De Franse soap (6)

De Franse soap (6)

Een verziekte sfeer bij de topspelers

Een rechtsgeschil grijpt diep in in het leven van de betrokkenen. In het gewone leven kunnen sommigen de stress niet aan en grijpen naar de fles, of gaan huwelijken eraan kapot. Om voorwerp te worden van een rechtsgeschil is voor de betrokkenen een loodzware stressfactor. Vaak hebben omstanders dat helemaal niet door.

Ook de Franse soap veroorzaakt in Frankrijk stress, terwijl wij die van grote afstand toekijken, daar geen last van hebben. Feller geeft duidelijk aan dat hij niet heeft vals gespeeld, en schaakt ogenschijnlijk rustig verder.

Echter, uit de onderstaande artikelen blijkt dat de sfeer bij de Franse topspelers volledig is verziekt. Reken maar dat dit ten koste gaat van hun spel en dus hun ratingen. Ook het bestuur van de Franse Schaakbond moet tijd aan deze zaak besteden. Tijd die ten koste gaat van andere activiteiten, zoals het willen vervullen van een rol in een nieuwe schaakwereld.

Ondertussen gaat de soap verder. Met veranderende opinies in de schaakwereld. Van pro Franse Schaakbond of pro betrokken schakers tot contra. En omgekeerd. Een update.

1. Schriftelijke vragen aan Sébastien Feller

2. Het voorstel van Robert Fontaine

3. Het interview van Chabanon

4. De Franse kampioenschappen 2011

1. Schriftelijke vragen aan Sébastien Feller

Why Chess van 18 augustus 2011 heeft Sébastien Feller schriftelijk enkele vragen beantwoord van WhyChess.

1. Weet u waarom de Franse Schaakbond besloot deze zaak in de publiciteit te brengen?

Mijn problemen met de Franse Schaakbond zijn niet dit jaar begonnen: in 2006 toen ik een van de meest veelbelovende jonge Franse schakers was, werd ik tweede bij de Franse Jeugdkampioenschappen. Echter, ik werd niet in het Franse jeugdteam opgenomen. Dit ontnam me zo een echte kans om een titel te winnen op de Europese of Wereldkampioenschappen. Ze namen alleen de kampioen uit mijn categorie, plus vier spelers (die allen zwakker waren dan ik!) uit de categorie van de leeftijd van 18-jarigen.

Ik beschik nog steeds over een brief van de Schaakbond waarin zij haar beslissing motiveert door te stellen dat ik tijdens een van mijn bijdragen aan het team een zak nootjes heb opgemaakt en geweigerd heb enige op te rapen, en dat ik een pizza ging eten in plaats van samen met het team te gaan eten; en dat ik ’s avonds ging tafelvoetballen. Later stond op een schaakforum, zonder dat enige nadere details werden gegeven, dat ik zeer ernstige overtredingen had gepleegd.

Vorig jaar was ik als Frans Universiteitskampioen gekwalificeerd om teel te nemen aan het Wereldkampioenschap voor universiteiten. De volledige kosten van deelname bedroegen € 700. Dit bedrag moest gelijkelijk worden verdeeld tussen de Franse Universiteitssportbond en de Franse Schaakbond. De Franse Schaakbond weigerde dit bedrag te betalen onder het mom van dat ze geen geld had …

In diezelfde tijd deed ik een mondeling verzoek om deel te nemen aan het Wereldkampioenschap voor de leeftijdscategorie van twintig jaar. Ik kreeg hetzelfde antwoord, iets wat me de grote kans ontnam de top in te nemen van dat kampioenschap, ondanks het feit dat ik tot de favorieten behoorde van beide kampioenschappen.

Een van mijn kennissen raadde me aan mijn mondeling verzoek aan te vullen met een schriftelijk verzoek tot deelname aan het wereldkampioenschap, zodat dat kon dienen als bewijsstuk. Hij dacht dat als iemand later zou vragen waarom een Franse schaker met goede winstkansen niet aan deze prestigieuze kampioenschappen had deelgenomen de Franse Schaakbond niet zou kunnen antwoorden dat zij niets was gevraagd … Zo oneerlijk was de bond niet, en gelukkig beschik ik over een schriftelijk document.

Tijdens mijn carrière heeft de Franse Schaakbond mij pas geholpen als ik haar daartoe dwong, terwijl andere grootmeesters die de steun hadden van de bond, ongevraagd werden geholpen.

2. Kunt u reageren op de verklaringen van bepaalde grootmeester die hebben gesteld dat u vele computerzetten heeft gedaan?

Het is moeilijk te reageren op deze ‘getuigenverklaringen’ aangezien zij van het ene moment op het andere veranderen: ik werd beschuldigd van het spelen van 90% van de zetten door de computer, maar als we dat ‘argument’ weerlegden, werd ik ervan beschuldigd dat de meeste van mijn zetten waren gedaan met behulp van externe bijstand, om dan, ten slotte, enkele zetten …

Hoe kun je daarop antwoorden? Mijn aanklagers weten zelf niet eens waarvan ze mij beschuldigen. Trouwens, wat sommigen mensen ook zeggen, iets wat is bevestigd door anderen, waren mijn zetten op de Olympiade helemaal niet zo goed, en je mag zelfs zeggen dat ze maar erg middelmatig waren. Ik verloor van een speler met een rating van 2350 en in andere partijen wisselde ik goede zetten af met slechte, wat voor een grootmeester op mijn niveau erg middelmatig is. In tegenstelling daarmee was mijn optreden op het Europese Kampioenschap uitstekend, hoewel de kleinste bewegingen die ik deed werden waargenomen, zelfs als ik naar het toilet ging, stond ik onder maximale druk in een vijandige omgeving (beschuldigingen, verzoekschriften, camera’s die aanwezig waren tijdens de wedstrijden …).

3. Heeft u overwogen te veranderen van bond?

Ja, maar ik wil voor Frankrijk spelen zolang dat mogelijk is. De mensen achter deze valse beschuldigingen hebben zowel het imago van schaken bezoedeld als dat van mijn land. Ik heb mezelf niets te verwijten, en daarom wil ik niet vertrekken. Ik wil voor Frankrijk blijven vechten en voor het behoud van haar waardigheid door deze mensen te dwingen te stoppen (daarbij denkt hij aan een aantal mensen van de Franse Schaakbond, WhyChess). Ik beschik over uitvoerige informatie over financiële ongeregeldheden, waarvan veel nog niet openbaar is, die me in dat opzicht moeten helpen.

Om dan nog maar te zwijgen over de overdreven hoge salarissen van een aantal mensen die de Franse Schaakbond leiden. Zoals u weet neemt mijn bond op het terrein van het wereldtoneel initiatieven: om in hun woorden de president van de FIDE te ‘verdrijven’, het oprichten van een nieuwe internationale schaakbond die tot de beste in de wereld moet behoren… Helaas is het al weer een tiental jaar geleden sinds we voor het laatst een wereldtoernooi in Frankrijk hebben gezien.

4. Wanneer kunt u ons meer details geven over deze affaire?

Ik denk dat op dit moment het recht zijn loop moet hebben. Ik heb een zuiver geweten en wij (mijn advocaat Charles Morel en ikzelf) hebben alle vertrouwen in de goede afloop. Nu de zaak onder de rechter is (halsreikend hebben we uitgezien naar dat moment) hebben we eindelijk het recht op een eerlijk proces en op onafhankelijke rechters. De beslissing van het gerechtshof in Versailles was ook een stap in die richting.

5. Hoe reageerde uw directe omgeving op u?

Ze hebben me veel steun gegeven. Zoals veel mensen die naar deze situatie kijken, schaakfans en zelfs diegenen die veraf staan van de schaakwereld, kunnen zij de haat en boosheid van het leiderschap van de Franse Schaakbond niet begrijpen.

6. Heeft de Franse Schaakbond u een vreedzame oplossing aangeboden?

Gegeven het feit dat ik onschuldig ben is een schikking niet mogelijk, tenzij de Bond haar valse beschuldigingen intrekt,’ aldus het schriftelijke interview.

2. Het voorstel van Robert Fontaine

Naar aanleiding van het interview van Feller reageert Robert Fontaine, grootmeester, op 23 augustus op ChessBase. Hij doet een voorstel tot een oplossing van het probleem.

‘Het Franse schandaal over vals spelen veroorzaakt grote schade aan het imago van schaken en bezorgt topspelers veel wantrouwen. De kern van de zaak zijn de sms-berichten uit Nancy van Cyril Marzolo naar de mobiele telefoon van Sébastian Feller en Arnaud Hauchard tijdens de Olympiade in Khanty-Mansiysk – en in feite tijdens de spelen. Een Franse rechter heeft geoordeeld dat deze niet als bewijs mogen dienen. Ook al is Marzolo niet de abonnementhouder van dat nummer, hij heeft het recht op geheimhouding van zijn correspondentie die op dat nummer is uitgewisseld. Dat komt omdat de bezitter van de lijn hem dat nummer liet gebruiken. (…)

We doen het volgende voorstel dat het hele schandaal over vals spelen snel tot een einde brengt: de beschuldigde spelers, Marzolo, Feller en Hauchard moeten afzien van hun formele recht op vertrouwelijkheid door eenvoudigweg de sms-berichten die tijdens de Olympiade zijn verzonden openbaar te maken, en in het bijzonder die berichten die tijdens de partijen zijn verzonden. Deze berichten heeft de provicer gedurende één jaar opgeslagen (dit is wettelijk verplicht) en kan gemakkelijk worden opgehaald wanneer de gebruiker van de lijn daartoe toestemming geeft. Als er duidelijk privé berichten op staan die niets met deze affaire te maken hebben kunnen die door een ambtenaar over een vertrouwenspersoon worden gefilterd.

Als ons voorstel wordt afgewezen dan moeten de spelers ons (en het schaakpubliek) dit uitleggen. Het is alsof een misdaad is gepleegd, er een persoon is die wordt verdacht, er een video tape is van de bewaking, maar de verdachte geeft geen toestemming de beelden te gebruiken omdat die zijn rechten op bescherming van de persoonlijke levenssfeer schenden. Het verkrijgen van duidelijkheid over een schandaal dat al veel te lang doorgaat en schade toebrengt, weegt zwaarder (of heeft voorrang boven) dan de abstracte bescherming van de persoonlijke levenssfeer van betrokkenen. Derhalve: maak direct de sms-berichten openbaar! Jullie kunnen voor eens en altijd een einde maken aan de verdenkingen jegens jullie, en daarbij voor eens en altijd jullie naam zuiveren. We wachten jullie antwoord af.

3. Het interview van Chabanon

Op WhyChess van 26 augustus 2011 staat een deel van een interview dat de Oekraïense grootmeester en journalist Mikahil Golubev had met de Franse grootmeester Jean-Luc Chabanon. Het interview staat in het Russisch volledig afgedrukt op de website Chess-News. De volgende passages uit dat interview gaan over de ‘Feller affaire’.

Chabanon: ‘Ik wist niet wat er precies is gebeurd op de Olympiade. Wel heb ik sindsdien bij enkele gebeurtenissen mijn mening gegeven. Ik vind het onbehoorlijk de manier waarop de heer Moingt (voorzitter van de Franse Schaakbond, pdg) en Battesti (woordvoerder van de Franse Schaakbond tevens huisadvocaat, pdg) van de Franse Schaakbond zich tijdens deze affaire hebben gedragen. Dertig jaar geleden stelde schaken in Frankrijk niets voor. Veel spelers van mijn generatie hebben heel hun leven gewijd aan schaken, maar na deze affaire is alles verpest. De sfeer bij de Franse topschakers is momenteel erg slecht, en we geloven niet langer dat onze rechten worden gerespecteerd. Wanneer mensen proberen de strijd aan te binden tegen vals spelen klinkt zo’n mening erg dubbelzinnig. Maar zij is erg logisch en uiteraard heb ook ik mijn vragen over deze affaire.’

Waarom hebben ze zo lang gewacht voordat zij hun beschuldigingen openbaar maakten?

‘Als ze tijdens de Olympiade ernstige vermoedens van fraude hadden gehad dan hadden ze zich kunnen wenden tot de arbiters en de heer Feller kunnen meedelen dat hij niet meer mag spelen tijdens het toernooi. Dat zou een eerlijke en bevredigende gang van zaken zijn geweest. In plaats daarvan begonnen zij aan een eigen onderzoek, en schonden daarbij de privacy van de spelers. Met als gevolg dat de Franse Schaakbond verwikkeld is geraakt in een langdurig rechtsgeschil.’

Waarom was er zo’n anti-Feller propaganda tijdens de periode dat wij werd beschuldigd?

‘Tijdens het Europees Kampioenschap in Aix-les-Bains haalden ze de nationale televisie en richtten ze daarbij alle aandacht op de Feller-affaire. Ze probeerden ook de vechtlust van Sébastien te breken met hun dagelijkse propaganda tijdens het kampioenschap. Zo liet bijvoorbeeld de website van de Franse Schaakbond nooit de uitslagen van Feller zien. Helaas voor hen is Sébastien, die nog steeds populair is in Frankrijk, mentaal sterk en liet hij het beste resultaat zien van de Franse spelers op dat toernooi.

(…) Als je niet bekend met het Franse schaakleven is dit een onbegrijpelijk verhaal, maar vanaf het moment dat de beschuldigingen werden geuit zijn er veel onjuiste en onrechtvaardige zaken gebeurd. Zo werd bijvoorbeeld Feller enkele dagen voorafgaand aan het Franse Top-12 toernooi gestraft. Waarom niet daarna? Misschien deden ze dat om zo tegelijkertijd het team Evry te straffen, dat een serieuze concurrent was voor het team Clichy, dat is het team van de heer Moingt?

Zoals je zult begrijpen is deze affaire niet zo simpel. Er is een domme, paranoïde sfeer ontstaan in het schaken, dat het leven van de beschuldigde spelers verwoest. Dit verdienen ze niet!’, aldus delen uit het interview.

4. De Franse kampioenschappen 2011

Op de universiteit van Caen wordt van 14 tot 27 augustus 2011 het Frans Kampioenschap 2011 gehouden. Het is een round-robin toernooi. Bedenktijd bedraagt 40 zetten in 90 minuten, gevolgd door 30 minuten voor de rest met een increment van 30 seconden per zet vanaf de eerste zet. Om vals spelen moeilijker te maken worden de zetten op het internet geplaatst met een vertraging van een bepaalde hoeveelheid tijd. De hoofdscheidsrechter is Françis Delboë, de scheidsrechter bij de nationale kampioenschappen bij heren en vrouwen Stéphane Escafre.

De deelnemers zijn in volgorde van eindstand 1. Vacher Lagrave (2722), 2.-5. Fressinet (2698), Bacrot (2710), Istratescu (2645), Feller (2666), 6. Edouard (2587), 7./8. Bauer (2637), Dorfman (2578), 9.-11. Hamdouchi (2628), Le Roux (2517), Bricard (2502) en 12. Tkachief (2537).

Daarnaast worden er andere toernooien georganiseerd voor amateurs. Het is niet zo belangrijk maar wel aardig om te weten, dat op zondagmorgen de organisatoren met een vervelende verrassing te maken kregen. Er waren 230 klokken gestolen…

In de eerste ronde moet Feller spelen tegen Fressinet. Volgens WhyChess van 22 augustus staat op de website van de Franse Schaakbond dat Fressinet heeft verklaard dat dit Franse Kampioenschap plaatsvindt in een ‘erg koele sfeer’. Hij vervolgt: ‘Er is één speler in het bijzonder tegen wie het heel moeilijk is te schaken en dat maakt het kampioenschap moeilijker dan gewoonlijk. Twee maanden geleden werd hij geschorst en nu die zaak onder de rechter is, is dat een heel gevoelige situatie …’

Er is een 30-minuten ‘anti-vals spelen regel’ die de zetten van het Kampioenschap op internet zet, maar Fressinet is een voorstander van een meer drastische maatregel, zoals toeschouwers verwijderen uit het kampioenschap.