Ilyumzhinov – Karpov (1)

Ilyumzhinov – Karpov (1)

De inleiding op de uitspraak van het Hof van Arbitrage voor Sport

Eens in de vier jaar wordt de nieuwe president van de FIDE verkozen. Zo ook in 2010, waar het gaat om Kirsan Ilyumzhinov en zijn uitdager Anatoly Karpov. Zoals dat altijd gaat tijdens verkiezingen beschuldigen de kandidaten elkaar over en weer van het nodige.

De aanleiding voor een mega geschil was een probleem in de Russische Schaakbond. De voorzitter van de Raad van Toezicht van die bond droeg Ilyumzhinov voor als kandidaat voor het presidentschap van de FIDE. Echter, enkele weken later droeg de voorzitter van de Raad van Bestuur van diezelfde bond Karpov voor. Dat nu kan niet, want een nationale bond kan op grond van de statuten van de FIDE slechts één kandidaat voordragen. Wie heeft de Russische Schaakbond nu rechtsgeldig voorgedragen? Wie is in de Russische Schaakbond de baas: de voorzitter van de Raad van Toezicht of de voorzitter van de Raad van Bestuur?

Het kan niet anders dan dat de Russische Schaakbond een van de kandidaten ongeldig heeft voorgedragen, of wie weet beide kandidaten. Iedereen begrijpt dat een ongeldige voordracht een benoeming in de weg staat. Het belang lijkt dus groot te zijn uit te zoeken welke voordracht rechtsgeldig is. Dat is dus de inzet van een gigantische juridische procedure. Volgens de president van de Europese Schaakunie, Silvio Danailov, in zijn interview van 4 november 2011 op WhyChess/ChessBase, heeft deze procedure de FIDE officieel € 900.000 gekost. Als het waar is, is dat een onvoorstelbaar hoog bedrag.

Als het om zo’n enorme bedrag gaat – geld dat beter aan toernooien had kunnen worden besteed – is het interessant het geval nader te onderzoeken. Het gevolg is een uitspraak van het Hof van Arbitrage voor Sport die uitblinkt in haar eenvoud. Door de emoties, grote belangen en loopgravenmentaliteit konden de betrokkenen dit zelf niet bedenken. Zij hadden daar een buitenstaander voor nodig.

Overzicht van aantekeningen

1. De presidentsverkiezingen voor de FIDE
2. Een inleiding op een Russisch drama
3. De opvatting van Arkady Dvorkovich
4. De schaakkoningin

1. De presidentsverkiezingen voor de FIDE

Eens in de vier jaar wordt de nieuwe president van de FIDE verkozen. De verkiezing vindt plaats tijdens de Schaakolympiade.

Voor de verkiezingen van 2010 zijn er twee kandidaten, de op dat moment regerende president, Kirsan Ilyumzhinov, en zijn uitdager, Anatoly Karpov. De uiterste datum voor het inleveren van een verkiezingslijst is 28 juni 2010 om 24.00 uur, tijd van Athene.

De lijst van Kirsan Ilyumzhinov bestaat uit:

1. President: Kirsan Ilyumzhinov, genomineerd door Rusland, Argentinië en Mexico

2. Plaatsvervangend president: Georgios Makropoulos, genomineerd door Griekenland

3. Vicepresident: Lewis Ncube, genomineerd door Zambia

4. Vicepresident: Beatriz Marinello, genomineerd door Chilië en Brazilië

5. Secretaris-generaal: Ignatius Leong, genomineerd door Singapore

6. Penningmeester: Nigel Freeman, genomineerd door Bermuda.

De lijst van Anatoly Karpov bestaat uit:

1. President: Anatoly Karpov, genomineerd door Frankrijk, Duitsland en Zwitserland

2. Plaatsvervangend president: Richard Conn jr, genomineerd door de Verenigde Staten van Amerika

3. Vicepresident: dr. Aguinaldo Jaime, genomineerd door Angola

4. Vicepresident: prof. dr. Alisa Maric, genomineerd door Servië

5. Secretris-generaal: Abd Hamid Majid, genomineerd door Maleisië

6. Penningmeester: Viktor Kapustin, genomineerd door Oekraïne.

Op 29 september 2010 om 12.00 uur plaatselijke tijd vindt in Khanty-Mansiysk, Rusland, de verkiezing plaats voor het mandaat 2010 – 2014. De stemming neemt twee uren in beslag. Ilyumzhinov wint met 95 stemmen tegen Karpov 55. Vier jaar eerder was de uitslag Ilyumzhinov 96 tegen Bessel Kok 54.

2. Een inleiding op een Russisch drama

Het drama begon met twee verschillende Russische voordrachten voor het nomineren van een kandidaat als president van de FIDE voor de termijn 2010 – 2014.

De eerste voordracht gebeurde op 21 april 2010 toen Arkady Dvorkovich, in zijn hoedanigheid als voorzitter van de Raad van Toezicht van de Russische Schaakbond, Kirsan Ilyumzhinov nomineerde. De tweede vond plaats op 14 mei 2010. Alexander Bakh, als voorzitter van de Raad van Bestuur van de Russische Schaakbond, nomineerde Anatoly Karpov.

Welke voordracht voor de nominatie is geldend? Wie is bevoegd de voordracht te doen namens de Russische Schaakbond? De Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur zijn namelijk twee afzonderlijke organen. Men kan niet stellen dat de ene raad hoger of belangrijker is dan de andere. Voor de bevoegdheid iemand te nomineren moet men de statuten van de Russische Schaakbond raadplegen. Echter, die geven kennelijk daartoe geen uitsluitsel. Probeer de brand dan maar te blussen als beide partijen hun gelijk opeisen, en de belangen groot zijn.

Op de bijeenkomst van de Raad van Bestuur van 14 mei waren zeventien (sommige bronnen zeggen achttien) van de 32 afgevaardigden aanwezig, en Kasparov als gast. Kasparov gaf aan dat de beslissing van 21 april ‘niet rechtsgeldig’ was. Op 14 mei verkozen de afgevaardigden Karpov als kandidaat voor de Russische Schaakbond.

Daarop claimden van hun kant de aanhangers van Ilyumzhinov de verkiezing als niet rechtsgelding omdat ondanks de aanwezigheid van het quorum, de vergadering niet werd voorgezeten door de voorzitter van de bond. Dvorkovich zelf legde de situatie uit aan www.Gazata.ru: ‘Beide vergaderingen waren niet rechtsgeldig. Op de vergadering van 21 april was geen quorum aanwezig, op de vergadering van 14 mei ontbrak de voorzitter van de Bond’.

De president van de FIDE, Kirsan Ilyumzhinov, was bij geen van deze vergaderingen aanwezig en betreurde de situatie. Hij vergeleek deze met de scheuring tussen de FIDE en Professional Chess Organization (de PCA), zij het dat in het geval van de Russische Schaakbond het gaat om een interne aangelegenheid op het niveau van een bond. In 1993 scheidden namelijk Kasparov en Nigel Short zich af van de FIDE en richtten een eigen vereniging op de PCA, die zou bestaan tot 1996.

3. De opvatting van Arkady Dvorkovich

Op Chessdom van 14 mei 2010 staat een interview met Arkady Dvorkovich dat gaat over de kandidatuur van de Russische Schaakbond voor het presidentschap van de FIDE. Het interview is geplaatst op www.Gazeta.ru. In die bond is Dvorkovich voorzitter van de Raad van Toezicht en Alexander Bakh is voorzitter van de Raad van Bestuur.

Vraag: Bestond er een mogelijkheid een vergadering van de Raad te beleggen op één gezamenlijke plek?

Antwoord Dvorkovich: Op grond van de statuten van de Bond roept de voorzitter van de Raad van Toezicht haar leden op voor een vergadering op een bepaalde locatie. We stelden de voorzitter van de Raad van Bestuur, A. Bakh, op de hoogte waar de vergadering zou plaatsvinden.

Helaas verstuurde hij de uitnodiging niet naar alle leden van de Raad. Op dezelfde dag telefoneerden mijn medewerkers enkele uren voorafgaand aan de vergadering met de leden van de Raad van Toezicht. Helaas, over de kandidatuur van het presidentschap van de FIDE kan de voorzitter van de Raad van Toezicht geen vergadering beleggen. Ik weet zeker dat er een kans bestaat dat we er uit komen, maar dat vereist betrokkenheid met het schaken en niet met het behartigen van persoonlijke belangen.

Vraag: Kunnen we stellen dat er onder deze omstandigheden een verdeeldheid bestaat in de leiding van het Russische schaken?

Antwoord Dvorkovich: In de eerste plaats bestaan er bij mijn collega’s verschillen over een aantal onderwerpen. In de tweede plaats beschikken zij over andere informatie, waardoor wordt verklaard waarom mijn beslissing niet is uitgevoerd. Dit is een situatie van eens, maar nooit weer. We komen er wel uit, anders zal de Bond niet in staat zijn haar taken uit te voeren, waardoor de ontwikkeling van het schaken wordt beschadigd. We moeten onze gekwetste gevoelens opzij zetten, we moeten constructief met elkaar samenwerken.

Vraag: Bent u in staat te reageren op het argument van A. Karpov in het licht van de toestand van het schaken in Rusland en van die in de wereld?

Antwoord Dvorkovich: Ja, dat kan ik. De afgelopen jaren hebben we gedaan wat noodzakelijk was. Het schaken is nu niet op orde. Er komen grote veranderingen in de politiek, en de beslissing om K. Ilyumzhinov te nomineren was gebaseerd op de gesprekken met hem en zijn team over de noodzakelijke veranderingen. En hij is daar klaar voor. Er is een ontwerp-programma dat in de nabije toekomst openbaar wordt gemaakt en dat de steun zal vinden in de schaakwereld. Het beleid moet worden veranderd, inclusief de mensen die het moeten uitvoeren. Professioneel schaak heeft niet voldoende sponsors. Maar ons werk van de afgelopen maand laat zien wat er kan veranderen onder de voorwaarden die ik zonet vertelde.

Karpov beschuldigde ook de Russische Schaakbond dat die geen aandacht schenkt aan zijn kandidatuur die door veel nationale bonden wordt gesteund. Alles wordt beslist op de Algemene Vergadering van de FIDE in september in Khanty-Mansiysk en we zullen zien wie voor hem stemmen. Ik denk dat veel Bonden Anatoly zullen steunen gelet op zijn autoriteit in de wereld. Maar, Kirsan is een meer gezaghebbende figuur in de schaakwereld, als je let op het FIDE lidmaatschap als zijn geheel. Voor elke schaakfunctionaris is het onaanvaardbaar te zeggen dat het ene land belangrijker is dan het andere. Alle landen moeten voor hem gelijk zijn.

Vraag: Vindt u het vreemd dat Karpov voor een ander land uitkomt?

Antwoord Dvorkovich: Ja, dat vind ik vreemd. Persoonlijk ben ik daar niet op tegen, en ik zal mijn collega’s oproepen daar geen punt van te maken als de heer Karpov voor een andere Bond uitkomt. Dit is mijn mening. Op grond van de statuten van de FIDE kan een Bond zo handelen. En in dit geval zijn er minimaal twee kandidaten. Buiten hen zie ik tot nu toe niemand anders. Mijn mening is dat het goed is verschillende kandidaten te hebben en niet slechts één.

Er bestaat weinig tijd voor een oplossing voor het probleem van de Russische Schaakbond omdat de deadline voor de kandidatuur voor het presidentschap van de FIDE 20 juni is. We zullen de komende dagen de statuten van de Russische Schaakbond registreren, wat onze vergaderingen rechtsgeldig maakt. Daarna vindt een vergadering plaats van de Raad van Toezicht. We kijken ernaar uit om met onze collega’s in gesprek te gaan, en dat zij het algemeen belang hoger zullen achten dan hun eigen gekwetste persoonlijke gevoelens. We gaan ervan uit dat de statuten aan het eind van de volgende week worden geregistreerd. Daarna duurt het nog twee weken om een nieuwe vergadering te plannen. Als we de agenda van de Raad van de Toezicht openbaar maken aan de media, kunnen we over twee weken beginnen te vergaderen. Dat wil zeggen dat we op tijd kunnen beginnen. De officiële kandidaat die wordt voorgedragen is Kirsan, hoewel er collega’s zijn die deze voordracht ongeldig vinden.’

4. De schaakkoningin

De dame op de foto van de vergadering van de presidentiële raad in Tromso, 24-25 juli, naast Makropoulos is de schaakkoningin, Alexandra Konstantinovna Kosteniuk (1984, Perm in Rusland). Zij is wereldkampioen bij de vrouwen 2008-2010. Uit dien hoofde was zij lid van de presidentiële raad van juli 2010.

Alexandra is lid van de groep ‘Kampioenen voor Vrede’, een groep van 54 beroemde elite atleten die zich door de sport hebben verbonden om de vrede te dienen. Onder de titel ‘Schaken voor Leiderschap en Creativiteit’ heeft die groep onder leiding van Kosteniuk een programma in het leven geroepen voor jonge Arabische vrouwen in Palestina.

Zie het volgende filmpje over haar:

In het volgende artikel geef ik de volledige vertaling van de uitspraak van het Hof van Arbitrage voor Sport.