Nederlandse teams eindigen met zege
De Olympiade zit er weer op. Beide Nederlandse teams zijn met een klinkende zege naar huis gegaan. Nederland klopte Servië, de dames wonnen van een team van de Dovenschaakbond. Mooie bijkomstigheid was de bronzen medaille van Giri op bord 4. Lisa Schut maakte met haar mooie score ook aanspraak hierop, maar haar TPR bleek helaas net iets te laag te zijn.
De partijen van beide teams verliepen zeer voorspoedig. Loek van Wely deed waar hij om bekend staat: pionnen graaien bij de tegenstander, vervolgens het tegenspel vakkundig tot een minimum reduceren en het resterende eindspel met vaste hand naar winst voeren. Dat gebeurde ook nu met Sedlak. Erwin l’Ami toonde weer eens aan dat hij bijzonder moeilijk te kloppen is. Hij haalde met zwart snel alle muziek uit de stelling en toen alles geëgaliseerd was in een eindspel met gelijke lopers, werd de vrede getekend. Het was nu aan de andere twee, Anish Giri en Daniël Stellwagen, om de score op te voeren. Bij laatstgenoemde zag het er aanvankelijk niet naar uit. Tegenstander Ivanisevic (niet de tennisser!) stond geruime tijd beter, maar Stellwagen bleef hem problemen voorschotelen. Tegen de tijdcontrole zet was de partij al aan het kantelen en exact op de veertigste zet greep de Serviër mis. Stellwagen was er als de kippen bij om af te wikkelen naar een dubbeltoreneindspel met pluspion, waarin de witspeler helemaal vastgenageld in de hoek werd. Toen deze een uitbraak waagde, werd hij snel uitgeteld en had Nederland de twee matchpunten op zak.
40. Te1? Precies bij het scheiden van de markt (lees: de tijdcontrole) gaat wit de fout in. [Noodzakelijk was 40. Tf1] 40… Pf2+ 41. Kg1 Pd3+ 42. Lxd4 exd4 43. Tf1 [Ook na 43. Teb1 Pf4 44. Lg8 Txg2+ wint zwart.] 43… Pc5 44. Tb6 Pxe6 45. Txe6 Txa5 Het loperpaar is van het bord, de gevaarlijke a-pion gesneuveld en wat ook belangrijk is: er staan nog 4 torens op het bord. Een enkel toreneindspel zou wel eens remise kunnen zijn. 46. Kh1 De enige manier om g2 gedekt te houden, maar daarmee levert wit nog meer activiteit in. 46… Taa2 47. Tg1 Tf2! 48. Td6 Tad2 Dat doet Stellwagen heel slim. Hij houdt de druk vast en zijn belangrijke vrijpion op d4 op een handige manier gedekt. 49. h3 Kg5 50. Te1 Wit ziet zijn kans schoon om uit te breken. 50… Txg2 51. Txd4 Th2+ 52. Kg1 Thg2+ 53. Kh1 Th2+ 54. Kg1 Tdg2+ 55. Kf1 Tf2+ [Nog simpeler was 55… Tb2 56. Td5+ Kh6 57. Kg1 Txh3] 56. Kg1 Tfg2+ 57. Kf1 Tb2 58. h4+ Txh4 En dit komt natuurlijk op hetzelfde neer. 0-1
Het zag er naar uit dat ook Giri een vol punt aan zijn totaal ging toevoegen. Hij had een kwaliteit tegen een pion gewonnen na de opening en op de van hem inmiddels bekende wijze schoof hij de tegenstander helemaal zoek in het daarop volgende eindspel. Maar zijn tegenstander Vuckovic bleek een taaie rakker. Er kwam een curieus gevalletje op het bord.
Wit staat op winst. Zeker met de fantastische techniek van Giri zou je verwachten dat het punt snel zou binnen komen. 59. Tg8? Maar hij grijpt mis, terwijl hij toch de logische voortzetting (waarbij de toren achter de vijandelijke vrijpion wordt gezet) speelt. [Giri kon op studieachtige wijze de winst binnenhalen. Omdat wit nog niet weet waar hij zijn toren moet laten is het zaak om direct met de pion te gaan rennen, dat moet namelijk in elke variant sowieso gebeuren. 59. h5! e3 60. Tg2! Dit is een belangrijke stap in het winstproces. De pion wordt even tegengehouden, vooral om de zwarte koning tijd te laten verliezen. Maar wat belangrijker is: hij komt op een ongelukkig veld te staan, zoals we weldra zullen zien. [Direct 60. h6 wint niet 60… e2 61. h7 [61. Tg1?? verliest zelfs nog na 61… Lc5+] 61… e1D 62. h8D met remise.] 60… Ke4 61. h6 Kf3 62. Tg1
De essentie van deze stelling is dat wit met h7 een dame op h8 dreigt te halen. Dat betekent dat de zwarte loper gebonden is aan veld c3 waar hij zowel h8 als a5 in de gaten moet houden. Juist op dat veld gaat zwart in de problemen komen. 62… e2 [Ook 62… Kf2 helpt niet na 63. Th1 e2 64. h7 Lc3 en nu heeft wit een belangrijk handigheidje:
65. Th2+!! De zwarte koning moet nu kiezen, maar zowel op de eerste, als op de derde rij staat hij ongelukkig. 65… Kf1 [65… Kf3 66. Th3+ Kg2 67. Txc3 e1D 68. h8D en met een toren meer zal het wel lukken om uit de schaakjes te lopen.] 66. h8D Lxh8 67. Txh8 e1D 68. Th1+ Ke2 69. Txe1+ Kxe1 70. Kxa5 met winst.] [62… Lc3] 63. h7 Lc3 64. Tc1 Lb2 65. Th1 Lc3 66. Th3+ Kf2 67. Txc3 e1D 68. h8D met winst.] 59… e3 60. Te8 Kd4 61. h5 Kd3 62. h6 e2 63. h7 Lc3 Deze stelling is (merkwaardig genoeg) remise. Het verschil is dat wit de zwarte loper niet kan bedreigen. 64. Ka6 Kd2 65. Td8+ Kc2 66. Tc8 e1D 67. h8D De2+ 1/2-1/2
Daarmee is het herenteam iets achtergebleven bij de (hooggespannen) verwachting. Er was waarschijnlijk op meer gehoopt dan de klassering waar het team nu op uitkwam, zeker gezien de vliegende start. Maar de bordprijs van de jonge Giri verzacht dit en met hem in het team zal Nederland ook in de toekomst een geducht woordje gaan meespreken.
(Foto Jos Sutmuller)
De dames zullen toch met een goed gevoel de terugreis uit Siberië aanvaarden. Een zeker niet al te zwak team werd netjes opgerold. De enige die een remise moest toestaan was Marlies Bensdorp die ondanks haar pluspion geen winstkansen bleek te hebben. De andere drie, Zhaoqin Peng, Lisa Schut en Arlette van Weersel walsten over hun tegenstander heen. Peng speelde de opening heel slim. De tegenstander kwam op onbekend terrein waarin zij een paar merkwaardige zetten deed die door energiek spel onmiddellijk afgestraft werden. Dat het nog lang duurde eer het punt binnen was, mocht de pret niet drukken. Lisa Schut bekroonde haar prachtig gespeelde toernooi met een schitterende overwinning. Zij sloot de dame van de tegenstander op in de hoek waardoor zij vrij spel had aan de andere kant van het bord. Dat werd een ware slachting, want als een soort etertje uit het computerspelletje Pacman vrat de witte dame zich op de damevleugel door de zwarte linies heen.
Wit begint met het opjagen van de zwarte dame. 25. Tde1 Dh8 De enige manier om niet mat gezet te worden op g7, maar de dame doet de rest van de partij niet meer mee. 26. Txe8+ Lisa heeft een manier gevonden om de zwarte dame volledig op non-actief te zetten. [Nog sterker is het vastleggen van veld f6 met 26. g5! Ik zie niet hoe zwart zich nu nog staande kan houden. Een voorbeeld: 26… Pc6 27. Dc4! Txe1+ 28. Txe1
28… Kf8 heeft meer iets weg van kruipdoor, sluipdoor… 29. Tf1 Dg8 30. Le4 en wit heeft het voor het uitkiezen hoe zij het punt gaat binnenhalen.] 26… Txe8 27. Tf6 Pc6 28. Lb5 Kf8 29. Lxa4 Daarbij valt de pion op a4 ook niet te versmaden. 29… Te1+ 30. Ka2 Te7 31. g5 Ke8
[Zwart speelt in feite nu met een dame minder. Dat houdt zij dan ook niet lang droog. Ook na 31… Pd8 32. Db4 Pe6 33. Dxb7 valt de witte dame in alle hevigheid de zwarte stelling binnen.] 32. Db4! Een elegante dameswitch. 32… Td7 33. Dxb7 Pd8 34. Dxc7 Het is fraai om een zo goed gespeeld toernooi zo te mogen beëindigen! 1-0
Ook Arlette van Weersel mocht zich te goed doen aan het slaan van materiaal. Nadat zij het loperpaar had veroverd, wist zij het dichtgeschoven centrum open te breken en haar lopers ruim baan te geven. In de slotstelling kunt u een soort stoomwals van pionnen constateren die over de witspeler heenlopen.
Deze Olympiade heeft het team helaas niet gebracht waar vooraf ongetwijfeld op gehoopt zal zijn. Vooral in het begin was Peng niet in goede doen. Een score van ½ uit 5 is niets voor haar, gelukkig is haar puntentotaal aan het eind nog dragelijk, maar het Eloverlies zal pijn doen. Dat is waarschijnlijk ook het geval met Tea Lanchava die ook de nodige Elopunten moet inleveren en ook lang niet het beste van haar spel heeft laten zien. Van de andere drie dames deed Marlies Bensdorp wat van haar verwacht mocht worden en zaten de twee topscorers op de laatste twee borden. Lisa Schut deed het – zoals gezegd – fantastisch, maar de bordprijs ging helaas aan haar neus voorbij. Arlette van Weersel had de ondankbare taak het vijfde bord te moeten bezetten, maar zij deed dat uitstekend: 6 uit 7, ongeslagen, daar kun je mee thuis komen.
De Olympiade werd enigszins onverwacht een zege voor Oekraïne (mede door het fantastische resultaat van Ivanchuk aan bord 1) dat 19 matchpunten behaalde. Rusland 1 met een matchpunt minder en Israël (ook weer een matchpunt minder) kregen eveneens een medaille omgehangen.
De dames Olympiade werd overtuigend gewonnen door Rusland (met 22 matchpunten), vóór China (18) en Georgië (16) dat op tiebreak Cuba (ook 16) net voorbleef.
Hieronder de partijen van de Nederlandse teams uit de laatste ronde. De uitwerkingen van bovengenoemd partijmateriaal treft u in de viewer aan.
In de viewer treft alle partijen van de heren aan, met aantekeningen:
In de viewer treft alle partijen van de dames aan, met aantekeningen:
Tenslotte hierbij de nodige uitslagen en andere statistieken:
