de Volkskrant schaakrubriek vn 2 juli 2011
Gert Ligterink
Perfecte start Wouter Spoelman bij NK
De lijst van Nederlandse kampioenen doet vermoeden dat schaken geen geluksspel is. Rini Kuijf was in 1989 de laatste winnaar die, met alle respect voor zijn speelsterkte in die tijd, vooraf niet tot de favorieten werd gerekend. Sindsdien ging de titel steeds naar gevestigde of aanstormende grootmeesters.
Het is mogelijk dat in Boxtel met deze traditie gebroken zal worden. Na drie van de negen ronden voert de 21-jarige Wouter Spoelman het veld aan met een perfecte score. Toegegeven, hij had niet het moeilijkste programma en hij zal nog duchtig aan de tand worden gevoeld, maar hij heeft een kans. Zelfs als hij in de resterende ronden slechts vijftig procent haalt.
Zeven jaar geleden maakten we kennis met Spoelman, toen hij als 14-jarige in het ACT toernooi in Amsterdam geweldig speelde en tot de laatste dag kans had op de toernooizege en een grootmeesterresultaat. Prompt werd hem een grote toekomst voorspeld, wat, zoals zo vaak, veel te optimistisch was. Spoelman werd nationaal jeugdkampioen en hij veroverde de grootmeestertitel, maar de sprong naar internationaal topniveau bleef uit.
Maar hij zou natuurlijk best kampioen van Nederland kunnen worden. Het is vaker gebeurd dat een jonge speler zijn beste resultaten behaalt als hij de illusie van een professionele carrière uit zijn hoofd heeft gezet. Zo steeg de rating van Jan Werle, de eerste Friese grootmeester, met honderd punten, nadat hij aan zijn rechtenstudie aan de Groningse universiteit was begonnen.
Spoelman had vanaf de eerste ronde de wind in de rug. Tegenstander Robin Swinkels overleefde de opening niet:
Spoelman – Swinkels
Boxtel 2011
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 d5 4. cxd5 Pxd5 5. Ld2 Pb6 6. Pf3 Lg7 7. Lf4 0-0 8. e3 c5 9. dxc5 P6d7 10. Tc1 Pxc5 11. Pd5
Misschien kan zwart deze openingsvariant beter op een andere manier bestrijden, maar met zijn stelling valt nog te leven na 11 … Pba6. De volgende zet leidt tot grote problemen.
11 … Pbd7 12. Lc7 De8 13. Lg3 Pe6
Ook na 13 … Dd8 14. Lc7 De8 15. Lb5 (15 … a6 16. Pb6) heeft wit groot voordeel.
14. Lb5 Dd8 15. Pc7 Pxc7 16. Lxc7 De8 17. Pe5 Lxe5 18. Lxe5 a6 19. Txc8 Dxc8 20. Lxd7 Dc4 21. b3 De4 22. Lc7 Dxg2 Het lijkt alsof zwart nog enig tegenspel heeft, maar de schijn bedriegt. Zwarts torens worden volledig gedomineerd door de machtige witte lopers.
23. Ke2 b5 24. Tg1 De4 25. f3 Db4 26. Dc2 e6
27. Lxe6! fxe6 28. Txg6+ Kf7 29. Tg4 De7 30. Le5! Tfc8 31. Dxh7+ Ke8 32. Tg8+ Kd7 33. Tg7
Zwart geeft op.
Al even gemakkelijk won Spoelman met de witte stukken in de derde ronde.
Spoelman – Brandenburg
Boxtel 2011
1. d4 Pf6 2. c4 c5 3. d5 b5 4. cxb5 a6 5. bxa6 g6 6. Pc3 Lxa6 7. g3 d6 8. Lg2 Lg7 9. Pf3 Pbd7 10. Tb1 0-0 11. 0-0 Pe8 12. Dc2 Pc7 13. Td1 Lxc3
Als deze vaak gekozen zet noodzakelijk is, zou ik als zwartspeler op zoek gaan naar een andere opening. Het moet pijn doen om de trots van de zwarte stelling vrijwillig op te geven.
14. Dxc3 Lxe2 15. Lh6 Pf6 16. Te1
Nauwkeuriger dan 16. Td2. Na 16 … Lxf3 17. Lxf8 gaat 17 … Lxg2 niet wegens 18. Lxe7.
16 … Pcxd5 17. Dd2 Lb5 18. Lxf8 Dxf8 19. a3 Ta4
Ook na andere zetten gaat wit verder met b2-b4. Bijvoorbeeld 19 … Lc6 20. b4 Txa3 21. bxc5 dxc5 22. Pe5 La8 23. Tfc1 met voordeel voor wit.
20. b4 c4 21. Pd4 Ld7 22. b5 e6
Een zet die de indruk wekt dat zwart er al niet meer in geloofde. Na 22 … c3 23. Dd1 Txa3 is de zwarte c-pion een lastige handenbinder.
23. b6 Db8 24. Pc2 Nu heeft zwart niets. Wits a-pion is beschermd en de poging om de b-pion te veroveren wordt glad weerlegd.
24 … Ta6 25. b7 Ta7
26. Dd4!
Dat had zwart over het hoofd gezien. Er dreigt 27. Dxa7 en na 26 … Txb7 27. Txb7 Dxb7 heeft wit 28. Dxf6/
26 … Ta4 27. Pb4 Txb4
Of 27 … Pxb4 28. Dxf6 Pd3 29. De7 en wint
28. Txb4 Lc6 29. Dxc4
Zwart geeft op.
