De Volkskrant schaakrubriek 15 mei
Nieuwe dimensie bijgeloof dankzij Topalov
Er was een moment in de laatste WK-partij waarop Topalov akkoord kon gaan met een remise door herhaling van zetten, een 6-6 eindstand en een tiebreak met rapidpartijen. Een goede reden om die remise uit de weg te gaan had Topalov niet. De stelling was in evenwicht en hij had minder bedenktijd dan Anand.
Toen hem na afloop werd gevraagd waarom hij de zetherhaling had versmaad, gaf Topalov een verbazingwekkend antwoord. Hij zei dat hij een playoff wilde vermijden, omdat die op donderdag de dertiende gespeeld zou worden. In 2006 had hij slechte ervaringen opgedaan met het ongeluksgetal. Op 13 oktober verloor hij toen de tiebreak van de in 6-6 geëindigde WK-match tegen Kramnik.
Bekend zijn de verhalen van de bijgelovige WK-speler, die een gelukspen of gelukskleren koestert tijdens een voorspoedige fase van een match. Maar Topalov geeft bijgeloof een nieuwe dimensie. Hij negeerde welbewust de eisen van de stelling om een ongeluksdatum te ontlopen
De Australiër Ian Rogers schreef in zijn slotverslag dat Anand bij nader inzien de wereldtitel heeft behouden dankzij de IJslandse vulkaanas. Als hij op weg naar Sofia niet was gestrand op het vliegveld van Frankfurt, zou de match op tijd zijn begonnen. Nu werd hem een dag uitstel verleend met als gevolg dat de voorziene tiebreakdatum van 12 in 13 mei veranderde. Dat volstond om Topalov in de slotpartij uit zijn evenwicht te brengen.
Topalov – Anand
Sofia 2010, 12de WK-partij
1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pf3 Pf6 4. Pc3 Le7 5. Lg5 h6 6. Lh4 0-0 7. e3 Pe4 8. Lxe7 Dxe7 9. Tc1 c6 10. Le2 Pxc3 11. Txc3 dxc4 12. Lxc4 Pd7 13. 0-0 b6 14. Ld3 c5 15. Le4 Tb8 16. Dc2 Pf6! 17. dxc5 Pxe4 18. Dxe4 bxc5 19. Dc2
Alleen zo kan wit hopen op voordeel. In de stelling na 19. b3 Lb7 20. Df4 Lxf3 21. Dxf3 Tfd8 valt weinig te beleven.
19 … Lb7 20. Pd2 Tfd8 21. f3 La6 22. Tf2 Td7 23. g3 Tbd8 24. Kg2 Ld3 25. Dc1 La6 26. Ta3
Dit is het moment waarop Topalov met 26. Dc2 Ld3 27. Dc1 een herhaling van zetten kon voorstellen. Anand zou vlot akkoord zijn gegaan.
26 … Lb7 27. Pb3
Het begin van een omslachtige tocht naar veld c4. In aanmerking komt 27. e4.
27 … Tc7 28. Pa5 La8 29. Pc4 e5! 30. e4
Misschien geen echte fout, maar wel de wortel van het kwaad dat wit over zich zelf afroept. Na 30. Tc3 e4 31. f4 is weinig aan de hand.
30 … f5
31. exf5?
Nooit zou Topalov deze zet hebben gespeeld, als hij zwarts 34ste zet had opgemerkt. Met 31. Pd2 kan wit de verdediging van veld e4 handhaven.
31 … e4 32. fxe4?
Door op het ingeslagen pad. Na 32. Te3 exf3+ 33. Kg1 kan wit vechten.
32 … Dxe4+ 33. Kh3 Td4! 34. Pe3 De8!
Deze terugtocht had Topalov over het hoofd gezien. Om de matdreiging 35 … Dh5 te pareren, moet hij een fatale verzwakking van zijn stelling toestaan.
35. g4 h5 36. Kh4 g5+ 37. fxg6 Dxg6 38. Df1
De taaiste verdediging. Onmiddellijk tot verlies leidt 38. Dc2 Txg4+ 39. Kh3 Dg5 40. Db3+ Kg7 41. Pf5+ Dxf5! 42. Txf5 Lg2 mat.
38 … Txg4+ 39. Kh3 Te7 40. Tf8+
40 … Kg7
Anand had scherp uitgerekend dat deze zet voldoende is voor de winst. Maar het kon sneller. Na 40 … Kh7 41. Th8+ Kxh8 42. Df8+ Dg8 43. Dxe7 heeft zwart de mooie wending 43 … Lg2+! 44. Pxg2 Dc8. Die was zelfs voor de wereldkampioen te diep verborgen.
41. Pf5+ Kh7 42. Tg3 Txg3+ 43. hxg3 Dg4+ 44. Kh2 Te2+ 45. Kg1 Tg2+ 46. Dxg2 Lxg2 47. Kxg2
Hij kiest voor een langzame dood. De door Anand berekende hoofdvariant gaat als volgt: 47. Tf7+ Kg6! 48. Tg7+ Kxf5 49. Txg4 hxg4 50. Kxg2 Ke4 51. Kf2 Kd3 en zwart wint het pionneneindspel.
47 …. De2+ 48. Kh3 c4 49. a4 a5 50. Tf6 Kg8 51. Ph6+ Kg7 52. Tb6 De4 53. Kh2 Kh7 54. Td6 De5 55. Pf7 Dxb2+ 56. Kh3 Dg7
Wit geeft op.