Canon (18) WK 1997 in Groningen
In 1993 besloten Kasparov en Short hun WK-match buiten de FIDE om te organiseren, ook al was Short via de gewone FIDE-cyclus uitdager geworden. Hierop liet de bond Karpov en Timman om de wereldtitel strijden, waarna de schaakwereld met Kasparov en Karpov twee kampioenen kreeg. Terwijl Kasparov op eigen houtje verder ging, organiseerde de FIDE nog eenmaal een ‘ouderwetse’ cyclus van drie jaar, die eindigde met de match Karpov-Kamski in 1996. Daarna ging de bond het anders doen en Groningen kreeg de primeur.
In december 1997 werd in Groningen een kandidatentoernooi gehouden, dat ongeveer een maand duurde. Het verliep volgens een knock-outsysteem met matches van slechts twee partijen. Bij gelijk eindigen moesten rapidpartijen uitkomst bieden. Op deze vorm was veel kritiek, maar bijna iedere topschaker deed mee. Er was namelijk heel veel geld te verdienen, afvallers in de eerste ronde kregen al zesduizend dollar, wat na elke ronde werd verdubbeld.
Er waren 97 deelnemers, waarvan er 28 de eerste ronde mochten overslaan en eentje (Gelfand) ook de tweede. De meeste Nederlanders stelden teleur. Van der Sterren, Van der Wiel en Hoeksema (die als Groninger een wildcard kreeg) werden in de eerste ronde uitgeschakeld, Timman (die de eerste ronde mocht overslaan) en Nijboer in de tweede ronde. Piket won sensationeel van Topalov maar werd in de derde ronde uitgeschakeld door Van Wely. Die versloeg vervolgens ook Georgiev en bereikte daarmee de kwartfinale. Daarin werd hij uitgeschakeld door Adams.
Loek van Wely werd zo de Nederlandse held van het toernooi. Spelers uitschakelen is nou eenmaal wat spectaculairder dan alleen maar boven iemand eindigen. FIDE-president Iljoemzjinov had vijf miljoen dollar losgekregen van een onduidelijke sponsor. Op iedere prijs werd echter twintig procent ingehouden die naar de FIDE ging voor onderontwikkelde schaaklanden. Van Wely won maar liefst 96.000 dollar, maar daarvan ging dus direct 19.200 af. Wat hij na kosten en belasting overhield, was nog wel genoeg om een dikke BMW te kopen, zei hij. Dat deed hij ook, maar zijn rijbewijs haalde hij pas iets later.
De finale Anand-Adams ging over vier partijen, die alle remise werden. De daaropvolgende vier rapidpartijen in een volgepakte zaal met videoschermen werden ook remise, waarna ze een beslissingsvluggertje moesten spelen. De winnaar zou 614.000 dollar krijgen, de verliezer 300.000. De partij staat sindsdien bekend als het duurste vluggertje in de schaakgeschiedenis en werd gewonnen door Anand.
Er was dus veel kritiek op Iljoemzjinov, die alles sneller wilde. Een maand in plaats van drie jaar. Maar het ergste was nog dat Anand na zijn overwinning direct naar Lausanne moest vliegen, waar hij een paar dagen later aan zijn WK-match begon tegen Karpov, die daar al een maand aan het uitrusten was. De match eindigde in 3-3 (niet langer!), waarna Karpov de barrage van rapidpartijen won en zijn wereldtitel behield. De FIDE-wereldtitel, werd er meestal bijgezegd, want menigeen beschouwde Kasparov nog steeds als de echte wereldkampioen.
De organisatie was in handen van het comité dat in Groningen ook al decennialang het kerstfestival organiseert, onder leiding van Johan Zwanepol.
