Schaakrubrieken 24 september 2011
Schaaksite.nl is een site voor iedere geïnteresseerde in het schaken.
Daarom mag aandacht voor de schaakrubrieken in de landelijke en regionale bladen niet ontbreken. Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken.
Intro
Het Parool
In deze aflevering ook de schaakrubriek van 17 september 2011.
Het geheugenpaleis
Afgelopen week veel aandacht voor het nieuwe boek van de Amerikaanse wetenschapsjournalist Joshua Foer . Titel: Het geheugenpaleis – De vergeten kunst van het onthouden.
Max Pam besteedde er aandacht aan in zijn boekenrubriek in HP/DE TIJD.
Joshua Foer liet zich zo gek krijgen om mee te doen aan de Amerikaanse geheugenkampioenschappen – en won. Zijn boek over het onthouden van de gekste dingen is even geestig als erudiet.
Enkele citaten uit zijn boekbespreking:
‘Als kind had ik al een tamelijk goed geheugen. Ik was in staat lange reeksen cijfers te onthouden, wat mijn moeder deed verklaren dat ik een fotografisch geheugen bezat. Ook toen ik ging schaken, had ik veel baat bij mijn geheugen. Maar op mijn tiende liep ik een zware hersenschudding op ten gevolge van een auto-ongeluk. Veertig jaar later zou ik een hersenbloeding krijgen, waarvan ik overigens herstelde. Misschien had die niets te maken met die eerdere hersenschudding, maar een goed geheugen heb ik allang niet meer. Ik kan nog wel moeiteloos allerlei herinneringen uit het verleden oproepen, compleet met de meest onwaarschijnlijke details, maar bij een partijtje Memory met mijn zoon maak ik geen enkele kans. Met dat schaken is het trouwens niets geworden, maar dat schaken en geheugen iets met elkaar te maken hadden, wist ik al vroeg.’
(…)’Naar het geheugen en het denken van schakers is veel onderzoek gedaan, onder meer door de Nederlandse psycholoog A.D. de Groot, die er internationale roem mee heeft verworven. Veel van dat wetenschappelijke voorwerk vond ik terug in Het geheugenpaleis – De vergeten kunst van het onthouden. (De oorspronkelijke titel luidt overigens: Moonwalking with Einstein, The Art and Science of Remembering Everything.)
(…)´ Foer brengt een ode aan het geheugen, dat na de uitvinding van de boekdrukkunst in het ongerede is geraakt .Ineens was het niet meer nodig een heel boek uit je hoofd te leren. Wat je ven niet meer wist kon je vanaf die tijd gewoon opzoeken. Zo werd de menselijke kennis uitgebreid, maar het maakte ook lui.´
(Max Pam legt nog uit dat Madjesoomalops een verbastering is van maatjesrolmops)
De Volkskrant, het Vervolg, zaterdag 24 september
INTERVIEW
Joshua Foer werd de Amerikaanse geheugenkampioen. Veel onthouden verrijkt je leven, vindt hij. Het uitbesteden van het geheugen aan de computer en Google verarmt ons. ’Een app die een boom herkent. Ik vind dat armoedig.’ Door Peter Giesen
Enkele citaten uit het interview:
‘ Ze noemen zichzelf geheugenkampioenen. Meervoudig kampioen Ben Pridmore, de Johan Cruijff van de geheugensport, kent de eerste 50 duizend cijfers achter de komma van het getal pi uit zijn hoofd. Ook mindere goden laten verbazingwekkende staaltjes zien. Ze reproduceren een lijst met duizend willekeurige cijfers, of de exacte volgorde van een zojuist geschud spel kaarten.
Wetenschapsjournalist Joshua Foer (1982) stuitte in 2005 op de Amerikaanse geheugenkampioenschappen. Hij verwachtte dat de deelnemers idiot savants zouden zijn zoals Dustin Hoffmann in de film Rainman. Maar ze bleken helemaal niet over uitzonderlijke mentale gaven te beschikken. Als je zes dagen per week een uur oefent, kun jij het ook, zeiden ze tegen Foer. Hij nam de uitdaging aan en een jaar later was hij Amerikaans geheugenkampioen.’
(…)’In de laatste eeuw is het idee van stampen, van feiten leren, bijna een vies woord geworden in het onderwijs. Het argument is: we vergeten die feiten toch, waarom zou je ze dan leren? Maar leerlingen vergeten die feiten vanwege de manier waarop het onderwijs is ingericht. Een van de best bewezen principes van de cognitieve wetenschap is spaced learning. Als je wilt dat dat mensen informatie onthouden, dan moet je die informatie geven, een tijdje met rust laten, ernaar terugkeren, weer een tijdje met rust laten, enzovoorts. In het onderwijs zie je juist het tegenovergestelde: we proppen informatie in één blok, we blokken voor een examen en de volgende dag wordt gezegd: oké, je hoeft het niet meer te weten.’
Boekhandel Athenaeum
Zie ook een boekrecensie op de site van boekhandel Athenaeum te Amsterdam.
Van der Leeuwlezing
Op 28 oktober houdt Joshua Foer de Van der Leeuwlezing in Groningen.
World Cup
Ook deze week weer aandacht voor de World Cup in Khanty Mansiysk. Op Chessvibes weer een prachtige cartoon van Diaz waarin hij de problemen bij de FIDE rond het wereldkampioenschap krachtig uitbeeldt!
Kom over de brug!
Kom over de brug! Een bijzondere aflevering in de serie Schaken en Schilderkunst met een actie voor het Koningin Wilhelmina Fonds: Sta op tegen kanker.
Hans Ree
Zijn rubriek ‘Ponomariovs klacht ’ begint met:
‘Bijna een maand zijn de laatste vier overlevenden van het World-Cuptoernooi in Chanty-Mansiysk geweest. In de finale van de uitputtingsslag versloeg Peter Svidler zijn goede vriend Alexander Grisjtsjoek en daarna zei hij dat hij over de finish had moeten kruipen: ‘Mijn moed was weg, mijn handen begonnen te trillen’.
Hij kreeg natuurlijk veel complimenten, maar zei dat hij vooral blij was met de lovende woorden van Grisjtsjoek, die had gezegd dat Svidler het hele toernooi goed gespeeld had,ook in de finale tegen hemzelf. Het is een prachtig jaar voor Svidler, die vorige maand ook al kampioen van Rusland werd, voor de zesde keer in zijn leven.
Grisjtsjoek was niet bedroefd, en had daar ook weinig reden toe, want eigenlijk stond er in die finale niet veel op het spel. Als finalisten waren Svidler en Grisjtsjoek al geplaatst voor het kandiatentoernooi in 2012 en se speelden alleen nog voor de eer en het geld. Svidler won 120.000 dollar en Grisjtsjoek 80.000 dollar, waarvan in beide gevaleen 20 procent naar de FIDE gaat.´
Hij behandelt de partij Emil Sutovsky – Vasili Ivantsjoek, World Cup, derde ronde.
De schaakopgave deze week is een stelling uit de partij Dimitar Marholev- Arkadij Rotstein, Livigno 2011. Zie hieronder.
Oplossing:’ 1.Dc1 Een moeilijke zet, omdat het oog naar voren kijkt. Zwart gaf op, want er is geen goede verdediging tegen 2. Th6+.’
Gert Ligterink
Zijn rubriek Weer beste prestatie uit carrière voor Svidler begint met:
‘Het gebeurt niet vaak dat een speler binnen een maand tweemaal kan vaststellen dat hij de beste prestatie uit zijn carriere heeft geleverd. Halverwege augustus zei Peter Svidler dat hij waarschijnlijk nooit eerder zo goed had gespeeld als in het door hem gewonnen supersterk bezette kampioenschap van Rusland. Afgelopen maandag zei hij het opnieuw na zijn triomf in het World Cuptoernooi in Chanty Mansisk.´
Voor de volledige rubriek, de behandeling van de partijen Kamsky – Svidler en Grisjoek – Svidler en het naspelen hiervan …. Volgt nog.
Hans Böhm
Zijn rubriek Grandprixtoernooi begint met:
Het Grandprixtoernooi te Khanty Mansiysk in Siberië is gewonnen door de Rus Peter Svidler, die in de finale zijn landgenoot Alexander Grichuk versloeg in een minimatch over vier partijen (2,5-1,5). Beide finalisten krijgen een vrijticket voor de volgende WK-cyclus maar Svidler kreeg er nog 120.000 Dollar bij. De strijd om de derde plaats, en ook een ticket WK2012, ging tussen Vassili Ivanchuk en Ruslan Ponomariov, beiden uit de Oekraïne en dat derde ticket won Ivanchuk (ook met 2,5-1,5).
Het was het toernooi van Svidler, hij won zijn meeste tweekampjes snel en doeltreffend en wist kleine foutjes goed af te straffen. Het langste duurde nog de strijd tegen Ngoc Nguyen uit Vietnam, waarin de twee serieuze partijen in remise eindigden, de twee rapidpartijen van een half uur bedenktijd ook en Svidler pas toesloeg in de serie partijen met vijftien minuten per speler.
Voor de volledige column klik hier.
Bab Wilders
Voor zijn schaakrubriek met een tweezet van Pilchenko, met boekbesprekingen en een analyse van de partij Aljechin – Junge klik hier.
Johan Hut]
Zijn rubriek Niemand weet wie kampioen wordt begint met:
´Welke club wordt dit seizoen kampioen van Nederland? Van tevoren was dat moeilijk te voorspellen, de uitslagen van de eerste ronde maken het nog moeilijker.
Regerend en viervoudig landskampioen HSG was ondanks het wegvallen van de sponsor toch nog wel favoriet, schreef onder anderen John van der Wiel op Schakers.Info. Daarbij keek hij naar de gemiddelde rating, maar hij wist kennelijk niet dat de Hilversumse grootmeesters slechts enkele wedstrijden zullen meespelen. Met drie invallers ging HSG vorige week thuis met maar liefst 3-7 ten onder tegen De Stukkenjagers uit Tilburg, nota bene de ploeg met de laagste gemiddelde rating. Dat was niet alleen te wijten aan het ontbreken van de sterkste spelers. HSG had nog steeds op zes van de tien borden een ratingoverwicht, maar de Tilburgers hadden een goede dag en bij de Hilversummers ging er een en ander mis. Een boeiende partij was die tussen Herman Grooten (De Stukkenjagers) en Jop Delemarre (HSG), twee spelers die vooral bekendstaan als trainers van nationale topjeugd. In het commentaar van Grooten op Schaaksite.nl klinkt dan ook wat trainersjargon door.´
Voor de volledige rubriek, de behandeling van de partij Delemarre – Grooten en het naspelen hiervan klik hier.
Henk Prins
In de rubriek van vorige week was een gedeelte (in de krant) weggevallen. Voor schaakliefhebbers was het daarom raden waar het over ging. De partij kon echter wel nagespeeld worden. De weggevallen tekst: “In het Russische Khanty-Mansiysk vindt plaats de strijd om de World Cup Schaken . Via minimatches tussen spelers gaat alleen de winnaar door naar de volgende ronde. Een systeem dat bij tennis normaal is, maar dat bij schaken bijzonder is. De strijd begon eind vorige maand met 128 grootmeesters. Vandaag wordt de eerste partij van de finale gespeeld tussen twee personen.”
Inmiddels is de wedstrijd afgelopen. De winnaar werd, zoals verwacht Peter Svidler. In de finale won Svidler van Grisjtsjoek, beiden komen uit Rusland. Om de derde en de vierde plaats van de wereldbeker streden Ivantsjoek en Ponomariov, beiden uit de Oekraïne. Ivantsjoek won de tweekamp en werd hiermee derde. De finale en de strijd om plaats drie en vier ging over vier partijen. Bijzonder is dat zowel Svidler als Ivantsjoek hun eerste zwartpartij won. Twee hoogtepunten van deze schaakpartijen wil ik laten zien.
In de partij Grisjtsjoek- Svidler staat Grisjtsjoek een pion voor. Hij speelde nu de blunder 18. Pd6? Svidler rook zijn kans: 18. ….Pb6! 19. Txf7!? Txf7 20. Pxf7 Kf7 21. Pg5+ Kg8 22. Pxe6 (Materieel staat het nu gelijk, zwart heeft een paard voor drie pionnen, positioneel staat zwart beter.) 22. …Dc8 23. Dg4 Ta7 24.Td1 Pa4 25. h3? (Kost een pion en de partij.) 25. …Pxb2 26. Td5 Lb6 27. Td6 Pc4 28. Df5 Tf7 29. De4 Pxd6 30. exd6 Pf8 en 0-1.
In de partij Ponomariov tegen Ivansjoek is zojuist 35….Tg8 gespeeld. Wit speelde 36. Te5 om de pion op f5 te winnen. Beter had hij 36. Td7 kunnen spelen. Na 36. Te5 speelde zwart 36. ….Le2. (Als 36. Td7 was gespeeld is nu 37. Td2 mogelijk.) 37. Txf5? (Dit verliest geforceerd.) 37. …Lxf3 38. Txf3 Tgxg2+ 39, Kh1 Th2+ 40. Tg1 Pe2+ en 0-1
Max Pam, 17 september 2011
Zijn rubriek ‘David Navara, de vriendelijke nerd’ begint met:
‘In het Siberische Khanty Mansiysk, wordt na een slijtage slag, de World Cup betwist door twee Russen (Grisjoek en Svidler) en twee Oekraïners (Ivantsjoek en Ponomariov). Mijn sympathie gaat echter uit naar David Navara, de 26-jarige Tsjech, die een prachtig toernooi heeft gespeeld en die nogal ongelukkig in de kwartfinale werd uitgeschakeld. Toegegeven, met sympathie kom je niet ver in de topsport, maar het doet toch wel goed dat sommige grootmeesters zich nog kunnen gedragen als een gentleman. Navara is een verlegen mens, de vriendelijkheid zelve. Als logicus studeerde hij af aan de Universiteit van Praag en je zou hem misschien een nerd kunnen noemen. Misschien is hij een beetje wereldvreemd, maar als dat zo is, is hij wel een wereldvreemd mens met manieren.’
Hij behandelt uitgebreid enkele fragmenten uit de partij van Navara tegen Moiseenko die zo’n bijzondere ontknoping kreeg dank zij het sportieve optreden van Navara. Vervolgens behandelt hij twee partijen van Navara tegen Grisjoek.
Max Pam, 24 september 2011
Zijn rubriek ’Kasparov nog steeds de grootste’ begint met:
‘ In de tijd dat Karpov wereldkampioen was , en ook nog daarna, werd vaak gezegd dat eigenlijk Bobby Fischer de sterkste schaker ter wereld was. Fischer zelf vond dat trouwens ook. Omdat Fischer nooit meer speelde, begon zijn claim ten slotte op gebral te lijken.
Na Karpov kwam Kasparov, maar die zette -42 jaar oud – in 2005 een punt achter zijn actieve schaakloopbaan. Niettemin beschouwen velen hem nog altijd als de sterkste schaker ter wereld. Ja, als Kasparov terugkwam, dan zou je wel eens wat zien. Na zijn afscheid stortte Kasparov zich in de politiek. Met heel wat minder succes, want zijn grote vijand Poetin is nog steeds aan de macht. Maar anders dan Fischer speelt Kasparov heel sporadisch nog wel eens een partij, en dat is genoeg om de mythe in stand te houden dat hij nog steeds De Grootste is. Hoewel een mythe… ‘
Hij behandelt de partijen Grisjoek – Svidler en Ponomariov maar ook de partij Kasparov – Vachier Lagrave (snelschaakpartij). Hieronder het eind van deze partij.( Ze speelden twee snelschaakpartijen en Kasparov won met 1,5 – 0,5)
57. g5-g6! En nu is het alles beslissend. 57…f7xg6 58 e7xd8D+ Td6xd8 59 f6-f7+ en zwart gaf op.
Rini Kuijf
Uit zijn rubriek ‘Dagschaak’ opgave A5590 voor beginners en B5590 voor gevorderden.
