Boekbespreking ‘DE PION’
Hans Böhm was in de nacht van vrijdag op zaterdag (23 jan.) te gast in ‘Casa Luna’ en kondigde daar, in een gesprek met Klaas Drupsteen, zijn nieuwe boek ‘DE PION’ aan dat hij samen met Yochanan Afek had geschreven. Diezelfde zaterdag werd het boek gepresenteerd tijdens het Corus-toernooi in Wijk aan Zee. Karel van Delft heeft hiervan een video-opname gemaakt.
Daarna was hij nog een keer te gast bij ‘Pauw en Witteman’ waar hij ook aandacht kreeg voor zijn boek. De ‘PR’ draaide op volle toeren. ( Zie de aflevering van ‘Casa Luna’ en ’Pauw& Witteman’ op onze site.)
De bedoeling is dat er jaarlijks een boek uitkomt over een schaakstuk. Noteer alvast in uw agenda: ‘Januari 2015 , de nieuwe AOW’er Hans Böhm presenteert op het ‘ 77ste Tata Chess Tournament’ het boek ‘DE KONING’, het laatste in de serie.’
Het boek ziet er zeer verzorgd uit. Na een voorwoord van Hans Böhm en een voorwoord van Yochanan Afek, wordt in tien pagina’s de geschiedenis van het schaken en van de pion uiteengezet. Leuk is te lezen dat elke pion zijn eigen functie had. De monnik Cessolius beschreef in het begin van de veertiende eeuw alle stukken. Voor de pionnen ging hij niet uit van de voetsoldaten als symbool, maar van boeren en burgers. De schrijvers gingen hiervoor te rade bij schaakhistoricus Leo Van Diepstraten.
Het boek heeft verder een sterke opzet. Er worden 60 leuke thema’s behandeld. Sommige thema’’s hadden bijzondere namen zoals : Excelsior-thema, de echokameleon, de Albino, de Valadao-opdracht en het Pickaninny-thema. Ook leuke thema’s zoals het ‘de pion maakt grappen’ en ‘gekke pionnen’. Ieder thema begint met een korte heldere beschrijving met daaronder 4 diagrammen met opgave. Op de pagina ernaast worden oplossingen gepresenteerd met gegevens over de componist, de spelers etc. Aan alles is gedacht. Er is zelfs een zwart inlegvel toegevoegd om de oplossingen af te dekken! Omdat het losstaande thema’s zijn kun je kris kras door het boek en hoef je geen volgorde aan te houden. Wat wil een schaker nog meer?
Harold van der Heijden ondersteunde bij het controleren van de 240 opgaven op juistheid en bron. (Harold van der Heijden heeft de grootste databank ter wereld met meer dan 60.000 studies!)
Mede door de passie voor (eindspel)studies van zowel Hans Böhm als Yochanan Afek komen deze ruim aan bod in het boek. Veel klassiekers komen langs. Yochanan Afek zelf is, naast speler, ook een vermaard studiecomponist en heeft mooie studies op zijn naam staan. Logisch dat er ook werk van hem in dit boek aan bod komt. Naast studies komen er schaakproblemen aan de orde met de pion in de hoofdrol en ook partijfragmenten uit gespeelde partijen waarin de pion een belangrijke rol speelt ontbreken niet.
De ‘Babson-task’ kreeg ook een plaats in het boek. Met name Tim Krabbé heeft veel aandacht besteed ( In het AD Magazine en op zijn schaaksite) aan de ‘Babson-task’ en aan de ‘Sons of Babson’.
Wat opvalt is dat er naast het werk van Yochanan Afek weinig werk van eigen bodem wordt gepresenteerd, dat het allemaal mannen zijn waarvan werk wordt getoond en dat veel thema’s uitsluitend uit studies bestaan. Het zou voor de geïnteresseerde schaker aardiger zijn geweest als minstens één diagram uit een partij gekozen was met dit thema als onderwerp. Maar er komen nog vijf boeken, wie weet?
Het boek is voornamelijk geschikt voor gevorderde schakers en hoger. De stellingen hebben een tactisch karakter en leiden op korte termijn tot winst of gelijkspel. Het zal lang niet lukken om alle opgaven zelf op te lossen en zelfs de computer weet lang niet altijd de goede oplossing. Probeer dit zelf maar eens uit! Maar het geeft wel vele, vele uren schaakpuzzelplezier voor de liefhebbers. En dan te bedenken dat de componisten uit de vorige eeuw vele duizenden uren nodig hadden om de gepresenteerde studies te maken, te controleren op juistheid en om nevenoplossingen te voorkomen. En zij konden niet beschikken over de moderne computers en databanken die wij vandaag de dag thuis gebruiken. Het componeren van de ‘Babson-task’ bijvoorbeeld duurde een mensenleven en lukte uiteindelijk niet. Latere studiecomponisten is dit wel gelukt.
De hamvraag is of er iemand zit te wachten op deze boekbespreking. Het antwoord is waarschijnlijk simpel: nee. Het is weer zo’n ijdele ‘criticaster’ die zo nodig moet. Maar er is gelukkig een lichtpuntje! Mijn goede schaakvriend Ab Scheel, die nog nooit een schaakboek heeft gelezen , is trots op zijn gesigneerde versie van ‘DE PION’. Hij maakte een leuk promotiefilmpje.
Op het ‘73ste Tata Chess Tournament ‘ worden door Graaf Schakula examens afgenomen voor het pionnendiploma. Geslaagden krijgen een door Böhm en Yochanan gesigneerd diploma en gratis het nieuwe boek dat dan verschijnt. Doe je best en veel schaakpuzzelplezier met ‘DE PION’ toegewenst.
