De Telegraaf schaakrubriek 22 januari 2011
Hans Böhm
De Nederlandse afvaardiging in de hoofdgroep van het Tata-schaaktoernooi, Anish Giri, Jan Smeets en Erwin l’Ami, mag over het begin van de zware krachtmeting zeer tevreden zijn. Op papier zouden zij op de slotdag op 30 januari de drie onderste plaatsen moeten bezetten maar dat zal niet gebeuren. Natuurlijk hielden alle schaakliefhebbers die onder dezelfde vlag spelen hun hart vast want het deelnemersveld is indrukwekkend sterk. De andere elf spelers staan bij de top dertig op de wereldranglijst (waarvan acht spelers bij de top vijftien). Probleem bij zo’n supertoernooi is dat je geen rust krijgt. Heb je net Carlsen gehad, krijg je Anand en dan weer Kramnik en met de tong op de knieën zit je vervolgens tegenover een agressieve Aronian, de nummer drie van de wereld. De relatieve rust zou ons nationale trio bij elkaar moeten zoeken maar de loting was hier de spelbreker. In de eerste twee ronden kreeg Anish, Erwin en Jan. “Geen goede loting”, vond trainer Chuchelov, “We waren psychologisch klaar voor de zware jongens.” Omdat in het begin nog niet bekend is wie wel en wie niet in vorm is, gaat iedereen er vol tegenaan, dus ook onze jongens onderling.
E. l’Ami – A. Giri, ronde 1
Wit is heel ver gekomen. De minus-pion legt geen enkel gewicht in de schaal, het loperpaar is veel sterker dan de elkaar dekkende paarden. Giri zou met de hakken over de sloot ontsnappen: 42.f5 exf5 43.gxf5 g6(!) 44.Kf4 gxf5 45.Kxf5 h6 46.Lc4 Pd8 47.Le3 Kg7 48.Lxc5 bxc5 49.Ke4 Kf8(!) 50.Kd5 Ke7 51.Kxc5 Kd7 52.Kb4 Pe6(!) want zwart maakt gebruik van de ‘verkeerde randpion’ na 53.Ka5 Pd4 54.Ka6 Pf3 55.Kxa7 Pxe5 en zwart geeft het paard voor de b-pion. 53.Lxe6 Kxe6 54.Ka5 Kd5! 55.Ka6 Kc5 56.Ka5 Kc4 met remise.
In diezelfde eerste ronde had Jan Smeets door een optimale voorbereiding de eerste grote vis binnengehaald. Grootmeester Alexei Sjirov liet zich nietsvermoedend in op een lange theoretische discussie, die hij al vaker had gevoerd.
J. Smeets – A. Sjirov, ronde 1
22.Ld7!!Lc5 23.Pa7!!Een nieuw idee, met de laatste twee zetten wordt veld c6 vrijgemaakt voor het paard. Dit paard dreigt in 0 zetten naar het ideale veld d5 te springen omdat alles met tempowinst gaat. 23…Ta8?De enige overlevingskans zat in 23…f6, nu gaat het heel snel.
24.Pc6 Txc6 25.Lxc6 en zwart gaf op want hier zag hij dat het geplande 25…Ta1 faalt op 26.Tgxb2 en er dreigt mat.
In de tweede ronde was een van de spannendste partijen Giri – Smeets, die de klassieke Botwinnik-variant in een modern jasje staken.
A. Giri – J. Smeets, ronde 2
Zwart heeft grote compensatie voor de kwaliteit met zijn sterke vrijpionnen en de aanval over de lange diagonaal. Smeets koesterde hoop op een goede afloop maar werd verrast door
34.Db8! Dc6 35.f3 Pxc4 36.Txb4! (het smalle pad naar remise) Pb6 37.Txd4+ Pd5 38.De5 Dc7 en omdat de aanval eruit gevloeid is hielden de spelers er mee op. De stlling zal snel vervlakken na dameruil.
De grootste klapper, die zelfs de voorpagina haalde, was de overwinning van Giri op de nummer 1 van de wereld.
M. Carlsen – A. Giri, ronde 3
Na een tamme opening zit wit meer in de problemen dan lijkt. Met enkele rake klappen gaat zwart regelrecht op de winst af.
19…e4! 20.Pg5 (het paard heeft geen goede velden) e3! 21.Db2 Dxg5 22.Lxe3 want 22.Dxb6 e2! 23.Te1 Dxc1! loopt ook verkeerd af maar het was niet slechter dan nu want na 22…Dg4 gaf wit op, hij blijft een stuk achter. Nog nooit verloor Magnus (twintig jaar) van iemand die jonger is.