17. Dh3! Bok speelt zeer planmatig. De bedoeling is om druk te zetten op e6. Het idee is om zwart te provoceren tot … e6-e5 waarna veld d5 in wits handen zou vallen. 17… b5 18. f5 De5 Een mooi veld voor zwart, maar dat de dame hier niet veilig staat, zullen we weldra zien. 19. Tde1 Lf8 20. Dh4! Een op het oog raadselachtige zet, maar er zit een interessante gedachte achter. Om te beginnen dreigt er fxe6 en Dxf6. 20… Lg7
21. Pd5! Dat was de bedoeling. 21… Lc8 [Het paard is taboe omdat na 21… exd5 22. exd5 de dame opgesloten zit aangezien nu het vluchtveld d4 onder controle is van de witte dame.] 22. Df2! Weer een sterke zet: de dame richt zich op de kwetsbare damevleugel. Ondertussen blijft zij veld d4 in de gaten houden. 22… Lb7 23. Pf4! De bekroning van wits strategie. Niet alleen wordt pion e6 nogmaals aangevallen, er dreigt vooral Pf4-d3 waarna de dame "in de knip" zit. 23… exf5 Staat gelijk met strategische capitulatie, maar er was geen zinnig alternatief. [Het hebberige 23… Lxe4? faalt op 24. Pd3 Dxf5 25. Db6+ Ka8 26. Txf5] 24. Pd3 De8 25. Dxf5 Dd7
26. Df2 Wit heeft de witte velden veroverd, maar hij houdt de dames op het bord om ook de zwarte koning te kunnen bestoken. [Wit zou een gunstig eindspel krijgen na 26. Ld5 Dxf5 27. Txf5] 26… Tde8 27. Ld5 Dc7 [Slaan op d5 was ook geen oplossing. Bijvoorbeeld: 27… Lxd5 28. exd5 Kb7 29. Pb4 Dc7 30. Pc6 Db6 31. Dg3 en wit wint.] 28. Dg3 Thg8 29. Df3 h4 30. Dh5 De dame zoekt opnieuw emplooi op de witte velden. 30… Te7 31. Dh7 Dd8 32. Dxh4 De eerste tastbare resultaten van wits strategie: pion h4 is in witte handen gevallen. 32… Lh8 33. Lxb7 Kxb7
34. Dh5! Wederom terug naar de witte velden. 34… Tg5 35. Df3 Kb8 36. Pb4! Nu mengt het paard zich eindelijk in het strijdgewoel. 36… De8 Er is geen redden meer aan. [Ook na 36… Dc8 wint wit met 37. e5]
37. e5! Sterk gezien. De zwakke zwarte koningsstelling maakt zich nu voelbaar. Er waren overigens meerdere manieren om de partij te beslissen. [Ook niet misselijk is bijvoorbeeld: 37. h4 Tge5 38. Df2 Tb7 39. Pxa6+ Ka8 40. Dd2 en de bouwval stort definitief ineen.] 37… Texe5 38. Pc6+ Kc7 39. Pxe5 fxe5 40. De3! Een mooie slotzet waarna zwart de pijp aan Maarten gaf. [Na 40… f6 41. Da7+ Kc6 [41… Kd8 42. Td1] 42. Te3! grijpt de toren beslissend in. Een illustratieve variant is: 42… b4 43. Td3 Dc8 44. Tfd1] 1-0