de Volkskrant schaakrubriek 4 september 2010
Van Kampen benut laatste kans op eerherstel
Vaak wordt gezegd dat de opkomst van een zeer talentvolle jonge speler een heilzaam effect heeft op zijn leeftijdgenoten. Dat zij zo geïnspireerd raken door zijn successen dat zij worden meegetrokken naar een hoger niveau. Het klinkt mooi, maar de laatste tijd heb ik soms gedacht dat het niet waar is.
Neem Robin van Kampen, die vorig jaar een oud record van Jan Timman evenaarde door op 14-jarige leeftijd nationaal jeugdkampioen te worden. Hij gold als dé belofte voor de toekomst tot een fenomeen in Nederland neerstreek dat nog meer tot de verbeelding sprak. Sinds zijn entree wordt over Anish Giri alleen in superlatieven gesproken en is Van Kampen enigszins uit beeld geraakt.
Met de onderlinge verhouding tussen Van Kampen en Giri is niets mis. Integendeel, ze kunnen uitstekend met elkaar overweg. Eind vorig jaar, toen Van Kampen in Groningen een tweekamp tegen Timman speelde, werkten ze eendrachtig samen aan de voorbereiding op de partijen om het de grote meester zo lastig mogelijk te maken. Duidelijk bleek toen dat Giri de leider is, op wiens aanbevelingen Van Kampen blind vertrouwt.
Terwijl Giri’s ster bleef stralen, ging er bij Van Kampen in de loop van dit jaar iets mis. Tegen beter weten in deed hij mee aan het NK jeugd, waar hij na zijn overwinning in 2009 eigenlijk niets meer te zoeken had. Hij speelde futloos en verloor een vracht ratingpunten. Tot een gehoopte revanche bij het echte NK kwam het niet. Van Kampen won geen enkele partij en eindigde roemloos onderaan.
Maar zowaar, de laatste kans van deze zomer op eerherstel benutte Van Kampen wel. Vorige week sloot hij een door hem ouderwets sterk gespeeld BDO-toernooi in Haarlem af met een score van 6 uit 9, wat voldoende was voor een eerste grootmeesterresultaat. Net op tijd, ben je geneigd te denken. Er is een grens aan de hoeveelheid teleurstellende resultaten die een jonge speler kan verdragen.
Met een serie van drie overwinningen in de slotfase bereikte Van Kampen zijn doel. Toernooiwinnaar Maxim Turov was een van zijn slachtoffers.
Turov – Van Kampen
Haarlem 2010
1. c4 Pf6 2. Pc3 g6 3. d4 Lg7 4. Pf3 d6 5. g3 0-0 6. Lg2 Pc6 7. 0-0 a6 8. Dd3 Ld7 9. Td1
Een vraagteken is op zijn plaats. De pointe van wits vorige zet is 9. d5, omdat het standaardantwoord 9 … Pa5 vanwege 10. b4 niet mogelijk is. Zwart moet na 9. d5 dus 9 … Pb4 10. Dd1 a5 spelen.
9 … b5!
Zwart profiteert van wits nonchalance. De dame staat nu niet goed op d3.
10. cxb5 axb5 11. Pxb5 Pb4 12. Dc4 Pxa2!
Scherp berekend. Het paard komt niet in moeilijkheden.
13. Ld2 Db8 14. Pxc7
Het verstandigst zou 14. Pc3 zijn. Na 14 … Pxc3 15. Txa8 Dxa8 16. Lxc3 is wits nadeel beperkt.
14 … Ta4 15. b4 Tc8
Nauwkeuriger is eerst 15 … Da7. Nu kan wit de schade beperken met 16. Pg5 e6 17. Txa2 Txc7 18. Db3. Zwarts loper van de witte velden is dan voorlopig passief.
16. Txa2 Txc7 17. Db3 Tca7 18. Tc2 Ta3 19. Dc4
Wit geeft de gewonnen pion onmiddellijk terug. Na 19. Db2 Lf5 20. Tcc1 Db5 heeft zwart ruime compensatie.
19 … Le6 20. d5 Pxd5
21. Dh4?
Hierna komt wit er niet meer aan te pas. Sterker is 21. Pg5 Pe3 22. Dh4 h6 (22 … Pxc2? 23. Dxh7+ Kf8 24. Pxe6+ fxe6 25. Lh6) 23. Lxe3 hxg5 24. Lxa7 Txa7 25. Dxg5 Lb3 26. Le4 Lxc2 27. Lxc2 Dxb4 met een gelijke stand.
21 … Ta1 22. Tdc1 Lf6 23. Pg5 Lxg5 24. Dxg5 Pxb4 25. Txa1 Txa1+ 26. Tc1 Txc1+ 27. Lxc1 Pa2!
Nog sterker dan zwarts twaalfde zet. De dreiging 28 … Db1 is dodelijk.
28. Le4 Db4 29. Ld2 Dxe4 30. Dxe7 Dxe2 31. Dxd6 h5 32. h4 Dd1+ 33. Kh2 Df3
Wit geeft op.
Uit het Spaans teamkampioenschap, waaraan onder anderen Smeets en Van Wely deelnamen, komt de volgende beeldschone combinatie.
Zo stond het in Graf – Rubio na de 18de zet van zwart. Wit maakte het schitterend af.
19. c5! dxc5 20. Dg5+ Kh8 21. Lc4 Tg4 22. Dxg4! fxg4 23. Tf8+! Kg7
Want 23 … Pxf8 24. Lf6 is mat.
24. Tg8+
Met mat na 24 … Kh6 25. Lg5+ Kh5 26. Lf7.
Zwart geeft op.