Twee man bovenaan in Limburg Open

Een zeer internationaal gezelschap nam in sporthal ‘De Geusselt’, vlak naast het Stadion van MVV in Maastricht, in het Pinksterweekend plaats achter de borden. Spelers uit diverse landen hadden de moeite genomen om naar Maastricht om deel te nemen aan het Limburg Open. Hoofdsponsor ENCI was opnieuw bereid gevonden om het toernooi financieel mogelijk te maken.

Toernooidirecteur Hans Ouwersloot houdt een speech

De chique locatie waarin het toernooi de eerste jaren plaatsvond werd verlaten en vervangen door de sporthal. Dat had in de eerste plaats te maken met de tropische temperaturen waarin het toernooi gespeeld werd. In de sporthal werd het echter ook al snel warm, ondanks het feit dat er zoveel mogelijk deuren werden opengezet.

Onder de deelnemers zeven grootmeesters, waarvan er maar liefst vier met een rating boven de 2600. Daarnaast nog de nodige andere titelhouders, waardoor de hoofdgroep bijzonder sterk bezet was. Een mooi platform voor de aanstormende jeugd om de krachten te meten met dit (groot)meesterlijk geweld. De jeugd was dan ook talrijk vertegenwoordigd, vooral in de B- en de C-groep. In de wandelgangen sprak ik een heer op leeftijd die mijn commentaarsessies bijwoonde. Hij speelde dit jaar niet mee omdat hij weinig trek had om in een soort veredeld jeugdkampioenschap terecht te komen. “De meeste jeugdspelers denken slechts een paar seconden na over hun zet en lopen dan direct van hun bord weg, heel onrustig en daar kan ik niet zo goed tegen”.

Nederlands meisjeskampioene t/m 14, Diana Dalemans, speelde ook mee in de hoofdgroep.

Een van de talenten die wel goed over zijn zetten nadenkt, is de 10-jarige Ben Theurlinx uit Vlaanderen. Hij won de C-groep, hetgeen als een prestatie van formaat kan worden gezien.

In de A-groep ging de overwinning naar twee hooggerate spelers. Nummer een van de lijst werd, Evgeny Miroshnichenko (2684) uit de Oekraïne werd gedeeld eerste met de “Fransman” Tigran Gharamian (2632). Zij gaven slechts twee remises af en eindigden beide op 6 uit 7. In hun kielzog de nummer twee op rating, de Oekraïner Sergey Fedorchuk (2646) en de Nederlanders Friso Nijboer (2567) en jeugdspeler Benjamin Bok (2430). Zij hadden slechts een half puntje minder en vielen daarmee ook nog in de aardige prijzen. Vooral voor Bok was het een zeer succesvol toernooi. De Veldhovenaar verloor in de eerste ronde van Bob Beeke, maar hij kwam sterk terug. Drie overwinningen op rij werden doorbroken met een keurige remise tegen Fedorchuk waarna hij de Limburgers Henzen en Dambacher aan zijn zegekar bond. Vooral zijn aanvalspartij tegen de laatste was er een om in te lijsten (zie analyse).

De Limburgse crack, Martijn Dambacher, wordt verrast door Benjamin Bok

Friso Nijboer speelde een zeer behoorlijk toernooi, hoewel hij soms veel zetten nodig had om zijn tegenstanders op de knieën te krijgen.

Grootmeesters Friso Nijboer was even ‘vergeten’ hoe de variant ook al weer ging…

De vijfde ronde liep uit op een grote deceptie. Hij was na een korte remise in de ochtendpartij even gaan fietsen met zijn gezin. Mede daardoor had hij zich niet kunnen voorbereiden op zijn tegenstander van de middagsessie, de latere winnaar Gharamian. In plaats van op zijn schaaktechnische inzicht te vertrouwen, probeerde hij zich op geheugen de zetten in de opening voor de geest te halen, maar hij vergiste zich en werd daardoor getrakteerd op een snelle nul.

Van de dames wist Lisa Schut zich voortdurend in de top te handhaven. Zij moest uiteindelijk wel de damesprijs delen met Anne Haast die net als haar op 4½ punten uitkwam.

en en analyses

en van alle topborden

Dambacher – Bok

1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 d5 4. Pf3 Lg7 5. Lg5 Pe4 6. cxd5 Pxg5 7. Pxg5 e6 Zo wint zwart zijn pion weer terug. 8. Pf3 exd5 9. e3 O-O 10. Ld3 [10. b4 is een belangrijk alternatief.] 10… c6 11. O-O Le6 Benjamin stelt zich bescheiden op. 12. b4 Dd6 13. Tb1 Vreemd genoeg is deze normale zet een nieuwtje. 13… Pd7 14. Dc2

14… b5 Een radicale beslissing. Zwart heeft geen zin om de minderheidsaanval (ooit een keer b4-b5) van wit af te wachten en besluit die zo te verhinderen. Een van de bedoelingen is om veld c4 vast te leggen om daar met het paard naartoe te kunnen springen. [Zwart kon ook 14… Tac8 spelen om op 15. b5? te antwoorden met 15… c5 met voordeel.] 15. a4 a6 16. a5 De gebruikelijke manier om het zwarte plan te verhinderen. Wit heeft nu het sterke veld op c5 in handen. Hij zal echter rekening moeten houden met de kwetsbaarheid van pion b4 die in het verre eindspel door de zwartveldige loper van zwart aangevallen zou kunnen worden. 16… Tfe8 17. Pa2 Lf8 Een goed concept. De loper doet niets op g7 en staat veel beter op d6. 18. Tbc1 Tac8 19. Pd2 Wit transporteert zijn paard naar c5. 19… De7 En zwart probeert de opstelling met een dame op h4 en een loper op d6 voor elkaar te krijgen. 20. Pb3 Dh4 21. Pc5 Pxc5 Helaas voor zwart moet hij al direct op c6 nemen en daardoor lukt het hem niet om de loper op d6 te posteren. 22. bxc5

22… Ld7 Tijdens het toernooi was ik door de organisatie gevraagd om commentaar bij de partijen te geven. Tijdens deze sessie behandelde ik ook deze partij en vroeg ik me af of zwart er wel verstandig aan deed om de opstelling van zijn stukken zo in te nemen. Zelf leek mij … Tc8-c7 en … Le6-c8 wat handiger. Zwart had dan zijn handen wat meer vrij om de dametoren op de koningsvleugel in te kunnen zetten. 23. Pb4 Ta8 Ik legde het publiek uit dat wit nu min of meer een ‘kwaliteit’ had gewonnen. Het paard valt pion a6 aan, waardoor de toren voorlopig gebonden is aan de dekking. 24. g3 Deze onschuldig ogende zet, zou wel eens de oorzaak van alle latere problemen kunnen zijn (scorebordjournalistiek!). 24… Df6

25. Tfe1?! Maar dit kon wel eens de echte oorzaak zijn, want deze torenzet komt neer op een belangrijk tijdverlies. [Zeer waarschijnlijk had wit moeten kiezen voor 25. Kg2 Hij kan dan 25… Lg4 repliceren met 26. Le2 Lf5 27. Dd1 waarna hij geen problemen heeft.] 25… h5 Nu wit met g2-g3 een aanknopingspunt heeft gegeven, gaat zwart daar proberen gebruik van te maken. 26. h4 De logische reactie, maar daarmee verzwakt wit zijn koningsstelling verder.

26… g5! Benjamin laat er nu geen gras over groeien, hij begint de witte koningsstelling aan te tasten. "Jeugdige overmoed?" klonk het in de zaal, of was hier sprake van een reusachtige koningsaanval? 27. hxg5 Dxg5 28. Kg2 Anders komt er sowieso … h5-h4. Hier blijkt het verschil met de stelling na 26 zetten. Als de koning al op g2 had gestaan, had wit nu Th1 bij de hand gehad. Hij heeft een cruciaal tempo ingeleverd. 28… h4 29. Th1 hxg3

30. Tcg1 Dit alles leek mij een logisch vervolg en eerlijkheidshalve moet ik toegeven dat ik dacht dat zwart zijn hand had overspeeld. Wit staat klaar voor Kf1 en daarmee lijkt het erop dat hij de aanval overneemt. Ik had deze partij op dezelfde manier als Martijn Dambacher kunnen verliezen, want ook hij heeft de apotheose van zijn partij niet zien aankomen. 30… Lg4!? Maar zwart heeft heel andere plannen! Objectief gezien blijkt het misschien niet te kloppen wat zwart hier doet, maar wat volgt getuigt van grote creativiteit. [Onder de partij meende ik dat zwart zich tevreden moest stellen met 30… Lg7 om in elk geval zijn koning in veiligheid te brengen en eventuele penningen op zijn dame over de g-lijn te niet te doen.] 31. Lh7+! Een sterke tussenzet, waarvan de betekenis is dat zwart nu met zijn koning gedwongen op de g-lijn moet blijven en dus niet "achter zijn loper" buiten schot kan blijven. [In de commentaarzaal keken we naar direct 31. Kf1 We hadden hier de fraaie combinatie zoals die door Benjamin Bok op het bord wordt getoverd nog niet zien aankomen. 31… Lf3 leek ons een plausibele voortzetting om na 32. Txg3 Dxg3 33. fxg3 Lxh1 twee torens voor de dame te pakken. Na 34. Dh2 Le4 35. Lxe4 Txe4 36. Pxc6 concludeerden we echter dat wit zeker niet minder staat. We kwamen er nu ook al analyserend achter dat wit misschien Lh7+ moest gaan inlassen. En dat gebeurde dan ook.] 31… Kg7

32. Kf1? Het volstrekt logische vervolg van de partij, maar vermoedelijk ook een lelijke fout waardoor de kansen kantelen. [De enige zet was 32. f4! en dat is tevens ook een zeer sterke en als ik Fritz moet geloven zelfs winnend! Na 32… Df6 33. Kxg3! De6 [33… Txe3+? faalt nu op het brutale 34. Kxg4 Le7 35. Kh5+ Kh8 36. Df5 en wit houdt een stuk over aan deze exercitie.] 34. Pxc6! Met een computer is het allemaal makkelijk praten. Wit mag de dreiging op e3 negeren omdat de zwarte koning minsten zo onveilig staat als de witte. 34… Dxe3+ 35. Kxg4 en er dreigt een dodelijk aftrekschaak met de witte koning! Een fraai voorbeeld van een winnende wandelkoning. Maar ga dat maar eens tijdens een partij verzinnen. Het is Martijn Dambacher niet gelukt om deze varianten boven water te tillen. Nu geeft hij zijn tegenstander de gelegenheid tot een zeer fraaie aanval.] 32… Txe3!! Dit torenoffer kwam, zoals de Engelsen dat zo mooi kunnen zeggen, "out of the Blue". 33. fxe3 Dxe3 34. Tg2 Dit gaat hem niet redden. [Het publiek dacht dat 34. Pd3 de enige verdediging was. Maar na 34… Te8 35. Tg2 Te6 leek eens de strijd ook in zwarts voordeel beslist.] 34… Df4+ 35. Kg1 En dit zeker niet. [35. Tf2 gxf2 was de enige mogelijkheid om niet direct mat te gaan, maar het is duidelijk dat zwart op winst staat.] 35… Dxd4+ 36. Kf1 Df4+ De dame ‘zigzagt’ nu dichterbij en dan mag de loper op f8 het beslissende woord geven. 37. Kg1 De3+ 38. Kf1 Df3+ 39. Kg1

39… Lxc5+! Een mooie slotzet, waarna wit het opgaf. 0-1

Miroshnichenko – Van Eijk

Heel leerzaam is de partij die Sander van Eijk verloor van de nummer een op rating. Oppervlakkig gezien lijkt er niet veel aan de hand voor zwart. Maar als we ‘dieper’ in de stelling duiken, zien we dat zich diverse strategische defecten in het zwarte kamp bevinden. Om te beginnen zit hij met een slechte loper op g7 opgescheept. Daarnaast staat het paard op e7 bijzonder slecht opgesteld. Minstens zo erg is de potentieel zwakke pion op a6 en de voor zwart zwakke velden a5 en c6. Miroshnichenko laat een sterk staaltje strategisch vernuft zien: 26. Pb2! Het paard is op weg naar c6. 26… Ta8 27. Pc4 Db5 28. Tb3 Zo dekt wit de dame en kan het paard weer gespeeld worden: er dreigt daarmee Pxd6. 28… Pc8 29. Pa5 Da4?! Zwart heeft geen trek in het eindspel zonder dames, maar misschien was dat zijn beste kans. [Met 29… Dxd3 30. Txd3 Pa7!? had hij ‘in de partij’ kunnen blijven. 31. Tc3 [31. Pb7 levert niets op na 31… Pb5] 31… Pb5 [31… Tc8 Het aanbieden van torenruil helpt niet: 32. Pc6 Tc7 33. Pxa7 Txa7 34. Ta3! en de dreiging b4-b5 kost zwart een cruciale pion.] 32. Tc6 Lf8 en wit staat fantastisch, maar hij heeft nog geen concrete resultaten geboekt (zoals een pionwinst of zo). Het plan zou kunnen zijn om te proberen met de koning het strijdtoneel te betreden (Kh3-g4-f5 of naar de damevleugel).] 30. Ta3 Dd7 31. Pc6

31… Db7 Het paard is gearriveerd op de plaats van bestemming en nu is er geen kruit gewassen tegen het witte plan om de zware stukken te verdubbelen op de a-lijn, gevolgd door b4-b5. 32. Le1 Lf6 33. Ta5 Pe7 34. Db3 Zo ‘dekt’ wit het paard op c6 op tactische wijze. 34… Tc8 Dat laat een ‘grap’ toe, maar tegen bovengenoemd plan was sowieso niets te bedenken. [34… Kg7 35. Da4] 35. b5 Ta8 36. Da2 1-0

Miroshnichenko – Dambacher

17. Lh3! Dreigt Lxd7 gevolgd door Lxf6. 17… Pe5?! Het was lastig te zien dat dit fout is. [In de commentaarzaal hadden we de verdediging 17… Pb6 18. Th4 h6 19. Lf5 Te8 bedacht, waarmee zwart op zijn minst stand houdt.] 18. Pxe5 Lxe5 19. d6!! Een briljante "doorbraak" waarmee wit zich op originele wijze toegang tot de vijandelijke koning verschaft. 19… Lxd6 Omdat de loper in een penning komt te zitten kan wit de koningsstelling verzwakken. [19… cxd6 20. f4 Db6+ 21. Kh1 d5 22. fxe5 dxc4 23. exf6 was de minste van de twee kwaden hoewel het witte loperpaar oppermachtig zal zijn.] 20. Tf4 Te8 [Ook na 20… h5 om Tg4+ uit de stelling te halen, zou niet helpen na 21. Tf5!] 21. Lxf6 gxf6 22. Tg4+ Kf8 23. Dxh7 Hier gaf zwart zich gewonnen omdat er niets te bedenken is tegen de dreiging Tg7. [Bijvoorbeeld: 23. Dxh7 Db8 24. Dg8+ Ke7 25. Te4+ Le5 26. Td7#] 1-0

Gharamian – Nijboer

1. d4 f5 2. Pf3 Pf6 3. g3 g6 4. Lg2 Lg7 5. O-O O-O 6. c4 d6 7. Pc3 De8 8. Te1 Df7 9. e4 Pxe4 10. Pxe4 fxe4 11. Txe4 Lf5

12. Pg5! Een nieuwtje dat wel eens heel sterk kan zijn. [12. Th4 Dxc4 werd gespeeld in Steingrimsson-Reinderman, 2009.] [12. Te3 kwam voor in de partij Podgaets-Bossy, 2004.] 12… Df6 Hier staat de dame wat ongelukkig maar er is weinig anders. [12… De8 13. Pe6 Lxe4 14. Lxe4 c6 15. Db3! met beslissend voordeel. [15. Pc7 Df7 16. Le3 is ook erg goed.]] [12… Dxc4 faalt nu op 13. Txe7 c6 14. d5 c5 15. Pe6 en het is volkomen ui de hand gelopen bij zwart.] 13. Th4 h6

14. Ld5+! Gharamian speelt het ijzersterk. 14… e6 15. Pxe6 De consequentie van de vorige zet. 15… Lxe6 16. Tf4 Lxd5 Zwart vlucht in een stelling waarin hij een toren en een stuk voor de dame heeft, maar het blijkt onvoldoende. [16… De7 loopt ook dramatisch af voor zwart. Een mogelijke variant: 17. Te4 Df6 18. Txe6 Dxf2+ 19. Kh1 en de vele witte dreigingen (aftrekschaak) en Lxb7 worden zwart fataal.] 17. Txf6 Txf6 18. cxd5 Pd7 19. Dc2 Tc8 20. Da4 Pb6 21. Dxa7 Te8 22. Le3 Pxd5 23. Dxb7 Pxe3 24. fxe3 Txe3 25. Tf1 En Nijboer hield het voor gezien, zijn stelling biedt een troosteloze aanblik. 1-0

Alle informatie van het toernooi treft u hier aan.

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.