de Volkskrant schaakrubriek 26 februari 2011
Gert Ligterink
Een troost voor alle Bosboom-fans
Goed, spelers als Anand en Carlsen doen er niet aan mee, maar de Batavia-tienkamp in Amsterdam heeft andere voordelen. Terwijl tijdens het Tata-toernooi het podium van de grootmeesters verboden gebied is voor de toeschouwers, kunnen zij hier ouderwets meekijken over de schouders van de spelers. Bovendien is voor de treinreiziger geen betere locatie denkbaar dan café Batavia 1920 aan de Prins Hendrikkade vlakbij het Centraal Station.
Eigenaar Peter Tames is de gastheer van het toernooi. Omdat het hem niet beviel dat al jaren in Amsterdam geen behoorlijk toernooi meer werd gehouden, besloot hij zelf het initiatief te nemen. Met beperkte middelen lukte het in 2009 en 2010 twee meestertoernooien te organiseren. Ditmaal is de lat hoger gelegd. Met dank aan sponsor Grolsch is de tienkamp opgewaardeerd tot een toernooi waarin de deelnemers een grootmeesterresultaat kunnen halen.
Of dat iemand gaat lukken is zeer de vraag. De jonkies Benjamin Bok en Robin van Kampen zijn wisselvallig begonnen en staan na vijf van de negen ronden voor een bijna onmogelijke opgave. Voor de oudste Nederlandse deelnemer, Manuel Bosboom, is de grootmeesternorm al helemaal uit beeld verdwenen.
Het spel van Bosboom is helaas het minpunt van dit toernooi. Zoals vele anderen geniet ik meestal met een mengeling van verbazing en bewondering van zijn buitengewoon originele partijen. Maar ditmaal valt er niets te genieten. De ene vreselijke nederlaag volgt de andere op, met als dieptepunt een partij tegen Merijn van Delft, waarin Bosboom na tien zetten (1. e4 c6 2. d4 d5 3. Pc3 g6 4. h3 Lg7 5. Pf3 a6 6. Lf4 Db6 7. exd5 Dxb2 8. Ld2 Pf6 9. Pa4 Da3 10. Pb6) kon opgeven.
Het loopt dus niet in dit toernooi, maar de artiest is het natuurlijk niet verleerd. Als troost voor de Bosboom-fans moge de volgende partij dienen die hij drie maanden geleden speelde in de Oberliga van de schaakbond Noordrijn-Westfalen.
Bosboom – Sonntag
Münster 2010
1. c4 e6 2. Pf3 d5 3. e3 Pf6 4. a3 Le7 5. g4
Een typische Bosboom-opening. In geen enkel boek te vinden, maar zeker niet gemakkelijk te bestrijden.
5 … 0-0
De spelers waren nog op bekend terrein. In 2006 had Sonntag in deze stelling al kennis gemaakt met Bosboom. Hij werd toen op schitterende wijze door de mangel gehaald na 5 … c5 6. b4 Pxg4 7. Tg1 Ph6 8. bxc5 Lf6 9. d4 b6 10. cxb6 axb6 11. Pc3 0-0 12. e4 dxe4 13. Pxe4 Lb7 14. Ld3 Kh8 15. Lxh6 gxh6 16. Dd2 Lg7 17. Txg7! Kxg7 18. Ke2 Tg8 19. Tg1+ Kh8 20. Dxh6 Tg6 21. Pe5!! Dg8 22. Txg6 fxg6 23. Pf6 1-0.
6. Tg1 c5 7. b4
Pionnen zijn er om geofferd te worden.
7 … cxb4 8. axb4 Lxb4 9. Lb2 Pc6 10. Dc2 Le7 11. Pc3 b6 12. g5 Pe8 13. Ta4
Deze linkse directe zag zwart niet aankomen. Hij moet nu rekenen met 14. cxd5 exd5 15. Th4.
13 … Pb4 14. Txb4
Wie maalt er om een kwaliteit?
14 … Lxb4 15. Ld3 f5
Het is gemakkelijk deze zet een vraagteken te geven en pedant te beweren dat 15 … g6 sterker is. Maar als je tegen Bosboom speelt, is 15 … g6 niet zo’n gemakkelijke zet omdat manoeuvres als Pf3-e5-g4-h6+ door je hoofd spoken.
16. gxf6 Txf6 17. Lxh7+ Kf8
Ook na 17 … Kh8 18. Lg6 heeft zwart het niet gemakkelijk.
18. Pe5 Lb7
19. Da4!
Opnieuw dient veld a4 als tussenstation voor de switch van een zwaar stuk naar de koningsvleugel.
19 … Le7
Hierna mengt wits dame zich inderdaad in de strijd. Met 19 … a5 kon zwart dat voorlopig verhinderen.
20. Pd7+ Kf7 21. cxd5 exd5 22. Dg4 Ld6
De inleiding tot een prachtige ondergang. Na 22 …. Th6 moet wit nauwkeurig zijn. Hij staat op winst na 23. Df5+ Pf6 24. Pe5+ Kf8 25. De6 De8 26. Pg6+ (niet 26. Lg6? Lc8) Txg6 27. Lxg6 Lc8 28. Dxd5! Pxd5 29. Lxe8 Pxc3 30. Lc6.
23. Pb5 Ke7
Of 23 … Lf8 24. Pe5+ Ke7 25. La3+.
24. Lxf6+ gxf6
25. Dg7+!
Het is mat na 25 … Pxg7 26. Txg7+ Ke6 27. Pd4.
Zwart geeft op.
