Canon (38): Mister Chess, Hans Böhm

De bekendste schaker van Nederland is Jan Timman, vanwege zijn prestaties. Juist in zijn tijd gaf Hans Böhm de schaaksport bekendheid door zijn actieve optreden in de media.

Hans Böhm werd geboren op 15 januari 1950. In 1968 werd hij jeugdkampioen van Nederland. Samen met Timman reisde hij door Europa, langs open toernooien.

Zijn eerste grote successen kwamen in 1974 met een tweede plaats in Las Palmas, een derde plaats in het World Open in New York en een toernooizege in Zweden. Nog mooier werd 1975. Op het Nederlands kampioenschap scoorde Böhm zeven overwinningen en vier remises, maar werd geen kampioen omdat Timman een remise minder speelde. Een enorme verrassing was zijn gedeelde tweede plaats in het IBM-toernooi, achter Ljubojevic, maar voor o.a. Kavalek, Hübner, Timman en Sosonko. Het leverde Böhm zijn enige grootmeesternorm op. Ook werd hij dat jaar tot meester benoemd.

Böhm gaf zijn twee topjaren geen vervolg. Hij nam elf keer deel aan het Nederlands kampioenschap, waar hij een keer vierde en twee keer zesde werd. Die vierde plaats was in 1984, weer een goede jaar, want in het OHRA-toernooi in Amsterdam streed hij lang mee om de toernooizege en miste hij zijn tweede grootmeesternorm op een half punt.

In 1976 verwierf hij zich een plaats in het Guinness Book of Records door in een simultaanseance in Den Haag in 24 uur tegen 500 tegenstanders een score te halen van 86 procent. In 1988 in Wijk aan Zee verbeterde hij dat: 94 procent tegen 560 tegenstanders in 26 uur.

Hans Böhm begon al vroeg te schrijven, voor schaaktijdschriften, Elsevier, NRC Handelsblad en de GPD-kranten. In 2008 volgde hij Lex Jongsma op als schaakmedewerker van de Telegraaf. Hij schreef ongeveer twintig boeken over schaken. Nog belangrijker was dat Böhm een rustige uitstraling heeft die hem zeer geschikt maakte voor presentaties op radio en tv. Al sinds 1972 geeft hij commentaar voor diverse omroepen. In de periode 1986-90 verscheen hij zelfs regelmatig op het NOS-journaal, vanwege WK-matches Karpov-Kasparov en de opmars van Timman naar de wereldtop. Uniek in de schaakgeschiedenis was het radioprogramma Man en Paard van KRO-programmamaker Jos Timmer, zelf een clubschaker. Van 1978 tot 1992 maakten Böhm en Timmer iedere week een uitzending van een halfuur, vaak met live een telefoontje naar Timman.

Het programma had gemiddeld 200.000 luisteraars. Böhm treedt ook al tientallen jaren op als explicateur bij toernooien.

De lijst van bijdragen van Böhm aan de schaaksport is onuitputtelijk. Hij was adviseur in de organisatie van de toernooien van Interpolis, VSB, OHRA, Hoogovens en de KRO-tweekampen. Hij bedacht en presenteerde tal van cursussen op tv of video. Hij was adviseur bij diverse bioscoopfilms over schaken, waaronder in 1995 Lang leve de Koningin van Esmé Lammers (kleindochter van Max Euwe), die een Gouden Kalf won. Böhm is ambassadeur van de Schaakkaravaan, een basisschoolproject van het Max Euwe Centrum, en werkt mee aan tal van andere projecten van het MEC en de KNSB.

Hans Böhm werd in 1993 benoemd tot Lid van Verdienste van de KNSB. In 1996 ontving hij de Max Euwe Ring, vanwege zijn verdiensten voor het Nederlandse schaken. In 1999 werd hij erelid van de schaakclub Rotterdam, waarmee hij zeventien keer kampioen van Nederland was geworden. In 2011 werd Böhm benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau, vanwege dertig jaar schaakpropaganda. Het moge duidelijk zijn waarom zijn bijnaam Mister Chess luidt.

Hier vindt u de website van Hans Böhm.

Bekijk hier circa 220 partijen Hans Böhm: