Klokkentest

schaakbeeld 53, zaterdag 7 mei 2011

KLOKKENTEST

Hoeveel spelers bij SMB kunnen zonder hulp de digitale schaakklok afstellen? Ik denk de helft. Het is soms hilarisch om te zien hoe moeilijk sommige schakers (menigeen is doctorandus) het vinden om de tijdsprogrammering voor de digitale klok goed in te stellen. Het behelst een paar klikjes op een knopje, maar menigeen (waaronder ondergetekende) schuttert. Een hele opluchting toen ik laatst een van de SMB topspelers (1e team) de klok aan iemand anders zag geven omdat hij ook niet wist hoe het moest.

Ik heb ronduit een hekel aan de digitale klok.

Het is mij al minstens 10 keer uitgelegd hoe je dat ding moet afstellen maar het wil maar niet in mijn geheugen beklijven.

Het heeft mijns inziens te maken met het feit dat het instellen van de digitale klok met verschillende opeenvolgende “instel-klikjes” te maken heeft. De klokinstelling kan niet eenduidig met 1 handeling afgehandeld worden en daar verzet een deeltje in mijn brein zich voordurend tegen. Waarom kan dat niet? Bij de analoge klok kan dat wel.

Menigeen breekt het zweet uit als hij vlak voor een wedstrijd met die digitale klok aan de slag moet. 1x klikken, nog eens, nog eens, uur vastklikken en dan weer dezelfde handelingen voor minuten en seconden. Als er per abuis één “instel-klikje” foutje gedaan is moet de procedure weer opnieuw. Het is gewoon niet handig.

Hoe anders is het met de analoge klok. Veel simpeler en effectiever.

Iedereen kan ermee overweg. Je draait de wijzer naar de speeltijd en “thats it”. Het heeft iets zeer vertrouwds en betrouwbaars en de “zichtbare vlag die valt” vind ik ook een veel mooier slotakkoord dan de streepjescode van de digitale klok.

Bij de snelschaaktoernooitjes die SMB regelmatig organiseert (bedenktijd meestal 5 minuten per speler) is regelmatig sprake van verwarring omdat er iets mis is met de digitale klokinstelling. Laatst nog, spelers, die na elke zet fanatiek en razendsnel de klok indrukten, bemerkten dat er iets niet klopte met de klokinstelling. Geen van beide spelers was in staat dit bij te stellen. Andere spelers, die druk bezig waren met hun eigen snelschaakpartijtjes, om hulp vragen en te storen was geen optie. Na 5 minuten, toen alle andere partijen afliepen, werd gemakshalve maar besloten tot remise. Gênant toch.

De digitale klok heeft kraak noch smaak. Ik vind hem ronduit lelijk. De kleur is onbestemd (vaal bruinrood), de vorm erg gesloten en kil qua materiaaluitstraling (plastic). Hij heeft geen natuurlijke aantrekkingskracht. De analoge klok roept daarentegen meteen warme gevoelens op. Hij is meestal van hout, in een mooie kleur gelakt of gevernist. Goudachtige omlijstingen zitten om de glasplaatjes van de klokken. Hij tikt gezellig als je hem indrukt. Ik zag prachtige antiquarische exemplaren op internet met ivoren schaakstukken tussen de drukknoppen of heel simpele sobere exemplaren waarbij twee klokjes tot een soort elegant wipje waren omgebouwd. Stoere Russische analoge klokken met het embleem van hamer en sikkel. Oost-Duitse klokken met mooie vaalgroene wijzerplaten en lichtgevende wijzers. Ze steken fier af tegen de oersaaie digitale klokken.

Zelfs iemand die niets van schaken afweet wordt door de analoge klok gefascineerd en voelt de superieure aantrekkingskracht ten opzichte van de digitale.

Ik heb de proef op de som genomen en een klein experiment gedaan.

Iedereen kent de volkswijsheid : ..” kinderen en dronkaards zeggen de waarheid”….

Derhalve eerst aan mijn neefje van vijf jaar de twee klokken voorgehouden; een analoge en een digitale. Hij greep meteen naar de analoge, de digitale keurde hij geen blik waardig. Begon te huilen toen ik de gekozen analoge klok van hem wilde afnemen en inruilen tegen de digitale.

Vervolgens het experiment herhaald bij een dronkaard door hem te vragen welke klok zijn voorkeur had. Hij kon niet goed meer praten, al lallend wees hij met zijn vinger indringend naar de analoge klok.

Ik heb dit experiment inmiddels een tiental keren herhaald (dank aan neefjes en nichtjes en dank aan Café Groenewoud voor het aanleveren van de dronkaards). De geturfde gegevens zijn eenduidig. Honderd procent voorkeur voor de analoge klok.

tekst en schaaktekeningen

Frans Drummen

alle schaakbeelden: zie www.smb.nl