Sekse-discriminatie bij het schaken?
Sekse-discriminatie bij het schaken?
Wereldkampioenschap schaken vrouwenteams 2011
De Amerikaanse Schaakbond heeft niet de financiële middelen een team te laten deelnemen aan het Wereldkampioenschap schaken vrouwenteams 2011 dat wordt gehouden in Mardin, Turkije. De bond meent dat de verblijfskosten moeten worden gedragen door de organisatie en niet door een schaakbond. Is er sprake van sekse-discriminatie?
Overzicht van aantekeningen
- Het Wereldkampioenschap
- De e-mail van de Turkse organisatie
- Het verzoek van de Amerikaanse Schaakbond
- De toelichting van de Turkse Schaakbond
- Mededeling Amerikaanse Schaakbond
- Bestuurlijke afweging
- Gender
- Gender en schaken
1. Het Wereldkampioenschap
In Mardin, Turkije, van 17 tot 28 december 2011 organiseert de Turkse Schaakbond met steun van de provincie Mardin, het Wereldkampioenschap schaken vrouwenteams 2011.
Het is aangenaam vertoeven in Mardin, maar men moet in december wel een dikke jas meenemen. De stad heeft een van de oudste kloosters ter wereld (de oudste in de stad werd ruim 400 jaar voor Chr. gebouwd) die nog steeds worden gebruikt. Men zegt dat de stad al 2000 voor Chr. tempels had.
In de heuvels bij de stad ligt lig het Deyrul Zafaran klooster. Van 1160 tot 1932 was dat de residentie van de Syrisch-Orthodoxe Patriarch. Deelnemers aan het kampioenschap die van oudheid en geschiedenis houden kunnen voldoende genieten; er zijn Romeinse, Arabische en Byzantijnse bouwwerken. De stad is gebouwd op een vulkaan en heeft 65.000 inwoners.
2. De e-mail van de Turkse organisatie
Van: Cengiz İnce
Verzonden: donderdag, 3 november 2011 2:53 AM
Onderwerp: Wereldkampioenschap schaken vrouwenteams
Belangrijkheid: Hoog
Beste deelnemers uit alle landen,
Het Organisatiecomité van het Wereldkampioenschap schaken vrouwenteams brengt u op de hoogte van een mededeling over een nieuwe sponsoring.
In dit geval bieden we u een korting aan op de hotelkosten voor vier (4) spelers + één (1) reserve speler/teamcaptain en voor één (1) hoofd van de delegatie voor elke bond. In totaal voor zes personen.
De nieuwe kortingsprijzen zijn:
Hotels: ERDOBA ELEGANCE HOTEL, vijf sterren (elf nachten)
dubbele kamer € 40 per dag per persoon, € 440 + € 70 (vervoer) = in totaal € 510
enkele kamer € 60 per dag per persoon, € 660 + € 70 (vervoer) = in totaal € 730.
Extra spelers en deelnemers uit elk land moeten de volgende prijzen betalen voor de accommodatie:
Hotels: ERDOBA ELEGANCE HOTEL, vijf sterren (elf nachten)
driedubbele kamer € 60 per dag per persoon, € 825 + € 70 (vervoer) = in totaal € 895
dubbele kamer € 90 per dag per persoon, € 990 + € 70 (vervoer) = in totaal € 1.060
enkele kamer € 120 per dag per persoon, € 1.320 + € 70 (vervoer) = in totaal € 1.390.
De individuele bordprijzen zijn:
De prijzenpot van in totaal € 6.000 wordt als volgt verdeeld:
– elke speler van het team eerste prijs € 750
– elke speler van het team tweede prijs € 500
– elke speler van het team derde prijs € 250
Met vriendelijke groet,
IO Cengiz INCE
Turkse Schaakbond 2011 WWCTC
Toernooi directeur
3. Het verzoek van de Amerikaanse Schaakbond
De Amerikaanse Schaakbond heeft de volgende e-mail gestuurd naar de organisatie van het Wereldkampioenschap.
Gönderme Tarihi: Pazartesi 07 Kasım 2011 10:04
Konu: RE: Women’s World Chess Team Championship
Aan het Organisatie comité
We hebben dit kampioenschap begroot op grond van de reglementen van het vorige teamkampioenschap voor vrouwen dat werd gehouden in China. Daar werd elk team voorzien van drie dubbele kamers en geen kosten gedurende het kampioenschap. We hebben zeven individuele deelnemers, vijf speelsters, een trainer en een Coach (n.b. met hoofdletter geschreven, pdg). Ieder van heeft een enkele kamer nodig. Indien u bereid bent aan deze voorwaarden te voldoen, te weten drie enkele kamers zonder kosten, drie enkele kamers voor € 60 per nacht, en een aanvullende kamer voor € 120, zijn wij bereid deel te nemen aan het kampioenschap. Laat u ons alstublieft zo spoedig mogelijk weten of dit aanvaardbaar is, zodat wij de nodige voorzieningen kunnen treffen. De eerder meegedeelde kosten voor deelname gaan ver boven onze begroting, vandaar dat we niet in staat zijn deel te nemen. Echter, als u dit voorstel aanvaardbaar acht, zijn we wel in staat deel te nemen.
Met vriendelijke groet,
Bill Hall
Algemeen directeur
United States Chess Federation
4. De toelichting van de Turkse Schaakbond
Toelichting van de heer Ali Nihat Yazici, president van de Turkse Schaakbond en vicepresident van de FIDE:
De Amerikaanse Schaakbond heeft haar aanvraag niet op tijd ingestuurd voor deelname aan het Wereldkampioenschap schaken vrouwenteams. Op het FIDE congres in Krakow maakten zij hiervan al een politiek punt, vervolgens gevolgd door een e-mail.
Zij proberen te onderhandelen, zelfs nadat we de hotelprijzen al hebben verlaagd door een aanvullende sponsor te vinden. Ze begrijpen niet dat dit een sportevenement is, zij denken dat ze op een Grote Bazaar zijn waar zij kunnen onderhandelen…
5. Mededeling Amerikaanse Schaakbond
De Amerikaanse Schaakbond heeft definitief beslist door geen team te zenden naar het Wereldkampioenschap schaken vrouwenteams dat wordt gehouden in Mardin, Turkije. De bond heeft de organisatie ingelicht in een brief met de volgende inhoud.
Aan de heer Ali Nihat Yazici, leden van het Organisatie comité, en belanghebbenden:
Na zorgvuldige afweging van de vele belangen en verschillende onderwerpen waarmee wij zijn belast, heeft de Amerikaanse Schaakbond besloten niet in te gaan op de uitnodiging voor deelname aan het Wereldkampioenschap schaken vrouwenteams 2011.
Een van de grootste zorgen was het principe dat, hoewel de procedures voor de kwalificatie voor deelname aan het Wereldkampioenschap schaken vrouwenteams dezelfde zijn als die voor het Wereldkampioenschap schaken, zijn de reglementen voor de voorwaarden niet gelijk. We menen dat dit een ongepaste afwijking is in geslacht en hopen dat dit onderwerp in de nabije toekomst wordt behandeld. We wensen u veel succes toe met het kampioenschap.
Met vriendelijke groet,
Bill Hall
Algemeen Directeur
United States Chess Federation
(Source: Chess-News.ru / ChessToday.net)
6. Bestuurlijke afweging
Besturen is knopen doorhakken. Kiezen tussen verschillende terechte belangen. Stel dat u de volgende afweging moet maken.
Een simpel kostenplaatje voor zeven personen deelname aan kampioenschap vrouwenteams in Mardin:
USA – Mardin, reiskosten 7 x € 1.500 = € 10.500
Hotelkosten: 7 x € 1.390 = € 9.740
Totaal € 20.000.
Ook heeft u aanvragen liggen voor iets voor jeugdschaak, een bijdrage voor een tijdschrift voor schaken, verbetering website, een een of ander kampioenschap, een tweekamp tussen Giri en Kasparov, een symposium voor bestuurders van schaakverenigingen, of een symposium voor scheidsrechters etc. Uw budget is beperkt. Niet alle meer dan noodzakelijke dingen voor de schakers kunnen worden uitgevoerd. Er moet worden gekozen: het ene wel, het andere of de rest niet. Er zijn geen sponsors. Overigens, u heeft wel de kosten betaald voor de deelnemers aan het Wereldkampioenschap mannenteams, of die kosten werden betaald door die organisatie.
Wat kiest u? Hoe motiveert u dat? En hoe gaat u met de publicitaire druk om (vernietigende, anonieme commentaren op forums, etc.) nadat u heeft gekozen? En hoe gaat u om met claims van advocaten over sekse-discriminatie? Durft u nog wel te beslissen? Wilt u nou nog wel bestuurder zijn?
7. Gender
Het onderwerp sekse-discriminatie is al tientallen jaren bekend. Daar hebben vrouwen voor moeten strijden, denk aan Aletta Jacobs (1854-1929), wier buste staat in de Oude Kijk in ’t Jatstraat in Groningen.
Onze (groot)ouders hebben het nog meegemaakt dat in Nederland een vrouw werd ontslagen wanneer zij ging trouwen. En, dat een vrouw die precies hetzelfde werk deed als een man, (aanzienlijk) lager werd betaald. We kunnen ons dat vandaag niet meer voorstellen, maar die tijd ligt nog niet zo ver achter ons. Pas sinds 1994 kennen wij de Commissie Gelijke Behandeling, een onafhankelijke commissie, waar men kan klagen over een ongelijke behandeling.
Er zijn meer sluipende verschillen waar we ons niet of onvoldoende van zijn bewust. Denk bijvoorbeeld aan de rijen voor de toiletten bij een concert of in een museum. De rij bij vrouwen is aanzienlijk langer. In Amerika hebben wetenschappers vastgesteld dat gemiddeld gesproken vrouwen meer tijd besteden aan toiletbezoek dan mannen. In de eerste plaats brengt de natuur met zich mee dat vrouwen vaker naar toilet moeten dan mannen. Bovendien is een vrouw door haar kleding meer tijd kwijt. Met deze verschillen tussen man en vrouw moet men rekening mee houden. Dat kan door meer toiletvoorzieningen te maken voor vrouwen dan mannen. Als in Amerika een gebouw wordt ontworpen moet een architect daarmee rekening houden. Doet hij dat niet, is sprake van wanprestatie. En dat geldt ook voor publieke toiletten. De gemeente wordt direct aangeklaagd.
Eigenlijk zou ook de schaakwereld zich dit verschil moeten realiseren. En zou een vrouw bij klassiek schaak bij het begin bijvoorbeeld twee minuten meer bedenktijd moeten krijgen dan een man…
8. Gender en schaken
Ik kan me dan ook het probleem van de Amerikaanse Schaakbond wel voorstellen. Het onderwerp sekse-discriminatie is daar veel verder ontwikkeld dan elders. Amerikaanse bestuurders moeten daarmee rekening houden.
Het is dan ook begrijpelijk dat de Amerikaanse bestuurders voorzichtig zijn. Zij willen de rekening dan ook bij de organisatie leggen, of bij de FIDE. De FIDE moet bij het toewijzen van een kampioenschap aan een organisatie betere voorwaarden opstellen. Het is ongewenst dat in het ene geval zus en in het andere geval zo wordt gehandeld. Waarom neemt de organisatie alle kosten wel op zich als het gaat om een mannentoernooi, maar waarom niet bij een vrouwentoernooi? Het gevolg van het onderscheid is dat vrouwen worden achtergesteld op mannen. In die zin is het een onderwerp voor het bestuur, de politiek, en wellicht uiteindelijk voor de Amerikaanse rechter of Commissie Gelijke Behandeling. Een leuk onderwerp voor een scriptie voor een student.
Laat ik direct duidelijk stellen dat ik volledig voor gelijke behandeling van mannen en vrouwen ben, maar je moet wel opletten om niet in de val van de positieve discriminatie te lopen. Je kan toch onmogelijk vrouwen een tijdsvoordeel gaan toekennen enkel en alleen omdat ze vrouw zijn en meer tijd op het toilet doorbrengen. Als je daarmee begint, wat doe je dan met volgende gevallen :
– rolstoelgebruikers.
– mensen met een visuele handicap.
– mensen met een doktersattest dat ze blaasproblemen hebben.
– …
Gaan we voor al deze groepen een wetenschappelijke studie laten maken om na te gaan hoeveel tijd ze procentueel meer doorbrengen op het toilet in vergelijking met een normale, gezonde man ?
Het spijt me Pieter, je hebt soms goede voorstellen, maar dit is meerdere bruggen te ver (de brug van dit voorstel ligt volgens mij in Groningen in plaats van in Arnhem).
P.S. Het zou leuk zijn moesten ook enkele vrouwen op dit voorstel reageren.
Als vrouwen zo graag gelijk behandeld willen worden, laat ze dan maar deelnemen aan het Algemene Wereldkampioenschap. Er bestaat immers, in tegenstelling tot wat u hierboven beweert, geen Wereldkampioenschap voor mannenteams. Het gaat derhalve om volstrekt andere evenementen en niet om vergelijkbare tegenhangers.
Dit artikel slaat de spreekwoordelijke plank mis. Wellicht zouden mannen zich gediscrimineerd moeten voelen omdat zij slechts aan één wereldkampioenschap mee mogen doen?
Ik ben net als Erik volkomen voor gelijke behandeling, maar wel graag voor iedereen.
De titel van het artikel bevat een vraagteken. Ik heb niet geschreven dat sprake is van sekse-discriminatie. Wel heb ik aangegeven dat het onderwerp moeilijker is dan men zo op het eerste gezicht meent. Ter illustratie en om over na te denken, gaf ik het voorbeeld van de potty parity. Zie voor meer informatie: en.wikipedia.org/wiki/Potty_parity
Het probleem of al dan niet sprake is van sekse-discriminatie is opgelost indien de wereldkampioenschappen voor vrouwen worden afgeschaft.
Echter, zolang onder auspiciën van de FIDE wereldkampioenschappen voor vrouwen worden georganiseerd, mag men zich wel degelijk afvragen of vrouwen worden achtergesteld in de mogelijkheid daaraan deel te nemen. Het gaat om het betalen van de verblijfkosten. Want de deelnemers zelf kunnen die niet betalen (terwijl ze wel hun land vertegenwoordigen).
Het gaat om de vraag of het weigeren daarvan valt toe te rekenen aan 1. de FIDE, 2. de organisatie of 3. de desbetreffende schaakbond. Met dit soort problemen heeft men wel te maken in Amerika maar niet in Turkije, voeg ik daaraan toe.
Naar aanleiding van je reactie, heb ik e.e.a. herlezen en ben nog altijd van mening dat het artikel duidelijk stelling neemt. Ik citeer de laatste alinea:
"Waarom neemt de organisatie alle kosten wel op zich als het gaat om een mannentoernooi, maar waarom niet bij een vrouwentoernooi? Het gevolg van het onderscheid is dat vrouwen worden achtergesteld op mannen."
Ik denk dat we veel te ver doorschieten in het ‘gelijk’ behandelen van vrouwen, zeker in de schaakwereld. Van achterstelling is al lang geen sprake meer.
Op de vraag wie dergelijke kosten voor zijn rekening moet nemen? De desbetreffende schaakbond, de spelers vertegenwoordigen immers de schaakbond. Of er bij een ander toernooi betere voorwaarden zijn, is niet relevant. Dat is puur een extraatje (en goed geregeld) van die organisatie. Vergelijk het met een rapidtoernooi waar alle deelnemers een gratis lunch krijgen, dat betekent niet dat ik bij het volgende rapidtoernooi kan eisen dat ik een lunch verzorgd krijg.
Aan de hand van een mededeling op enkele sites op 30 november jl. heb ik een artikel geschreven. Ik heb slechts willen volstaan met het tonen van begrip voor het probleem van de Amerikaanse schaakbond. Ik heb geprobeerd de kant van het verhaal van de Amerikaanse Schaakbond uit te leggen.
Het gaat om een zaak die een fundamenteel probleem bevat: namelijk de feitelijke onmogelijkheid voor een vrouw die zich volgens de procedures heeft gekwalificeerd, om deel te nemen aan het wereldkampioenschap. Als dat geen achterstelling is, weet ik het niet meer. Zoiets ligt in Amerika nu gevoelig. Ik ben benieuwd wie durft te schrijven dat dit geen achterstelling is. Dit is echt van een andere orde dan het al of niet aanbieden van een lunch aan de deelnemers (want die hebben het toernooi al bereikt!) op een rapidtoernooi, of het al of niet aanbieden van allerlei spiegeltjes en kraaltjes op een toernooi.
Het gaat er nu om hoe dit probleem op te lossen. Want het probleem doet zich nu voor, en zal zich in de toekomst vaker voordoen (en wie weet ook bij de KNSB). De oplossing weet ik ook niet. Wel ben ik het met de Amerikanen eens dat dit in eerste instantie op een bestuurlijke, politieke manier moet worden opgelost. Het was dan ook terecht dit aan de orde te stellen op het FIDE-congres in Krakow. En misschien is de oplossing dan wel dat kampioenschappen voor vrouwen moeten worden afgeschaft, of dat er iets anders wordt verzonnen dat de gendertoets kan doorstaan (bijvoorbeeld de plicht van de bonden de verblijfkosten voor hun rekening te nemen). Het vereist studie, en levert een lang artikel op.
De aanhef van mijn artikel is een vraagteken. Het slot een uitnodiging om over dit onderwerp een scriptie te schrijven. Ik ben benieuwd wie zich hieraan durft te wagen.
Indien een kampioenschap voor vrouwen wordt afgeschaft, is schaken wat de top betreft een mannen-aangelegenheid. Dan gaat het geld van de schaakbonden wat betreft reis- en verblijfkosten naar de mannen, en hebben vrouwen het nakijken. Dan heb je feitelijke ongelijkheid, denk maar aan de potty parity. En krijg je het beginsel van ‘Iedereen heeft het recht onder de bruggen van de Seine te slapen.’
Bij alleen een algemeen kampioenschap hebben vrouwen niet het nakijken, ze kunnen meedoen aan het algemeen kampioenschap. Bij fysieke sporten is een algemeen kampioenschap nadelig voor vrouwen, ze zijn kansloos tegen de mannen.
Bij een denksport als schaken zijn duels tussen vrouwen en mannen een faire krachtmeting. Een man is geen betere denker dan een vrouw.
Vrouwentoernooien, wat mij betreft afschaffen. Ik vind ze net zo onzinnig als toernooien waar alleen maar mannen aan mogen meedoen. Gelukkig zijn die toernooien er ook niet.
Over discriminatie gesproken. Een meisje in de Nederlandse damesjeugdtop wordt enorm verwend door de KNSB. Ze krijgt een NK, ze krijgt uitzendingen naar jeugd EK, jeugd WK, ze krijgt toptraining. Ze kan een tweelingbroer hebben met evenveel of meer talent. Die krijgt veel minder aandacht van de KNSB. Hij heeft het nakijken.
Wat een raar verhaal, Pieter.
Wat Paul-Peter zegt is allemaal al een betere weergave van zaken.
Maar veel meer to-the-point: Hoe kun je van discriminatie spreken als er geen mannen aan het toernooi (mogen) meedoen. Nou vind ik het op zich prima dat er een vrouwen-WK is, maar het is toch echt een apart toernooi, met een apart budget. Als toernooi kun je geen geld uitgeven wat je niet hebt.
Dat het algemene WK een hoger budget heeft, lijkt mij logisch. Er doen meer mensen aan mee en heeft veel meer exposure, waardoor ze ook eerder meer sponsoring hebben. Het zou pas discriminatie zijn als vrouwen bij dat toernooi andere voorwaarden krijgen! Maar ik maak me sterk dat Polgar en Hou Yifan gewoon dezelfde voorwaarden hadden bij dat toernooi…
Waar het om gaat is dat het ongeoorloofd is dat geld voor de sport feitelijk alleen wordt besteed aan mannen. Als de Amerikaanse Schaakbond wel de reis- en verblijfkosten vergoedt voor wereldkampioenschappen – waarvan op grond van de prestaties nu alleen maar mannen voor in aanmerking komen – is er een probleem als de bond de reis- en verblijfkosten niet vergoedt voor vrouwen die willen deelnemen aan het wereldkampioenschap voor vrouwen.
Wat er ook van zij, de bond zal ervoor moeten zorgen dat ook vrouwen de kans krijgen deel te nemen aan wereldkampioenschappen voor vrouwen. Dat begrijpt die bond. En, omdat die bond geen geld heeft, probeert die bond de rekening te leggen bij de organisatie van het wereldkampioenschap. Want, in het verleden werden de reis- en verblijfkosten van vrouwen kennelijk wel vergoed. Dat is de reden waarom de Amerikaanse schaakbond dit onderwerp agendeert voor de FIDE.
Een bond die alleen geld besteed aan mannen omdat deze nu eenmaal betere sportprestaties leveren, doet aan sekse-discrimatie. Het houdt geen rekening met het feit dat vrouwen kennelijk minder kunnen presteren dan mannen, wat daarvan verder ook de reden is. Zo simpel is dat.
En hoe zit het met Afro-Amerikanen, homosexuelen en moslims Pieter? Hoeveel geld besteedt de Amerikaanse bond b.v. aan de gay games?
Pieter, eerlijk gezegd vind ik dat er maar 1 aan sekse-discriminatie doet: en dat ben jij!
Vrouwen kunnen helemaal niet minder presteren in schaken. Ik noem als voorbeeld altijd Judith Polgar, ooit nummer 8 van de wereld en gevreesd door iedere topschaker. Lees bijvoorbeeld het stuk van Alexandra Kosteniuk over vrouwenschaak. Ik heb gelezen dat 96% van de verschillen te verklaren is door het aantal spelers. Er zijn simpelweg zoveel meer mannen die schaak spelen, dat de kans op een wereldtopper ook dusdanig veel groter is. Dit heb ik altijd gedacht, maar er blijkt dus ook onderzoek naar gedaan te zijn.
Vrouwenschaak bestaat dus niet omdat vrouwen slechter zijn: maar om vrouwen te stimuleren.
Verder herhaal ik mijn punt dat vrouwen geen andere condities krijgen dan mannen bij toernooien waar ze allebei meedoen, zoals de genoemde World Cup.
"Zo simpel is dat"
Dimitri,
Een bond hoeft niet extra geld te geven voor lesbisch-, homo-, biseksueel- of transgender kampioenschappen. Want wat schaakprestaties betreft is er geen verschil tussen het spel van een homo of dat van een hetero man. Ook is er geen verschil tussen het spel van een blanke man of dat van een zwarte man.
Iets anders is wanneer een organisatie een homo wil weren, of een Afro-Amerikaan. Dat is wel discriminatie.
Martin G.
Stel, de Amerikaanse schaakbond vergoedt jaarlijks de reis- en verblijfkosten van spelers die willen meedoen aan vier top internationale toernooien. Uiteraard is het selectiecriterium dat het moet gaan om de besten. En wat blijkt? Alleen maar mannen komen in aanmerking. Simpel omdat zij de sterkste zijn. Als dit altijd het criterium is, zullen vrouwen dus nooit in aanmerking komen om deel te nemen aan een buitenlands toernooi. Het geld van de Amerikaanse schaakbond voor internationale toernooien gaat dus altijd naar mannen.
Zie trouwens ook mijn reactie onder het artikel van Alina l’Ami onder ‘Seperate chess for WoMen?
"Want wat schaakprestaties betreft is er geen verschil tussen het spel van een homo of dat van een hetero man. Ook is er geen verschil tussen het spel van een blanke man of dat van een zwarte man."
Waar baseer je dit op Pieter?
Stel, de Amerikaanse schaakbond vergoedt jaarlijks de reis- en verblijfkosten van spelers die willen meedoen aan vier top internationale toernooien. Uiteraard is het selectiecriterium dat het moet gaan om de besten. En wat blijkt? Alleen maar mannen komen in aanmerking. Simpel omdat zij de sterkste zijn. Als dit altijd het criterium is, zullen vrouwen dus nooit in aanmerking komen om deel te nemen aan een buitenlands toernooi. Het geld van de Amerikaanse schaakbond voor internationale toernooien gaat dus altijd naar mannen.
Pieter, je zit hier mis. De rating is een criterium, niet het geslacht.
Is er een vrouw met de sterkte van Judit Polgár, dan krijgt ze van de bond echt alle kansen die bij haar rating past.
Aansluitend op mijn vorige opmerking: er zijn meer vrouwelijke dan zwarte grootmeesters. Er zijn zelfs meer vrouwelijke Aziatische dan zwarte grootmeesters. Dus waarom zou een vrouw wel geld moeten krijgen, maar een zwarte man die even goed is niet?
Dimitri, je raakt de kern.
De titel van de column kan je gemakkelijk vervangen door
Rassendiscriminatie bij het schaken?
Zie hoe je argumentatie van Pieter kan toepassen op ras:
Stel, de Amerikaanse schaakbond vergoedt jaarlijks de reis- en verblijfkosten van spelers die willen meedoen aan vier top internationale toernooien. Uiteraard is het selectiecriterium dat het moet gaan om de besten. En wat blijkt? Afro-Amerikanen komen niet in aanmerking. Simpel omdat andere rassen de sterksten zijn. Als dit altijd het criterium is, zullen Afro-Amerikanen dus nooit in aanmerking komen om deel te nemen aan een buitenlands toernooi. Het geld van de Amerikaanse schaakbond voor internationale toernooien gaat dus altijd naar andere rassen, blanken en Aziaten.
Dimitri, je raakt de kern.
De titel van de column kan je gemakkelijk vervangen door
Rassendiscriminatie bij het schaken?
Zie hoe je argumentatie van Pieter kan toepassen op ras:
Stel, de Amerikaanse schaakbond vergoedt jaarlijks de reis- en verblijfkosten van spelers die willen meedoen aan vier top internationale toernooien. Uiteraard is het selectiecriterium dat het moet gaan om de besten. En wat blijkt? Afro-Amerikanen komen niet in aanmerking. Simpel omdat andere rassen de sterksten zijn. Als dit altijd het criterium is, zullen Afro-Amerikanen dus nooit in aanmerking komen om deel te nemen aan een buitenlands toernooi. Het geld van de Amerikaanse schaakbond voor internationale toernooien gaat dus altijd naar andere rassen, blanken en Aziaten.
Paul-Peter Theulings,
Als je alleen rekening houdt met rating (wat ik noemde: sterkste zijn) is het gevolg dat vrouwen dus nooit kunnen deelnemen aan internationale toernooien. Tenzij ze zo rijk zijn dat ze hun reis- en verblijfkosten zelf kunnen betalen. Jij vindt dit normaal.
Echter, er zijn verschillen tussen mannen en vrouwen. Hoe dat komt en wat de invloed daarvan is op schaken, daarover bestaan verschillende theorieën. Ik laat het graag aan anderen over om dat uit te zoeken. Bepalend voor mij zijn de naakte, kale feiten: een gigantische onderprestatie van vrouwen bij het schaken. Gegeven die verschillen wordt het als (indirecte) sekse-discriminatie beschouwd als vrouwen op dezelfde manier worden behandeld als mannen.
Ik vertel niets nieuws, de wetenschap van gevolgen van verschillen tussen mannen en vrouwen is al een halve eeuw bekend. In de jaren ’60 van de vorige eeuw wezen o.a. de dolle Mina’s al op het feit dat in dezelfde omstandigheden vrouwen niet mogen worden vergeleken met mannen. Dit was niet alleen in Amsterdam bekend (waarop grootmeester Donner vervolgens reageerde door zich pestend uit te laten over magere schaakprestaties van vrouwen), over heel Europa en Amerika brak dit inzicht door. Ik moet er verder naar zoeken, maar ook bij de Raad van Europa, EU, VN, Unesco, IOC etc. etc. worden de gevolgen van die verschillen erkend als iets om rekening mee te houden. En vergeet Hillary Clinton, de minister van Buitenlandse Zaken van de VS, niet die opkomt voor vrouwenrechten.
Dit aspect van genderverschillen behoort tot het onderdeel van de algemene kennis over de samenleving waarover men moet beschikken. Desnoods kan elke medewerker Personeelszaken je dit verder uitleggen.
Zie voor een literatuuroverzicht vrouwen/sekse/sport en gender dat loopt van 1979 tot 2000/2001: www.nisb.nl/documenten/literatuurlijstvrouwelijkkader.htm Maar er is veel meer literatuur.
Dimitri raakt niet de kern. Want er bestaat geen verschil tussen mannen, wel relatieve verschillen, zoals rijk en arm, veel kansen en weinig kansen krijgen, wel of niet geboren worden met een bepaalde schaakgen etc.
Daar gaat het niet om bij het verschil tussen mannen en vrouwen.
Pieter:
"Als je alleen rekening houdt met rating (wat ik noemde: sterkste zijn) is het gevolg dat vrouwen dus nooit kunnen deelnemen aan internationale toernooien."
Suzan Polgar in schaaksite.nl/sekse-discriminatie-bij-het-schaken-2:
Dus, wat is mijn conclusie? Welnu, ik denk dat vrouwen evengoed als mannen kunnen schaken. Echter, als een vrouw wil slagen moet zij net zo hard werken en net zoveel offers brengen als mannen. Er is niet een andere manier. Er zijn geen excuses en die zouden er ook niet moeten zijn.
Het is duidelijk dat deze twee meningen lijnrecht tegenover elkaar staan.
Ik ben het eens met Suzan Polgar.