De echte 'Master' heet Carlsen
Nadat de laatste ronde in Bilbao twee spelers op de gedeeld eerste plaats bracht, moest er een barrage aan te pas komen om te bepalen wie de Chessmasters finale op zijn naam mocht schrijven. Dat werd uiteindelijk Magnus Carlsen (foto toernooisite), nadat hij de tweede partij van de tiebreak tegen Vassily Ivanchuk had weten te winnen.
In de reguliere partijen moest Carlsen met zwart hard werken om zich Nakamura van het lijf te houden. De Amerikaan had in een klassiek Damegambiet steeds een dikke plus, waarmee hij zelfs een pion won. Maar het voordeel in het resterende eindspel bleek te weinig te zijn om daadwerkelijk zaken te kunnen doen. Carlsen verdedigde zich zeer secuur en hield de stelling uiteindelijk toch relatief gemakkelijk binnen de remisemarge. Ivanchuk kwam ondertussen tegen Aronian ook niet in de buurt van een overwinning. Na een weinig veelbelovende opening voor wit, ontstond een stelling waarin op geen enkele wijze op winst gespeeld kon worden. Het kon ook niet uitblijven dat er een puntendeling volgde, hoewel die nog op komische wijze tot stand kwam. Ivanchuk liet een lelijke dreiging toe om vervolgens remise door eeuwig schaak te geven.
Ondertussen had Anand het geschonden blazoen nog enigszins dragelijk gemaakt door Vallejo Pons te verslaan. Met een paar aardige tactische wendingen won hij een mooie pion en toen de Spanjaard verzuimde om wits verst opgerukte vrijpion op d6 onschadelijk te maken, tikte Anand het eindspel adequaat uit.
De eindstand werd nu:
1-2. Magnus Carlsen, Vassily Ivanchuk 15
3-5. Hikaru Nakamura, Levon Aronian, Viswanathan Anand 12
6. Francisco Vallejo Pons 10
Dat betekende dat er nog een tiebreak zou volgen tussen Carlsen en Ivanchuk, waarin met versneld tempo een beslissing geforceerd moest worden. In de eerste partij kwam Carlsen al snel aan het ‘roer’ te zitten. Zijn drukstelling leverde materiaalwinst op van een toren tegen een kwaliteit en een pion. Maar Ivanchuk slaagde erin om met een paard en een pion de toren van Carlsen in bedwang te houden en toen hij alle pionnen van het bord had weten te ruilen, berustte deze in remise. In de tweede partij zagen we opnieuw dat Carlsen, deze keer met de zwarte stukken, al snel ‘de leiding’ nam in de partij. Wit had zich enkele verzwakkingen in zijn koningsstelling gepermitteerd en hoewel het nog een tijdje duurde eer de Noor zijn stukken op de ideale velden wist te krijgen, werd spoedig duidelijk dat er vroeg of laat een beslissende klap zou vallen. Ivanchuk wist het allemaal niet meer bij elkaar te houden en boog het hoofd toen Carlsen een paardoffer op h3 had voorbereid dat niet meer uit de stelling was te halen. Zover kwam het niet eens, want de Oekraïner erkende zijn meerdere in Carlsen die daarmee de Chessmastersfinale toch dik verdiend op zijn naam heeft geschreven.
Gezegd moet worden dat Ivanchuk aanvankelijk de smaakmaker van het toernooi was en dat Carlsen maar langzaam op gang kwam. In de tweede turnus liet hij zich van zijn beste kant zien en daarmee bevestigde hij zijn status als nummer een van de wereld.
Zeer teleurstellend was het optreden van de Indiër Viswanathan Anand. Hij verloor een paar keer op een verontrustende wijze en voorafgaand aan de laatste ronde stond hij zelfs laatste in de stand. Een wereldkampioen onwaardig. Het pleit voor hem dat hij er nog even voor ging zitten en de rode lantaarn overdroeg aan zijn directe tegenstander Vallejo Pons. Van de andere twee deelnemers Levon Aronian en Hikaru Nakamura kunnen we zeggen dat hun optreden wisselvallig was. Laatstgenoemde speelde lange tijd mee om de eerste plaatsen, maar hij deed zichzelf tekort in ronde 9 door door zijn vlag te gaan in een betere stelling.
Hieronder de analyses van de belangrijkste momenten uit de laatste ronde en de tiebreak. De rest van mijn bevindingen kunt u naspelen via de viewer.
35. Pf1?! Na een heleboel ‘geschuif’ begaat wit een grote onnauwkeurigheid. [Na een zet als 35. Te1 moet zwart maar zien hoe hij verder komt.] 35… De7 Carlsen lijkt op hetzelfde idee te spelen, maar hij profiteert niet helemaal. [Met 35… d5! 36. Pxc5 Dg5 kon zwart zich groot voordeel verschaffen. Door de ongedekte positie van de witte toren op g1 is de truc met … Pxh3 niet uit de stelling te halen.] 36. Pfg3? Maar na deze zet is het wel snel voorbij. [Opnieuw 36. De3! om pion c5 onder schot te houden, was noodzakelijk.]
36… d5! Nu het dominante paard op e4 wordt verdreven, krijgt zwart alles in de aanval. 37. Pxf5 Txf5 38. Pc3 Dh4 Met het reusachtige paard op f4 kan wit de problemen niet meer het hoofd bieden. De dreiging … Pxh3, gevolgd … Dxh3, Th2 en … Dxf3 is niet uit de stelling te halen.
39. Kh2 Dit helpt niet, maar er viel niets meer te verzinnen. [Een voorbeeld van een matvariant is: 39. Pd1 Pxh3 40. gxh3 Dxh3+ 41. Th2 Dxf3+ 42. Thg2 [42. Tgg2 Df1+ 43. Tg1 Dxg1#] 42… Dh3+ 43. Th2 Txg1+ 44. Kxg1 Tf1#] 39… Dg3+ 0-1
30. P3xd4 cxd4 [Op 30… Pxh5 volgt 31. Pc6! Tb2+ 32. Kxc3 Txf2 33. Pce7+ Kh8 34. g7+ Pxg7 35. Txg7 met winst.]
31. Th8+! Een originele wending. 31… Kxh8 32. g7+ Kg8 33. gxf8D+ [Veel nauwkeuriger is 33. Pe7+ Kh7 34. gxf8P+! Een noodzakelijke minorpromotie. [Foutief is 34. gxf8D? wegens 34… Tb2+ 35. Kd1 [35. Kc1?? Pd3+ 36. Kd1 Td2#] 35… c2+ 36. Kd2 c1D+ 37. Kxc1 Pd3+ 38. Kd1 Pxf2+ met een remisemechanisme omdat de witte koning niet kan ontsnappen op straffe van een matbeeld na 39. Ke1 Pd3+ 40. Kf1?? Tf2#]] 33… Kxf8 34. Pxd4
34… Pd5?! Na deze zet blijft wits sterke vrijpion op d6 behouden. [Zwart kon zich beter verdedigen met 34… Tb2+! 35. Kxc3 Tb6 en pion d6 is ten dode opgeschreven, waarma de winst nog ver weg is.] 35. Pb5 Tc8 36. Tg4 a5 37. Pc7 Pxc7
38. Tc4! Ke8 39. dxc7 En hier gaf Vallejo Pons de pijp aan Maarten. 1-0
Alle fragmenten en partijen via de viewer:
P.S. De toernooiwebsite was dinsdagavond niet bereikbaar.
