Nakamura neemt de leiding over
Hikaru Nakamura is na zes ronden de leider bij de London Chess Classic. Hij herstelde zich van zijn nederlaag tegen Carlsen met overwinningen op Anand en Howell. Er kan met nog drie ronden te gaan van alles gebeuren, want McShane, Kramnik en Carlsen staan net als de Amerikaan ook op plus twee, met een wedstrijd minder gespeeld. Nakamura heeft wel het voordeel dat hij een nog een relatief makkelijk programma heeft, hij speelt nog tegen Short en Adams.
In een toernooi met alleen de absolute wereldtop en vier Engelsen valt het te verwachten dat de thuisspelers op de onderste plaatsen staan, en voor Short, Adams en Howell is dit ook het geval. McShane speelt echter net als vorig jaar weer een heel goed toernooi. Tegen de wereldtoppers houdt hij goed stand en hij pakt zijn kansen tegen zijn landgenoten. Of cadeautjes, zie wat er gebeurde op de dag dat de Belgen sinterklaas vieren:
Er is weinig aan de hand hier, beide spelers kunnen moeilijk verder komen. Howell dacht echter een mooie combinatie te zien, gebaseerd op de latente zwakte van de onderste rij van zwart. 28. Lxa5 Txa5 29. Ted3 Dxe4 30. Txd6 Dxf4 31. Txd8+ Lg8 32. Lg6
Dit is het idee: er dreigt slaan op g8 gevolgd door Td8 mat en als zwart d8 dekt met Dc7, dan is T1d7 sterk. Er is echter nog een andere verdediging tegen de dreiging. 32… Dc4 Tot overmaak van ramp zou wit na 33.T1d7 Txa4 34.Lf7 Ta1+ 35.Kh2 Df4+ zelf mat gaan. 33. g3 Txa4 34. Te1 f5 35. Te7 f4 36. gxf4 Dxf4 37. Lf7 Dg5+ 0-1
Howell is een goede schaker, maar hij komt (te) vaak in tijdnood. Ook Nakamura wist te profiteren:
Zwart staat onder druk en moet iets doen tegen de dreiging Txb7. Dat kan met 29….f5 of 29….Td8 waarna hij kan blijven vechten. Howells verdediging is minder goed. 29… Pe6? 30. Txb7 Dxb7 31. Lxd5 Dc8 En nu zou het na 32.Lxa8 nog wel meevallen voor zwart, maar wit heeft sterker. 32. Lxh6! Ta6 33. Le3 Twee pionnen voor de kwaliteit, c5 gaat vallen en een eeuwige penning op e6. Hopeloze stelling voor zwart dus. 33… Td6 34. Lxc5 Txd5 35. Dxd5 Kf7 36. Le3 Da6 37. Dc4 Da8 38. d4 1-0
Belangrijker dan dit was de overwinning die Nakamura op Anand boekte. Hij stond slecht, waarschijnlijk verloren, maar dat was een ingecalculeerde risico, en het betaalde uit.
Anand – Nakamura
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 Lg7 4. e4 d6 5. Pf3 O-O 6. Le2 e5 7. O-O Pc6 8. d5 Pe7 9. b4 Pe8 De kritieke varianten zijn 9…a5 en 9….Ph5. Na de tekstzet krijgt wit wat hij wil in deze opening, desondanks wint zwart ook geregeld en Nakamura had wel zin in ‘alles of niets’. 10. c5 f5 11. Pd2 Pf6 12. a4 g5 13. Pc4
Vaak staat in de hoofdvariant het witte paard op d3 (om c5 voor te bereiden), maar c4 is een veel beter veld. 13… h6 13… f4 14. La3 g4 15. cxd6 cxd6 16. b5 Pe8 17. Lxg4 Dc7 18. Le2 f3 is Kramnik-Nakamura, Olympiade 2010, en nu doet de computer met genoegen 19.gxf3 (maar Kramnik durfde niet waarna een ongeveer gelijke stelling onstond). 14. f3 f4 Nu heeft zwart min of meer een tempo verloren, want f3 is veel nuttiger dan h6. 15. La3 Pg6 16. b5 dxc5 En ook dit is een concessie, maar anders komt with (ook) met a5, b6 etc. 17. Lxc5 Tf7 18. a5 h5 19. b6 g4 20. Pb5 cxb6 21. axb6 Het is duidelijk: wit heeft de slag gewonnen op de damevleugel. Maar daarmee nog niet de partij, want er is nog een andere vleugel… 21… g3
22. Kh1 Mijn computer vindt wit gewonnen staan, maar is het ook zo? Belangrijk voor de beoordeling van de stelling is wat er gebeurt als wit materialistisch is. 22. Txa7 Tb8 23. Kh1 (23. Ld6 Pxe4! 24. h3) 23… Lf8 24. d6 h4 25. Tg1 h3 geeft zwart goed tegenspel. Of 22. bxa7 Pd7 (22… Pxe4 23. fxe4 Dh4 24. hxg3 fxg3 25. Txf7) 23. Lb4 Dh4 24. h3 Pf6 25. Ld3 Lxh3 26. gxh3 Dxh3 27. De2 Ph4 28. Pbd6 Td7 29. Pb6 g2 en inmiddels vindt de computer dat het gelijk staat. Ik vermoed dat de supercomputer van Topalov wel iets voor wit zou kunnen vinden, maar voor een mens is het erg moeilijk. Anand kiest een practische oplossing: zo gauw een dame op h4 komt kan hij h2 dekken door zijn loper naar g1 te spelen. 22… Lf8 23. d6 a6 24. Pc7 Tb8 25. Pa5 Rustig 25.Dd2 lijkt me hier wel goed, met het idee Tfd1, Lf1 en als het kan h3. De zet van Anand valt ook wel wat voor te zeggen, al is het tijdrovend (want het paard staat op zich beter op c4 dan a5). 25… Kh8 26. Lc4 Tg7 27. Pe6 Lxe6 28. Lxe6
Normaalgesproken zou dit einde aanval zijn voor zwart. Je zet de loper op f5 of h3 (afhankelijk van de paarden van zwart) en hoe komt zwart er dan ooit nog door? 28… gxh2 29. Pc4? Dit heeft een tactisch bezwaar. 29… De8! Te veel ongedekte stukken bij wit… 30. Ld5 Na 30.Lh3 Db5 kan wit nog stukverlies voorkomen met 31.d7, maar het voordeel is dan weg. 30… h4 Maar nu is de belangrijke verdediger weg en is de zwarte aanval opeens heel gevaarlijk. 31. Tf2 h3 32. gxh3 Tc8 33. Ta5 Ph4 34. Kxh2
34…Pd7? Hier mist zwart een grote kans: 34… Pxd5! 35. exd5 Tg3! 36. Pd2 Txh3+! 37. Kxh3 Dh5 en wit heeft geen verdediging meer. 35. Lb4 Tg3 36. Df1 Dh5 37. Ta3 a5 38. Le1 Txc4 39. Lxc4 Lxd6
40. Txa5? Op de laatste zet voor de tijdcontrole gaat Anand opnieuw de fout in. Na 40. Td3 Lc5 41. Le6 Pf6 (41… Lxf2 42. Lxf2 Pxf3+ 43. Kh1! en er hangt van alles bij zwart) 42. Tc2 doet alles van wit mee in de verdediging, maar zwart heeft nog net een gelijkmaker in 42….Tg1! 40… Lc5 41. Le2 Het verschil is dat zwart nu na 41. Le6 Lxf2 42. Lxf2 Pxf3+ 43. Kh1 Pd2 wint wegens de dreigingen Df3+ en Pxf1. 41… Lxb6 42. Tb5 Ld4? 42… Lxf2 43. Lxf2 Pxf3+ 44. Lxf3 Dxf3 is hetzelfde als de partij. 43. Ld1? Nu had wit nog kunnen rommelen met 43. Td5, bijvoorbeeld 43… Pf6 44. Td8+ Kh7 45. Td6 Kg7 46. Txd4 exd4 47. Ld1 en winst is nog best een klus voor zwart. 43… Lxf2 44. Lxf2 Pxf3+ 45. Lxf3 Dxf3 46. Tb1 Tg6
Er dreigt Pf6xe4 en als wit dat met 47.Lh4 voorkomt staat hij na 47….Dxe4 twee pionnen achter. 47. Txb7 Pf6 48. Tb8+ Kh7 49. Tb7+ Kh6 0-1
Stand na zes ronden:
1 Nakamura 11/6
2/4 McShane, Kramnik, Carlsen 9/5
5/6 Anand, Aronian 6/5
7 Short 4/5
8/9 Howell, Adams 3/6
