Kandidatenmatches: Kamsky en Grischuk houden stand
In de halve finales van de kandidatenmatches in Kazan zijn er nog geen beslissingen gevallen. Zowel bij Kramnik-Grischuk als bij Gelfand-Kamsky vielen er twee remises. Kramnik en Gelfand kregen wel winstkansen in hun witpartij, maar moesten door stug verdedigen van hun tegenstanders in remise berusten.
In de eerste matchpartij maakte Gelfand met zwart vrij makkelijk remise tegen Kamsky. Hij kreeg vervolgens met wit een prachtige stelling:
Alle zwarte stukken staan passief, en het lijkt alsof zwart alleen maar kan afwachten terwijl wit zijn koning naar het midden brengt en zijn paard activeert. Maar even later stond het zo:
En alle zwarte stukken deden weer mee. Het kleine witte voordeeltje dat resteerde bleek niet genoeg.
Bij wereldkampioenschappen voetbal heb je in de knockoutfase wel eens dat de zwakkere ploeg op een gelijkspel speelt en gokt op de penalties. Met penalties kan Malta tenslotte van Brazilie winnen. Het is niet helemaal hetzelfde, maar Grischuk lijkt ook zo’n soort taktiek te hanteren. In zijn eerste witpartij gaf hij in twaalf zetten remise, maar als hij beide zwartpartijen overleeft zou hij best wel eens (net als tegen Aronian) met rapidschaak of snelschaken kunnen winnen. En de eerste zwartpartij overleefde hij, al moest hij daar hard voor werken.
1. Pf3 c5 2. c4 Pc6 3. Pc3 In het symmetrische Engels zijn veel pionnenstructuren mogelijk. De beide spelers kiezen voor een originele. 3… e5 4. e3 Pf6 5. d4 cxd4 6. exd4 e4 7. Pe5 Ld6 Meestal wordt hier 7…Lb4 gespeeld, maar de partijzet is ook bekend al zouden ze het honderd jaar geleden nooit overwogen hebben. 8. c5!? Een pionoffer dat zwart niet goed kan aannemen.
8… Lb8 8… Lxe5 9. dxe5 Pxe5 10. Dd6 geeft wit goede compensatie. Maar het kan nog erger, zoals een veel in Nederland spelende Indiase talent ondervond: 8… Pxe5 9. cxd6 Pg6 10. h4 Da5 11. h5 Pf8 12. d5 a6 13. Dd4 h6 14. b4 Dd8 15. De5+ 1-0 Shengelia-Grover, Dubai 2010 9. Pc4 d5 10. cxd6 O-O Als zwart 8… Lc7 had gespeeld in plaats van 8…Lb8, had hij nu 10… Lxd6 moeten spelen, maar dat kost hem zijn rokaderecht na 11. d5 Pb4 12. Da4+ Maar de pion op d6 loopt niet weg. 11. Lf4 Pa5 12. Pe3!? Lxd6 13. Lxd6 Dxd6 14. d5 In principe is het goed nieuws voor een geisoleerde d-pion als hij naar d5 kan zonder grote nadelen, en dat is hier ook het geval. De pion staat goed gedekt en zwart moet opletten dat wit niet een keer een stuk wint met b4. Anderzijds staat de pion ook goed geblokkeerd en kan zwart proberen ‘m te omsingelen. 14… De5 15. Le2 Td8 Nu is rokeren normaal, maar Kramnik heeft een reden om de koning in het midden te houden. 16. Dd2 Pc6 17. Td1 Pe7 18. Dd4! Dxd4 19. Txd4 En nu is die reden duidelijk: in het eindspel staat de koning beter in het midden.
19… Pf5 20. Pxf5 Lxf5 21. Kd2 Op naar e3! Inmiddels is pion e4 zwakker dan pion d5. 21… Pe8 22. g4 Lg6 23. Tc1 Tac8!? Na 23… Pd6 24. Pb5 komt er een witte toren op c7. Grischuk besluit daarom zijn zwakke pion op te geven in de hoop daarna een soort van vesting te hebben. 24. Pxe4 Txc1 25. Kxc1 Lxe4 26. Txe4 Kf8
Zwart heeft geen zwaktes en een perfect veld voor zijn paard op d6. Om vorderingen te boeken moet wit nog een zwakte creeren bij zwart. Dat wordt na de volgende zet b7, alleen dekt het onaantastbare paard op d6 die pion… Eventuele torenruil lijkt wit ook niet verder te helpen, en de zwakte van b6 lijkt ook niet van belang. 27. Ta4 a6 28. Tb4 Pd6 Nu zal wit zijn koning naar d4 spelen en zijn loper naar d3, maar wat moet zijn toren doen? Dat is niet zo duidelijk en Kramnik vindt het antwoord ook niet echt. De zwarte toren heeft realistischere dromen, de witte stelling binnendringen. 29. Kd2 h6 30. Ld3 Ke7 31. Ke3 Kd7 32. f3 Te8+ 33. Le4 g6 34. Kd4 Tc8 35. h4 Tc1 36. Ke5 Ke7 37. g5 hxg5 38. hxg5 Tg1 39. Kf4 Wit weet de boel te dekken, maar er worden wel steeds meer pionnen geruild, wat de remise voor zwart dichterbij brengt. 39… f6 40. Lxg6 Txg5 41. Le4 Tg2 42. a4 a5 43. Tb3 Kd8
Nog steeds is het niet duidelijk wat wit moet doen. Kramnik gebruikt een aloude Russische methode: eerst doen alsof ie het ook niet weet, voordat hij uiteindelijk stiekem toch iets probeert. 44. Ke3 Th2 45. Kf4 Tg2 46. Lb1 Td2 47. Ld3 Tg2 48. Ke3 Th2 49. Kd4 Th4+ 50. Kc5 Hier dan! Uiteindelijk speelt de zwakte van b6 afgedwongen door 27.Ta4 toch een rol. 50… Kc7 51. Tb6
51…Txa4 51… Pc8 52. Txf6 b6+ 53. Kb5 Pd6+ 54. Ka6 Th8 55. Ka7 Pc8+ 56. Ka6 Pd6 57. Txd6 Kxd6 58. Kxb6 Tb8+ 59. Kxa5 Txb2 is (ook) remise. Na 51…Txa4 ontstond op internet echter grote opwinding, omdat diverse computerprogramma’s aangaven dat wit kan winnen. .. Stockfish gaf zelfs +9 aan. 52. b3 52. Txd6 is de zet die de computerprogramma’s wilden doen. Wit komt dan uiteindelijk een dame voor, maar een mens ziet dat het remise is: 52… Tb4 53. Lb5 Txb5+ 54. Kxb5 Kxd6 55. Kxa5 Kxd5 56. Kb6 Kd4 57. Kxb7 Ke3 58. Kc6 Kxf3 59. b4 f5 60. b5 f4 61. b6 Kg2 62. b7 f3 63. b8D f2 = 52… Tb4 53. Txb4 axb4 54. Kxb4 Nu staat wit opnieuw een pion voor, maar de witte koning kan er nergens langs en zwart heeft dus een vesting. Kramnik probeert het ook niet lang meer. 54… b6 55. Kc3 Kd8 56. Kd4 Ke7 1/2-1/2 Goed verdedigd door Grischuk!
