Tata ronde 5: L'Ami en Smeets op ausdauer verslagen
In de vijfde ronde hebben Erwin L’Ami en Jan Smeets een nederlaag geleden tegen respectievelijk Magnus Carlsen en Vishy Anand. Beiden hadden lang een ongeveer gelijke stelling, maar blunders na de tweede tijdcontrole nekten hen. Anish Giri handhaafde zijn plusscore door met zwart remise te maken tegen Vachier-Lagrave.
Jan Smeets had na de eerste tijdcontrole een remise-achtig eindspel.
Anand wist uit een gelijke stelling toch nog iets te bereiken: een vrijpion op d3. Maar het is moeilijk te zien hoe hij hier verder kan komen: als zwart Ke6 en g6 doet, doet wit Te1 waarna f5 niet meer zo aantrekkelijk is. Met de volgende zet hoopt wit Lc4 af te dwingen, om vervolgens de loper weer terug te zetten en Tc5 te dreigen. Zwart heeft echter een alternatief. 43. Lc5 Txc5 44. bxc5 Lc4 Het staat nog gelijk (iig volgens de computer) maar de kans op fouten is een stuk groter geworden. Anand was dus vast blij met de geboden mogelijkheid. 45. Td1 Tb2+ 46. Kc1 Tc2+ 47. Kb1 Ke7 48. c6?! Na 48. Ta4 Lb5 49. Tb4 Txc3 50. Tc1 worden de torens geruild en dan is het een stuk eenvoudiger om remise te houden. 48… Kd8 49. Ta4 Lb5 50. Ta2 Kc7 51. c4 Txc4 52. Tc1 Td4 53. Td2 La4 54. Tc5 Lc2+ 55. Kb2 Td6 56. Kc3 h4
57. g3?? Geeft zomaar een pion weg, en daarmee de partij. Zou Jan gemist hebben dat na 57….hxg3 58.Tg2 d2 wint? Na 57.Tf2 was er nog niet zoveel aan de hand geweest. 57… hxg3 58. h4 g6 59. Td5 Txc6+ 60. Kb2 Tb6+ 61. Kc3 Tb3+ 62. Kc4 Tb1 63. Tg2 Lb3+ 64. Kxd3 Lxd5 65. exd5 Tb3+ 0-1
Bij Erwin L’Ami was het drama mogelijk nog groter.
39…Te1?! Tot nu toe had Erwin goed gespeeld, maar deze zet is onhandig en wit krijgt hierdoor wat kansen. Na 39… Ta2+ had Carlsen moeten kiezen om remise door eeuwig schaak toe te laten of zijn g-pion te offeren, wat er niet erg kansrijk uitziet. 40. Ld4 Kg8 41. Tc8+ Kh7 42. Pf8+ Kh6 43. Pd7 Td1 44. Le3+ Kg7 45. Tc7 a4 46. e6?! 46. Pc5 Lxc5 47. Lxc5 is een lastige stelling voor zwart. 46… Pd6 En nu kan wit een aftrekschaak geven, alleen levert dat niets op behalve wellicht het verliezen van de e-pion. 47. h4 a3 48. Ta7 g5 49. hxg5 Kg6 50. e7 a2? Hier had Erwin remise kunnen maken met 50… Pe4+! 51. Kf3 Pxg5+ 52. Lxg5 Tf1+! 53. Ke2 Te1+ 54. Kf2 Kxg5 55. Txa3 Lxa3 56. Kxe1 Lxe7 51. Pf8+ Kf5 52. Txa2 Pe4+ 53. Kf3 Tf1+ Een beetje pech in de stelling: na 53… Lxe7 54. Ta5+ heeft de koning geen velden en verliest zwart een stuk. 54. Ke2 Pg3+ 55. Kd3 Lxe7 56. Ta5+ Kg4 57. Ta4+ Kf5 58. Ta5+ Kg4 59. Pe6 Td1+ 60. Kc2 Td7 60… Td6 61. Ta4+ Kf5 62. Pd4+ Kg6 63. Lf4 Txd4 64. Txd4 Pe2 65. Ta4 Pxf4 66. Txf4 Lxg5 is gewonnen voor wit volgens de tablebase. 61. g6 Pf1 62. Lc1 62. Lg5 wint hier direkt. 62… Lf6 63. g7 Met stukwinst, maar de partij is daarmee nog niet afgelopen. 63… Lxg7 64. Tg5+ Kh4 65. Pxg7
65…Pe3+! De laatste kans. 66. Lxe3 Td2+ Helaas geen dolle toren, maar in ieder geval moet wit nu nog zijn best doen om te winnen. In dit geval is het niet zo erg moeilijk om uit de schaakjes te lopen: wit moet naar een veld gaan waar hij met zijn loper de toren kan slaan en daarmee meteen de dekking van zijn toren opheft. 67. Kc1 Td1+ 68. Kb2 Td2+ 69. Kc3 Td3+ 70. Kc4 Txe3 Na 70… Tc3+ 71. Kd4 Tc4+ 72. Kd5 heeft zwart geen goed schaakje meer. 71. Txh5+ Kg4 Nu moet wit nog twee problemen oplossen: hij mag niet zijn g-pion kwijtraken, en hij moet ook nog zijn paard uit de hoek halen. 72. Th2? En dit is niet de oplossing. Er zijn verschillende manieren voor om de twee problemen op te lossen: bijvoorbeeld 72. Th4+ Kg5 73. Td4 Te7 74. Td5+ Kg4 75. Pf5 Te1 76. Pd4 Tg1 77. Pc2 Tc1 78. Kd3 etc 72… Te7 73. Ph5 Te5 74. Pf6+ Kg3 75. Th7 Kxg2 Het eindspel toren-paard tegen toren is een stuk makkelijker remise te maken dan toren-loper tegen toren. Zelfs als de verdedigende koning naar de rand wordt gedreven is het normaal gesproken remise. Alleen bij een grote fout van de tegenstander wint de speler met het extra paard. 76. Kd4 Te1 77. Pg4 Kg3 78. Pe3 Ta1 79. Tg7+ Kf4 80. Tf7+ Kg3 81. Pc2 Ta4+ 82. Ke3 Kg4 83. Pd4 Kg5 84. Ke4 Kg6 85. Tf1 Ta5 86. Pc6 Ta4+ 87. Ke5 Kg5 88. Tg1+ Tg4 89. Ta1 Tg3 90. Te1 Tg2 91. Pe7 Kg4 92. Pf5 Ta2 93. Tg1+ Kf3?? En daar is die grote fout. Meestal is het goed om met de koning een beetje centraal te blijven, maar hier had de koning naar de rand gemoeten. 94. Ph4+ Zwart verliest een toren. 1-0
Partijen A-groep:
De vijfde ronde was ook geen goede ronde voor de Nederlanders in de b-groep. Beiden verloren in het middenspel een pion en snel daarna de partij. McShane had nergens uitzicht op meer dan remise, waarmee hij wel zijn koppositie consolideerde, al kwam Efimenko op een half punt door Navara te verslaan. So, die door een aantal mensen als winnaar van de groep getipt is, behaalde zijn eerste overwinning met hulp van een blunder van zijn tegenstander:
Als wit op a6 slaat staat het gelijk: 25. Lxa6 Dxh4 26. Lxb7 Kxb7 27. Pxf7 Txd4 28. Df3+ Kc7 29. Kc1! De Indier miste echter een simpele dubbele aanval: 25. De3? Dxh4 26. Pxf7? Dh5 Met aanval op paard en toren. 27. f3 Dxf7 28. Lxe6 De7 29. Df4+ Ka7 30. Lxf5 0-1
Uit een andere partij een opgave:
Kan zwart zijn problemen oplossen door op h3 te slaan?
Partijen B-groep:
De Nederlanders in de C-groep deden het ook niet erg goed: Pruijssers (tegen Nyzhnyk), De Jong (tegen Kazhgaleyev) en Bok (tegen Ivanisevic) verloren, terwijl Robin van Kampen tegen Sachdev niet verder kwam dan remise. Maar er was ook een lichtpuntje: de directeur wist de sterke Pool Dariusz Swiercz te kloppen.
Wit staat een pion voor, maar de c-pion dreigt er af te gaan. Er zitten wel ondersterijtrucjes in, en na 28.Lh7+ Kh8 29.Ld3 wordt Pxe6 iets om rekening mee te houden. Wit speelt op een andere truc. 28. c4 Die pion kan natuurlijk niet geslagen worden, maar na het zwarte antwoord staan er twee pionnen in. 28… Pe3 29. c5 Wit gaat gewoon voort met de pion, want hij kan toch niet geslagen worden? 29… bxc5 30. dxc5 Txc5 O, toch wel. Wit is niet de enige die met matdreigingen op de onderste rij kan werken… 31. g4? 31. Lh7+ Kh8 32. Txc5 Td1+ 33. Kh2 Pg4+ 34. Kh3 Th1 mat was wellicht wat wit gemist had. De beste zet in deze stelling is niet makkelijk te vinden: 31. Te2! met het idee dat het na 31… Lxe2 32. Lh7+ Kf8 33. Txc5 geen mat is. In de partij speelt wit weer op de ondersterijmat, maar er is een weerlegging en Mark vindt die. 31… Lg6 32. Tb1 Txg5! 33. Tb8+ Kh7 34. La4 34. hxg5 Lxc2 is ook hopeloos. 34… Tgd5 35. Lxd7 Td1+ 36. Kh2 Pxg4+ 37. Kg3 Pxf2 0-1
In het duel tussen de nummers 1 en 2 na vier ronden kwam een remise toreneindspel op het bord, wat door Vocaturo beter werd behandeld dan door Bluvshtein:
64…Tf2+ Niet slecht, maar na het thematische 64… Tf3 heeft wit 1 serieuze winstpoging: 65. Tg8 Anders komt wit na Th3 sowieso niet verder, zwart blijft dan met zijn koning tussen a7 en b7 pendelen totdat wit de dekking van b3 loslaat. Zwart slaat dan b3, gaat terug naar h3 en maakt met b5 een vrije a-pion. 65… Th3 66. Tg4 Kc6 67. b4 axb4 68. Txb4 b5 69. axb5+ Kc5 70. Tg4 Kxb5 71. Kc2 Kc5 72. Kd2 Kd5 73. Ke2 Ke5 74. Kf2 Kf5 met remise. 65. Kc3 Tf3+ 66. Kc4 Tf4+? Na 66… Kb7 gevolgd door Th3 is er nog weinig aan de hand. 67. Kb5! Tb4+ 67… Kb7 68. Th7+ Kb8 69. Kxb6 Tb4+ 70. Kxa5 Txb3 71. Ka6 met mat in 28. 68. Ka6 Nu dreigt wit zijn pion naar h7 te spelen, gevolgd door Ta8 of toren schaak als zwart met zijn koning van de zevende rij gaat. Normaal gesproken verdedigt zwart zich daarentegen door de koning op b7 of a7 te spelen, maar door de koning op a6 toe te laten kan dit niet meer. 68… Txb3 Zwart zou eigenlijk met zijn koning naar b4 en zijn toren naar de h-lijn moeten gaan, maar dan wint wit ook: 68… Kc6 69. h5 Kc5 70. h6 Th4 71. Tc8+ Kd5 71… Kb4 72. Tc4+ 72. Kxb6 Txh6+ 73. Kxa5 69. h5 b5 70. h6 bxa4 71. h7 Th3 72. Ta8 Txh7 73. Ta7+ 1-0
Partijen C-groep: