Faalangst

Weer met succes een toernooi afgesloten: Het internationale damestoernooi in Benidorm. Dit toernooi werd gehouden van 7 tot 12 december 2010 Na een aarzelende start slaagde ik erin om terug te komen en een gedeelde tweede plaats te behalen. De eindstand is hier te raadplegen.

Ik vertelde mijn familie en vrienden al, na mijn verlies in de derde ronde tegen de jonge Irene Nicolas Zapata met een veel lagere rating dan ik, dat ik iets nieuws had geleerd. Uiteindelijk durfde ik mijzelf de vraag te stellen: ‘Waarom verlies ik van op papier zwakkere tegenstanders?!’

Sommigen zullen zeggen dat ik haar onderschatte, maar geloof me dat was niet het geval. Ik verloor al eerder van zwakkere tegenstanders en ik leerde mijn les :’ benader iedere partij met een professionele instelling’. Of zoals Akiba Rubinstein zei, toen hem gevraagd werd wie is uw tegenstander vanavond. ‘Vanavond speel ik tegen de zwarte stukken’, zei hij – les 1 : blijf objectief.

Goed, maar waarom verloor ik dan? ‘ Angst om te falen’?, het onderwerp van dit artikel.

De volgende gedachten zullen jullie ook bekend voorkomen denk ik:

1. Ik moet vandaag winnen, hij of zij heeft zoveel Elo-punten minder, het zou verschrikkelijk zijn om te verliezen.

2. Ik zou zelfs geen genoegen moeten nemen met remise tegen zo’n tegenstander.

3. Ik behoor tot een van de sterkste spelers van dit toernooi.

4. Ik moet kostte wat het kost winnen. Ik mag mijn team niet in de steek laten, anders mag ik een volgende keer niet meer meedoen.

Wat is angst? Angst doet zich in verschillende verschijningsvormen voor. Angst om te falen, angst om te slagen, angst om in de moeilijkheden te komen enzovoorts.

Meer dan enige andere angst, beperkt de angst om te falen schakers om op hun best te presteren en dit leidt soms tot het opgeven van hun schaakdromen.

Sommigen worden gek, vijandig , raken overwerkt of reageren op een verschrikkelijke manier door hun falen.

Met de enorme stress waarmee de weg naar succes geplaveid is ,is dit niet verwonderlijk. Tenslotte zijn succesvolle mensen altijd winnaars , niet waar?

Men heeft medelijden met verliezers en geen verliezer wil dit. Maar tegelijkertijd worden we voortdurend gebombardeerd met waarheden als een koe om ons beter te laten voelen na een duidelijk falen.

Dit zijn frasen zoals : We leren van onze fouten, je kunt niet alles winnen en iedereen maakt wel eens een foutje. Maar helpen doet dit allemaal niet.

De mythe van positief denken

Men bezigt vaak de uitdrukking ‘Denk positief’ en denkt niet meer na over wat er fout ging. Zo’n houding leidt gewoonlijk tot meer fouten omdat men in slaap wordt gesust met een gevoel van zekerheid en men de valkuilen niet meer ziet.

Goed falen

Hoeveel grootmesters kunnen een belangrijke partij verliezen en zeggen: ‘ Dat was fantastisch. Ik heb iets geleerd en kan er voortaan mijn voordeel mee doen.’ Totdat we dit kunnen zeggen- en ik meen het- hebben we waarschijnlijk niet veel geleerd van deze ervaring. We zouden kunnen zeggen dat de sleutel tot succes is om goed te leren falen.

Hebben jullie ook wel eens het gevoel dat je constant met je hoofd tegen een muur aan loopt, een denkbeeldige muur. Dat je steeds harder en harder werkt en je uiterste best doet, maar gefrustreerd raakt omdat verbeteringen uitblijven?

Voor veel schakers is het veel gemakkelijker om steeds harder en harder te werken dan te luisteren naar hun innerlijke duveltjes en deze proberen tegen te houden.

De meeste schakers ( ook ik) veranderen van strategie of techniek om prestaties te verbeteren ver voordat ze proberen hun zichzelf saboterende overtuigingen op te sporen.

Een van de belangrijkste negatieve kanten van de angst om te falen is een gedrag van vermijden. Schakers met zo’n houding streven ernaar pijn te vermijden in plaats van te streven naar succes. Hun denken is geconditioneerd om fouten en emotionele pijn te vermijden, kostte wat het kost.

De eerste stap om angst om te falen tegen te gaan is vast te stellen welk type angst ervoor zorgt dat je tegen de denkbeeldige muur blijft aanlopen. Denk er aan dat de meeste van deze angsten geboren zijn uit het verlangen om te slagen of om negatief sociaal zelfonderzoek te voorkomen.

De volgende stap die je moet maken om door deze muur heen te breken is om je gedachten te focussen op succes in plaats van op het voorkomen van falen. Als je je gedachten focust op succes kom je dichterbij om dit ook te bereiken.

Hieronder een aantal ideeën om falen vanuit diverse invalshoeken te bezien en te zorgen dat je er niet meer door wordt belemmerd.

Fouten zijn slechts eerste stappen

‘Falen bestaat niet – alleen terugkoppeling.’ – Robert Allen

We leggen te veel nadruk op falen, we benadrukken dit te veel door falen als een eindresultaat te zien, als een ongewenste uitkomst van iets waarvoor we hard gewerkt hebben. We missen het punt dat falen onderdeel is van een groter proces – het proces van leren en groeien.

We kunnen geen faler zijn

‘Falen is een gebeurtenis, nooit een persoon .’– William D. Brown

Falen is een onderdeel van innovatie

‘Ik heb niet gefaald, Ik heb slechts 10.000 alternatieven gevonden die niet zullen werken.’ – Thomas Edison

Falen is gewoonlijk niet zo slecht als we denken

‘Ervaring is eenvoudig de naam die we aan onze fouten geven.’- Oscar Wilde

Goed, falen mag dan niet zo slecht zijn, maar ga ik te ver om te zeggen dat je van een verloren partij kunt genieten?! Serieus, er waren momenten dat ik zo bang was om te verliezen dat als ik verloor ik een immense opluchting voelde. Mijn grootste bedreiging had ik achter me gelaten en er was niets meer om voor te vrezen. Mijn denken was weer geschoond. Falen kan je ook bevrijden.

Heb je eerder gefaald? Was het zo verschrikkelijk als je had verwacht? Wel, nu je dit artikel leest overleef je. De waarheid is dat falen meestal nooit zo slecht is als we veronderstellen. De angst om te falen is gewoonlijk erger dan het falen zelf.

Iedereen kent angst – iedereen! Zelfs Kramnik en Anand

‘Moed is niet de afwezigheid van angst, maar eerder het gevoel dat iets anders belangrijker is dan angtst.’- Ambrose Redmoon

Laat me een geheim vertellen: de volgende tegenstander kent ook angst net als jij. We zijn allemaal bang om te falen. Ja zelfs de grootste genieën kennen angst. In feite schijnen zij degenen te zijn die zichzelf het meest kwellen met de angst om te falen.

Daar is niets mis mee, ook jouw angst is normaal als wat je doet tenminste de moeite waard is. Angst om te falen is altijd onderdeel vaneen proces. Het zal nooit geheel verdwijnen.

Mensen die iets tot stand brachten, slaagden niet omdat ze geen angst kenden , maar omdat zij angst konden overwinnen. Iedere dag. Telkens weer.

‘Hij die vreest overwonnen te worden is zeker van zijn nederlaag. ‘- Napoleon Bonaparte

(zie ook korte schaakvideo)

Tenslotte

Eerst verzamelde ik de ideeën in dit artikel voor mijn eigen referentiekader. Hoewel de meeste ideeën niet nieuw zijn, is dit het materiaal dat ik steeds vergeet op de momenten dat ik ze het meest nodig heb. En daarom wilde ik dit met jullie delen. Hopelijk hebben jullie hier ook iets aan.

Denk er aan dat:

‘Onze grootste overwinning bestaat niet uit nooit falen, maar uit iedere keer weer opstaan als we vallen.’- Oliver Goldsmith

‘Ervaring is een langzame leermeester , tegen de prijs van fouten maken.’- James A. Froude

‘Door te falen leer je succesvol te zijn.’- Japans gezegde.

Alina’s weblog