Blunders & Brilliancies (1)
In mijn boekenkast staat het aardige boekje “Blunders & Brilliancies” van Ian Mullen en Moe Moss. Het is een bijzondere collectie van prachtige zetten, ordinaire fouten, vermeende genialiteiten en afschuwelijke blunders, zoals bijvoorbeeld het opgeven in een gewonnen stelling. Elders op deze site (onder het kopje “Varia”) treft u twee rubrieken (“Mooie zetten” en “Bloopers”) aan waarin bezoekers worden opgeroepen om hun mooie zetten en missers met een groter publiek te delen. Schroomt u niet om uw hersenspinsels voor het nageslacht bewaard te laten blijven!
Fragmenten
Twee voorbeelden om de smaak te pakken te krijgen:
Reshevsky liep rood aan tijdens deze partij toen hij onnadenkend zich het volgende onschuldig ogende tussenzetje dacht te kunnen permitteren: 1… De6+?? Gelukkig voor hem antwoordde zijn tegenstander met 2. Kb1? en zwart won de partij later zelfs nog. Met 2. Lc4!! liet wit een enorme kans aan zich voorbij gaan om de winst te pakken. Na 2… Dxc4+ 3. b3 wint wit minimaal de dame, omdat hij mat in twee dreigt met Dh6+ en Dh8#.
De soms geniale Brit Miles komt in deze stelling met een combinatie, maar hij lijkt zich verrekend te hebben.
1. Dxf8+ Dxf8 2. Pe7+ Kh7 3. Txf8 Dit moest de bedoeling zijn, maar de zwartspeler heeft zijn zinnen gezet op zijn vrijpion: 3… b2? [Achteraf gezien was het beter geweest om te kiezen voor 3… Te1 omdat wit na 4. Kf5 Tf1+ 5. Ke5 Tf6 6. Pd5 Tb6 7. Pc3 b2 8. Pb1 nog een flinke technische klus voor de boeg heeft.] Nu volgt de fraaie apotheose van Miles’ concept.
4. Pg6! fxg6 5. hxg6+ Kxg6 6. Txf1 1-0
Met het prachtige Ambertoernooi in Nice, dat momenteel aan de gang is, leek het me een aardig idee om ook op zoek te gaan naar fragmenten die zo in bovengenoemd boekje zouden kunnen worden opgenomen. Vooral in de blindpartijen gebeuren soms merkwaardige dingen. Laat ik voorop stellen dat de spelers daar zonder bord een klasse beter spelen dan u en ik in een gewone partij ooit zullen halen, maar niets is leuker dan te speuren naar wat uitglijertjes…
14… e5? Een enorme misrekening. [14… Da5+ was de enige zet.] 15. Pg5! Pxc5 De enige zet om de partij nog voort te zetten, maar het is eigenlijk al voorbij. [15… exf4 16. Dxf7+ Kd8 17. Lxf5] 16. dxc5 Lxd3
17. O-O-O?! [Er was ook niets mis met 17. Dxd3 exf4 18. O-O-O met beslissend voordeel voor wit.] 17… O-O-O 18. Pxf7 [18. Pe6 fxe6 19. Dxe6+ Dd7 20. Dxe5] 18… Td5 19. Txd3 Dxf7 20. Txd5 cxd5 21. Lxe5 Lxc5 22. f4 b6 23. Dc2 Kb7 24. Txh7 Tg8 25. Kb1 a5 26. a3 d4 27. De4+ Ka7 28. Dd3 Db7 29. Ka2 Dd5+ 30. Db3 Td8 31. Dxd5 Txd5 32. Txg7+ Ka6 33. Th7 d3 34. Th1 Lf2 35. g4 d2 36. Td1 Le3 37. g3 Lf2 38. g5 Lxg3 39. g6 Td8 40. g7 a4 41. Txd2 1-0
38… Pxg4? Een aantrekkelijk offer dat echter weerlegd kan worden. 39. hxg4 Dxg4+ 40. Kf1 Ta2?? Hier heeft Kramnik zijn zinnen op gezet. [Objectief beter was 40… Lc4+ maar na 41. Ke1! heeft wit de parade [Minder goed is 41. Dxc4 Dxd1+] 41… Lb5!? met de dreiging … Dg1+ en … Td8+ 42. Dc7! om … Td8 uit de stelling te halen en ook tegelijk met Td8+ torenruil te forceren.] 41. Dd3? Grischuk ziet het ook niet meteen. [Wit had kunnen winnen met de verrassende tussenzet 41. Pf6+!! gxf6 42. Tg3 Dxg3 en nu wit weer een nieuwe tussenzet. [42… Txc2 43. Txg4+ Kf8 44. Txd5] 43. Dc8+] 41… Dh4? Kramnik heeft het niet in deze partij. [Met opnieuw 41… Lc4 42. Dxc4 Dxd1+ 43. Kg2 Ta5 kon hij zijn tegenstander nog het vuur aan de schenen leggen.]
42. Pf6+! Dit tweede buitenkansje laat Grischuk zich niet ontnemen. 42… gxf6 43. Tg3+ 1-0
20. Pxd5? Wit geeft gewoon materiaal weg. [20. Tb1 was noodzakelijk. 20… dxc4] 20… exd5 21. Tb1 dxc4 22. Lxc4
22… Dc7? De zwartspeler wordt op zijn beurt bevangen door schaakblindheid. [Met 22… Db4! 23. Lxf6 Txc4! (tussenzet) kon zwart zijn voordeel behouden.] 23. Dxb3 Dxc4? 24. Td8+! Een bekend motief dat al vele slachtoffers heeft gekend. 24… Txd8 25. Dxc4 En wit won met zijn materiële voorsprong. 1-0
22… Lxg2! Een aantrekkelijke combinatie. 23. Kxg2 Pf3 24. Dh1
24… Pf4+? Eigenlijk doet Carlsen al het geniale hiermee weer te niet. [24… Ph4+! is direct winnend. Er ontstaan zelfs een paar fraaie matbeelden die ik u niet wil onthouden: 25. Kh3 [25. Kg1 De5 26. Td3
Pg3!!] 25… Tf3+ 26. Kxh4 Lf6+ 27. Kg4 Dg3+ 28. hxg3 Txg3#] 25. Kf2! Pd4 Hier werd de partij opgegeven, maar dat is volstrekt onnodig. [25… Ph4! zou de zaak hersteld hebben.] [25… Pd4 26. Pd7! Ph3+ 27. Kg2 Dc6+ 28. Ld5 Dxd7 29. Txd4 is volkomen onduidelijk] 0-1
