de Volkskrant schaakrubrioek 6 november 2010
Gert Ligterink
Lisa Schut uitblinkster bij WK junioren
De sterkste jeugdspelers lieten het Univé-toernooi in Hoogeveen aan zich voorbijgaan ten gunste van de wereldkampioenschappen in het Griekse Porto Carras, waar in zes verschillende leeftijdscategorieën om de titels werd gestreden. Kampioen kun je al heel jong worden, er is zelfs een toernooi voor spelers tot acht jaar.
Denk niet te licht over deze wedstrijden. In het belangrijkste kampioenschap voor spelers tot achttien jaar deden vijf grootmeesters mee, die hun naam al ruimschoots in het seniorencircuit hebben gevestigd. Anish Giri zou als deelnemer natuurlijk niet misstaan, maar als gearriveerde topspeler heeft hij er misschien weinig meer te winnen.
De opvallende winnaar van het toernooi was de als 26ste geplaatste 17-jarige Amerikaan Steven Zierk. Toen hij acht jaar was, gold hij al als een geweldig talent, maar gaandeweg verloor hij zijn belangstelling voor het spel. Lang raakte hij geen stuk meer aan tot het vuur twee jaar geleden weer ontbrandde. Het zal na dit succes niet snel opnieuw doven.
Nederland zond een grote delegatie van 22 spelers naar Porto Carras. Vooraf was vooral gehoopt op een ereplaats van Benjamin Bok of Robin van Kampen in het toernooi tot 16 jaar. Die zat er bijna in. Bok speelde uitstekend en gaf uiteindelijk slechts een half punt toe op de medaillewinnaars, maar een nederlaag tegen een outsider halverwege het toernooi woog net te zwaar.
De beste kans op een Nederlandse wereldtitel had lange tijd Anna Maja Kazarian, een meisje uit Friesland met Armeense wortels. In de meisjesgroep tot tien jaar stond zij na de achtste ronde bovenaan. Na een matige serie van 1 uit 3 zakte zij ten slotte naar de vierde plaats.
De enige Nederlandse medaille werd gewonnen door Lisa Schut in het meisjestoernooi tot 16 jaar. Een verrassing was dat niet. Schut behoorde tot de favorieten na een uitstekend optreden op de Olympiade in Chanty Mansisk, waar zij de uitblinker van het Nederlandse vrouwenteam was. In Porto Carras dwong een uitglijder in de tweede ronde haar tot een inhaalrace, die ze pas in de laatste ronde voltooide. De gedeelde eerste plaats was vanwege een lage weerstandspuntenscore slechts goed voor een bronzen medaille.
In de voorlaatste ronde gelukte Schut tegen een Iraanse deelneemster een combinatie die gezien mag worden:
Hakimifard – Schut na de 38ste zet van wit. Kort voor deze diagramstelling ontstond, had wit een licht inferieure stand veranderd in een ruïne met de afzichtelijke zet g3-g4. Zwart kan nu winnen zoals ze wil: niet slecht is het simpele 38 … Txd2 39. Txd2 f5, maar het kan ook veel mooier.
38 … Kg7! 39. Txb2
Er is geen verdediging. Na 39. Kh2 komt 39 … Txd2 40. Txd2 f5 41. gxf5 Dg5.
39 … Dh4+!
Wit gaf op. Het is mat na 40. Kxh4 Th8+ 41. Kg3 Th3.
Benjamin Bok won zijn mooiste partij tegen een Armeense tegenstander. Hij had zich voorbeeldig voorbereid.
Bok – Gabuzian
Porto Carras 2010
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. Lg5 e6 7. f4 Pc6 8. Pxc6 bxc6 9. e5 h6 10. Lh4 g5 11. fxg5 Pd5 12. Pe4 Db6
Deze oude openingsvariant staat tegenwoordig weer in de belangstelling. Zwart speelt met vuur, maar in de praktijk komt hij er opvallend vaak ongeschonden vanaf.
13. c3
Dit gold tot voor kort als een remisevariant. Ten onrechte misschien.
13 … Dxb2 14. Tb1 Dxa2 15. g6!
Versmaadt de zetherhaling 15. Ta1 Db2 16. Tb1.
15 … fxg6 16. Ld3
Ook 16. exd6 Lg7 17. d7+! Lxd7 18. Tb7 is het overwegen waard.
16 … Dxg2 17. Tf1
17 … Tg8?
Hierna wint wit snel en overtuigend. Kritiek is 17 … Dxh2 18. Pxd6+, waarna 18 … Lxd6 verliest: 19. Lxg6+ Kd7 20. Tf7+ Le7 21. Txe7+ Kd8 22. Dd4! Dh1+ 23. Kd2 Dg2+ 24. Kd3! Dxg6+ 25. Kc4 Dxb1 26. Tb7+ Ke8 27. Txb1. Maar na 17 … Dxh2 18. Pxd6+ Kd7! kan ik geen winst vinden voor wit. Zwart geeft eeuwig schaak na 19. Lxe7 Dg3+ 21. Kf1 Dh3+.
18. Da4 Ld7 19. c4 c5
Of 19 … Dxh2 20. cxd5 Dxh4+ 21. Tf2 Dh1+ 22. Kd2 en wint.
20. Db3 Dh3
Nu volgt na 20 … Dxh2 21. Lg3, gevolgd door 22. cxd5.
21. Pxd6+ Lxd6 22. Lxg6+
Zwart geeft op.
PS Nadat deze rubriek was verschenen, kreeg ik een mailtje van René Olthof. Hij schreef dat ik kennelijk niet op de hoogte was van de bijdrage van Alexey Kuzmin aan het FORUM in NIC Jaarboek 94. Kuzmin toont aan dat de hele variant vanwege 13. c3! voor zwart onspeelbaar is. Na 17 … Dxh2 geeft hij 18. Dg4! (in plaats van 18. Pxd6+), waarna zwart machteloos is tegen de witte aanval.
