Brandenburg en Bok briljante bazen (met update)
Het is spannend in Groningen, met acht koplopers na zes ronden, en zes spelers op een half punt achterstand. Onder de koplopers bevinden zich twee Nederlanders: Daan Brandenburg (die op schema ligt voor een grootmeesternorm) en Benjamin Bok. De laatste speelt eigenlijk helemaal niet zo’n sterk toernooi en staat zelfs op een (minieme) ratingverlies, maar na een matige start en een gratis punt in ronde vijf wist hij in de zesde ronde de koplopers te achterhalen door Friso Nijboer met wit te verslaan.
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 a6 5. Pc3 Dc7 6. Ld3 Bok volgt de door S.B. Hansen aanbevolen bestrijdingswijze van de Kan in het standaardwerk ‘Experts vs. the Sicilian’. In dit systeem zijn twee plannen voor wit gebruikelijk: op de aanval spelen door stukken in het midden te zetten en op de aanval spelen met e5 of g4-g5, of de pion op b5 aanvallen met a4 en na b4 de c-lijn openen met b4. Dat laatste plan werkt alleen goed als zwart d6 heeft gespeeld. 6… Pf6 7. O-O d6 Het boek geeft 7….Lc5 om het paard uit het centrum te jagen als hoofdvariant. 7…d6 is natuurlijk een normale zet, maar in een opstelling met d6 is Dc7 niet de meest nuttige ontwikkelingszet, o.a. omdat de dame aangevallen kan worden. 8. f4 b5 9. De2 Pbd7 10. Kh1 Lb7 11. Ld2 Le7
12. b4!? Wit kan hier ook 12. a4 b4 13. Pa2 a5 14. c3 bxc3 15. Pxc3 doen, met het idee Pcb5, Pb3 en wellicht De1. Zwart kan dan Pc5 doen, wat wit weer gelegenheid geeft om e5 door te drukken, wat dan weer de lange diagonaal voor Lb7 opent… kortom, scherp spel. Maar de zet van Benjamin slaat twee vliegen in 1 klap: wit kan a4 doen zonder b4 toe te laten, en het zwarte paard kan niet naar c5. Er is natuurlijk wel een reden dat wit niet zo vaak b4 doet in het Siciliaans, de pion kan zwak worden en de zet d5 wordt alleen maar aantrekkelijker voor zwart. 12… O-O 13. a4 bxa4 14. Txa4 Tfe8 De zogenaamde mysterieuze torenzet van Nimzowitsch. Voorlopig staat de toren nog achter een pion en loper, maar na een zwart e5 zal de e-lijn halfopen worden. 15. Taa1 Hangt er niet een pion op a6? Jawel, maar na 15. Lxa6 d5! 16. e5 Txa6 17. Txa6 Lxa6 18. Dxa6 Lxb4! 19. Pb1 Lxd2 20. Pxd2 Pc5 21. Db5 Pfd7 staat het gelijk. 15… Lf8 Ook nu had 15… d5 16. e5 Lxb4 17. Pcb5 axb5 18. Lxb4 Pe4 ongeveer gelijke kansen opgeleverd. 16. Pb3 e5 Nog steeds is 16….d5 goed. 17. fxe5 Pxe5 18. Pa5 Wit wil graag de loper op b7 van het bord hebben om verschillende redenen. Een ervan is dat het Txf6 en Pd5 aantrekkelijker maakt. 18… d5 Vaak is het goed nieuws als je met zwart in het Siciliaans e5 en d5 kunt doen, maar hier valt dat toch wat tegen. 19. Pxb7 19. Txf6 d4 20. Pd5 Lxd5 21. exd5 gxf6 is interessant en geeft wit goede compensatie voor de kwaliteit.
19… Peg4? Friso werd waarschijnlijk zenuwachtig van het mogelijke offer op f6, maar nu krijgt wit groot voordeel. Na 19… d4 20. Pd5 Pxd5 21. exd5 Dxb7 22. Lxa6 Dxd5 23. Ta5 heeft wit slechts een plusje met zijn twee lopers. 20. Tf4 Lxb4 21. Pxd5 Pxd5 22. Txg4 Dxb7 Her en der staan stukken aangevallen, maar wit heeft nu een heel vervelende zet voor zwart:
23. Tb1! Dreigt 24.c3, dus zwart moet nu met zijn dame weg. 23… De7 24. Lg5! Dc5 De dame moet de loper blijven dekken, anders wit 25.Df3 een stuk. Op 24… Df8 komt 25. Lh6 25. Df3 Pc7 25… Pc3 26. Lh6 g6 27. Df6 De5 28. Dxe5 Txe5 29. Txb4 +- 26. e5! Pe6 26… a5 27. Lxh7+! Kxh7 28. Dxf7 met spoedig mat. 27. Le3 Ook nu had 27. Lxh7+ gekund, maar dit is wel zo simpel, op de volgende zet slaat wit op b4. Sterk afgemaakt door Benjamin. 1-0
Daan Brandenburg heeft zijn koppositie vooral te danken aan de overwinning op Jan Werle in ronde vijf. Die partij wilde ik ook graag analyseren, maar helaas kan ik ‘m niet vinden online. Misschien komt het nog.
Update: hier is ie! Een partij met veel fouten, maar (mede daardoor) heel vermakelijk.
1. e4 e6 2. d4 d5 3. e5 c5 4. c3 Pc6 5. Pf3 Db6 6. a3 Ph6 7. b4 cxd4 8. cxd4 Pf5 9. Lb2 Ld7 10. g4 Pfe7 11. Pc3 Pa5 12. Dc2 Pc4 13. Lxc4 dxc4 14. Pd2 Dc6 15. Pce4
Een leuke stelling dit, maar nog bekend, b.v. van vier partijen van Sveshnikov, een van de kenners van de Franse doorschuif. 15… b5?? Blijkbaar was de stelling niet bij Jan bekend, want dit is geen sterk nieuwtje. Diverse partijen, waaronder Sveshnikov-Radjabov, eindigden in remise door 15… c3 16. Pd6+ Kd8 17. Pxf7+ Ke8 18. Pd6+ Natuurlijk kan wit het met 16.Dxc3 proberen, maar zwart heeft behoorlijke compensatie, evenals na 15… Pc8 16. Pxc4 b5 17. Pe3 Dxc2 18. Pxc2 Lc6 o.a. Sveshnikov-Lopez Martinez. 16. Pd6+ Kd8 17. Pxf7+ Kc7 18. O-O Volgens de computer is het helemaal uit maar het gaat nog erg leuk worden… 18… Tg8 19. a4 a6 20. axb5 Meteen 20. Dxh7 is simpeler, omdat zwart dan geen c3 heeft. 20… axb5 21. Dxh7 Txa1 22. Txa1 c3
23. Lxc3? Verliest offert een stuk, in plaats van een dame te winnen. Na 23. Tc1 cxd2 24. Txc6+ Pxc6 25. Dc2 Lxb4 26. Pd6 zijn er nog wat technische moeilijkheden te overwinnen, maar d2 gaat er op een gegeven moment af en dan staat wit wel erg veel materiaal voor. 23… Dxc3 24. Ta7+ Kb6 Na 24… Kc8 kan wit met nauwkeurig spel voordeel behouden: 25. Pd6+ Kd8 26. Ta8+ Kc7 27. Db1! Lc6 28. P2e4 Lxe4 29. Pxb5+ Kb7 30. Dxe4+ Dc6 31. Te8 Dxe4 32. Pd6+ Kc7 33. Pxe4 Pc6 34. Pc5 Pxd4 35. b5 met een kansrijk eindspel. 25. Txd7 Dxd2 Dreigt eeuwig schaak te geven op d1 en g4. 26. h3 De computer vindt wit beter staan na 26. Td6+ Pc6 27. Txc6+ Kxc6 28. h3 Dxd4 29. Dxg8 Dxb4 maar die zou wel eens de b-pion kunnen onderschatten. 26… Dc1+ 27. Kh2 Pd5? Met 27… Df4+ 28. Kg2 g6! kan zwart de witte dame voorlopig opsluiten. Wit kan dan 29. Txe7 Tg7 30. Txe6+ Kc7 proberen, maar wit raakt dan zijn paard op f7 kwijt en zijn koning staat dan niet veilig genoeg om op winst te spelen. 28. Txd5 Df4+ 28… Df1 29. Dc2 Lxb4 30. Td7 Dc4 was het proberen waard. 29. Kg1 Dxf7 30. Td8 Dc7 31. Ta8 Th8!? Na 31… Dc1+ 32. Kh2 Df4+ 33. Kg2 Dxd4 34. Tb8+ Kc7 35. Txf8! staat wit er twee voor.
32. Db1! Vooral niet 32. Dxh8? Dc1+ 33. Kh2 Df4+ 34. Kg2? De4+ 35. Kg3 Dxa8 waarna zwart zelfs op winst kan gaan spelen. 32… Txh3 33. Da1 Nu heeft zwart vanwege de matdreiging geen tijd om zijn loper te dekken. 33… Db7 34. Da5+ Kc6 35. Txf8 Dreigt vooral 36.Td6, daarom gaat zwart met zijn koning maar het vrije veld in. Je weet nooit of wit door alle mogelijke schaakjes in de war raakt… 35… Kd5 36. Da2+ Kxd4 37. Dd2+ 37. Td8+! had een dame of een toren gewonnen. 37… Kc4 38. Tf4+ Hier is het subtiele 38. f3! Kb3 39. Dc1! sterk. 38… Kb3 39. Dd1+ Kb2 40. f3 Da7+ Na 40… Dd5! was het niet meer zo makkelijk geweest voor wit, al staat ie nog wel gewonnen na 41. De2+ Kc3 42. Tf7 41. Kg2 De3 42. Te4 Nu is het mat of damewinst. 42… Dh6 43. Dd4+ Kb3 44. Te3+ Ka4 45. Da1+ 1-0