Verschil tussen mannen en vrouwentopschaak

Het verschil tussen mannen en vrouwentopschaak

Persconferentie GM Adrian Mikhanchishin

Van 5 tot 20 september 2011 is in Shenzhen, China, de tweede ronde van het FIDE-Vrouwen Grand Prix gehouden. De totale prijzenpot bedraagt € 40.000, waarvan € 6.500 voor de winnaar.

De eindstand: 1. Hou Yifan (2578, China), 2. Anna Muzychuk (2545, Slovakije), 3. Ju Wenjun (2536, China), 4. Tan Zhongyi (2429, China), 5. Zhao Xue (2497, China), 6. Ruan Lufei (2477, China), 7. Munguntuul Batkhuyag (2465, Mongolië), 8. Elina Danielian (2517, Armenië), 9. Viktorija Cmilyte (2525, Litouwen), 10. Zhu Chen (2490, Quatar), 11. Ekaterina Kovalevskaya (2421, Rusland) en 12. Yildiz Betul Cemre (2308, Turkije).

De ervaringen van Adrian Mikhalchishin

Adrian Bogdanovich Mikhalchishin (1954, Oekraïne) is een grootmeester die momenteel speelt voor Slovenië. Hij is tevens voorzitter van de Trainercommissie van de FIDE. Van 1980 tot 1986 was hij trainer van Anatoly Karpov. Hij trainde onder meer Suzan Polgar, Maya Chiburdanidze, Alexander Beliavsky, Arkadij Naiditsch en Vassily Ivanchuk. Hij is momenteel coach van het Turkse vrouwenteam.

Op 16 september 2011, na de achtste ronde van het Vrouwen FIDE Grand Prix, geeft hij een persconferentie die gaat over schaaktraining. Journalisten mogen hem vragen stellen over het trainingsproces, historische vergelijkingen tussen beroemde vrouwelijke spelers zoals Maya Chiburdanidze, Judit Polgar en Hou Yifan. En over zijn verwachtingen over het kampioenschap tussen Hou Yifan en Humpy Koneru.

Het is altijd interessant kennis te nemen van de ervaringen van een trainer bij de vrouwen, vandaar dat ik hierna het verslag integraal weergeef dat Karlovich Anastasiya heeft geschreven op de site van de FIDE.

Vraag: Bestaat er een verschil in vrouwen en mannen trainingen?

Adrian Mikhalchishin: Natuurlijk is er een verschil. Het eerste deel van de voorbereiding is de voorbereiding van de opening. Mannen zijn erg geconcentreerd op sommige openingsvarianten, en zij gaan hun varianten als een gek onderzoeken. Ik kan hen vergelijken met mijnwerkers die alleen in verschillende richtingen graven. Ze proberen uiteindelijk iets te vinden. De voorbereiding van vrouwen is compleet anders. In de eerste plaats moeten zij vooral vertellen of zij een stelling wel of niet prettig vinden. Als de vrouwelijke speler een stelling krijgt die ze prettig vindt te spelen tegen een mannelijke speler, krijgt de man een groot probleem. Als een vrouw ergens van houdt is dat voor haar de strategie om te winnen.

Vrouwen gaan meestal niet tot in details, omdat zij een ander geheugen hebben. Je kunt geen enkel meisje overtuigen om 30 zetten te moeten herinneren, omdat je anders je baan kwijtraakt en zij een andere trainer gaat zoeken (lacht). Ze hebben een geheel andere instelling. Veel mensen vinden vrouwentennis interessanter in vergelijking met mannentennis. Hetzelfde geldt voor schaken. Partijen van vrouwen zijn soms interessanter dan partijen van mannen. Natuurlijk zit er meer tactiek in partijen van vrouwen.

Vraag: Is er een verschil tussen de voorbereiding van een normaal toernooi en dat van een Vrouwen FIDE Grand Prix?

Adrian Mikhalchishin: De rol van een algemene voorbereiding speelt een grote rol in het Vrouwen Grand Prix. Alleen diegene die op lange termijn op alle Grand Prix toernooien stabiele resultaten laat zien maakt kans om te winnen. De winnaar van het Grand Prix is de echte Wereldkampioen. Hou Yifan werd een winnaar van de Grand Prix en won ook het Wereldkampioenschap. Volgens mij is zij dubbel Wereldkampioen. Zij heeft bewezen de sterkste te zijn. Spoedig zal zij het kampioenschap spelen tegen Koneru. Hou Yifan lijkt psychologisch stabieler, omdat zij in stress situaties en in onplezierige situaties net zo goed kan presteren. Dit betekent dat zij beschikt over een belangrijke eigenschap om kampioen te zijn: het in staat zijn om pijn te lijden en niet te bezwijken onder druk.

Ook in haar voordeel staan de positieve resultaten van haar laatste partijen tegen Humpy Koneru.

Humpy bereidt zich buitengewoon serieus voor op deze ontmoeting tegen Hou Yifan, die een van meest getalenteerde wereldkampioen bij de vrouwen is sinds Maya Chiburdanidze. Voor Humpy hangt een groot deel meer af van praktische voorbereidingen voorafgaand aan het kampioenschap: zij moet eenvoudig in goede vorm zijn. Haar laatste toernooiresultaten waren uiterst mager, en laten zien onder wat voor druk zij zit. Daar komt bij, dat zij een ingewikkelde relatie heeft met haar nationale schaakbond.

Dat gezegd zijnde is zij de laatste twee jaar drastisch veranderd, en is zij socialer geworden. Zij heeft zelfs het punt bereikt dat zij is begonnen een lach te laten zien op haar gezicht. Haar verschillende Indische kleren zijn echte meesterstukken, vergeleken met de sportuniformen die Hou Yifan meestal draagt. Ik zag het afgelopen FIDE Grand Prix in Doha en ik moet zeggen dat ik het gevoel had dat Koneru wakker was geworden na haar desastreuze start, terwijl alle tekenen juist in haar voordeel wezen. Het is niet eenvoudig de kansen in een kampioenschap te evalueren. Zo op het eerste gezicht ziet de situatie er veel gunstiger uit voor Hou Yifan, maar in een kampioenschap als de spelers tegenover elkaar zitten, kunnen de zaken aanzienlijk veranderen. Vooral als Koneru haar slechte herinneringen tegen Hou Yifan kan vergeten.

Vraag: Kunt u de grootste vrouwentalenten bij het schaken beschrijven en met elkaar vergelijken?

Adrian Mikhalchishin: In de eerste plaats wil ik Maya Chiburdanidze noemen. Zij heeft een fantastisch talent. Er is niemand in de wereld die zo’n talent had. Het is moeilijk de beste momenten van Judit Polgar, Maya Chiburdanidze en Hou Yifan met elkaar te vergelijken. Zij waren kinderen van hun tijd, elke periode heeft zijn eigen helden. Deze spelers zijn het resultaat van de ontwikkeling in het schaken. Maya was het grootste resultaat van de Georgische schaakschool. Zij was de eerste vrouw die kon spelen op het niveau van mannen. Judit Polgar en haar zusters waren het resultaat van de jaren ’90. Na die tijd is het schaken veranderd: meer informatie, er kwamen meer mogelijkheden om te trainen met verschillende trainers. Op die manier was het mogelijk om verschillende kennis te vergaren. Judit heeft ook meer een sportinstelling jegens het schaken.

Hou Yifan is het kind van het computertijdperk. Zij speelt buitengewoon technisch. De wereldkampioen bij vrouwen speelt de Spaanse verdediging op het hoogste niveau van de mannen. Zij heeft ontzettend veel kracht en ik kan zeggen dat zij de ontwikkeling van het vrouwenschaak op een hoger niveau heeft gebracht. Hou Yifan is de Magnus Carlsen van het vrouwenschaak – hun stijl en methoden zijn dezelfde. Haar enige probleem is een zwakke conditie. Elke Georgische vrouw die honderd meter kan rennen zou altijd de titel van Wereldkampioen behouden. Op dit moment is You Yifan op één niveau stabiel. Ik verwacht dat als zij de ‘sprong’ kan maken haar volgende stap zal zijn de titel bij de mannen uit te dagen, omdat ik denk dat zij de enige vrouw is die in de toekomst tegen de mannen kan strijden!