de Volkskrant schaakrubriek 20 augustus 2011
Gert Ligterink
Welbewust riskant gespeeld
Nadat hij voor de zesde maal kampioen van Rusland was geworden, kreeg Peter Svidler van een oude vriend de raad zijn toernooien voortaan zorgvuldiger te kiezen. Als hij zich in zijn carrière had beperkt tot het nationale kampioenschap, zou zijn rating in de buurt van de 3000 punten zijn geweest.
Svidler vond dat zijn adviseur overdreef. Maar al te goed kende hij zijn wisselvalligheid of, zoals hij het zelf uitdrukte, het verschil van 150 ratingpunten tussen de goede Svidler en de slechte Svidler. Bovendien had hij achtmaal niet gewonnen in de 14 kampioenschappen waaraan hij sinds 1994 had meegedaan. Natuurlijk was 6 uit 14 lang niet slecht, maar het was geen 6 uit 6.
Er waren meer spelers tevreden na een zeer geslaagd toernooi, waarin korte remises verboden leken en elke partij met overgave werd betwist. Zo benadrukte Alexander Morozevich zijn rentree in het topschaak met de tweede plaats, die hem opnieuw deed stijgen op de wereldranglijst. In amper drie maanden is hij uit de vergetelheid teruggeklommen naar de 18de plaats.
En zelfs Vladimir Kramnik had vrede met een voor hem uiterst wisselvallig verlopen toernooi waarin hij drie uitstekende partijen won, maar ook tweemaal verloor. Alsof hij het Russische publiek iets verschuldigd was na zijn machteloze optreden in het kandidatentoernooi in Kazan, speelde Kramnik in elke partij op winst. Als hij kon kiezen voor een voorzichtige of een riskante voortzetting, koos hij naar eigen zeggen welbewust steeds de laatste.
Het is de juiste instelling voor een man die nog vier jaar wil spelen voor hij na zijn veertigste verjaardag het schaken vaarwel zegt. Na zijn pensionering heeft Kramnik toch niets meer aan zijn Elo-punten.
Svidler – Kramnik
Moskou 2011
1. Pf3 d5 2. g3 Pf6 3. Lg2 c6 4. d3 Lg4 5. Pbd2 Pbd7 6. h3 Lh5 7. g4 Lg6 8. Ph4 e6 9. e3 Ld6 10. De2 Dc7 11. 0-0
Op de website van het toernooi is te zien hoe Svidler de partij na afloop voor het publiek demonstreerde. Bij deze zet was zijn commentaar: `Ik herinnerde me de oude wijsheid dat de rokade nooit een slechte zet kan zijn, wel een slecht getimede.’
11 … 0-0-0 12. Tb1 Da5
Om met de loper op b8 en de dame op c7 een in de juiste volgorde opgestelde batterij te richten op de witte koningsvleugel. Svidler maakte zich tijdens de partij zorgen over 12 … h6 13. Pxg6 fxg6, gevolgd door … g5 en … h5.
13. a3 Lb8 14. f4
Nu moet zwart snel handelen, anders komt van zijn plan niets terecht. Omdat hij te laat is na 14 … Dc7 15. e4 offert Kramnik een stuk.
14 … e5 15. f5 e4
16. dxe4
Na 16. fxg6? hxg6 17. De1 Dc7 18. Tf4 g5 is zwarts aanval te sterk. Maar wit heeft geen haast. De loper op g6 blijft gevangen.
16 … Dc7
Misschien is 16 … dxe4 een betere praktische kans. Wit moet nauwkeurig spelen met 17. Pxe4 De5 18. Tf4 De7 19. Pc3!.
17. Tf4 Tde8
Tot niet meer dan een schaakje leidt 17 … dxe4 18. Txe4 Dh2+ 19. Kf1.
18. fxg6 hxg6 19. Phf3 Db6
Zwarts initiatief is nog niet helemaal uitgewoed, maar Svidler had inmiddels voldoende vertrouwen in een goede afloop. Met een grote materiële voorsprong, waarvan in geval van nood een deel kan worden prijsgegeven, moet wits stelling te consolideren zijn.
20. e5 Pxe5 21. Pxe5 Lxe5 22. Tf3
Wit is bereid na de manoeuvre … Pf6-h7-g5 de kwaliteit te geven om de veiligheid van zijn koning te garanderen.
22 … Ph7 23. c4 Pg5 24. cxd5 cxd5 25. Pf1 Kb8 26. b4 d4 27. Ld2 Te7 28. Tc1 dxe3 29. Lxe3
29 … Ld4
Langzaam bloedt zwarts aanval dood. Helaas voor hem faalt 29 … Pxf3+ 30. Dxf3 Ld4 op 31. Df4+.
30. Tg3
Nu ontsnapt wit zelfs aan kwaliteitsverlies.
Lxe3+ 31. Pxe3 The8 32. Tc3 a6
Een teken van machteloosheid. Zwart kan de druk tegen het gepende paard op e3 niet versterken.
33. Df2 f6 34. Pc2 Dxf2+ 35. Kxf2 Te2+ 36. Kf1 Td2 37. Tgd3 Tee2 38. Txd2 Txd2 39. Pe3 Pe6 40. Pc4 Td1+ 41. Kf2 Pf4 42. Lf3 Ta1 43. h4 g5 44. h5
Zwart geeft op.
