Denken exact verklaard
Het beantwoorden van de vraag waarom spelend leren effectief is, heeft geleid tot het in kaart brengen van het denken van de jeugdschaker. Het was mogelijk de denklijn te bewijzen met behulp van observatie (denkstappen tellen), controle met de schaakcomputer en benutten van de inzichten opgedaan in hersenonderzoek.
De beschreven principes kunnen worden benut bij alle leer en denkwerk. Het slimme zelfbewuste lag verborgen onder de denkketen van een te maken plan.
Op alle gebied van ontwikkeling geldt: niveau is afhankelijk van op de juiste wijze oefenen.
Dat oefenen kan aangepast worden aan ieders leerprofiel. Spelen is een prettige oefenvorm: ‘mijn spelen is mijn leren, mijn leren is mijn spelen.’
Leren is op hersenniveau te verklaren. (Eigenlijk wel saai).
Nadat alle beschrijvingen waren gedaan, moest nog een titel gevonden worden die de lading dekte:
De natuurwetenschap van de strijd ( de omschrijving, afkomstig van Dr. Emanuel Lasker -Leerboek schaken 1925) dekt de lading. Verder is mogelijk:
Denken
Denken van de mens.
Algemene leertheorie.
De methode van de hersenen.
Emanuel Lasker had al in zijn filosofie in 1918, vastgesteld hoe we leren en denken ( waarnemen – herinneren – verbinden – taxeren). Het hulpmiddel dat hij gebruikt had om zijn filosofie te ontwerpen was zijn jeugdhobby, schaken. Hij had de veralgemenisering beschreven, aangegeven dat als de mens onbeperkt zou kunnen rekenen er van positiespel kon worden afgezien. De moderne computer toont zijn gelijk.
In de moderne tijd is helder wat geleerd moet worden aan schaken. Het spel is op hoofdlijnen ontdekt en onderzocht. De principes zijn te begrijpen door de mini vorm van schaken te analyseren: boter, kaas en eieren.
Het is ook duidelijk, op hersenniveau aangetoond, hoe geleerd kan worden. Oefenen op het actuele niveau en bij het leren van iets nieuws met alle kracht op dat nieuwe focussen totdat dat nieuwe het actuele niveau is. In de literatuur is het bekend uit het werk van Vygotskij.
Zelfs de vraag waar schaaktalent uit bestaat is beantwoord: exact visualiseren en redeneren.
Het blijft fascinerend dat deze leerweg er al een eeuw had kunnen liggen als de politieke wil er was geweest de inzichten van de kind centraal denkers van een eeuw geleden (Deweij , Montessori enz.) te verbinden met de inzichten van mathematische breinen ( Pascal, Lasker, Einstein, Euwe enz.).
De grote denker , in dit geval denkster, die de ontdekking van het kind had gedaan was Montessori. Bij de slotbeschouwing van ‘De Methode ‘schreef ze:
‘Uitgangspunt om ons werk waarlijk te begrijpen, is niet een beschouwing van onze , methode’, eerder het tegengestelde: de methode is het gevolg, het uitvloeisel van ons hulp-bieden aan de ontwikkeling van psychische verschijnselen die tot nog toe niet waargenomen waren en dus onbekend sinds duizenden jaren.
Het is niet een vraagstuk van pedagogie, maar van psychologie, en de opvoeding die het leven hulp biedt is een mensheidsprobleem.’
(Methode blz. 341).
Zwaar aangezet voor een spel, maar niet als je het in een groter verband plaatst.
De praktijk, waar het allemaal om draait is buitengewoon simpel. Doen leidt tot niveau. Aanleg bepaalt het eindniveau. Elke speler kan met gerichte oefening naar het optimale speelniveau worden begeleid. Dat inzicht geldt voor de totale natuurlijke ontwikkeling.
De methode is samen te vatten met: spelen baart kunst.