De Telegraaf schaakrubriek 24 september 2011
Hans Böhm
Het Grandprixtoernooi te Khanty Mansiysk in Siberië is gewonnen door de Rus Peter Svidler, die in de finale zijn landgenoot Alexander Grichuk versloeg in een minimatch over vier partijen (2,5-1,5). Beide finalisten krijgen een vrijticket voor de volgende WK-cyclus maar Svidler kreeg er nog 120.000 Dollar bij. De strijd om de derde plaats, en ook een ticket WK2012, ging tussen Vassili Ivanchuk en Ruslan Ponomariov, beiden uit de Oekraïne en dat derde ticket won Ivanchuk (ook met 2,5-1,5).
Het was het toernooi van Svidler, hij won zijn meeste tweekampjes snel en doeltreffend en wist kleine foutjes goed af te straffen. Het langste duurde nog de strijd tegen Ngoc Nguyen uit Vietnam, waarin de twee serieuze partijen in remise eindigden, de twee rapidpartijen van een half uur bedenktijd ook en Svidler pas toesloeg in de serie partijen met vijftien minuten per speler.
Grichuk beleefde een enerverender route naar de finale. Tegen Ivanchuk in de halve finale stond hij zelfs op de rand van verlies. De twee serieuze partijen waren op spectaculaire wijze remise geworden, de twee rapidpartijen werden door wit overtuigend gewonnen en we komen erin bij de eerste snelschaakpartij van 11 minuten en 10 seconden bonus per zet.
A. Grichuk – V. Ivanchuk, eerste snelschaakpartij.
Zwart heeft een stuk meer en die c-pion is goed onder controle. Vanwege de indirecte aanval van Tg7 op Kg1 zou het snel voorbij zijn als zwart hier 33…f4! doet. De witte koning komt in een matnet terecht na 34.c8D Lxc8 35.Lxg6 Lb7+ maar ook na 35.Lh6 Tf7 36.gxf De1+ 37.Lf1 Lf5 38.Dg5 Ld3 39.Dg2 Dxf1+ kan wit opgeven. Maar zoals dat zo vaak gaat in snelschaakpartijen met hoge inzet, de zenuwen kregen de overhand.
33…Txc7?? 34.Dxg6 Tc1+ 35.Lxc1
en zwart gaf in paniek op. Op het live beeldverslag zag ik Ivanchuk rondjes lopen om het schaakbord met de armen ten hemel geheven.
In de tweede snelschaakpartij stond Grichuk al snel gewonnen maar hij gunde een remise waardoor hij in de finale kwam.
Grichuk – Svidler, eerste partij finale.
Interessante stelling: wit heeft drie pionnen voor het stuk. Het staat ongeveer gelijk en wit kan kiezen tussen de spanning vasthouden met 24.b3 of de vereenvoudigende afwikkelingen 24.h3 Pa4 25.Pxc7 Dxg4 26.hxg4 Txc7 27.e6 Tc8 28.b3 Pc3 29.a3 of 24.h4 Pc4 25.h5 La5 26.Te4 Te7 27.hxg6 Dxe6 28.gxh7+ Kh8 29.Dxe6 Txe6 30.b3. Maar Grichuk blies zijn damevleugel op met
24.Td1 Pa4! 25.h3 Pxb2 26.Td5 Lb6 27.Td6 Pc4 28.Df5 Tf7 29.De4 Pxd6 30.exd6 Pf8
en met een toren achter en een geblokkeerde d-pion gaf wit op. De andere drie partijen hield Svidler met vaste hand remise.
De strijd om de derde plaats werd als volgt beslist:
R. Ponomariov – V. Ivanchuk, tweede partij.
We zitten hier net na de openingsfase en deze stelling is niet onbekend dus Ponomariov heeft zich hierop voorbereid en in plaats van de eerder gespeelde zetten 15.Dg4+ en 15.Tb1 te doen brengt hij een nieuwtje:
15.Dd3!? Pc5 16. Dg3+ Kh8 17.Dxe5 fxe5 18.Pf3 a6 19.Lc4 Pxe4 20.Pxe5 f6 21.Pf3 Lf5 22.h3 b5 23.Lb3 Pc3 24.Pd4 Ld3+ 25.Kg1 a5 26.Kh2 a4 27.Ld1 Lc4 28.a3 Tad8 29.Pc6 Td2 30.Lf3 Txf2
Wit heeft niets bereikt, is volledig teruggedrongen en staat een pion achter. Dat nieuwtje zal geen navolging krijgen.
31.Thc1 Pa2 32.Te1 Tc8 33.Te7 Pc3 34.Pb4 f5 35.Tae1 Tg8 36.T7e5?! Le2 37.Txf5? Lxf3 38.Txf3 Tgxg2+ 39.Kh1 Th2+ 40.Kg1 Pe2+ en wit gaf op.
Naast alle kritiek die de huidige voorzitter van de wereldschaakbond FIDE, Kirsan Iljumzinov uit Kalmukkië, over zich heen krijgt, zijn er onder zijn voorzitterschap ook wel goede ontwikkelingen te melden. Het gaat over de berichtgeving vanuit Khanty-Mansiysk. Sinds de media radio en televisie min of meer zijn weggevallen voor de schaaksport, om hun moverende redenen, heeft het internet deze denksport omarmd. Daar was tijdens dit Grandprixtoernooi de voorlopig ultieme uitvoering van te beleven. De partijen werden live gebracht, zowel op het schaakbord als met diverse beelden vanuit de speelzaal zodat de zenuwen konden worden meebeleefd. Er was begeleidend commentaar van experts in diverse talen. En daarbovenop liet de supercomputer Houdini zijn koele berekeningen en evaluaties zien tijdens de overpeinzingen van de spelers. Als dit de standaard wordt is er een grote sprong voorwaarts gemaakt.