Universele cognitieve leertheorie

De eeuwige leerweg.

‘Eigenlijk zou iedere leerling eerst zijn eigen leertype moeten ontdekken en vervolgens geoefend moeten worden om dit in zijn eigen associatiewereld om te zetten, nog voor hij met leren als zodanig gaat beginnen.’

Frederic Vester : Hoe wij denken, leren en vergeten.

Schaken was mijn middel om de wereld te ordenen. Het kon pas na mijn schooltijd, na de opleiding tot onderwijzer en schaakinstructeur. Pas nadat ik uitging van het begeleiden van het spontane schaken van kinderen.

Terugblikkend is het de weg naar de methode van het brein geweest. Voor zover ik kan overzien, de eerste denklijn die uitgaat van de gedachte dat ‘ons brein ons zijn bepaalt, zoals ons zijn het brein'(gelezen bij Margriet Sitskoorn). Elke hersenonderzoeker gaat van deze gedachte uit.

Laskers natuurwetenschap van de strijd = maken van een plan was de weg naar de universele leertheorie. Hoe het maken van een plan op hersenniveau verloopt, is verklaard. De exacte controle van het leermechanisme is mogelijk met boter, kaas en eieren, het spel dat door dezelfde principes als schaken wordt geregeerd. De essentie: het denkketen denken: maken van een plan waarbij de uitkomst positioneel evenwicht is(de 0 in het rekenstelsel). Het lijkt abstract, maar het spel spelen en vervolgens analyseren maakt alles helder. De wetenschappelijke methode is aangevuld. (De waarheid ontdek je in de handeling). Dit is wat Einstein omschreef als ‘intuitie berustend op welwillend gevoel voor ervaring helpt je vooruit’.

Denken over de beste handeling : het slimme onbewuste koppelen aan het slimme zelfbewuste. Hoe het slimme onbewuste werkt is heel mooi uitgewerkt in een boek van Ap Dijksterhuis ‘Het slimme onbewuste’. Hoe ons slimme zelfbewuste werkt kunnen we controleren op het eigen levensverhaal. In de moderne tijd is dankzij hersenonderzoek het denken exact verklaard. Hoe het omslagpunt in het denken tot stand komt, is te vergelijken met een rekensom (redenering) die uitkomt op 0. De 0 staat voor positioneel evenwicht. Het is hetzelfde principe als met boter, kaas en eieren te ontdekken is. Nu de analyse van het leven is gedaan, rest de vraag:

Wat is het beste levensplan? Antwoord: dat bepalen we allen zelf. Welke plannen krijgen prioriteit? Zie hoe de wereld doordraait. Terugblikkend zijn de inzichten voetnoten bij het werk van de onderwijs en schaakpioniers van een eeuw geleden (Lasker , die alle eer aan Steinitz gaf en Montessori die verwees naar Itard en Séguin).

Ik ben zelf gestopt met het begeleiden van lessen. Het stokje is doorgegeven aan Willem Dekker.