De Telegraaf schaakrubriek 18 december 2010
Hans Böhm
Het Max Euwe Centrum (MEC) heeft naar aanleiding van het wereldkampioenschap van Max Euwe op 15 december 1935, vijfenzeventig jaar geleden, de Euwe-week gehouden. Vandaag wordt die week afgesloten met een lezing van regerend kampioen Viswanathan Anand uit India en vanmiddag spelen Anand, Anish Giri en Jan Smeets simultaan schaak in de grote tent op het Max Euwe-plein in Amsterdam. Vorig jaar was al bij de wereldschaakbond FIDE aangevraagd om 2010 als ‘Euwe-jaar’ uit te roepen maar daar is weinig reactie op gekomen. ‘Dan kunnen we wel bezig blijven’ zullen ze op het FIDE-kantoor gedacht hebben, ‘met alle historische wereldkampioenen die ieder jaar wel een jubileumjaar hebben’. Toch zou nou juist bij Euwe zo’n eerbetoon wel op zijn plaats zijn omdat (uit de biografie van Alexander Münninghoff): ‘…zijn naam in alle uithoeken van deze aardbol bekend is, omdat hij er zelf als schaakambassadeur is geweest om het spel, dat hem zijn leven lang boeide en uitdaagde een zo groot mogelijke bekendheid te geven’.
Het was me het Euwe-weekje wel. In diverse kranten en tijdschriften werd leven en werken van onze wereldkampioen nog eens beschreven. Er was een canon uitgeschreven via de website euwemec@xs4all.nl van de 32 meest belangrijke Nederlandse schakers uit de geschiedenis. Tijdens de traditionele Euwe-borrel in het Holland Casino op precies 15 december werd de uitslag bekend gemaakt. Natuurlijk won Euwe met vlag en wimpel en het zal in Nederland niet makkelijk zijn, zo niet onmogelijk, hem van die verdiende eerste plaats te krijgen. Tijdens de borrel nam voorzitter Fred Teeven afscheid, hij mag in zijn huidige werk als staatssecretaris van Veiligheid en Justitie geen bijbanen hebben. Zijn opvolger is politicus hoogleraar Eric Smaling, die sinds 2007 lid is van de Eerste Kamer der Staten-Generaal. Hij heeft een niet onverdienstelijke Elo-rating van boven de 2000, dat geeft zijn betrokkenheid met de schaaksport het beste weer.
Ook op televisie werd Euwe her en der herdacht, en van 18-24 december zijn er dagelijks schaakfilms te zien op het Geschiedenis-kanaal van de VPRO.
We pakken weer zo’n mooie partij van Max uit de oude doos. Het is 1975, Euwe doet als FIDE-president (1970-1978) China aan om onze versie van het schaakspel te promoten. Hij speelt twee demonstratiepartijen tegen Chi Chung. De eerste partij verliest Euwe omdat hij de agressief spelende Chinees onderschat. Groot enthousiasme in China en dat was belangrijk voor deze promotiereis. Maar Euwe is nog teveel sportman om niet revanche te nemen.
M. Euwe – C. Chung
(commentaar Euwe in Elsevier Magazine 1976): Zwart dreigt met 14…b5 een actie op de damevleugel te begonnen, waar wit niet zoveel tegenover kan stellen. Om het spel wat te compliceren en in de hoop aldus tegenspel te krijgen zette ik voort met: 14.Pe4 Pe5 15.b3 f5 16.Pg5 b5? (Consequent maar ontoereikend). 17.cxb5 axb5 18.a5! Pf7 19.Pe6!
Een pionoffer om de lange diagonaal te openen, hetgeen zeer belangrijk is in verband met de bestrijking van het promotieveld van de a-pion.
19…Pxe6 20.dxe6 Lxe6 21.Pf4 Te8 22.Pxe6 Txe6 23.Ld5 Txe3?! 24.fxe3 Lxa1 25.Dxa1 Dg5 26.Tf3 Kf8 27.a6 Pe5 28.a7 en wit won. Na 28…Pxf3+ 29.Kf2! dreigt niet alleen bxa8D+ maar ook 30.Dh8+ met snelle beslissing.
Tot zover Euwe, zijn gecombineerde waarde voor schakend Nederland als speler, schrijver en ambassadeur kent geen grenzen.
Dan kom ik nog even terug op de opgave van vorige week van de Vrienden van het Schaakprobleem.
Want ik kreeg al enkele foute oplossingen binnen en kennelijk begrijpt niet iedereen de vraagstelling.
Deze stelling is vanuit de beginstelling ontstaan na de 7e zet van wit (!). De vraag is: hoe is het zettenverloop geweest? Dus 1.a4 b5 2.axb5 La6 3.b6 Lxe2 4.b7 d6 5.bxa8D Lf3 6.Db7 Lg4 7.Dc8 Lxc8 is niet goed want dat is na zeven zetten van zwart! Inzenden voor 1 maart 2011 naar h.le.grand@xs4all.nl of H. le Grand, Heimanslaan 5, 6705 AD Wageningen.