Remise voor de dertigste zet
Remise voor de dertigste zet
En de rol van de scheidsrechter
Sinds het Kandidaten wereldkampioenschap 2011 in Kazan hebben de snelle remises tegenwoordig weer (even) de belangstelling.
Een opmerkelijk voorstel is dat van Silvio Danailov, president van de Europese Schaakunie: ‘Als er een opzettelijke driemaal dezelfde stelling komt in een stelling waarin het nog steeds mogelijk is om verder te spelen, moet de scheidsrechter de spelers straffen met een nul.’
Zo, en wie gaat die regel dan uitvoeren?
Hierna geef ik vier voorbeelden.
Het eerste voorbeeld is dat van Stewart Reuben. Een speler met een lagere rating slaagt erin remise af te dwingen tegen een speler met een hogere rating. Vervolgens krijgt de speler met een lagere rating op zijn kop.
Het tweede voorbeeld heeft zich voorgedaan op de Doeberl Cup 2008 in Australië. Daar gelast een scheidsrechter een speler een andere zet te doen. Na al die jaren zijn de gemoederen daarover nog steeds niet bedaard.
De laatste twee voorbeelden laten zien dat andere zetten niet mogelijk zijn.
Mijn mening is dat een scheidsrechter zich niet moet bemoeien met het voorschrijven van een zet. De scheidsrechter is nu eenmaal de slechtste speler in de speelzaal. Dat verzin ik niet zelf, ik citeer slechts de Duitse internationaal arbiter Keller:
‘Seid gnädig zu den Schiedsrichtern! Man muss davon ausgehen, dass der Schiedsrichter der schlechteste Spieler im Raum ist …,’Markus Keller
Maar bovendien, is het zo erg dat een speler met een lagere rating remise weet te bereiken? Om maar te vergelijken: moet men het een speler kwalijk nemen dat zijn tegenstander hem pat heeft gezet?
1. Scheidsrechter maant speler voortaan andere zet te doen
2. Scheidsrechter gelast andere zet te doen
3. Deze stelling is niet voort te zetten (1)
4. Deze stelling is niet voort te zetten (2)
1. Scheidsrechter maant speler voortaan andere zet te doen
In 6 maart 2007 ontving ik een e-mail van Stewart Reuben, secretaris van de regelscommissie van de FIDE, met de volgende inhoud.
In Gibraltar van 23 januari tot 4 februari 2007 doen 176 meesters mee aan het GibTelecom Festival. Het toernooi reglement regelt dat remise niet overeengekomen kan worden indien minder dan 40 zetten zijn gedaan.
Wit: Yuri Kuzubov, Oekraïne 2554
Zwart: Ivan Sokolov, Nederland 2632
Gibraltar, 29 januari 2007
GibTelecom Festival
Commentaar: Stewart Reuben
www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1448709
´1. d4 d5 2. c4 dxc4 3. Pf3 Pf6 4. e3 Be6!?
Hoewel interessant, geniet deze zet geen grote reputatie. Een ding is duidelijk en dat is dat zwart op winst speelt. Helaas heeft de moedige jonge Oekraïner andere ideeën …
5. Pc3 Pc6 6. Pg5 Lg4 7. Lxc4
Geeft de aanzet voor een eeuwig schaak mechanisme. Zwart kan dit voorkomen door 7. … e6 te spelen, maar na 8. f3 staat hij eenvoudig slecht. Zwart, die tamelijk walgde over deze stelling, dacht 20 minuten na, maar concludeerde uiteindelijk ‘Waarom moet ik deze jongen een openingsvoordeel geven, alleen maar omdat hij remise wil?’
7…Lxd1 8 Lxf7+
8. … Kd7 9 Le6+ Ke8 10 Lf7+
Remise. Misschien hadden de scheidsrechters Kuzubov opdracht moeten geven iets anders te spelen op zet 10.
Ik weet zeker dat deze partij met integere bedoelingen werd gespeeld. Natuurlijk, dit laat het probleem zien van herhaling van zetten. Het is onmogelijk de klok terug te draaien. Ik sprak hierover met Kuzubov afzonderlijk en vertelde hem, dat als hij dit nog eens zou doen, het risico zou lopen de partij voor hem verloren verklaren omdat hij het toernooi in diskrediet brengt. Hij zei dat de partij onduidelijk was. Welnu, natuurlijk was dat zo. Maar 7. f3, Dc2 of Da4 waren ook mogelijk geweest. Met beter spel. Zijn coach zou hem moeten vertellen dat als hij ouder wordt hij alle tijd van de wereld heeft om voor remise te spelen. Het prijzengeld voor het toernooi bedroeg £71,000,’ aldus Reuben.
Ik begrijp deze beslissing niet. Waarom krijgt de speler met de lagere rating op zijn kop? De speler met een hogere rating had toch ook eerder iets anders kunnen spelen? Op dit soort niveaus kan men toch ook vooruit denken?
2. Scheidsrechter gelast andere zet te doen
Op de Doeberl Cup 2008 in Australië geldt de regel dat het verboden is voor de dertigste zet remise overeen te komen.
Nu komen in de derde ronde GM Antic en IM Atanas Kizov na vijftien zetten remise overeen. Echter, de scheidsrechter accepteert deze overeenkomst. De spelers stelden de verbodsregel niet te kennen. De scheidsrechter vond dat aannemelijk. De regel stond namelijk wel op de website, maar hij had de regel niet afgekondigd in zijn toespraak.
In de laatste ronde staat veel op het spel. Akobian en Antic staan op dat moment bovenaan. Als de partij eindigt in remise zijn beiden gedeeld kampioen en ontvangen zij hoge geldprijzen (eerste prijs, $ 4.000, plus tweede prijs worden gedeeld). Indien de partij anders eindigt, is de winnaar kampioen, maar heeft de verliezer de vierde of vijfde prijs, en dat is een aanzienlijk lagere geldprijs dan de eerste. Andere spelers komen dan namelijk in aanmerking voor de tweede en derde plaats.
In de volgende partij doet zich een driemaal dezelfde stellingclaim voor. De scheidsrechter wijst de claim af, omdat het verboden is voor de dertigste zet remise overeen te komen. De scheidsrechter krijgt daarbij assistentie van twee andere grootmeesters die niet deelnemen aan het toernooi, maar die in het verleden wel actief waren. Een van de grootmeesters gelast wit een andere zet te doen.
Wit: V. Akobian
Zwart: D. Antic
Doeberl Cup 2008
Canberra, Australië
Laatste ronde
Hoofdscheidsrechter: Shaun Press
Mededeling op de website van het toernooi en een mededeling van de hoofdscheidsrechter voorafgaande aan de ronde: voor de dertigste zet is het verboden remise overeen te komen, tenzij de scheidsrechter toestemming verleent.
1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pf3 Pf6 4. Pc3 a6 5. c5 Pbd7 6. Lf4 (eerste maal)
6. … Ph5 7. Ld2 Phf6 8. Lf4 (tweede maal) Ph5 9. Ld2 Phf6 10. Lf4 (derde maal) Ph5 11. Lg5 h6 (pionzet, waardoor de stelling verandert) 12. Ld2 (eerste maal)
12. … Phf6 13. Lf4 Ph5 14. Ld2 (tweede maal) Phf6 15. Lf4 Ph5. En nu claimt wit remise wegens driemaal dezelfde stelling als zijn volgende zet 16. Ld2 zal zijn. Echter, de hoofdscheidsrechter wijst de claim af, omdat remise voor de dertigste zet ongeoorloofd is. Wit moet een andere zet doen. 16. Le5 Pxe5 17. Pxe5 Pf6 18. e3 Lf5 19. Ld3 Lxd3 20. Dxd3 e6 21. 0-0 Le7 22. Pa4 Db8 23. Pb6 Ta7 24. b4 Ld8 25. a4 Lc7 26. f4 Lxd6 27. cxb6 Ta8 28. b5 cxb5 29. axb5 a5 30. Tfc1 Dd6 31. Tc7 0-0 32. Txb7 Tab8 33. Txb8 Txb8 34. Txa5 Dxb6 35. Pc6 Pe4 36. Dc2 Tb7 37. h3 g6 38. Da4 Kg7 39. Da3 Td7 40. Ta8 Td6 41. Tb8 Dc7 42. Da8 h5 43. Tb7 Txc6 44. bxc6 1-0
Antic was buitengewoon ontdaan door dit resultaat. Hij weigerde de sluitingsceremonie bij te wonen. Hij vond dat hij een geoorloofde driemaal dezelfde stelling had gehad en weigerde zich neer te leggen bij de uitslag. Hij overwoog de zaak aanhangig te maken bij de FIDE. Hij meende dat een driemaal dezelfde stelling de toernooiregels opzij zet. Echter, in Canberra was de algemene opvatting dat Antic te snel bereid is de geest van de nieuwe regel aan zijn laars te lappen, en dat hij daarom weinig sympathie verdiende.
Akobian gaf toe dat hij blij was dat hij gedwongen werd om verder te spelen. ‘Ik heb een probleem met laatste rondes. Ik verloor het Amerikaanse kampioenschap in 2003 in een gewonnen stelling. En sindsdien speel ik vaak op remise in de laatste ronde. Het was maar goed dat ik moest doorspelen.’
Het bleef nog wekenlang onrustig in Australië. De meningen over het vooral lopen uiteen.
3. Deze stelling is niet voort te zetten (1)
Wit: NN met een rating 200 meer dan zwart
Zwart: Kevin Bonham
Australië
Australisch arbiter forum, 27 maart 2008, 07.10 PM
1. e4 e6 2. d4 d5 3. e5 c5 4. dxc5 Lxc5 5. Dg4 Pe7!? 6. Dxg7 Pg6! 7. Pf3
7. … Lf8 (eerste maal) 8. Df6 Le7 9. Dg7 Lf8 (tweede maal). Remise.
Zwart is erg blij dat hij door driemaal dezelfde stelling remise weet te houden met een tegenstander die aanzienlijk sterker is dan hij.
Als het verboden is voor de dertigste zet remise, welke speler moet dan een andere zet doen? Wit of zwart? Dat maakt nogal wat uit. Als wit een andere zet moet doen, raakt hij zijn dame kwijt en heeft hij feitelijk de partij verloren.
4. Deze stelling is niet voort te zetten (2)
Wit: Song Yang
Zwart: The (vermoedelijk een schuilnaam)
Australië
Australisch arbiter forum, 27 maart 2008, 07.11 PM
1. Pf3 c5 2. e4 d6 3. Lb5+ Pd7 4. a4 Pgf6 5. Pc3 g6 6. 0-0 Lg7 7. d4 cxd4 8. Pxd4 0-0 9. Le3 Pc5 10. f3 Ld7 11. Lc4 Tc8 12. Dd2 Pcxe4 13. Lxf7+ Txf7 14. fxe4 Pg4 15. Txf7 Kxf7 16. Pd5 e6 17. Tf1+ Kg8 18. Lg5 Lxd4+ 19. Kh1 Txc2 20. Dxd4 Dxg5 21. Tf8+ Remise wegens stellingherhaling.
Indien remise niet mag voor de dertigste zet, welke speler moet dan het eerst een andere zet doen?
