Initiatief voor Grischuk in finale kandidatenmatches
De stand in de finale van de kandidatenmatches in Kazan is na twee partijen nog gelijk. Twee keer kreeg Grischuk een voordelig eindspel, maar in beide gevallen kwam hij niet door de verdediging van Gelfand heen en werd het remise.
In de eerste partij kreeg Grischuk een plusje uit de opening dat tot in het verre eindspel voortduurde.
Mijn computer beoordeelt dit als een gelijke stelling, maar wit heeft allerlei kleine voordeeltjes: zijn potentiele vrij- pionnen staan iets verder, hij heeft sowieso meer kans om een vrijpion te maken en zijn koning staat iets centraler. Met zijn laatste zet 24…Td8 dreigt zwart wel Td2+ en het is niet gek dat Grischuk dat met 25.Kc3 voorkwam, maar was het nodig? Volgens Seirawan niet en hij stelt 25.Tc5 voor en denkt zelfs dat dat wint. Er zijn twee manieren waarop zwart zich kan verdedigen: de koningsvleugelpionnen pakken of een kwaliteit winnen. Een plausibele variant voor de eerste methode is 25…Td2+ 26. Kc3 Txf2 27. Ta5 Txh2 28. Txa7 g5 29. b5 Th3+ 30. Kd4 Tb3 31. a4 g4 32. Kc5 Tc3+ 33. Kd6 Tb3 34. Lc6 g3 en hier komt wit niet goed verder. De andere verdediging 25… Kf8 26. Ta5 Td7 27. Txa7 Ke7 28. a4 Ld5 29. Lxd5 Txa7 30. a5 Kd6 ziet er ook remiseachtig uit, dus ik denk dat Seirawan ongelijk heeft, maar een interessante winstpoging is het wel.
25.Kc3 25… Kf8 26. b5 Ke7 27. a4 Td6 28. a5 Kd8 29. b6 Dit wint niet, maar na 29. Kb4 Td2 30. b6 axb6 31. a6 Tb2+ 32. Kc3 Ta2 verdedigt zwart zich ook. 29… Lc8! 30. Lxc8 Kxc8 31. Kb4+ Kb8 32. bxa7+ Ka8 33. Tc8+ Kxa7 34. Tc7+ Ka6 35. Txf7
35…Tg6 Iets simpeler is 35… g5 36. Txh7 Tf6 waarna uiteindelijk alle koningsvleugelpionnen van het bord verdwijnen. 36. h3 Tg2 37. f4 Tg3 38. f5 h5 39. h4 Tg4+ 40. Kc5 Txh4 41. Txg7 Tf4 Dit is echter ook remise. Weliswaar doet de zwarte koning voorlopig niet meer, maar dat hoeft ook niet: vanwege de zwarte h-pion kan wit niet de bekende methode ‘bruggetje bouwen’ gebruiken om te winnen, en een andere methode is er niet. 42. Tg6+ Kxa5 43. Tg5 h4 44. Th5 h3 45. Kd6 h2 46. f6+ Kb6 47. Ke6 Tf2 48. f7 Te2+ Zonder h-pion zou wit nu 49.Te5 kunnen doen, maar nu zou zwart dan als eerste promoveren. Met de pion op a5 en de zwarte koning op a6 zou het overigens ook remise zijn. 49. Kf6 1/2-1/2
De tweede partij had een spectaculair middenspel, dat uiteindelijk overging in alweer een beter eindspel voor Grischuk.
1. Pf3 c5 2. c4 Pc6 3. Pc3 e5 Grischuk blijft de variant trouw die hij al tegen Aronian en Kramnik speelde. Gelfand (die meestal 1.d4 opent) had er blijkbaar wel zin in. 4. g3 g6 5. Lg2 Lg7 6. a3 Pge7 Zwart kan b4 voorkomen met a5, maar hij wacht hier meestal mee totdat wit Tb1 speelt. 7. b4 En nu komt b4 toch! Het pionoffer aannemen geeft wit heel goede compensatie, maar zwart heeft andere mogelijkheden. 7… d5 Dit is er een van, ook 7… e4 8. Pg5 f5 is interessant. 8. cxd5 Pxd5 9. Pg5 Nieuw! In vijf eerdere partijen werd op d5 geslagen, zonder iets te bereiken. 9… Pc7 10. d3 cxb4 11. axb4 e4!?
Geen offer, maar een poging om materiaal te winnen! Wit kan dat met 12.Db3 voorkomen, maar wat in de partij gebeurt is veel leuker. 12. Pgxe4 f5 13. Lg5 Lxc3+ 14. Kf1 Zodoende is wit niet alleen een stuk kwijtgeraakt, maar ook zijn rokaderecht! Toch is de stelling niet duidelijk. 14… Dd4 15. Pxc3 15. Lf6 Lxa1 16. Lxd4 Lxd4 wint een dame, maar met toren en twee stukken heeft zwart er dan ruimschoots materiaal voor. 15… Dxc3 Op het eerste gezicht lijkt wit weinig compensatie te hebben voor het stuk, maar na een paar zetten verandert dat beeld. 16. Lf4 Pb5 17. Tc1 Df6 Zwart moet Txc6 voorkomen. 18. Tc5 a6 19. Lxc6+ bxc6 20. Le5 Df8 21. Dc1 Nu is het duidelijk dat wit compensatie heeft, sterker nog, het gaat materieel ongeveer gelijk komen te staan.
21… Ld7 Txb5 benevens Dxc6+ was een dreiging. 22. Lxh8 Dxh8 23. De3+ Dit schaakje is niet echt nuttig. Meteen 23.Kg2 (of na eerst 23.h4 h5 inlassen) ziet er beter uit. 23… Kf7 24. Te5 Dreigt iets, maar de toren gaat een beetje verdwaald raken in het centrum. 24… Df8 25. h4 h5 26. Df4 Dd6 Nu kan wit dameruil niet goed voorkomen. 27. Kg2 Kf6 28. Te4 28. Dg5+ Kxe5 levert wit alleen maar wat schaakjes op. 28… Dxf4 29. Txf4 In het eindspel zijn twee stukken ongeveer evenveel waard als een toren en een pion, maar wit heeft hier een concreet probleem dat zwart met zijn volgende zet benadrukt: Tf4 heeft geen velden. Daarom kan zwart hier op winst spelen, al moet wit het bij goed spel kunnen houden.
29… Le6 30. Tc1 Ke7 31. f3 Kd6 32. Kf2 Tb8 Het plan is nu het paard naar d5 of e6 te spelen. Wit wacht dat niet af. 33. e4 Pc7 34. g4 Hiermee bevrijdt wit zijn toren en met allerlei losse pionnen wordt het nu scherp. 34… fxg4 35. Tf6 gxf3 36. Txg6 Txb4 Zwart zou graag met zijn loper naar g4 gaan, maar hij kan niet goed uit de penning. 37. Th6 a5 38. Txh5 a4 39. Thc5 Ld7 40. Kxf3 Pe6 41. T5c4 Niet het beste veld: na 41. Ta5 (toren achter vrijpion!) 41… c5 42. Ke3 Tb2 43. Ta6+ Ke7 44. Ta7 Th2 45. Ta1 kan zwart de a-pion niet meer behouden. 41… c5 42. h5 Tb2 43. Th1 Pd4+
Een beetje gekke zet, want vanaf e6 kon het paard de h-pion tegenhouden. 43… a3 ligt meer voor de hand en de volgende zettenreeks is redelijk geforceerd: 44. h6 a2 45. Ta1 Lb5 46. h7 46. Tc3 Pd4+ 47. Kg4 Ld7+ 48. Kh5 Pc2 -+ 46… Pg5+ 47. Kf4 Pxh7 48. Tc3 Pf8 49. Ta3 Pe6+ 50. Ke3 Th2 51. T1xa2 Th3+ 52. Kd2 Pd4 en ondanks het beperkte materiaal heeft zwart goede winstkansen. 44. Ke3 Le6 Zwart hoopt met Ke5 en Te2 mat te zetten, maar de verdediging is niet moeilijk, wit heeft zelfs een keuze. 45. e5+ Ook slaan op a4 kan: na 45. Txa4 Ke5 46. Txd4 cxd4+ 47. Kf3 Tb8 48. h6 Th8 49. h7 gevolgd door Th6 ontstaat een positionele remise. 45… Kxe5 46. Txc5+ Ld5 47. Txd5+ Kxd5 48. h6 Met de h-pion wint wit het stuk terug, waarna het toreneindspel remise is. 48… Te2+ 49. Kf4 Pe6+ 50. Kg3 Pf8 51. h7 Pxh7 52. Txh7 a3 53. Kf3 Te1 Zwart kan hier 53… a2 doen om uiteindelijk met zijn koning naar de a-pion te lopen, maar tegen de tijd dat hij eventueel de witte toren heeft gewonnen is de witte d-pion zo ver gelopen dat zwart ook zijn toren moet geven. 54. Ta7 Ta1 55. Ke3 a2 Zonder d-pion zou dit met de koning op e3 gewonnen voor zwart zijn omdat de witte koning dan geen goed veld heeft, maar in de partij heeft hij dit wel, namelijk voor de d-pion. 56. Ta5+ Kc6 57. Kd4 Kb6 58. Ta8 Kb7 1/2-1/2
