Vijfde partij golft op en neer
In de vijfde partij tussen Topalov en Anand is de uitdager wederom niet verder gekomen dan remise. Wijselijk herhaalt Anand zijn vertrouwde Slavische verdediging uit zijn vorige zwartpartij. En opnieuw is hij degene die met een nieuwe zet, mogelijk ook een verbetering ten opzichte van de vorige partij, komt. Aanvankelijk lijkt Topalov het heft in handen te nemen, maar met het fraaie 22… f6 toont de wereldkampioen dat hij moeilijk te verslaan is. Sterker nog: het ziet er even naar uit dat zwart in het voordeel komt. Dat is tenminste de impressie die grootmeester Jonathan Speelman geeft op ICC-radio. De Britse grootmeester schudt een paar leuke variantjes uit zijn mouw, die echter allemaal niet zo relevant blijken te zijn.
De twee combattanten bij het Corustoernooi (Foto’s Jos Sutmuller)
Topalov neutraliseert het mogelijke gevaar en dan is hij degene die het weer gaat proberen. Even lijkt hij iets te bereiken maar Anand is op zijn post. Op zijn beurt schudt hij de dreigingen van zich af en als de witte koning ver terug moet, lijkt hij weer de overhand te krijgen. Net als iedereen er eens flink voor gaat zitten, eindigt de partij met een zetherhaling. Met de komende twee witpartijen voor de boeg, lijkt Anand echter op rozen te zitten.
alle partijen uit de tweekamp Anand-Topalov
Topalov – Anand (partij 5)
1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pf3 Pf6 4. Pc3 dxc4 5. a4 Lf5 6. Pe5 e6 7. f3 c5 Anand herhaalt het spel uit de derde partij waarin hij een redelijk comfortabele remise behaalde. 8. e4 Lg6 9. Le3 cxd4 10. Dxd4 Dxd4 11. Lxd4 Pfd7 12. Pxd7 Pxd7 13. Lxc4 a6 14. Tc1 Tg8 Zoals Reinderman in zijn analyse laat zien komt deze zet uit de koker van Kramnik. Zwart dekt pion g7 waardoor hij zijn ontwikkeling kan voltooien. 15. h4
15… h5!? Hiermee verhindert hij dat de loper helemaal naar h7 wordt gejaagd. Het nadeel kan zijn dat pion h5 zwak wordt, een thema dat de rest van de partij actueel blijkt te worden. 16. Pe2 Ld6 17. Le3 Pe5 18. Pf4 Tc8 19. Lb3 Txc1+ 20. Lxc1 Ke7 21. Ke2
Een belangrijk moment in de partij. Wit lijkt de zaakjes goed voor elkaar te hebben. De loper op g6 kan niet wijken vanwege Pxh5 en met een paar normale zetten (Lc1-d3, Th1-d1 of Th1-c1 eventueel voorafgegaan door a4-a5, lijkt wit de stelling in zijn greep te krijgen. Maar opnieuw blijkt Anand bijzonder persistent in dit type stelling. 21… Tc8 22. Ld2
22.. f6! Met deze bijzondere zet lost hij het hoofdprobleem in zijn stelling (Lg6) op. 23. Pxg6+ Topalov besluit voor het loperpaar te gaan. De tactische rechtvaardiging van het zwarte pionoffer is te vinden in de volgende varianten: [23. Lxe6 Tc2 24. b3 Le8 25. Ld5 Pxf3! en zwart verdient zijn pion weer terug.] [23. Pxe6 Lf7 24. Pd4 Lxb3 25. Pxb3 Tc2 en de actieve toren garandeert zwart (meer dan) voldoende compensatie voor de geofferde pion.] 23… Pxg6 24. g3 Pe5 [Zwart mag uiteraard de pion niet nemen vanwege 24… Lxg3 25. Tg1 met stukwinst.] 25. f4 Pc6
Wit heeft het loperpaar maar desalniettemin lijkt de stelling een fractie beter voor zwart. Het probleem zit hem erin dat de zwarte stukken bijzonder actief zijn en dat de pionnenformatie van wit op de damevleugel ernstig verzwakt is (veld b4!). 26. Lc3 Lb4 Daarmee maakt zwart zijn tegenstander het loperpaar afhandig. 27. Lxb4+ Pxb4 28. Td1 Pc6 [28… Tc6 29. Td4 Tb6 30. Td2 is dan noodzakelijk waarna de stelling in evenwicht blijft. [en nu faalt bijvoorbeeld 30. a5? op 30… Pc6! 31. Td3 Txb3 32. Txb3 Pd4+]] 29. Td2
29… g5!? Anand probeert toch op winst te spelen. Als hij deze partij zou winnen, zou hij namelijk op rozen zitten. Hij neemt hierna namelijk twee keer wit en tot dusver heeft Topalov geen adequaat verweer aan de dag kunnen leggen tegen zijn Catalaans. Het winnen van een zwartpartij zou dan vrijwel het einde van de match hebben betekend. 30. Kf2! Maar Topalov laat zich nu ook van zijn beste kant zien. Met deze subtiele koningszet beoogt hij twee dingen: a) hij verhindert dat de zwarte toren via de g-lijn zou kunnen binnendringen. b) Hij maakt Lb3-d1 mogelijk waarmee hij de potentiële zwakte op h5 op de korrel kan nemen. 30… g4 Anand is dus min of meer gedwongen de zaak dicht te schuiven (hetgeen in principe het paard ten goede komt), maar in dit geval worden de pionnen op de kleur van de loper vastgelegd. Daarmee zouden deze in een eventueel loper-paard eindspel een doelwit kunnen vormen voor de loper. 31. Tc2 Td8 Zwart moet voorlopig de torens op het bord houden. 32. Ke3 Td6 33. Tc5 Zo probeert wit de partij naar zijn hand te zetten. Anand is niet onder de indruk. 33… Pb4! 34. Tc7+ Kd8 35. Tc3 Ke7 36. e5
Td7! Weer uitstekend gespeeld van zwart. Als wit niet slaat op f6, vergrendelt zwart de koningsstelling met … f6-f5 waarna wits mogelijke winstkansen totaal gereduceerd worden. 37. exf6+ Maar ook deze ruil heeft zo zijn nadelen. 37… Kxf6 38. Ke2 Pc6 39. Ke1 Het ziet er raar uit: de koning moet ver terug om tactische wendingen te voorkomen. Inmiddels lijkt het erop dat het Anand is die weer een winstpoging mag wagen. 39… Pd4 40. Ld1 a5
Zo legt zwart de pionnen op de damevleugel op de voor hem gunstige kleur vast. 41. Tc5 Pf5 42. Tc3 Pd4 Anand vindt het wel goed zo. [Als zwart nog iets had willen proberen had hij 42… Td6!? kunnen spelen.] 43. Tc5 Pf5 44. Tc3 En de vrede werd getekend. Een enerverend eindspel. 1/2-1/2
