Jan Smeets op Amber
In maart was er weer een nieuw hoogtepunt in het schaakleven van Jan Smeets: deelname aan het Amber schaaktoernooi, het schaaktoernooi dat zelfs de meest succesvolle pokerspelers jaloers maakt door de manier waarop de deelnemers verwend worden. Deelname aan het toernooi had Jan verdiend door in het NH toernooi in Amsterdam de beste ‘rising star’ te worden. Met zijn rating van 2651 was Jan wel de enige deelnemer onder de 2700 en hij wist dus dat het een zwaar toernooi zou worden, wat dat betreft was zijn 11e plaats (van de 12 deelnemers) in het algeheel klassement redelijk, al scoorde hij wel onder zijn rating. Het ging vooral mis met het rapidschaak: 2 uit 11, terwijl hij bij het blindschaken een acceptabele 4 uit 11 scoorde.
Op Facebook sprak ik even met Jan over zijn toernooi. Hij had maar weinig ervaring met blindschaken, maar daar wel goed op geoefend, o.a. drie dagen met Loek van Wely, en ook vaak op ICC door de stukken uit te zetten op zijn bord (zodat er een vergelijkbare interface als bij Amber ontstond). Dat heeft zich wellicht uitbetaald, in ieder geval viel het blindspelen niet tegen. Ook de openingen gingen best goed: na een zet of 25 had ie vaak een prima stelling, alleen speelde hij te traag en daarom ging het later vaak mis. Afgezien van het schaken vond hij het lasergamen erg leuk, en natuurlijk de bezoek van zijn Roemeense vriendin Smaranda Padurariu (die weer een vriendin is van Iozefina Paulet, de vriendin van Jan Werle).
Ik vroeg Jan wat het schaaktechnische dieptepunt was. Nu verloor ie natuurlijk nogal wat partijen, maar het ergste vond ie dat een stelling met twee gezonde pionnen meer niet wist te winnen:
Wit staat twee pionnen voor, en winst zou een kwestie van techniek moeten zijn. Goed, d5 is zwak, maar zwart heeft alleen maar zwakke pionnen… 34. Kf2 b5 34… Ta5 35. Tc1 Txd5 36. Th1 gevolgd door Th7, zwart kan dan nauwelijks bewegen. 35. Tc1 g5 36. Ke2 Niet slecht, maar 36.Pb3 geeft zwart keus uit twee kwaden: 36…b6 37.Pd2 gevolgd door Tc6 en b6 gaat eraf, of een paard op e6 toelaten. Kd7 Ook hier kan 37.Pb3. 37. Th1 b4 38. Th7+ Kd8 39.axb4 Ta2 Zwart heeft nu wat tegenspel, zo zou 40.b3 Pb5 een beetje vervelend zijn. 40. Th6 Kd7 41. Kd1 Ta1+ 42. Kc2 Tg1 En nu opeens een g-pion die erafgaat, terwijl e3 ook zwak is. De stelling is lastig geworden, maar nog steeds gewonnen. 43. Th7+ Kd8 44. Th6 Kd7 45. Kc3 Tc1+ 46. Kb3 b5 47. Th7+ Kd8 48. Th6 Kd7
49. Te6 De winst hier was niet makkelijk om te vinden: namelijk de koning deactiveren op het paard te activeren door 49. Ka2! Te1 50. Pb3 Txe3 51. Pc5+ Kc7 52. Th7+ Kc8 53. Td7 Pe8 54. Ta7 Kb8 55. Te7 en de d-pion levert minstens een stuk op. 49… Te1 50. Pxe4? 50.Ka2 en 51.Pb3 wint nog steeds. Txe3+ 51. Pc3 Tg3 52. Kc2 Txg4 Ai. Pog steeds twee pionnen voor, maar wel twee dubbelpionnen… waarschijnlijk is het hier al remise. 53. Pe2 Th4 54. Tg6 Th2 55. Tg7+ Kc8 56. Kd3 Th3+ 57. Kc2 Th2 58. Kd2 Pc4+ En nu zeker. 59. Ke1 Th1+ 60. Kf2 Th2+ 61. Ke1 Th1+ 62. Kf2 Th2+ 63. Ke1 1/2-1/2
In de rapidpartij wist Jan gelukkig wel toe te slaan, wat uiteindelijk ook de beslissing in de strijd om de voorlaatste plaats gaf.
38. Pg2? 38. Txc4! Pxc4 39. Txb3+ Kc7 40. d5 Da4 41. Df7+ Dd7 42. Df2 maakt remise. 38… La3 39. Tc3 Lb4 40. Tcc1 Ta2 Maar nu komt zwart opeens binnen. 41. Dxa2? Direkt verliezend 41. Tb2 Txb2 42. Dxb2 Pa4 zou op de lange duur moeten verliezen. 41… bxa2 42. Txb4 Dxd4 En wit verliest nog meer materiaal, dus 0-1
Natuurlijk een overwinning om blij mee te zijn, maar het hoogtepunt was toch wel de blind-overwinning op oud-wereldkampioen Kramnik.
1. e4 d6 In Wijk aan Zee verraste Kramnik Smeets met de Pirc, en dat werkte heel goed: Jan gebruikte toen veel te veel tijd in de opening zonder iets te bereiken. Maar nu is Jan beter voorbereid. 2. d4 Pf6 3. Pc3 g6 4. f4 Lg7 5. Pf3 O-O 6. Ld3 Pa6 7. O-O c5 8. d5 Tb8 In de laatste ronde probeerde Kramnik weer de Pirc omdat hij met een overwinning nog eerste kon worden. Karjakin speelde ook de Oostenrijkse aanval, maar week hier af met 9.h3. Even later offerde zwart een stuk, maar kreeg niet helemaal volwaardige compensatie en verloor. 9. De1 In opstellingen met f4 tegen de fianchetto is het plan vaak De1-h4, f4, Lh6, Pg5 en dan matzetten. Pb4 10. Dh4 c4 Gebruikelijker is 10…b5, o.a. door Van der Wiel en Van der Sterren gespeeld. 11. Lxc4 Pxc2 12. Tb1 Pg4 Dit is nieuw. Frans Cuijpers, een van de toppers van Schrijvers Rotterdam, heeft wel eens een partijtje gewonnen met 12…b5. Rybka is het overigens wel eens met de zet van Kramnik, zou Topalov dan toch gelijk hebben? 13. Ld3 Db6+ 14. Kh1 Pce3?
Hier is Rybka het echter niet mee eens, laat staan Firebird. 14… Lxc3 15. Lxc2 Da6 16. Kg1 Lb4 17. Ld2 Lxd2 18. Pxd2 Ld7 is prima voor zwart, het paard op g4 is dan irritant voor wit. 15. Te1 Wellicht hoopte Kramnik een truc met Pf2+ te hebben, maar op Pc4 komt Pd1 en na Pf5 hangt g4. Ondertussen moet zwart rekening houden met h3, en e7 hangt ook nog steeds. h5 16. Te2! Nog sterker dan 16. h3 Pf5 17. exf5 Lf6 18. hxg4 Lxh4 19. Le3 16… f5 17. h3 17. Lxe3 Pxe3 18. Pa4 Db4 19. Txe3 Dxa4 20. Dxe7 is ook sterk. 17… fxe4 18. hxg4 exd3 19. Lxe3 Db4 20. a3 Dc4 21. Pd2 Da6 22. Tee1 Lxg4 23. Dxe7 Zwart heeft twee sterke lopers en een sterke vrijpion voor het stuk. Dat is soms genoeg, maar hier heeft wit geen stukken die niet meedoen of zo, en dus moet ie in principe alleen maar trucs vermijden. Tbe8 24. Dh4 Da5 25. Df2 Dd8 25… Lxc3 26. bxc3 Dxd5 27. Lxa7 Te2 28. Txe2 dxe2 is beter, geen pion kwijt maar wel eentje op e2, maar goed, als je Pirc speelt is de loper op g7 ‘my precious’ die je niet wilt kwijtraken… 26. Lxa7 Txe1+ 27. Txe1 Txf4
Ik schreef dus ’trucs vermijden’ maar ik bedoel eigenlijk ‘niet getruct worden’. Een truc die het stellingsoordeel niet wijzigt is niet erg verder. 28. De3 Le5 29. Kg1 Lf5 30. Pf3 Txf3 31. Dxf3 Lh2+ 32. Kf1 d2 33. Td1 Lg4 34. Dd3 Df6+ 35. Lf2 Lxd1 36. Pxd1 Lf4 37. De4 Kh7 38. Ke2 Le5 39. Df3 Dg7 40. Pc3 Ld4 41. Kxd2 En met de pion is ook meteen zwarts laatste hoop weg, dus: 1-0
En volgend jaar weer? Natuurlijk wil Jan graag, maar 6 uit 22 is geen overtuigend argument om weer uitgenodigd te worden. Maar wie weet, als zijn rating nog wat stijgt, en ze graag een Nederlander erbij willen…
Hieronder zijn alle partijen die Jan Smeets op het Ambertoernooi speelde na te spelen.