Rini Kuijf: Impressie Amber Toernooi
Sinds enkele jaren is het Amber blind en Rapid toernooi van Monaco verplaatst naar Nice. Voor een trouwe bezoeker als mijzelf een hele verademing. Monaco is leuk, maar naast het schaken heb je het al snel gezien. Dure winkels met niet geprijsde artikelen, waar binnen alleen vrouwen te zien zijn en waar buiten kerels wachten met een dikke creditcard tot ze even naar binnen mogen om af te rekenen. Mij niet gezien. Onroerend goed in Monaco is simpel geprijsd: appartement met 1 balkon 1 miljoen, met 2 anderhalf etc. Met minder dan 15-20 miljoen redt je het daar niet , hoorde ik van een ingewijde. Ik zat vroeger eens in een restaurant met uitzicht op de flat van Krajcek. Het licht brandde er zelden, aldus de baas van de zaak. Als je daar als gaat wonen kun je geen Monegask worden, er zijn er maar zo’n 5000 echte.
In Nice vindt het evenement plaats in het prestigieuze Palais de la Mediterranée aan de boulevard.
Ik arriveerde samen met Paul Bierenbroodspot, tegenwoordig sponsor van het voormalige Esgoo.
Paul was vroeger mijn tandarts , maar grossiert tegenwoordig in orthodontistenpraktijken.
U ziet: die man gaat op meerdere fronten vooruit in het leven, en dat schijnt de bedoeling te zijn. Zorgen over personeel, tuinmannen en huizen in het buitenland moet je dan wel op de koop toe nemen. Naast het schaken laat ik Paul de omgeving zien: Cap Ferrat, Eze Village met een fraai hotel restaurant (met Michelinster), had ik niet moeten doen, ik moest afrekenen. Af en toe een wandeling, omhoog of omlaag, Paul was aan het eind van de middag telkens blij weer rustig naar het schaken te kunnen kijken.
Met een tas het Palais de la Mediterranée binnenlopen lokt een aanval van de portier uit. Hij dacht blijkbaar dat ik me een verblijf aldaar kon permitteren en wilde mijn tas dragen. Snel naar de derde verdieping waar het schaakfestival plaatsvindt. De perskamer zag er prachtig uit en de bezetting was als vanouds. Ten Geuzendam en oom Geurt leiden de zaak. Voorin als altijd Ljubojevic en Nunn, druk converserend over de stellingen. Ljubo: now he is winning!, Nunn: who?, White of course!, Nunn: But he took on d3, What?, now he is losing! How can he take on d3, stupid! My God now he is losing, or maybe draw, yes draw still! En dat gaat de hele ronde zo door. Bekende luisteraars genoeg , Caruana Van Wijgerden, Boersma, Jeroen van de Berg.
Ook sponsor Joop van Oosterom is regelmatig aanwezig, vergezeld van zijn zaakwaarnemer Jeroen Piket. Jeroen woont nu al jaren in Monaco en houdt zich helemaal niet meer met schaken bezig. “Ik kan het nu net zo goed volgen als jij vroeger” zei hij. Om vervolgens over te schakelen op BV s in of buiten Monaco, hetgeen ik snel weet te verleggen naar het komende NK in Eindhoven en het schakers bestaan in het algemeen. Tijdens het EK schaken van onlangs zag ik op bord 50 twee mensen van 2600 tegen elkaar spelen, en wat hij daar nou van vond.
Hoofdschuddend hoorde hij de teloorgang van het profschaken aan, iets dat hij zelf al 10 jaar geleden zag aankomen. Het is met een steeds groter aantal aanvallen op een steeds kleiner wordende ruif. “Dat totaalbedrag van het NK, daar kwam jij vroeger nog niet eens voor kijken, probeerde ik. “Nou dat valt nog wel mee, maar treurig is het wel”. Het gebeuren van Tiviakov vorig jaar tijdens het NK vond hij ook onbegrijpelijk: “wie er ook fout zat, dat moet je oplossen in plaats van laten escaleren”.
Verderop zit een wat somber gestemde Jan Smeets naar een scherm te staren. Hij heeft net van Gelfand verloren in een moeilijk eindspel met een pion minder, nadat Gelfand verzuimde direct te winnen had hij remise kunnen maken. Toch heeft Jan het wel naar zijn zin. De studie economie gaat niet al te soepel , maar dat heeft een goede reden: hij is sinds enige tijd secondant van Topalov, ook tijdens diens komende WK match.
Jan heeft het in ieder geval niet over chillen en nog wat van je leven maken, zoals ik de jeugd op de bridgeclub wel eens hoor verzuchten.”Nee ik kom vanavond niet bridgen want ik moet naar college. “Dan ga je toch niet”. Ja maar ik wil nog wat van mijn leven maken dus ik ga wel. 20 jaar oud.
Jan, je hebt nu 2652 elo, is dat niet wat veel?, probeerde ik. “Ja veel te hoog” en net in een periode waarin het niet zo soepel loopt. Altijd bescheiden die jongen. Het toernooi blijft voor hem spannend. Hij is met Dominguez in hevige strijd om de voorlaatste plaats verwikkeld. Wie de mores kent van het Amber toernooi weet hoe belangrijk die plek is, nummer laatst wordt volgend jaar niet meer uitgenodigd.
Jan zal later middels een echte koffiehuisoverwinning op concurrent Dominguez de arme man definitief naar de laatste plek verwijzen. Jan vraagt aan me of ik weet wat het budget voor het komende NK schaken is. Ik durf het niet te zeggen, maar hij geeft hoofdschuddend aan dat het toch te weinig voor een echt NK is, al schijnt het dat King Loek van de partij zal zijn. Maar ja die kijkt alleen naar de eerste prijs en ziet dat dan als zekerheidje, zo zit Jan niet in elkaar.
Naast Jan zit een zeer appetijtelijk uitziende jongedame. Ik herken haar niet direct , en vraag aan Jan: eh, ik ken haar ergens van, maar wie is het ook alweer? Jan krijgt een rood hoofd. Toen begreep ik wie het was, ze verstaat heel goed Nederlands, ze heeft alleen andere kleren aan dan vroeger. Andere uitzichtspunten maken haar onherkenbaar.
Na afloop van de partij analyseren sommige deelnemers even na. Aronian vatte het meestal samen met: I was winning, losing ,winning, losing, fortunately in the end I was winning”. Hij heeft net als Gashimov een heel erg wit pak aan. Karjakin vroeg verbaasd naar het pak van dit duo. "Two for the price of one” gaf ik hem een hint, waarop hij keihard begon te lachen. Kramnik zie je alleen als hij wint, Ivanchuk zag ik niet. Carlsen is vaak wel aanwezig, hij is goed gekleed, wel veel reclame overal op zijn shirt, advocatenkantoren. Populaire jongen in Noorwegen.
Aan het eind van het toernooi als het er op aankomt tussen Ivanchuk en Carlsen, maakt Carlsen een enorme blindmisrekening,en slaat een simpel gedekt staand pion met de dame. Zijn stelling was al bedenkelijk.
Zo gaat de allerlaatste rapidronde een ongekend spannend slot tegemoet. En wat voor slotronde was dat:
Ivanchuk deed zijn reputatie weer alle eer aan en versloeg Gelfand vernietigend in het onkraakbaar geachte Russisch.
1.e4 e5 2.Pf3 Pf6 3.Pxe5 d6 4.Pf3 Pxe4 5.Pc3 Pxc3 6.dxc3 Le7 7.Le3 0-0 Eerder verloor Gelfand ook met deze variant, hij raakte een pion kwijt na een fout. 8.Dd2 Pd7 9.0-0-0 Te8 10.h4 c6 11.Kb1 Da5 12.h5 h6 13.Ld3 Lf8 14.g4 Nf6 15.g5 Be6 16.a3 Ng4 (16…Dd5 17.b3 Dxf3 18.gxf6 Dxf6 19.Thg1 ziet er goed uit voor wit, slaan op h6 is niet te pareren.] 17.gxh6 Dd5 18.De2 Da2+ 19.Kc1 Da1+ 20.Kd2 Dxb2 21.Tdg1 Bd7
22.Txg4! prachtig. De computer geeft iets anders : 22. h7 Kh8 23. Pg5 Ph6 24. Ta1 maar na 24…Db6 verliest zwart alleen een magere kwaliteit) 22…Lxg4 23.Ng5 Be6 24.Ld4 Da2 Allemaal geforceerd. 25.Tg1! Een stille tot slot, zwart wordt onder de voet gelopen. 25. …c5 26.Lh7+ Kh8 27.hxg7+ Lxg7 28.Pxf7+ Lxf7 29.Lxg7+ Kxh7 30.Dd3+ Kg8 31.Lf6+ Kf8 32.Dxd6 en 1-0
Grischuk kwam er met zwart niet aan te pas tegen Carlsen.
Dat betekent dus Carlsen en Ivanchuk gedeeld winnaar met 14,5 punt.
(Het titanduel tussen Carlsen en Kramnik)
Carlsen,M (2813) – Kramnik,V (2790)
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 d5 4.Pc3 dxc4 5.e4 Lb4 6.Lxc4 Pxe4 7.0-0 Pxc3 8.bxc3 Le7 9.Pe5 0-0 10.Dg4 Pc6 11.Lh6 Lf6 12.Tad1 Pe7 13.Lc1 c5 14.La3 Dc7 15.Dh5 Lxe5 16.dxe5 b6 17.Ld3 Pg6 18.Lc1 Lb7 Het zal duidelijk zijn dat het witte openingsavontuur mislukt is, niet een reden voor Carlsen om niet gewoon verder te gaan. 19.Lg5 h6 20.Lc1 Pxe5 21.Tfe1 f6 22.f4 Pxd3 23.Txd3 Tad8 24.Td3 Td5 [24…Kh8 25.Rxe6 Df7 was waar in de perskamer naar gekeken werd, zwart zal winnen, maar Kramnik houdt het scherp.] 25.Dxh6 Dd7 26.h3 Tf7 27.Kh2 Td1 28.Txd1 Dxd1 29.f5 e5 30.Le3 De2 31.Dg6
Ergens las ik dat Kramnik schaakt als een soort Pavlov afgerichte, zonder oog voor dreigingen van de tegenstander. Dit naar aanleiding van een mat in 1 die hij miste. Kramnik heeft dit om onbegrijpelijke redenen niet gelezen want in het vervolg ziet hij inderdaad geen enkele dreiging. Eerst voert hij er zelf nog eentje uit. 31…Lxg2! 32.Txg2 Dxe3 33.h4 Df4+ 34.Kh3 e4 35.h5 35…Kf8 dringt zich op, wit moet dan dameruil aanbieden, op een of andere manier negeert Kramnik alles. 35…e3 36.h6
36…Te7?? Alles won, vooral e3-e2. 37.Dh5?? Overziet ook iets. Maar het idiote is dat zwart na het normale 37. hxg7 misschien ook wel gewonnen had, het gaat om de volgende excentrieke variant: [37.hxg7 Df3+ 38.Kh2 Dxg2+! 39.Dxg2 e2 40.Dh3 Kxg7 41.Dg3+ Kf8 42.De1 b5 43.Kg3 a5 een bekend geval van een machteloze dame , die op e1, en een typisch geval die je Fritz tot aan het einde toe moet laten zien, want het is voor een computer niet echt denkbaar dat wit dit verliest, maar dat gaat toch gebeuren. Nu volgde: 37…e2 38.Txe2 Df1+ 39.Tg2 Dh1+ 0-1
(In het midden IM Rini Kuijf)
Tot slot nog alle partijen uit het Ambertoernooi:
Noot: Foto’s en filmpje zijn gemaakt door Paul Bierenbroodspot
