Neerlands hoop in bange dagen… (4)
(Foto’s Fred Lucas)
De titel slaat op de (muzikale) conferences die Freek de Jonge en Bram Vermeulen hielden eind jaren zeventig. De titel boven dit stuk gaat over twee talentvolle meisjes, Lisa Schut en Anne Haast, die deelnamen aan het EK dames in Rijeka (Kroatië).
Het toernooi zit erop. Na 11 zware ronden mogen de koffers worden gepakt. Voor vertrek is er nog even tijd voor een boottochtje. Vrijdag komen de dames weer naar huis.
Lisa mag tevreden terugkijken op haar toernooi hoewel zij wellicht het gevoel zal hebben gehad dat er nog meer in heeft gezeten. Met een TPR van 2343 heeft zij ruim boven haar eigen rating gepresteerd. Een WGM-norm kwam even in het vizier maar daarvoor is een TPR van minimaal 2400 nodig. Opvallend is haar slagvaardigheid in tactische stellingen. Zij blijkt bijzonder gevaarlijk te zijn voor iedereen als er sprake is van ondoorzichtige verwikkelingen. Zij heeft ons naspelende schakers een paar prachtige tactische wendingen nagelaten. Een leerpunt is wellicht het manoeuvreren in halfopen en gesloten stellingen. Daarin liep zij een paar keer tegen een nul op, hoewel de tegenstand bepaald niet misselijk was.
Anne zal met gemengde gevoelens naar huis gaan. Haar eerste EK-dames is niet geworden waar zij stiekem op gehoopt zal hebben. Halverwege bleek zij ook nog niet fit te zijn, waardoor zij helaas ‘in de min’ terecht kwam. Met een TPR van 2220 scoorde zij iets onder haar rating, maar daarmee hield zij de schade beperkt die eerder desastreuze vormen dreigde aan te nemen. Haar aanvalskracht is een van haar sterke punten, evenals haar eindspeltechniek. Met de openingen wil het soms nog niet vlotten. Mede als gevolg daardoor weet zij soms in onbekende stellingen haar weg nog niet te vinden. Maar ook in haar spel valt er veel te genieten en met haar uitstekende wedstrijdmentaliteit zal zij in de toekomst zeker van zich doen spreken.
Hieronder de rest van de partijen uit de slotfase van het toernooi, de meeste voorzien van aantekeningen.
Neerlands hoop
Schut – Vega Gutierrez (ronde 8)
1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 e6 5. Pc3 a6 6. Pxc6 bxc6 7. Ld3 d5 8. O-O Pf6 9. Te1 Lb7 10. b3 Niet zo gebruikelijk, maar wel een interessant concept. [10. e5 is gespeeld door Ivanchuk.] [10. Lf4 was populair bij onder andere Anand en Svidler.] 10… Lb4 11. Ld2 O-O 12. e5 Pd7 13. Dg4 c5 14. a3 Lxc3 15. Lxc3 Dc7 [15… Te8 kwam nog voor in de partij Korneev-Lehmann, 1992.] 16. Dh3 g6 Een grove verzwakking van de zwarte velden die zwart duur te staan komt.
17. Ld2! Heel goed van Lisa, de loper streeft naar veld f6. 17… Tfe8 18. Lg5 c4 19. Dh6 Wit kan direct op haar doel afgaan. Er dreigt nu Lf6. 19… f5?! Paniek in de tent. [19… Dc5 was een alternatief. 20. Te3 is dan het logische vervolg.] 20. exf6 Pxf6 21. Lxf6 cxd3 22. cxd3 Df7 23. Ld4 Tac8 24. Te3 Df8
25. Dh4 [Iets logischer is 25. Dg5 met de dreiging De5. 25… Df5 26. Dg3 en het debacle over de zwarte velden is een feit voor zwart.] 25… Dxa3 Een tactisch flauwigheidje. 26. Tae1 [26. Txa3?? zou funest zijn na 26… Tc1+] 26… De7 27. Df4 Dc7 Nu gaat het snel. [27… e5 voorkomt een snel mat, maar kan de partij ook niet redden.]28. Df6 Te7 29. Dh8+ Kf7 30. Tf3+ en mat op de volgende zet. 1-0
Vasilevich – Schut (ronde 9)
1. d4 Pf6 2. c4 e5 3. dxe5 Pg4 4. e3 Pxe5 5. Ph3 g6 6. Pf4 Lg7 7. Le2 O-O 8. O-O d6 9. Pc3 Pa6 10. Dc2 Pb4 11. Dd2 a5 12. b3 b6 13. Lb2 Lb7 14. a3 Pa6 15. Pfd5 Te8 16. Tad1 f5 17. e4 fxe4 18. Pxe4 Pc5 19. Pxc5 bxc5 20. f4 Lxd5 21. cxd5 Pf7 22. Lg4 Tb8 23. Tf3 Te4 24. Lxg7 Kxg7 25. Dxa5 Ta8 26. Dc3+ Df6 27. Dc1 Td4 28. Tff1 Tb8 29. Tf3 Ta8 30. Tdd3 Txd3 31. Txd3 Dh4 32. Le6
32… Txa3 33. g3 1-0
Schut – Berend (ronde 10)
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pc6 5. Pc3 d6 6. Lc4 Pf6 7. Le3 a6 8. De2 Dc7 9. O-O-O Le7 10. Lb3 O-O 11. g4 Pxd4 12. Txd4 e5 13. Tc4 Dd8 14. g5 Pg4 15. Txc8 Dxc8 16. Pd5 Ld8 17. Ld2 a5 18. a4 b5 19. Tg1?! Ik zie niet waarom Lisa afziet van [19. h3] [of 19. f3] 19… bxa4 20. Lxa4 f5 21. exf5 Dxf5
22. Txg4 [Hier was een winstvariant voor handen die voor een mens nauwelijks te berekenen valt: 22. f4 exf4 23. Txg4 f3 24. Dc4 Tf7 [24… Kh8 25. Tf4] 25. Le8! en de dreiging Tf4 is onpareerbaar.] 22… Dxf2 23. Dd1 [Actiever is 23. De4] 23… Dxh2 24. Lb3 [24. g6] 24… Kh8 25. Tg1 a4 26. La2 Df2 Zwart doet op miraculeuze wijze ineens weer mee. 27. Pe3 La5 28. c3 a3 29. b4 Lb6 30. Tf1
30… Lxe3? Gelukkig gaat mevr. Berend de fout in. [30… Dg3 is nog een onduidelijke stelling.] 31. Txf2 Lxf2 Een dubbele fout, zeggen ze dan in het tennis. [31… Txf2 32. Lxe3 Txa2 33. Dd5 Ta1+ 34. Kc2 Tc8] 32. g6! Als er aanval gecreëerd moet worden, is Lisa op haar post. 32… Tf6 [32… h6 33. Dh1] 33. Dh1 Een mooie dubbele aanval met de dame aan het eind. 1-0
Danielian – Schut (ronde 11)
1. Pf3 Pf6 2. g3 g6 3. c4 Lg7 4. Lg2 d5 5. cxd5 Pxd5 6. O-O O-O 7. d4 Pc6 8. Pc3 Pb6 9. d5 Pa5 10. Dc2 c6 11. dxc6 Pxc6 12. Td1 Ld7 13. Lf4 Dc8 14. Tac1 Lf5 15. e4 Lg4 16. Pb5 e5 17. Le3 Td8 18. Td6 Lxf3 19. Lxf3 Pd4 20. Dxc8 Tdxc8 21. Txc8+ Txc8 22. Pxa7 Zo heeft wit een pion verdiend en krijgt zwart het heel zwaar in het vervolg. 22… Ta8 23. Txb6 Txa7 24. Ld1 Lf8 25. Lxd4 exd4 26. Lb3 Lc5 27. Tf6 b6 28. Kf1 Te7 29. Ld5 Kg7 30. Tf3 Td7 31. a3 Tc7 32. Ke2 Ld6 33. Kd2 Ta7 34. Kd3 f6 35. h4 Tc7 36. Kd2 Ta7 37. Tb3 Lc5 38. Td3 Kf8 39. Kc2 Tc7 40. Kd2 Ta7 41. f4 Ke7 42. Tf3 h6 43. e5 Td7 44. Lc4 Tc7 45. Kd3 Ta7
46. g4 Langzaam maar zeker maakt wit vorderingen. 46… Ta4 47. g5 hxg5 48. hxg5 f5 49. Th3 Nu de witte toren binnenkomt is er geen houden meer aan. 49… Kf8 50. Th7 Ta5 51. Tf7+ Ke8 52. Tf6 b5 53. Lf7+ Ke7 54. Lxg6 b4 55. axb4 Lxb4 56. Tb6 Le1 57. Tb7+ Kf8 58. e6 1-0
Baciu – Haast (ronde 8)
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lc4 Lc5 4. c3 Pf6 5. d3 a6 6. Pbd2 O-O 7. h3 La7 8. Lb3 Kh8 9. Pf1 d5 10. De2 dxe4 11. dxe4 Le6 12. Pg3 Lxb3 13. axb3 Pe8 14. O-O Pd6 15. Lg5 f6 16. Ld2 Dd7 17. Tad1 De6 18. b4 Tad8 19. Lc1 Td7 20. Pe1 Tfd8 21. Pc2 Pe7 22. Le3 Lxe3 23. Pxe3 Pg6 24. Dg4 Dxg4 25. hxg4 Pf4 26. f3 g6 27. Td2 Pb5 28. Txd7 Txd7 29. Td1 Txd1+ 30. Pxd1 Pd6 31. Pf1 Pc4 32. Pfe3 Pxe3 33. Pxe3 Kg7 34. g3 Pd3 35. Pd1 c5 36. bxc5 Pxc5 37. b4 Pd7 38. Kf2 Kf7 39. Pe3 Ke6 40. Ke2 b6 41. Kd3 Kd6 42. Kc2 Kc6 43. Kb3 Kb5 44. Pc4 a5 45. Pa3+ Kc6 46. bxa5 bxa5 47. Ka4 Pc5+ 48. Kxa5 Pb3+ 49. Kb4 Pd2 50. Pc4 Pxf3 51. Pa5+ Kd6 52. Pc4+ Ke6 53. Kc5 Pg1 54. Pd2 Pe2 55. c4 Pxg3 56. Kb6 Pe2 57. c5 Pd4 58. c6 Pxc6 59. Kxc6 h5 60. gxh5 gxh5 61. Pf1 h4 62. Kc5 f5 63. exf5+ Kxf5 64. Kc4 Ke4 65. Kc3 Kf3 66. Kd2 Kf2 67. Pe3 h3 68. Pd1+ Kf3 69. Ke1 e4 70. Pf2 h2 71. Kf1 e3 72. Ph1 Ke4 73. Ke2 Kf4 74. Kf1 Kf3
75. Pf2 exf2 1/2-1/2
Haast – Kharatyan (ronde 9)
1. e4 e5 2. Pf3 d6 3. d4 Pf6 4. Pc3 Pbd7 5. Lc4 Le7 6. O-O c6 7. a4 O-O 8. Te1 b6 9. d5 cxd5 10. Pxd5 Lb7 11. b3 Tc8 12. Te2 Pxd5 13. Lxd5 Lxd5 14. Dxd5 Pf6 15. Dd1 d5 16. exd5 Dxd5 17. Dxd5 Pxd5 18. Pxe5 Tfe8 19. Pc4 Lf6 20. Txe8+ Txe8 21. Lb2 Lxb2 22. Pxb2
Wit heeft een pionnetje buit gemaakt, maar zwart heeft actief tegenspel. 22… Te2 23. Tc1 g5 Begrijpelijkerwijs wil de zwartspeelster wat doen aan haar onderste rij. [23… Pb4 24. Pd3 Pxd3 [24… Pxc2? 25. Kf1 Td2 26. Pb4! wint een stuk.] [24… Txc2 25. Te1! wint ook een stuk vanwege de zwakte van zwarts onderste rij.]] 24. Kf1 Te8 Maar nu behoudt wit haar pluspion. 25. Td1 Pb4
26. Td2! Dat doet Anne heel secuur. 26… Kg7 27. Pc4 Te7 28. c3 Pa6 29. b4 Kf6 30. a5! Zeer sterk: de zwarte pionnenstructuur wordt aangetast. 30… b5 31. Pd6 Pc7 32. Pc8 Te4
33. Pxa7 En daarmee is pion nummer twee in de doos terecht gekomen! 33… Tc4 34. Td3 Ke6 35. Pc8 f5 36. Pb6 Tc6 37. Pd7 Pa6 38. Pf8+ Ke5 39. Pxh7 En dat is drie. 39… g4 40. Pf8 Ke4 41. Ke2 f4 42. f3+ gxf3+ 43. gxf3+ Ke5 44. Pd7+ Ke6 45. h4 Ke7 46. Pb6 Ke6 47. h5 Pc7 48. h6 Ke5 49. h7 Th6 50. Td7 Pe6 51. a6 1-0
Tsatsalashvili – Haast (ronde 10)
1. d4 Pf6 2. c4 c5 3. d5 e6 4. Pc3 exd5 5. cxd5 d6 6. Pf3 g6 7. g3 Lg7 8. Pd2 O-O 9. Pc4 b6 10. a4 Pg4?! Een ‘standaard-Benoni-zet, maar in dit geval niet de aangewezen weg. [10… La6 is gespeeld in de partij Ivanchuk-Topalov, 1995.] 11. Pb5 Pe5 12. Pbxd6 La6 13. e3 Pxc4 14. Pxc4 Pd7 15. f3 f5 [15… Pf6 16. e4 Ph5 17. Ld3 Ld4 om de rokade nog even te verhinderen is wellicht een optie.] 16. Le2 h5 17. O-O h4 18. Kg2 Pf6
19. Pe5?! Gelukkig doet wit het ook niet helemaal goed. 19… Lxe2 20. Dxe2 De8 21. Pc4 Pxd5 De pion is weer in bevriende handen gekomen. 22. Ld2 De6 23. Tae1 Tae8 24. Dd3 Dc6 25. Db3 Kh7 26. Dc2 Kg8 27. Pa3 a6 28. b4 Dd7 29. bxc5 bxc5 30. Pc4 Tb8 31. Tb1 De6 32. Tfd1 Tfc8 33. a5
33… Pb4 [33… Pc3!?] 34. Db3 Td8 35. Le1 Txd1 36. Txd1 Pc6 37. Dc2 Td8 38. Txd8+ Pxd8 39. gxh4 Pf7 40. Lg3 Lf6 41. Dd3 Kg7 42. e4 Ld4 43. exf5 gxf5 44. Lf2 Lxf2 45. Kxf2 Df6 46. Kg3 Pe5 47. Dc3 f4+ 48. Kh3 Pxc4 49. Dxc4 Df5+ 50. Kg2 Dg6+ 51. Kf2 Dd6 52. Dc3+ Kf7 53. Db3+ Kf8 54. Dc3 Kf7 55. Ke2 De7+ 56. Kd3 Dxh4 57. Dc4+ Kg7 58. Dxc5 Dxh2 59. Da7+ Kg8
60. Dxa6 Anne is een zeer nadelig dameeindspel beland. 60… Dh7+ 61. Kd4 Dd7+ 62. Ke4 Da4+ 63. Kf5 Dc2+ 64. Kxf4 Dc1+ 65. Ke4 De1+ 66. Kf5 Db1+ 67. Ke5 Da1+ 68. Kd5 Dd1+ 69. Kc5 Dg1+ 70. Kc6 Dg6+ 71. Kb7 Df7+ 72. Kb6 De6+ 73. Ka7 De7+ 74. Db7 Dc5+ 75. Db6 De7+ 76. Ka8 Het ideale veld voor de witte koning. Hiermee komt een einde aan de schaakjes. 76… Da3 77. Dg6+ Kf8 78. Df6+ Ke8 79. Dc6+ Kd8 80. a6 Da1 81. f4 Db1 82. Ka7 Df5 83. Da8+ Kd7 84. Db7+ Kd8 85. Db8+ Kd7 86. Ka8 Da5 87. a7 Df5 88. De5 Db1 89. Dd5+ Kc7 90. f5 Db4 91. De5+ Kd7 92. Dg7+ Kc8 93. Dg8+ Kd7 94. Df7+ Kd8 95. f6 Dd4 96. De7+ Kc8 97. De8+ Kc7 98. Db8+ 1-0
Haast – Partac (ronde 11)
1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 g6 5. c4 Lg7 6. Le3 Pf6 7. Pc3 O-O 8. Le2 b6 9. O-O Lb7 10. Pxc6 Lxc6 11. Dc2 Dc7 12. Tad1 b5 13. c5 [13. cxb5 Lxe4] 13… Db7 14. Lf3 e6 15. b4 Pe8 [15… a5 16. a3 axb4 17. axb4 h5 [17… Ta3 18. Lc1 Txc3 19. Dxc3 Pxe4 20. Dd3] 18. h3]
16. Pd5! Een fraai schijnoffer, waarmee zwart klem wordt gezet. 16… d6 17. Pf4 Het begin van een fraaie paardmanoeuvre. 17… Td8 18. cxd6 [18. Td2 Pf6] 18… Pxd6 19. Lc5 Le5 [19… Dc7 20. Tc1 Tfe8] 20. Pd3 Lg7
21. Pc1! Het paard streeft naar veld a5. 21… Le5 22. Pb3 Dc8 [22… Dc7 23. Tc1 Tfe8 24. Tfd1 Pc4] 23. Lxa7 Nooit weg zo’n pion. 23… Tfe8 24. Ld4 Pc4 25. Le2 [25. a4] 25… Lxd4 26. Pxd4 e5 27. Pxc6 Dxc6
28. a4! Het paard op c4 blijkt een reus op lemen voeten. 28… Tc8 29. axb5 De6 30. Db3 Pb6 31. Dxe6 Txe6 32. Lg4 Het gaat nu wel heel hard ineens. 32… f5 33. exf5 Tf6 34. fxg6 Tc4 35. gxh7+ Kxh7 36. f3 Txb4 37. Tb1 Td4 38. Tfe1 Pc4 39. b6 Pxb6 40. Txe5 Pc4 41. Te7+ Kg6 42. h4 Td2 43. Tbb7 Tfd6 44. f4 1-0
