Officieus NK schoolschaken voor het Voortgezet Onderwijs een groot succes.
Zaterdag 5 juni, werd in Rotterdam het ‘Erasmiaans schoolschaaktoernooi voor het Voortgezet Onderwijs’ georganiseerd.
Officieus NK, hoor ik u denken, dit was toch een erkend NK van de KNSB? Dat klopt, maar de regels zijn midden in dit lopende schoolseizoen veranderd door de KNSB en hierover is de afgelopen maanden onnodig veel commotie ontstaan. Men vond dit een ondoordachte beslissing. De tennisbond beslist toch ook niet midden in het seizoen om het landelijke jeugdkampioenschap voortaan maar op de Nintendo WII te spelen met maximaal zeven minuten voor een tennispartij. Hieronder in het kort wat zich heeft afgespeeld.
In het voorjaar 2010 heeft het KNSB bestuur de opzet van dit kampioenschap gewijzigd in een Internetschaakkampioenschap (middels Playchess) met een speeltijd per persoon per partij van 3 minuten plus?? Een bijzondere beslissing en deze is ook nog eens onvoldoende gecommuniceerd met de direct betrokkenen (er was een berichtje in april op de KNSB site en daarna schijnt het nog een keer besproken te zijn met jeugdleiders van regionale bonden?). Het KNSB bestuur is het ermee eens dat de communicatie beter had gekund.
Er is veel onbegrip voor het zo resoluut de nek om draaien van een NK waarbij de deelnemers elkaar achter het bord kunnen ontmoeten wat ook goed is voor de sociale contacten. De voorronden waren voor een belangrijk deel al gespeeld volgens de oude regels.
Het KNSB bestuur had een aantal argumenten maar de vraag is of deze zo’n rigoureuze ingreep in het lopende schooljaar rechtvaardigen.
Een van de redenen was het, voor het tweede achtereenvolgende jaar, terugtrekken van de organisator/sponsor. Maar een vervangende organisator/sponsor was voorhanden. Een andere reden was het teruglopen van het aantal deelnemende scholen in de voorronden. Maar dit is (helaas) al enkele jaren gaande. Ook het feit dat bij enkele regionale bonden geen voorronde meer wordt gehouden is niet nieuw, maar natuurlijk wel zorgelijk.
Het introduceren van het internetschaak voor de middelbare scholieren beschouwt de KNSB als een interessante optie. Hierbij speelt een grote rol dat de KNSB hiervoor een sponsor heeft gevonden, namelijk de firma Slim die zich zakelijk ook op deze doelgroep richt. Dat het bestuur het komende NK in Eindhoven, mede om promotionele en commerciële redenen, wil gebruiken voor een internet NK voor middelbare scholieren is te begrijpen.
Gooi geen oude schoenen weg voordat je nieuwe hebt!, is een aloud gezegde. De KNSB had er verstandiger aan gedaan het huidige NK gewoon te handhaven en daarnaast te gaan experimenteren met een internet NK. Immers het schaken achter het bord, vis á vis met je tegenstander, is de basis van onze sport en het snelschaken op internet wordt door iedereen als een aparte discipline gezien.
Maar er is een dieper liggend probleem. De KNSB en de regionale bonden hebben de afgelopen jaren nauwelijks aandacht gehad voor deze doelgroep, uitzonderingen daargelaten. In de meerjarenbeleidplannen van de afgelopen acht jaar kwam deze doelgroep nauwelijks voor, ook niet budgettair. Ook in de Bondsraad was deze doelgroep helaas nooit een punt van bijzondere aandacht. Daarnaast ontbrak het de KNSB aan goede reguliere contacten met de directies of vertegenwoordigers van de middelbare scholen. Zij waren, voor zover wij weten, ook niet gekend in de wijziging van de regels en dit geldt ook voor de leden van de Bondsraad. Met hun reacties had de KNSB zijn voordeel kunnen doen en had dit waarschijnlijk tot een betere beslissing geleid.
De vraag is of het niet veel verstandiger is om een goed meerjarenbeleid te ontwikkelen voor schaken op de middelbare scholen, gevolgd door een meerjarig uitvoeringsplan dat vooraf met alle direct betrokken partners wordt besproken. Omdat er een sponsor is kiest men nu voor een eenzijdige oriëntatie op het internetschaak voor deze doelgroep, en draait men de klassieke vorm de nek om? Maar lang niet iedereen kan zich hierin vinden. Als beide vormen, naast elkaar, de aandacht krijgen kunnen ze elkaar mogelijk ook gaan versterken in de toekomst.
Velen vinden dan ook dat het huidige NK moet blijven, en er is een organisator/sponsor voor. Dat daarnaast een NK met de internetformule wordt ontwikkeld zal waarschijnlijk weinig weerstand ondervinden als dit als een aparte discipline wordt aangemerkt. De overhaaste invoering van de internetformule heeft geleid tot veel kinderziektes en problemen die de aandacht vragen.
Gelukkig is de negatieve energie omgezet in een positieve. Frank Thoma, Rozemarijn Vos en Hiddo Zuiderweg hebben in korte tijd een toernooi kunnen organiseren met ondersteuning van het Erasmiaans Gymnasium en de Rotterdamse Schaakbond. Ab Scheel zou zorgen voor de foto’s en het filmpje en Margreet Wevers (van Schaakkunst BV) zou de deelnemers en de begeleiders verrassen met een fraaie boekenlegger annex schaakprobleem.
Door het de naam ‘Erasmiaans schaaktoernooi voor het Voortgezet Onderwijs’ te geven bleven zij netjes binnen de lijntjes kleuren. Het KNSB bestuur had laten weten dat het als een protestactie zou worden opgevat als het de sfeer van een officieus NK zou uitstralen, zo lazen wij op het internet.
Het toernooi werd, gegeven de omstandigheden, een groot succes en blijkt voor herhaling vatbaar.
Frank Thoma schreef in zijn verslag: ‘Tot tevredenheid kan wel worden vastgesteld dat het toernooi in de grondverf staat en al een laklaag heeft. Nog een keertje licht opschuren en een laagje verf erover.’
Maar de NK titel zou hieraan weer verbonden moeten worden. Dit zou de KNSB kunnen meenemen in het overleg met de Bondsraad op 19 juni a.s. Het is aan de Bondsraad te beslissen welke richting men uit wil met het schoolschaak voor het Voortgezet Onderwijs. Door in juni een heldere beslissing te nemen kan de KNSB hier rekening mee houden bij het opstellen van het meerjarenbeleidplan dat in de novembervergadering ter goedkeuring moet worden voorgelegd aan de Bondsraad. Er is dan de komende maanden nog voldoende tijd om met de partners te overleggen over de uitvoering hiervan.
Wij konden het niet nalaten dit artikel toch, volledig voor eigen verantwoording, van een ‘prikkelende’ kop te voorzien. De essentie hiervan zal u nu duidelijk zijn. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald.
Wij zullen met belangstelling de beraadslagingen in de Bondsraad volgen en van de uitkomst hiervan zullen we verslag doen.
Klik hier voor het verslag,de uitslagen, de foto’s en een filmpje van het geslaagde toernooi op het Erasmiaans Gymnasium.
De kern ligt mi nog dieper. Ik had best kunnen leven met een NK via internet als dit besluit op een democratische manier tot stand was gekomen. Echter, de laatste jaren is de landelijke jeugdleidersvergadering volkomen uitgehold. In plaats van draagvlak te creeeren via dit adviesgevende orgaan door voorstellen ter discussie te stellen, heeft de KNSB steeds vaker besluiten genomen buiten de democratische organen om. Ik denk bv aan de trainingsopzet twee jaar geleden. Ook bestaat er geen Jeugdcommissie meer waarin ideeen bediscussieerd worden voordat ze worden omgezet in voorstellen. In concrete betekent dit dat het bestuurslid jeugdzaken in haar eentje regeert.
Als er iets duidelijk geworden is rondom het internet NK (waar het afzeggingen regent), dat de procedure waarop besluitvorming tot stand komt in het jeugdbeleid totaal anders moet.
Het is door stukjes zoals deze dat potentiële sponsors afhaken. Dit soort negatieve berichtgeving is echt zo slecht voor het schaken. Bovendien wordt het niet via de juiste kanalen gevoerd.
Tevens vind ik de conclusies dat er te weinig aandacht is geweest voor VO-schaken in de bondsraad, het MJP en de regionale bonden nogal vreemd van een auteur die jarenlang in de bondsraad en regionale bond heeft gezeten en tevens direct om input is gevraagd voor het MJP.